ID.nl logo
Blueprints voor Home Assistant: nog gemakkelijker je huis automatiseren
© Mohammad - stock.adobe.com
Huis

Blueprints voor Home Assistant: nog gemakkelijker je huis automatiseren

Automatiseringen die je maakt in Home Assistant kunnen soms erg complex worden. Een zogeheten blueprint kan enorm helpen, zeker voor geavanceerdere automatiseringen. Daar gaan we in dit artikel mee werken. We laten zien wat je ermee kunt, hoe je ze toevoegt aan Home Assistant en hoe je zelf een blueprint maakt.

Vind je Home Assistant interessant, maar lijkt het je nog wat lastig? Dan heb je wat aan blueprints. Die hoef je alleen nog maar te configureren, het moeilijke werk is al gedaan. In dit artikel laten we zien hoe je er zelf mee aan de slag kunt gaan.

  • Blueprints zoeken en importeren
  • Voorbeeld: Activeer slimme apparaten of zet scènes in gang met de Aquara Cube
  • Voorbeeld: Ga aan de slag met cameradetectie
  • En we laten ook zien hoe je zelf een blueprint kunt maken

Ook interessant om te lezen: Zo zet je het Home Assistant-dashboard helemaal naar je hand

Home Assistant is een zeer flexibel platform voor thuisautomatisering. Die flexibiliteit zie je ook terug bij het maken van automatiseringen. Hoewel je die vrij gemakkelijk zelf kunt opstellen, kent Home Assistant sinds 2021 ook de zogenoemde blueprints. De letterlijke vertaling is blauwdruk. Hiermee wordt een uitgewerkt plan of concept bedoeld. Je zou ook de term template of workflow kunnen gebruiken. Ze verbergen de achterliggende logica en vragen alleen wat configuratie. Je wijst bijvoorbeeld een sensor aan, enkele condities of uitzonderingen, en de gewenste acties.

Een voordeel van blueprints is dat ze zijn bedacht, gemaakt en getest door gevorderde gebruikers. Je hoeft dus niet zelf het wiel uit te vinden. Blueprints zijn heel doelgericht. Ze zijn vaak gemaakt voor een specifiek apparaat of specifieke toepassing. Je krijgt er ook dingen mee voor elkaar die erg uitdagend kunnen zijn als je zelf gaat knutselen. Genoeg redenen dus om ze te verkennen en gebruiken!

1 Automatiseringen

In Home Assistant is een trigger nodig om een automatisering te starten. Dat kan bijvoorbeeld een bepaald tijdstip zijn, een tijdpatroon (zoals elke vijf minuten), een statusverandering (zoals het indrukken van een knop of de detectie van beweging), het ondergaan van de zon, het overschrijden van een bepaalde temperatuur, een inkomende webhook, het verlaten of bereiken van een bepaalde zone of het scannen van een NFC-tag.

Verder kunnen er extra voorwaarden zijn die worden geëvalueerd. Zo kun je beperken wanneer een automatisering wordt gestart. Denk aan het aanzetten van een lamp bij beweging, maar alleen als het donker is. De acties die je definieert kunnen óók weer voorwaardelijk zijn. Die lamp kun je bijvoorbeeld 's nachts een lagere helderheid geven dan in de vroege avond. Er valt dus enorm veel logica in één automatisering te stoppen (zie kader ‘Veel logica in één regel’).

Ook het scannen van een NFC-tag kun je als trigger in een automatisering gebruiken.

Veel logica in één regel Met alle uitbreidingen van de laatste jaren kun je in Home Assistant heel flexibele en uitgebreide automatiseringen maken. Zo kun je om te beginnen meerdere triggers toevoegen. Elke trigger zal de automatisering starten. Ook kun je meerdere (optionele) voorwaarden opgeven die allemaal worden geëvalueerd. Tot slot kun je een of meerdere acties opgeven.

In elke actie kun je eventueel weer een keuze inbouwen of een als/dan/anders-constructie maken. Een actie kan óók weer een of meerdere voorwaarden hebben waaraan moet worden voldaan. Zijn er meerdere triggers, dan kun je in een actie herkennen welke trigger werd geactiveerd, door een trigger-ID aan triggers toe te voegen. Het trigger-ID kun je dan als voorwaarde gebruiken in een actie. Een van de voordelen is dat je veel minder automatiseringsregels nodig zult hebben.

Wil je bijvoorbeeld een vlieringverlichting aan- en weer uitzetten bij het openen en sluiten van een luik? Dan voeg je een trigger voor zowel openen als sluiten toe, met elk een eigen trigger-ID. Je kunt nu acties voor openen en sluiten toevoegen met elk een trigger-ID als voorwaarde.

Een combinatie van triggers, voorwaarden en acties kan al snel ingewikkeld worden.

2 YAML-code

Je kunt automatiseringen via de gebruikersinterface maken, waarbij je in menu’s (die je via de drie puntjes bereikt) diverse handigheidjes vindt, zoals het herschikken of knippen en plakken van onderdelen, en het uitvoeren van acties. Ook is er een optie om te wisselen tussen de visuele editor en YAML.

Het is handig om wat ervaring met YAML-code op te doen, door minimaal af en toe te spieken. Bij de automatiseringen die in forums worden gedeeld, zie je ook altijd zulke YAML-code. Wil je zelf een blueprint maken of de werking van een blueprint controleren, dan krijg je hier ook weer mee te maken.

Het is heel praktisch als je wat ervaring met YAML hebt.

3 Mogelijkheden blueprints

Net als in een automatisering, kan ook in een enkele blueprint heel veel worden afgehandeld. Een blueprint heeft feitelijk ook een automatisering als basis. Daarom kun je vaak de trigger, voorwaarden en acties herkennen. Het verschil is dat via invoer- en selectievelden alleen wat configuratie nodig is, zoals het aanwijzen van een sensor of lamp, het kiezen van een tijd en definiëren van de acties.

De documentatie en beschrijvingen helpen daarbij. Met een blueprint kun je ook zaken automatiseren die erg uitdagend kunnen zijn zonder zo’n blueprint. Een voorbeeld is een Zigbee-afstandsbediening, waarbij je veelal naar specifieke gebeurtenissen ofwel events zult moeten luisteren. Dat wordt nog veel complexer als je ook bijvoorbeeld iets met een dubbelklik wilt doen of een vertraging wilt inbouwen om te voorkomen dat acties onbedoeld meermaals worden uitgevoerd. Met de blueprint hoef je alleen de afstandsbediening te selecteren. Daarna kies je per knop welke acties bij de verschillende handelingen passen.

Deze blueprint waarschuwt als de batterij van een willekeurige sensor bijna leeg is. 

4 Blueprints ontdekken

Blueprints kun je beheren door via Instellingen / Automatiseringen en scènes naar het tabblad Blueprints te gaan. Je ziet hier enkele ingebouwde blueprints (zie kader ‘Handige ingebouwde blueprints’) die je direct kunt gebruiken.

Je kunt ook nieuwe blueprints importeren. Een handig startpunt om deze te vinden, is het Home Assistant-forum. Om de populairste te zien, kun je sorteren op het aantal weergaven.

Je zou voor het vinden van blueprints ook een zoekopdracht in Google kunnen proberen. Merk op dat er verschillende versies van een blueprint kunnen zijn. Het is dan raadzaam de meest recente versie te achterhalen. Vaak kun je daarvoor op een GitHub-pagina terecht.

Op het forum van Home Assistant vind je de blueprints.

Handige ingebouwde blueprints Home Assistant kent enkele handige ingebouwde blueprints, we geven wat voorbeelden:

  • Voor het controleren van alle accu’s en batterijen in apparaten: er wordt een waarschuwing gegeven als een batterij bijna leeg is. Je hoeft alleen enkele uitzonderingen op te geven met apparaten waarvoor geen waarschuwing nodig is, bijvoorbeeld je smartphone.
  • Voor het versturen van een notificatie naar een smartphone: dit script kun je vanuit elke automatisering aanroepen. De notificatie kun je voorzien van knoppen voor bevestigen en afwijzen. Bij deze blueprint hoef je alleen de smartphone te selecteren, een titel en bericht in te voeren, en acties voor bevestigen en afwijzen te kiezen.
  • Om een lamp aan te zetten bij beweging: kies hoelang de lamp moet blijven branden na de laatste detectie.
  • Om een notificatie naar een toestel te sturen als een bepaalde persoon een bepaalde zone verlaat. Gebruik het bijvoorbeeld om te weten wanneer je partner van zijn of haar werk vertrekt.
Home Assistant heeft ook een aantal ingebouwde blueprints. 

Automatisch licht aan en uit?

Lampen zijn eenvoudig te automatiseren

5 Blueprint importeren

Als je een blueprint opzoekt via het forum, zie je een button om deze te importeren in Home Assistant. Als alternatief kun je via Instellingen / Automatiseringen en scènes op het tabblad Blueprints een blueprint handmatig importeren door de link naar het topic in te voeren of de link naar Github Gist. Die laatste link kun je in dat geval ook in het topic vinden.

Het topic zelf geeft een beschrijving van de blueprint en reacties van gebruikers. Vanuit het overzicht met blueprints kun je nu een nieuwe automatisering met die blueprint maken. Ook als je een nieuwe automatisering toevoegt, kun je een blueprint als basis gebruiken en die uiteraard meerdere keren gebruiken. Vaak bouw je daarom een verzameling op met blueprints die je handig vindt.

Een blueprint kun je eenvoudig importeren en meerdere keren gebruiken. 

6 Voorbeeld Zigbee

Een blueprint is heel nuttig om het werken met afstandsbedieningen en dimmers voor Zigbee of Z-Wave te vereenvoudigen. Je hoeft doorgaans alleen de afstandsbediening te selecteren. Daarna kun je per knop kiezen welke acties uitgevoerd moeten worden voor de verschillende handelingen, zoals een enkele of dubbele klik.

We nemen de Aqara Cube T1 Pro en IKEA Styrbar als voorbeeld. Beide werken op basis van Zigbee 3.0. We koppelen ze via Zigbee2MQTT. De afstandsbedieningen zet je in de koppelmodus door een verborgen knopje vijf seconden in te drukken. We geven ze daarna een vriendelijke naam. Je kunt de apparaten overigens ook via Zigbee Home Automation (ZHA) koppelen. Op de integratiepagina van Home Assistant spoor je de gekoppelde apparaten op via de MQTT-integratie. Je kunt ook de status aflezen om te zien of ze werken.

De slimme kubus van Aqara na integratie in Home Assistant via Zigbee2MQTT.

Aqara Cube T1 Pro Deze kubus van Aqara kun je zien als een soort slimme dobbelsteen. Met elke zijde kun je slimme apparaten bedienen of scènes activeren. Met dank aan de ingebouwde snelheidsmeter en gyroscoop zijn ook alternatieve commando’s te gebruiken, zoals het schuiven, schudden of draaien van de kubus. Dit geeft, naast acties als het aanraken of dubbelklikken, vrijwel eindeloze mogelijkheden.

De kubus werkt met Zigbee 3.0 en kun je in Home Assistant koppelen via Zigbee2MQTT of ZHA. Het kan wel een uitdaging zijn om acties te programmeren. De blueprint is daarom een enorme hulp voor dit accessoire. Met de blueprint kun je uit meer dan 58 unieke commando’s kiezen welke acties moeten worden uitgevoerd. Op elke zijde van de kubus staat overigens alleen een nummer. Het kan daarom zinvol zijn om hier stickers op te plakken die laten zien welke toepassing je zelf voor die zijde van de kubus hebt bedacht.

Met de Aqara Cube T1 Pro kun je een veelvoud aan handelingen automatiseren.

De bekendste kubus?

Rubik's cube natuurlijk!

7 Gebruik blueprint

De slimme kubus van Aqara ondersteunt enorm veel handelingen (zie het kader ‘Aqara Cube T1 Pro’) en leent zich daarom heel goed voor het gebruik van een blueprint. Let er wel op dat je de juiste blueprint kiest: er zijn aparte blueprints voor Zigbee2MQTT en ZHA.

Na het importeren en openen van de blueprint wordt om de naam van het MQTT-topic gevraagd voor het apparaat. Er zijn aparte secties voor twee werkstanden (actie en scène) van de kubus. Je kunt direct automatiseringen maken voor bijvoorbeeld het schuiven of roteren van de kubus met een bepaalde zijde boven, het flippen van een bepaalde zijde naar een andere zijde, maar ook het oppakken of schudden van de kubus. Een typisch voorbeeld is het aanpassen van de helderheid van een lamp door de kubus linksom of rechtsom te roteren.

Bij de IKEA Styrbar is er één blueprint voor zowel Zigbee2MQTT als ZHA. Je kunt de afstandsbediening als schakelaar of dimmer voor lampen gebruiken. Zelf gebruiken we hem om muziek af te spelen op een luidspreker, waarbij twee knoppen voor een volumeregeling worden gebruikt.

Werken met de kubus is heel eenvoudig dankzij de blueprint.

8 Cameradetectie

Voor cameradetectie zijn ook nuttige blueprints. Zo is er een blueprint die bij detectie van beweging een notificatie naar je smartphone stuurt met het beeld van de camera. Voor de software Frigate, dat je op ID.nl vindt via deze link, bestaat een zeer uitgebreide blueprint.

De bewuste software kan personen herkennen, maar ook bijvoorbeeld dieren of objecten. Om de blueprint te gebruiken, is ook de integratie van Frigate nodig. Daarmee bedoelen we niet Frigate zelf (dat eventueel wel als add-on in Home Assistant is te installeren), maar een aparte component die ervoor zorgt dat informatie van Frigate beschikbaar komt binnen Home Assistant. Als je HACS (Home Assistant Community Store) hebt geïnstalleerd, is de component in een handomdraai toegevoegd.

Wordt er beweging gedetecteerd, dan kan de blueprint een snapshot of clip naar je smartphone of een Android-televisie sturen. Je kunt daardoor op afstand meekijken hoe bijvoorbeeld de post wordt bezorgd.

Als je Frigate goed hebt afgesteld, krijg je zelden valse meldingen. Via filters kun je enkele voorwaarden opgeven. Je kunt bijvoorbeeld filteren op zones of objecten of het aantal notificaties beperken. Ook kun je de notificaties uitzetten als je zelf thuis bent.

Heb je Frigate, dan laat je met deze blueprint eenvoudig notificaties versturen bij detecties.

9 Blueprint maken

Je kunt vrij eenvoudig zelf een blueprint maken. Hiervoor maak je eerst een automatisering. Daarna kopieer je de YAML-code voor deze automatisering in een nieuw bestand. Dit bestand kun je maken met bijvoorbeeld File editor, een add-on voor het bewerken van bestanden.

Bewaar het bestand in je config-map onder blueprints/automation, eventueel in een eigen map daar weer onder. Je zult nu wat aanpassingen moeten maken. Als eerste voeg je bovenaan enkele regels toe onder blueprint: die de blueprint omschrijven. Ze worden ook wel metagegevens genoemd. Overal in de automatisering waar iemand iets kan invoeren of selecteren, moet je dat aangeven met !input.

Het onderstaande voorbeeld is een blueprint voor een automatische dagelijkse back-up waarin alleen om een tijdstip voor de back-up wordt gevraagd met !input tijd. Bij de metagegevens stellen we bij selector: in dat in het veld om een tijdstip wordt gevraagd.

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.
Deze blueprint maakt een automatische back-up van Home Assistant op een instelbaar tijdstip.

10 Eigen blueprint gebruiken

Gebruik je de blueprint, dan hoef je slechts het gewenste tijdstip voor de back-up in te voeren. Wil je geavanceerdere blueprints maken, dan is de basis hetzelfde.

Het is wel nuttig om de documentatie of de blueprints van anderen te bestuderen. Je eigen blueprints kun je desgewenst delen via het Home Assistant-forum. Het is overigens prima als een blueprint maar een deel van het werk oplost. Je zult er dan zelf wat logica omheen moeten bouwen.

Gebruik je bijvoorbeeld een blueprint om een notificatie naar een smartphone te sturen als het oud papier aan de weg moet worden gezet? Dan zul je nog voor een sensor moeten zorgen die aangeeft of dat vandaag moet gebeuren. En je hebt wellicht een helper nodig om bij te houden of je de folderverzameling aan de weg hebt gezet. Je hoeft dan geen verdere notificaties meer te versturen, tot aan de volgende ophaaldag natuurlijk.

Als je deze blueprint gebruikt, kun je direct het gewenste tijdstip invoeren.
▼ Volgende artikel
Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels
Zekerheid & gemak

Slimme tweestapsverificatie: zo werk je met fysieke beveiligingssleutels

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

De meeste beveiligingssleutels wegen slechts een paar gram en kun je altijd meenemen.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Een beveiligingssleutel vormt (vaak samen met een wachtwoord) een solide log-in.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Yubico laat je kiezen tussen onder meer protocol, apptype en sleuteltype.
Meerdere protocollen

Er zijn verschillende producenten van beveiligingssleutels, zoals Feitian, Nitrokey, SoloKeys en Yubico, elk met een divers aanbod. In dit artikel focussen we op de populaire multi-protocol YubiKey 5-serie, die de protocollen FIDO U2F, FIDO2/WebAuthn, OTP, OpenPGP en PIV smartcard ondersteunt (zie ook www.kwikr.nl/yubi5). Zonder ons in technische details te verliezen, gaan we kort in op deze protocollen.

FIDO U2F (Fast IDentity Online Universal 2nd Factor) gebruikt de sleutel als tweede factor naast je wachtwoord. Bij het inloggen raak je de sleutel aan en die bewijst cryptografisch dat jij aanwezig bent. FIDO2/WebAuthn is de algemeen geaccepteerde opvolger van U2F, waarbij je niet alleen een tweede factor kunt gebruiken, maar ook volledig wachtwoordloos inlogt via een uniek sleutelpaar (passkeys). Met OTP (One-Time Password) kan de sleutel een eenmalige code genereren, zoals bij een authenticator-app. Je tikt de sleutel aan en er verschijnt een unieke code die je als extra log-infactor inzet. Met OpenPGP (Pretty Good Privacy) kan de sleutel je private PGP-sleutels opslaan, zodat je bijvoorbeeld e-mails kunt versleutelen en ondertekenen. Met PIV smartcard (Personal Identity Verification) functioneert de sleutel als slimme chipkaart, zoals een bedrijfsbadge. Je gebruikt dit bijvoorbeeld voor digitale handtekeningen, inloggen op Windows-domeinen of VPN-verbindingen. 

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

De beveiligingssleutel is zojuist als tweede factor bij Facebook (Meta) toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Bitwarden vraagt naast je wachtwoord ook om je beveiligingssleutel.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

De beveiligingssleutel is zojuist aan ons Google-account toegevoegd.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Het opzetten van een wachtwoordloze login via je beveiligingssleutel bij Microsoft is wat complexer.
Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Net als veel andere diensten ondersteunt ook Dropbox TOTP (op een beveiligingssleutel) als 2FA-methode.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Je (lokale) wachtwoordkluis is voortaan alleen toegankelijk met je beveiligingssleutel.
Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Heel wat diensten voorzien in (eenmalige) back-upcodes (hier: Google).
▼ Volgende artikel
Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden
© Tefal
Huis

Review Tefal Snack Collection - klein formaat, veel mogelijkheden

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Uitstekend
Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil bereiden. In de test leverde het apparaat goede resultaten met tosti’s en panini’s; de platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en vaatwasserbestendig. Met zijn kleine formaat, snoeropbergsysteem, 700 watt vermogen, maximale temperatuur van 230 graden en voorverwarm-indicator is het toestel praktisch, al is het grillvlak aan de krappe kant en is de temperatuur niet instelbaar. Per saldo is dit een ruimtebesparende keuze voor tostiliefhebbers die graag variëren.

Plus- en minpunten
  • Compact formaat en makkelijk opbergen
  • Goede grill-prestaties
  • Veel uitbreidingsmogelijkheden
  • Opwarmen duurt zo'n 4 minuten
  • Temperatuur niet instelbaar

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Brand je handen niet!

Gebruik een tang om je tosti's te serveren

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.