Aantekeningen maken met je handschrift en die snel omzetten naar getypte tekst. Of tekst uit een foto omzetten naar bewerkbare tekst. Met tekstherkenning, ook wel bekend als OCR, kun je flink wat tijd besparen. Welke apps lenen zich hier goed voor? Zo kun je handschrift omzetten naar tekst.

Kun je niet kiezen tussen het gebruik van een pen en het toetsenbord? Met handschriftherkenning (OCR: Optical Character Recognition) regel je het beste van beide werelden. Je kunt zaken als aantekeningen en schetsen met een pen of stylus opstellen en de inhoud vervolgens omzetten naar getypte tekst. Dat laatste heeft verschillende voordelen. 

Een van de belangrijkste is dat je getypte tekst eenvoudig kunt doorzoeken, maar ook efficiënter kunt rubriceren en ordenen. Dit voordeel geldt niet alleen voor handgeschreven notities. Ook wanneer je werkt met een afbeelding of een bestaand pdf-document, kan het soms handig zijn om eventuele tekst uit een dergelijk bestand bewerkbaar te maken.

Je hebt niet veel nodig om te werken met handgeschreven aantekeningen en deze om te zetten naar getypte tekst. Een programma waarmee je snel aan de slag kunt, is Microsoft OneNote. Heb je Microsoft 365, dan beschik je al over OneNote. Is de versie niet aanwezig op de computer, gebruik dan het installatieprogramma op de eerdergenoemde downloadlocatie om OneNote alsnog toe te voegen. 

Heb je geen Office-abonnement? Er zijn meerdere versies van OneNote beschikbaar, waarvan OneNote voor Windows 10 de meest afgeslankte versie is. Je vindt die versie in de Microsoft Store. Die versie heeft ook (weliswaar beperkter) handschriftherkenning in huis.

©PXimport

OneNote

In OneNote beschik je over ingebouwde handschriftherkenning. Via het programma kun je tekst uit een afbeelding omzetten en tekst uit een bestandsafdruk gebruiken. Bij een bestandsafdruk kun je een bestaand document, bijvoorbeeld een scan of een gedownloade afbeelding, afdrukken naar een virtuele printer. In plaats van de afdruk op fysiek papier te maken, wordt deze als afbeelding in het notitieblok opgenomen.

In OneNote kies je voor Invoegen / Bestandsafdruk. Selecteer het bestand dat je als afdruk in de OneNote-notitie wilt invoegen. Je kunt ook meerdere bestanden selecteren, bijvoorbeeld in het geval van meerdere handgeschreven notities: druk de Ctrl-toets in en houd deze ingedrukt, terwijl je meerdere bestanden selecteert. 

Is de afdruk ingevoegd, dan kun je relatief eenvoudig de tekst eruit halen. Klik met de rechtermuisknop op de afdrukafbeelding. Kies voor Tekst kopiëren van deze pagina van de afdruk. Mogelijk bestaat de afdruk uit meerdere pagina’s. Wil je dat alle handgeschreven tekst naar getypte tekst wordt omgezet, dan kies je voor Tekst kopiëren van alle pagina’s van de afdruk. Vervolgens kun je de tekst op een andere locatie plakken met Ctrl+V.

©PXimport

Notities

Interessant is de mogelijkheid om in OneNote handgeschreven notities te maken. Bijvoorbeeld als je een telefoongesprek voert en snel de belangrijkste informatie, zoals een afspraak of telefoonnummer wilt noteren. De handgeschreven notitie kun je vervolgens omzetten naar een getypte notitie.

Open OneNote en open het tabblad Tekenen. Bij Hulpmiddelen kies je de gewenste pen en pendikte. Wordt de gewenste stift niet getoond? Klik op de knop met het plusteken en kies Pen toevoegen. Vervolgens maak je de aantekening. Om af te wisselen tussen handgeschreven teksten en getypte tekst, klik je na het schrijven op de knop Typen.

©PXimport

Met de hand

Formules

De makers van OneNote hebben ook aandacht besteed aan opties waarmee je handgeschreven wiskundige vergelijkingen kunt omzetten naar getypte vergelijkingen en deze kunt oplossen binnen OneNote. Eerst schrijf je de vergelijking met de hand uit in een OneNote-notitie, zoals eerder beschreven.

In plaats van een handgeschreven vergelijking kun je deze ook typen, maar wij kiezen uiteraard voor de handgeschreven aanpak. Gebruik hierna de knop Lassoselectie op het tabblad Tekenen om de vergelijking te selecteren. Klik hierna op de knop Wiskunde (op de tab Tekenen). De vergelijking wordt nu door OneNote omgezet naar een getypte variant en kan hierna worden verwerkt.

Rest van Office

De handschriftherkenning is niet alleen beschikbaar in OneNote, maar ook in andere Office-programma’s. Werk je in PowerPoint en kom je een handgeschreven onderdeel tegen, bijvoorbeeld een aantekening op een dia, dan kun je deze ook omzetten naar getypte tekst. Ook hier zijn de relevantie opties op de tab Tekenen geplaatst. Klik op de knop met de lasso en selecteer het handgeschreven onderdeel. Kies hierna voor Handschrift naar tekst. Het onderdeel wordt omgezet.

In de rechterbovenhoek van de selectie vind je een pictogram met drie puntjes. Klik hierop om verdere suggesties te zien en eventuele correcties door te voeren. Zo kan de letter ‘S’ bijvoorbeeld per ongeluk worden aangezien als het cijfer ‘5’. Vindt er een verkeerde conversie plaats, dan kun je deze via het eerdergenoemde menu herstellen.

©PXimport

Als het niet werkt

Via de telefoon

Je kunt tekstherkenning ook goed gebruiken in combinatie met je telefoon. Er bestaan hiervoor verschillende scenario’s. Heb je bijvoorbeeld een set met handgeschreven notities, dan kun je deze fotograferen met je telefoon en daarmee digitaliseren. Je kunt de notities vervolgens omzetten naar getypte tekst. Het hoeft daarbij niet altijd te gaan om handgeschreven notities. Ook tekst afkomstig van bijvoorbeeld een visitekaartje of whiteboard, kun je met je telefoon relatief eenvoudig omzetten naar getypte en bewerkbare tekst.

We maken hiervoor gebruik van Microsoft Lens. De app is via de appwinkels zowel voor Android als voor iOS beschikbaar. Hierna open je de app. Aan de rechter- of onderkant van het scherm (afhankelijk van het gebruikte apparaat), vind je de opties. Kies voor Acties. Hiermee open je de functie voor tekstextractie; in sommige versies ongelukkig vertaald als Afgedrukte tekst vastleggen om uit te pakken. De standaardtaal is ingesteld op Engels.

Wil je Nederlandse teksten omzetten naar tekst, tik dan op Engels. Een overzicht van beschikbare talen, waaronder Nederlands, verschijnt. Maak hierna een foto van het document via de bijbehorende knop. Een voorbeeld wordt getoond. 

Controleer of de afbeelding duidelijk wordt getoond en tik op Bevestigen. Microsoft Lens toont nu de omgezette tekst. Klik op Delen om de tekst via een andere app te delen. Klik op Kopiëren om de tekst naar het klembord te kopiëren, zodat je deze naderhand elders kunt plakken.

©PXimport

Tekst uit pdf’s en foto’s

Documenten in pdf-formaat zijn over het algemeen handig om mee te werken: bij het delen ervan weet je bijvoorbeeld zeker dat de opmaak niet verloren gaat. Minder handig is de situatie waarin je tekst in een bestaand pdf-document wilt bewerken. In Word kun je tekst uit een pdf-document omzetten naar getypte tekst. Microsoft zelf geeft aan dat handgeschreven tekst zelden wordt herkend, maar Word met getypte tekst in een pdf-document wél goed uit de voeten kan. In de praktijk gaat het hierbij dus om niet-volwaardige OCR-oplossing.

De werking is eenvoudig. Open Word en kies voor Bestand / Openen. Wijs vervolgens het bestaande pdf-document aan. Zodra het bestand wordt geopend, herkent Word dat het gaat om een pdf-document en verschijnt de melding dat het bestand wordt omgezet naar getypte tekst. Klik op OK. Klik hierna op Bewerken inschakelen. Je kunt het document nu aanpassen. Ook hierna kun je het aangepaste bestand weer opslaan als pdf. Kies Bestand / Kopie opslaan en kies het pdf-bestandsformaat.

Ook bij afbeeldingen – zoals een eerder gemaakte foto met je smartphone – kun je deze aanpak gebruiken. De afbeelding zet je eerst om naar een pdf-formaat, waardoor je Word dwingt om de tekst er later uit te halen. Open een leeg Word-document en kies het tabblad Invoegen. Kies Afbeeldingen / Dit apparaat en selecteer de afbeelding. Kies voor Invoegen. Vervolgens sla je dit document op als pdf-bestand: kies Bestand / Kopie opslaan en kies voor het pdf-formaat. Vervolgens open je het pdf-document weer in Word en volg je de eerdergenoemde stappen om de tekst bewerkbaar te maken.

Tekst uit afbeelding

Heb je niet de beschikking over Microsoft Office of geen behoefte om deze programma’s te gebruiken? Er bestaan ook andere methoden om relatief eenvoudig tekst uit een afbeelding te halen, zodat je deze later kunt bewerken. Op https://kwikr.nl/textract vind je de Text Extractor Tool, waarmee je via de browser een tekst uit een afbeelding kunt halen.

Bovendien ondersteunt het onlinehulpje ook pdf-documenten. Klik op het plusteken om het bestand toe te voegen of sleep het bestand naar het documentenvak. De omzetting vindt vervolgens plaats op de servers van de makers. De resulterende tekst vind je in het vak Extracted Text. Klik op Copy text om de tekst te kopiëren. 

Houd bij het gebruik van dergelijke onlineprogramma’s wel het privacyaspect in het achterhoofd: de analyse vindt immers plaats op externe servers en niet op de lokale computer. Gaat het om informatie die je liever niet deelt, dan raden we het gebruik van deze onlinediensten af. Text Extractor Tool kent een limiet: je mag deze gratis vijf keer per dag gebruiken.

©PXimport

SimpleOCR

Een waardig alternatief voor Microsoft Office en de onlinediensten is het programma SimpleOCR. Prettig is dat je het programma gratis mag gebruiken. De makers richten zich op het herkennen van tekst en het omzetten hiervan naar bewerkbare tekst. Het herkennen van handschrift wordt door SimpleOCR niet ondersteund. De makers bieden hiervoor een ander programma aan: SoftWriting. Dit programma is niet gratis, maar je mag het gedurende veertien dagen proberen.

Bij de start van SimpleOCR geef je aan of je getypte tekst of handgeschreven tekst via het betaalde programma SoftWriting wilt gebruiken. Wij kiezen Machine Print. Kies voor de gewenste brontaal (bijvoorbeeld Nederlands) en klik op Select. SimpleOCR ondersteunt verschillende bronnen. Klik op Add Page. Kies bij Image Source welke bron je wilt gebruiken.

Heb je een fysiek document, bijvoorbeeld een folder of foto, dat je wilt scannen? Klik op Scanner. Is het document al gedigitaliseerd (bijvoorbeeld een document op het bureaublad), dan kies je voor File. Kies Batch als je meerdere documenten wilt omzetten.

SimpleOCR ondersteunt tif-, jpg- en bmp-afbeeldingen. Open het bestand en bevestig met Continue. Kies voor Convert to text. In het vak onderin zie je de uitkomst. Woorden waarover de software niet zeker is, worden gemarkeerd. In een menu vind je de suggesties. Klik op Accept als het omgezette woord correct is of corrigeer het. Via de knop Decide later kun je de beslissing uitstellen en er later op terugkomen.

Standaard wordt de omgezette tekst opgeslagen als Word-document. In plaats hiervan kun je ook kiezen voor een tekstbestand zonder opmaak. Kies voor Tools / Options. Open de tab Save as en kies voor Plain Text.

©PXimport

iPad

Maak je gebruik van een iPad in combinatie met een Apple Pencil? De iPad ondersteunt ook het omzetten van handschrift naar getypte tekst. Het omzetwerk vindt plaats op het lokale apparaat: er worden dus geen gegevens naar Apple zelf verzonden. Je kunt hiervoor gebruikmaken van de ingebouwde app Notities.

Open een nieuwe notitie en tik met de pen op het lege vak. Onderin verschijnt het overzicht met beschikbare pen. Kies nu de pen uiterst links (met het opschrift ‘A’). Zodra je begint met schrijven, worden de woorden direct omgezet naar getypte tekst.

Heb je handgeschreven notities gemaakt in het verleden? Je kunt de handgeschreven krabbels ook achteraf omzetten naar getypte tekst. Open de notitie en selecteer de handgeschreven tekst door er met de vinger overheen te bewegen. Tik nu op de geselecteerde woorden. Een nieuw menu verschijnt. Kies voor Kopieer als tekst. De tekst wordt gekopieerd naar het klembord, waarna je het in andere apps kunt gebruiken.

©PXimport

©PXimport

Recente back-ups zijn je beste wapen tegen verlies van data. Vroeg of laat crasht je systeem of krijg je te maken met malware, en dan kun je alleen nog vertrouwen op je back-ups. In dit artikel gebruiken we degelijke, gratis tools waarmee je probleemloos back-ups maakt van je volledige systeem en van losse datamappen. Terugzetten hoort er natuurlijk ook bij.

⭐ Mappen en bestanden back-uppen met Duplicati

Er bestaan veel programma's waarmee je zelf bestanden en mappen automatisch kunt back-uppen. Je doet dit het bij voorkeur niet naar een andere map op dezelfde schijf, want bij een schijfcrash verlies je ook deze back-ups. Back-uppen naar een andere lokale of externe schijf en/of via een lokale synchronisatiemap naar je cloudopslag is evenmin altijd veilig. Immers, als deze locaties zonder extra inloggegevens toegankelijk zijn, kan malware zoals ransomware ook daar je bestanden en back-ups vernietigen. Met de gratis opensource-tool Duplicati kun je dit vermijden door meerdere back-ups in te plannen, ook naar een afgeschermde gedeelde map op je netwerk (of nas) of rechtstreeks naar de cloud.

Duplicati: installeren

Om Duplicati te installeren, ga je naar www.duplicati.com/download. Klik op Download for Windows (al is er ook een macOS-versie) en download het msi-bestand. Dubbelklik daarop, klik driemaal op Next en op Install. Bevestig met Ja en Finish. Bij het opstarten verschijnt het programma-icoon in het systeemvak rechts op de Windows-taakbalk. Klik daar met rechts op en kies Open om de webinterface in je browser te starten. Klik desgevraagd bij First Run Setup op Yes en stel een wachtwoord in. Dit wachtwoord heb je nodig als je de app vanaf een andere locatie wilt openen.

Je kunt Duplicati nu lokaal starten in je browser met de url http://localhost:8200. Wil je de webomgeving ook openen vanaf een andere netwerk-pc, ga dan naar Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan. Hier kun je ook altijd je serverwachtwoord aanpassen. Bevestig met OK en herstart Duplicati. De app is nu ook bereikbaar via het interne ip-adres van je pc. Om achter dit adres te komen, open je de Opdrachtprompt en voer je het commando ipconfig uit. Kijk bij IPv4 Address van je actieve netwerkadapter (meestal Ethernet of Wi-Fi). Het adres wordt dan bijvoorbeeld: http://192.168.0.182:8200. Het is nog even aankijken of je firewall niet in de weg zit.

Duplicati: eerste back-up

We gaan ervan uit dat je de webinterface op je pc hebt geopend. Klik op +Back-up toevoegen en laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd. Klik op Volgende en geef een back-upnaam op. Kies bij Versleuteling voor Geen versleuteling als je de back-up enkel binnen je eigen thuisnetwerk bewaart. Gebruik je straks cloudopslag, kies dan AES-256 encryption, built in en vul twee keer een wachtwoordzin in, en bewaar die wachtwoordzin goed.

Klik op Volgende om de doellocatie in te stellen. Veiligheidshalve stel je bij voorkeur meerdere back-uplocaties in: één of twee lokale (zoals een tweede schijf of gedeelde netwerkmap) en een cloudprovider.

Laten we beginnen met een lokale schijf. Kies Local folder or drive en selecteer het pad of klik op Voer pad handmatig in. Klik op Volgende en duid alle bronmappen aan die je wilt back-uppen. Of vul het pad handmatig in en klik op Voeg pad toe. Bij Filters en Uitsluiten kun je bepaalde mappen of bestandstypes weglaten, zoals systeembestanden of bestanden die groter zijn dan een bepaalde omvang. Druk opnieuw op Volgende. Laat Automatisch back-up uitvoeren aangevinkt en geef aan wanneer en hoe vaak de back-up moet draaien. Klik nogmaals op Volgende. Bij Back-up retentie kies je hoeveel oude back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de optie Verwijder back-ups die ouder zijn dan <…> of Behoud een specifiek aantal back-ups <…>. Voltooi met Opslaan.

Duplicati maakt standaard incrementele back-ups. Dat betekent dat na een eerste volledige back-up in principe alleen de gewijzigde data worden opgeslagen, wat zorgt voor veel kleinere back-upvolumes.

 Duplicati: extra back-ups

Je kunt je back-up ook opslaan op een gedeelde netwerkschijf of NAS. Voor extra veiligheid is die locatie alleen bereikbaar via aparte inloggegevens, dus niet met het Windows-account waarmee je nu bent aangemeld. Kies bij Opslagtype de optie Local folder ordrive en klik op Voer pad handmatig in. Vul bij Map-pad het zogenoemde UNC-pad naar je gedeelde map in, bijvoorbeeld \\nas\back-ups. Geef bij Gebruikersnaam en Wachtwoord de bijbehorende inloggegevens op. Klik op Test verbinding om te controleren of Duplicati toegang heeft. De rest van de stappen ken je al.

Je kunt ook rechtstreeks back-uppen naar je cloudopslag. Kies bij Back-updoel in het keuzemenu bij Opslagtype het gewenste netwerkprotocol (zoals (S)FTP of WebDAV) of een cloudprovider (zoals Google Drive, MicrosoftOneDrive v2 of Dropbox).

Vul bij Pad op server de naam in van de doelmap van je back-up (deze hoeft nog niet te bestaan). Je laat deze map het best buiten de lokale synchronisatietool van je cloudopslag, zodat malware je back-ups niet via die weg kan aantasten. Klik op AuthID en volg de instructies om Duplicati toegang te geven tot je cloud. Meestal krijg je dan een ID die je kopieert en plakt in het AuthID-veld met Ctrl+C en Ctrl+V. Klik op Test verbinding en werk de verdere configuratie af als alles correct werkt.

Duplicati: back-upbeheer

De toegevoegde back-uptaken verschijnen in het startvenster van Duplicati. Klik op Nu uitvoeren als je zo'n taak direct handmatig wilt starten. Of klik op het pijltje bij een taak en kies Bewerken om de configuratie aan te passen. Je kunt hier ook de taak verwijderen of via Log weergeven de uitvoering controleren. Bovenaan vind je knoppen om de back-up te pauzeren of (definitief) stop te zetten.

Duplicati: back-upherstel

Back-ups maak je natuurlijk niet voor je plezier, maar om er in noodsituaties op terug te vallen. Terugzetten doe je in Duplicati via het onderdeel Herstellen. Selecteer de gewenste back-up die je eerder hebt ingesteld. Weet je niet zeker welke back-up je nodig hebt (of heb je Duplicati opnieuw geïnstalleerd), kies dan Direct herstellen vanuit back-upbestanden. In dit geval navigeer je zelf naar de juiste locatie (bij cloudopslag vul je zo nodig ook de optie AuthID in). Klik op Volgende en geef indien nodig je wachtwoordzin in. Bevestig met Verbind.

Je ziet nu de inhoud van je back-up. In het keuzemenu bij Herstellen vanaf geef je aan vanaf welke back-updatum je bestanden wilt terugzetten. Wil je bijvoorbeeld een bestand terughalen dat je op 1 mei 2025 hebt overschreven, kies dan een datum vóór 1 mei. Vink alle mappen en bestanden aan die je wilt herstellen of gebruik de zoekfunctie. Klik op Volgende en kies of je deze terugplaatst naar de originele locatie of een andere doelmap via Kies locatie. Je bepaalt ook of gelijknamige bestanden worden overschreven en of de lees/schrijfrechten van de back-up moeten gelden. Bevestig met Herstellen.

⭐ Systeem en schijven back-uppen met EASEUS ToDo Backup

Met Duplicati kun je prima losse bestanden en mappen back-uppen, maar geen volledig systeem of schijf(partitie). Dat kan erg handig zijn als je systeem of een schijf crasht en je alles snel wilt herstellen. Voor zo'n volledige systeem- of schijfback-up kun je beter het gebruiksvriendelijke programma EASEUS ToDo Backup Free gebruiken. Deze (Engelstalige) tool kan overigens ook losse data back-uppen (en die selectief terugzetten via een virtueel station), maar wij vinden Duplicati hiervoor iets handiger en flexibeler.

ToDo Backup: installeren

Download de gratis versie van ToDo Backup via www.kwikr.nl/todob en dubbelklik op het gedownloade exe-bestand. Klik rechtsonder op Custom Install als je het installatiepad wilt wijzigen en bevestig met Install Now. Na de installatie klik je op Start Now. Je krijgt af en toe meldingen voor een (betaalde) upgrade, maar die kun je gewoon negeren. Klik in het startvenster maar meteen op Create Backup.

ToDo Backup: back-upselectie

Je kunt nu kiezen uit vier back-uptypes: File, Disk, OS en Apps data. Hier focussen we op Disk en OS. Het verschil tussen beide is vooral technisch. Kies je Disk, dan bepaal je zelf welke schijf of partities je wilt back-uppen. Je kunt bijvoorbeeld een volledige schijf selecteren, handig als je meerdere besturingssystemen en al je data wilt veiligstellen. Kies je OS (Operating System), dan selecteert de tool enkel de partities die nodig zijn om Windows te herstellen en op te starten. Meestal gaat het om het C:-station en doorgaans ook de bootloader- of EFI-partitie. Die keuze is vooral nuttig voor een snelle systeemherstel-back-up bij een Windows-crash.

De werkwijze is in beide gevallen vrijwel gelijk, alleen kies je bij Disk zelf de gewenste schijf of partities. Je plaatst simpelweg een vinkje bij Hard disk [n] of bij specifieke partities als je niet alles wilt back-uppen. Bevestig je keuze met OK.

ToDo Backup: bestemmingslocatie

In beide gevallen kom je nu in een venster terecht waar je de doelmap voor je back-up kiest. Klik op de voorgestelde locatie en kies uit vier types: Local Drive, EaseUS Cloud, Network en Security Zone. EaseUS Cloud is opslag op de EASEUS-servers en vereist een account. In de gratis versie is dit beperkt in tijd en opslagruimte. Met Security Zone maak je een verborgen partitie aan die enkel voor de back-upsoftware toegankelijk is, zodat malware er in principe geen toegang toe heeft. Je kiest zelf de grootte en schijf, maar deze functie is helaas enkel beschikbaar in de betaalde versies.

Dan blijven Network en Local Drive over. Network is een optie, maar bij een schijfcrash is die locatie vaak moeilijker bereikbaar en zo'n schijfkopie kan erg groot zijn. Wil je dit toch gebruiken, open dan de optie Network voor bestaande netwerkshares of klik op CloudStorage, NAS of FTP en maak verbinding via New […] Connection, eventueel met inloggegevens of autorisatie (zoals bij Google Drive, OneDrive of Dropbox). Wij houden het hier bij Local Drive. Ga via Computer naar de gewenste locatie, bijvoorbeeld een externe schijf die je na de back-up kunt loskoppelen zodat ransomware er zeker geen toegang toe heeft.

ToDo Backup: back-upopties

Zodra je een bestemmingslocatie hebt gekozen, kun je de back-up meteen starten met BackupNow, waarna je de voortgang kunt volgen. Toch is het beter om eerst op de knop Options te klikken. Je komt dan in een venster met allerlei instellingen. We lopen kort door de belangrijkste opties op het tabblad Options. Bij Encryption kun je Enable backup encryption inschakelen en een twee keer een wachtwoord invullen, maar als je de back-up enkel lokaal bewaart, is dat wellicht overbodig.

In het onderdeel Backup Splitting kun je de back-up opsplitsen. Kies je bijvoorbeeld FAT32-4096, dan wordt elk back-uponderdeel maximaal 4 GB groot, zodat het ook op een (oudere) FAT32-schijf past.

Ga verder naar Disk/Volume Settings. Plaats hier enkel een vinkje bij Sector by sector backup als je echt elke bit van de schijf of partitie wilt kopiëren, ook van reeds verwijderde data. Dit is in principe enkel nuttig voor diepgaand dataherstel. Via Reset to Initial herstel je alle instellingen naar de standaardwaarden van de tool. Bevestig je wijzigingen met OK.

ToDo Backup: back-upplan

In het Options-venster vind je ook het tabblad Scheme. Hier stel je in of en wanneer de back-up automatisch moet starten. Dit is vooral handig bij bestandsback-ups, maar ook nuttig als je je schijf- of systeemback-up regelmatig wilt bijwerken. Je kunt kiezen uit onder meer One-time, Daily en Weekly.

Neem bijvoorbeeld Weekly. Geef bij Execute backup at het gewenste tijdstip op en selecteer de dagen waarop de back-up moet plaatsvinden. Bij Backup method kies je het liefst voor Incremental of Differential (zie kader 'Back-upmethode') en vink je Create a full backup every [n] backup(s) aan. Vul hier bijvoorbeeld 10 in, afhankelijk van hoe vaak je back-upt.

Vink ook de optie Run missed backup at system startup if computer is shutdown aan, zodat gemiste back-ups alsnog worden uitgevoerd. Voor retentie vink je Enable image reserve strategy aan. Daarmee geef je aan hoeveel oudere back-ups je wilt bewaren, bijvoorbeeld met de opties no more than 7 Days of the last 3 backups. Bevestig je instellingen met OK.

ToDo Backup: back-upherstel

Stel dat je een volledige datapartitie hebt geback-upt en deze is nu corrupt. Je kunt de back-up in één keer terugzetten. Start ToDo Backup en selecteer de juiste back-up. Klik linksonder op Recover en druk op Disk/Partition mode. Kies bij History Version de datum van de gewenste back-upversie. Duid eventueel de schijf of partities aan die je wilt herstellen. Klik op Next en geef de bestemmingslocatie aan. Dit zal meestal de oorspronkelijke schijf of partitie zijn. Via Advanced options kun je eventueel Optimize for SSD aanvinken (voor herstel naar ssd) en Sector by sector recovery (voor geavanceerd dataherstel). Klik opnieuw op Next en bevestig met Yes.

Wil je slechts enkele databestanden of mappen terughalen, dan kan dat ook via dezelfde schijfkopie. Klik bij Recovery op File mode. Je kunt dan door het virtuele station van de back-up bladeren en op bestandsnaam zoeken. Vink alle gewenste bestanden of mappen aan en kies Recover to original location of geef een andere locatie op via Recover to. Vink eventueel Replace existing files aan om bestaande bestanden te vervangen. Bevestig met Proceed. De data worden teruggeplaatst met behoud van het oorspronkelijke pad.

ToDo Backup: bootmedium

Stel: Windows of je systeemschijf is gecrasht … dan kun je de systeem- of schijfkopie niet zomaar terugzetten, want opstarten via Windows lukt niet meer. In dat geval kun een speciaal bootmedium gebruiken, áls je dat vooraf hebt aangemaakt.

Klik rechtsboven op Tools en kies Create Emergency Disk. Steek een lege usb-stick in je pc, klik op het usb-stick-icoon en selecteer de juiste usb-stick. Druk op Create en bevestig met Create Now. Voor het bootgedeelte zijn de Microsoft WinPE-tools nodig. Laat de optie Download from Microsoft geselecteerd staan en klik op OK. Dit proces kan enkele minuten duren. Als gevraagd wordt om de stick te (her)formatteren, bevestig je met Yes.

Na afloop klik je op Finish. Test het bootmedium daadwerkelijk op je systeem. Meestal doe je dit via een speciaal bootmenu (via een sneltoets bij het opstarten) of je stelt de bootvolgorde in via het UEFI/BIOS-menu. Raadpleeg indien nodig de systeemhandleiding.

Als de bootstick goed werkt, verschijnt na een tijdje de vertrouwde grafische omgeving van EASEUS ToDo Backup en kun je via Recover (of handmatig via Browse to Recover) de gewenste back-up terugzetten.

⭐ Netwerkback-ups met UrBackup

Als extraatje voor de meer gevorderde gebruiker die centraal back-ups van meerdere netwerk-pc's wil beheren, vertellen we ook nog iets over de gratis opensource-tool UrBackup. Die bestaat uit een server, en een of meerdere clients. De clients melden zich aan bij de server via je thuisnetwerk (of via internet), waarna de server opdrachten stuurt om volgens schema te back-uppen. Een client kan zowel bestandsback-ups als volledige schijfimages naar de server sturen, waarbij slim gebruik gemaakt wordt van incrementele back-ups.

UrBackup: installeren

Installeer de server op de pc waarop je de back-ups centraal wilt bewaren. Deze moet uiteraard bereikbaar zijn op de momenten dat de back-ups gepland zijn. Ga naar www.urbackup.org en klik op Download UrBackup Server (wij gaan uit van de Windows-versie, maar er zijn ook versies voor Linux, FreeNAS en Docker). Dubbelklik op het exe-bestand: na enkele klikken is de server klaar voor gebruik. Je opent deze in je browser via http://localhost:55414.

UrBackup: servermeldingen

Waarschijnlijk verschijnt nu een foutmelding over de back-upmap. Open daarvoor het tabblad Instellingen en geef een bestaande, lege map op bij Back-up opslaglocatie. Bevestig met Opslaan en ververs de webpagina.

Mogelijk krijg je nu de melding dat je het back-uppad omwille van prestaties beter buiten de antiviruscontrole houdt. In Windows Defender stel je dit zo in: ga naar het venster Instellingen (Windows-toets+I) en kies Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging / Virus- en bedreigingsbeveiliging. Klik op Instellingen beheren en dan op Uitsluitingen toevoegen of verwijderen. Klik op +Een uitsluiting toevoegen / Map en verwijs naar de back-upmap van UrBackup. Ververs opnieuw je webpagina.

Als er nog een melding over korte DOS-namen verschijnt, open dan de Opdrachtprompt als administrator en voer dit commando uit:

Vervang <stationsletter:> door de letter van het volume met je back-upmap.

UrBackup: client

De server is klaar, tijd voor de clientmodule. Die installeer je op een andere netwerk-pc met via een apart exe-bestand. Meteen na het opstarten verschijnt een venster waarin je opgeeft wat je op bestands- en volumeniveau wilt back-uppen, waarbij je in beide gevallen zelf aanduidt wat je wilt opnemen. Voor volumes geef je de letters in (bijvoorbeeld C;D) en voor bestanden voeg je paden toe via de knop Locatie toevoegen.

Als alles goed is, herkent de server de client automatisch en kan de back-up starten. Lukt dat niet, dan voeg je de client handmatig toe (bijvoorbeeld via het ip-adres) via +Nieuwe client toevoegen op de server.

Je opent de client op elk moment met een dubbelklik op het icoon in het Windows-systeemvak. Klik er met rechts op en kies Instellingen om alle opties zoals back-upfrequentie en retentie in te stellen, op diverse tabbladen. Vanuit dit contextmenu kun je ook direct volledige of incrementele bestands- en imageback-ups starten, al kan dit net zo goed via de webinterface van de server.

UrBackup: herstellen

Om geback-upte data terug te zetten, open je het tabblad Back-ups in de webinterface van de server. Klik op de client en daarna op de juiste bestands- of imageback-up. Bij een bestandsback-up kun je de data als zip-bestand downloaden of rechtstreeks op de client herstellen. Na bevestiging aan clientzijde worden de bestanden teruggezet.

Bij een imageback-up klik je op Image mounten. De schijfkopie (in vhdz-formaat) verschijnt als een virtueel station en je kunt selectief bestanden downloaden.

Wil je de imageback-up volledig terugzetten op systeemniveau, download dan eerst het iso-bestand via Download UrBackup Restore Stick op de UrBackup-website.

Start daarna een tool als Rufus en stop een usb-stick in je computer. Kies bij Apparaat de juiste usb-stick en verwijs bij Opstartselectie naar het iso-bestand. Klik op Starten, kies Schrijven in ISO-image-modus en bevestig met OK (2x). Even later is de bootstick klaar.

Start de client-pc op met de bootstick. Schakel indien nodig secure boot uit via het UEFI/BIOS-menu. Start vervolgens de grafische desktopomgeving, waarna UrBackup Image Restore opstart. De tool zoekt zelf de UrBackup-server in je thuisnetwerk en je kunt daarna alles correct instellen voor het herstel.

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

Eerste indruk

De Rowenta X-Clean 10 is een draadloze stofzuiger en dweil in één. Hij wordt geleverd met een basisstation waarin je hem oplaadt. Aan de hand van vier reinigingsfuncties neem je je (harde) vloeren onder handen. Hij dweilt met een draaiend rol en zit daarmee qua concurrentie in de hoek van Dyson, alleen beduidend voordeliger. Is het echt handig om tegelijkertijd te zuigen en dweilen? ID.nl test het uit.

©Saskia van Weert

Levering en handleidingen

De stofzuiger wordt geleverd in een grote doos, met daarin uiteraard het apparaat en basisstation, maar ook een rager voor het reinigen (daarover verderop meer), een extra dweilrol, garantieboekjes en twee handleidingen: een snelstartgids en een wat uitgebreider boekje. Om daarmee te beginnen: duidelijk is anders. De handleidingen bestaan uit zwart-witte tekeningen met blauwe accenten, die voor de beginnende gebruiker amper te begrijpen zijn. Wat video's op de site van Rowenta brengen uitkomst, maar dit kan duidelijk beter.

Opbouw en reservoirs

Na enig vooronderzoek is de globale werking min of meer duidelijk. De stofzuiger heeft verschillende afneembare onderdelen. In de voet zit het reservoir waarin je het schone water met eventueel een schoonmaakmiddel doet. Dat vullen gaat gewoon onder de kraan, met een hersluitbaar tuitje. In het steelgedeelte zit het reservoir waarin het opgezogen vuil en vieze dweilwater terechtkomen, met erboven een filter dat bijvoorbeeld haren deels tegenhoudt. Het geheel haal je er in één beweging uit. De dweilrol is ook uitneembaar, om hem periodiek schoon te maken en te verwisselen als de rol versleten is. Bij normaal gebruik zou dat elke zes maanden zijn, tegen net geen 20 euro per stuk. Je zet het apparaat aan met een knop op het bedieningspaneel, en in de steel zit een knop om de reinigingscyclus te starten. Die voer je uit elke keer na het stofzuigen. Daar gaan we verderop dieper op in.

De eerste keer

De eerste keer aanzetten was niet direct een doorslaand succes. De stofzuiger praat tegen de gebruiker, in gebiedende wijs. Bijvoorbeeld om aan te kondigen dat het reinigingsprogramma van start gaat. Via de tiptoetsen op het bedieningspaneel is de taal aan te passen, maar dit lukte in eerste instantie niet en later ineens wel bij toeval tijdens het gebruik. Dat is dus niet erg intuïtief. De vrouwenstem van de X-clean is ook erg hard; tijdens de testperiode is het ook niet gelukt het volume lager te zetten ondanks het nadoen van de tekeningen in de handleiding: de stofzuiger ging gewoon aan en verder gebeurde er niks.

Bediening en modi

Eenmaal aangezet wijst de bediening zichzelf. Je hebt de keuze uit vier standen: AI, Turbo, Stil en Alleen zuigen. En nog een Max-optie voor sterk vervuilde oppervlakken. Je schakelt met de Mode-knop tussen de vier standen en als je de Mode-knop ingedrukt houdt, wordt de Max actief. De X-clean 10 heeft een zelfaangedreven roller, wat betekent dat hij heel licht over de vloer glijdt. Afhankelijk van de gekozen optie wordt er meer of minder zuigkracht en dweilwater gebruikt. In de testperiode voldeed de AI-opties voor de dagelijkse reiniging en de Turbo-modus voor intensiever schoonmaken. Hij werkt verder als een gewone stofzuiger: je haalt hem van voor naar achter over de grond. Omdat er gedweild wordt, is het wel handig je kamers van achter naar voor schoon te maken.

©Rowenta

Slimme vuilsensor

Op het led-paneel zit een gekleurde halve cirkel die aangeeft hoeveel vervuiling de machine waarneemt. Geel en oranje geven vuil en meer vuil aan. Dat kan opgevat worden als aansporing om nog wat langer over de vloer heen te gaan.

©Rowenta

Accuduur

De accuduur is ruim voldoende voor een gemiddeld tot groot huis. Na een half uur schoonmaken is het wel tijd om weer op te laden, maar zoveel tijd zul je in de praktijk niet nodig hebben.

Grindvloeren: onverwacht goed resultaat

In de testwoning ligt laminaat en een open grindvloer, kleine decoratieve korreltjes helaas zonder toplaag. Zo'n vloer kan eigenlijk niet goed gedweild worden op de normale manier (dus met een mop en een plens water). De X-clean liet zich echter van zijn beste kan zien en blijkt optimaal te presteren op dit type vloer. Hoe dat werd ontdekt? ⤵️

Reiniging na gebruik

Na elke keer stofzuigen moet je het reservoir uit de machine halen, het opgezogen en inmiddels natte vuil (drab) weggooien in de vuilnisbak en het vieze water door de gootsteen spoelen. Je ziet dus meteen wat er allemaal is opgezogen en dat is best confronterend, maar ook bevredigend omdat je vloer daar nu van verlost is. De geleegde unit plaats je weer in de stofzuiger, en deze gaat dan terug naar de basis om op te laden.

©Saskia van Weert

Met een druk op de knop op de steel start je het reinigingsproces. Dat bestaat uit een (keihard) commando en een hoop lawaai. In zekere zin doen het aan de concurrent denken, want de handendrogers van Dyson maken een vrijwel identiek blazend geluid. Na een paar minuten vraagt de stem je om de unit wederom schoon te maken en terug te plaatsen. Hierin zit dan restvuil en water waarmee de rol gereinigd is. Na wederom een terugplaatsing komt er weer een hard commando dat aangeeft dat het filter wordt drooggeblazen. Daarna schakelt de stofzuiger terug tot een beschaafd geluidsniveau om gedurende 30 tot 60 minuten zichzelf schoon te maken.

Tijdsbesparing en motivatie

Het lijkt een heel gedoe, en in zekere zin is dat het ook. Na enkele keren stofzuigen en dweilen weet je het allemaal wel. Daar staat tegenover dat de kamers razendsnel schoon zijn. Een grote huiskamer met de genoemde moeilijke vloer is onder de 10 minuten klaar. Dat motiveert tot vaker stofzuigen en dweilen en kan daardoor leiden tot een structureel schoner huis. Wie heeft immers tijd en zin om meerdere keren per week eens uitgebreid te dweilen?

©Rowenta

Resultaten op andere vloertypen

De resultaten op laminaat en tegels (badkamer en wc-vloer) zijn ook prima, de zuigmond komt goed bij randjes en hoeken. Hij is 15 centimeter hoog dus kan ook onder niet al te lage kasten komen, waarbij de stem mededeelt dat er een speciale modus voor onder meubels actief wordt.

©Rowenta

Eindoordeel

Als je de plussen en de minnen tegen elkaar afweegt, slaat de balans toch uit naar het positieve. De minpuntjes zijn duidelijk: handleiding kan beter en het is even een gedoe met meerdere keren het reservoir uitspoelen, de stem is vrij hard en zou wat mij betreft ook uitgeschakeld moeten kunnen worden. Het reinigen duurt vrij lang en is lawaaierig. Maar hij reinigt en zuigt goed, maakt de vloer lekker schoon in zeer korte tijd en is vergeleken met de concurrentie een heel stuk goedkoper.