ID.nl logo
Dit zijn ze: de beste toepassingen voor je NAS
© alexlmx2016
Huis

Dit zijn ze: de beste toepassingen voor je NAS

Terwijl de rekenkracht van de pc eigenlijk al jaren nauwelijks verandert, biedt elke nieuwe NAS-serie meer rekenkracht, meer geheugen en vooral meer mogelijkheden. In dit artikel komen de beste toepassingen aan bod voor jouw NAS.

Heb je een NAS en wil je weten hoe je de mogelijkheden daarvan het best kunt benutten, lees dan dit artikel. We bespreken de volgende functionaliteiten:

  • Private cloud opzetten
  • Bestanden delen via een teammap
  • Office-bestanden maken
  • Chatten
  • Bestanden synchroniseren
  • Foto's opslaan, ordenen en delen
  • Back-uppen
  • Veiligheid van je NAS in de gaten houden

Lees ook: Koopgids: Welke NAS is de beste keuze voor jou?

De naam van deze productgroep is misschien wel grootste misser in de geschiedenis van de NAS. De aanduiding Network Attached Storage (een met het netwerk verbonden opslag) wekt namelijk de indruk dat een NAS vooral bedoeld is om bestanden op te slaan en misschien zelfs niet veel meer dan dat. Hoewel het opslaan en veilig bewaren van veel bestanden absoluut een van de grote krachten van een NAS is, het is zeker niet het enige dat een NAS kan. De laatste jaren nemen de hardwarespecificaties gestaag toe, en laten die extra rekenkracht en hoeveelheid geheugen genoeg ruimte voor aanvullende taken.

Wij gebruiken een Synology-NAS om de verschillende mogelijkheden toe te lichten, maar in het kader ‘QNAP en Asustor’ noemen we de NAS-apps waarmee je op een NAS van QNAP en Asustor min of meer hetzelfde bereikt.

Zelfs een eenvoudige NAS biedt vaak een rijkgevulde appstore met tal van aanvullende gebruiksmogelijkheden.

QNAP en Asustor De verschillende NAS-leveranciers houden elkaar goed in de gaten en laten zich eufemistisch gezegd geregeld door de ander inspireren. Ook al gebruiken we primair een Synology-NAS voor de voorbeelden in deze basiscursus, zijn de meeste genoemde mogelijkheden niet uniek voor dat merk. Ze zijn bijvoorbeeld ook prima met een QNAP-NAS te realiseren. Extra functionaliteit komt bij QNAP uit het App Center. Daar vind je myQNAPcloud om een eigen cloud te maken. Een mooie kantoorsuite zoals Synology Office ontbreekt echter. Voor fotomanagement met automatische gezichts- en objectherkenning is er QuMagie. Hybrid Backup Sync is de module voor back-ups en die is misschien nog wel beter dan Synology’s back-upmodule. Een andere optie is NetBack in combinatie met Hyper Data Protector. Standaardopties zoals Configuratiescherm en File Station zijn al aanwezig op een QNAP-NAS. Om de beveiliging van de NAS te controleren, gebruik je Security Counselor.

Ook met een Asustor-NAS heb je bijna dezelfde functionaliteit als op een Synology-NAS. Een private cloud maak je met Nextcloud en wil je dan ook de documenten bewerken, kan dat in de webinterface met OnlyOffice. Deze installeer je vanuit de softwarewinkel App Central. Daar vind je ook Photo Gallery 3 voor het opslaan en bewaren van foto’s. Met de app Dr. Asustor regel je de beveiliging. Voor back-ups is vooral GoodSync handig, maar dat is niet van Asustor zelf. Het is een van de gevallen waarbij Asustor bij gebrek aan een eigen oplossing die van een andere leverancier gebruikt.

Functionaliteit toevoegen

Functionaliteit toevoegen aan een NAS gaat bijna altijd door een software-uitbreiding te installeren. Hiervoor is er op de NAS een appstore aanwezig waar je deze software selecteert, installeert en daarna configureert. Als voorbeeld nemen we Synology Drive, hét antwoord van Synology op cloudopslag als Google Drive en Microsoft OneDrive. Met Synology Drive kun je bestanden opslaan, delen en zelfs bewerken, vanaf elk apparaat en als je wilt ook van elke plek op aarde. Om deze (of andere) functionaliteit aan de NAS toe te voegen, open je Package Center. Blader naar Synology Drive Server of gebruik de zoekfunctie bovenin het scherm. Druk op de knop Installeren om de functionaliteit toe te voegen.

Installeer extra functionaliteit vanuit de software-winkel op de NAS.

Zeker ook interessant om te lezen: NAS te duur? Met TrueNAS Core zet je je pc in als NAS

Private cloud opzetten

Voor Synology Drive is het eigenlijk noodzakelijk dat alle NAS-gebruikers een eigen map hebben voor hun bestanden. Laat het venster waarmee je Synology Drive configureert gerust open (de Synology Drive Admin Console), maar open daarnaast Configuratiescherm en ga naar Gebruiker en groep / Geavanceerd. Schakel de Gebruiker basismapservice in. Ga terug naar het venster Synology Drive Admin Console en ververs het scherm om te zien dat de waarschuwing over de ontbrekende gebruikersmappen nu weg is.

Synology Drive Server ondersteunt versiebeheer: van elk bestand behoudt het ook een aantal eerdere versies. Het aantal kun je instellen in Synology Drive Admin Console / Teammap, selecteer daar de map en kies Instellingen / Versiebeheer en vul het gewenste aantal in. Let wel, elke versie kost extra opslag.

Met de geavanceerde functie voor versiecontrole bepaal je hoeveel gewijzigde versies van een bestand bewaard blijven.

Synology Drive is nu in de basis klaar. Om deze app te gebruiken, dubbelklik je op het bureaublad van de NAS op Synology Drive. Dit is de webversie van de software en je bent meteen ingelogd in jouw Drive. Er is nu nog niet veel te zien, maar je kunt eenvoudig mappen en bestanden maken of uploaden. Om een bestand vanaf een andere computer of mobiel apparaat te bekijken, installeer je daar de Synology Drive-client. De mobiele versies vind je in de appwinkels van iOS en Android. De desktopversies voor Windows, macOS en Linux download je via de Synology-website (klik rechtsboven op de knop Client downloaden).

Delen via Synology Drive

Na het installeren van de mobiele app of desktopclient, maak je verbinding met jouw documenten of foto’s door het ip-adres en de accountgegevens van de NAS in te voeren. Heel spannend is het nog niet. Dat wordt het wel als je ook gaat samenwerken en delen. Synology Drive kent teammappen: mappen waarin je met andere Drive-gebruikers kunt samenwerken. Ga terug naar de webinterface van de NAS en open File Station. Maak een gedeelde map aan en geef de andere gebruikers leesrechten en zo nodig ook schrijfrechten op de map. Ga naar Teammap in de Synology Drive Admin Console, selecteer de gedeelde map en klik op Inschakelen.

Kijk je nu in de Drive-app, dan zie je dat er een teammap is bijgekomen en dat deze meerdere leden heeft die allemaal bestanden kunnen maken, bewerken en verwijderen. Zodra meerdere gebruikers bestanden uploaden, zul je deze allemaal in de teammap terugvinden.

In een teammap kun je met anderen samenwerken en bestanden delen binnen Synology Drive.

Creatief met Synology Office

Synology Drive beperkt zich vooral tot het uploaden en delen van bestanden. Wil je de bestanden ook echt kunnen bewerken en zelfs samen bewerken, dan is Synology Office nodig. Dit is een gratis uitbreiding van Synology met een eigen tekstverwerker, spreadsheet en presentatieprogramma. Het werkt net als andere Office-pakketten en integreert naadloos met Synology Drive. Log in op de webinterface van de NAS en installeer Synology Office vanuit het Package Center.

Na de installatie lijkt er weinig veranderd, maar ga je nu naar jouw persoonlijke Synology Drive, dan zijn er bij Maken ineens de documenttypen Document, Spreadsheet en Dia’s bijgekomen. Maak je zo’n document, dan opent de Synology-versie van Word, Excel of PowerPoint zich in de browser. Maak je het document in een teammap, dan kunnen ook anderen het bestand openen en bewerken. De wijzigingen zijn voor iedereen zichtbaar en via de knop Geschiedenis tonen kun je eerdere versies zien en ook wijzigingen ongedaan maken. En dat werkt zowel in de browser als via een van de client-apps op iOS, Android, Windows, Linux of Mac.

De knop Geschiedenis geeft toegang tot eerdere versies van een document en laat je eerdere versies herstellen.

Chat maakt het compleet

Een andere uitbreiding is Synology Chat. Hiermee kun je behalve samenwerken aan een document ook nog met andere gebruikers chatten. Hiervoor installeer je de Synology Chat Server op de NAS en op alle apparaten de Synology Chat-clientsoftware. De werking is verder gelijk aan die van Drive en Office: je geeft het serveradres op, plus de inloggegevens en het werkt. Vergeet niet op de NAS de gebruikers rechten te geven op de map Chat én via Configuratiescherm / Toepassingsrechten op het gebruik van de Chat-service.

Met de chat-service maak je het samenwerken via een Synology-NAS en Office nog completer.

Downloaden of synchroniseren

Gebruik je de desktopsoftware van Synology Drive, dan is er naast de mogelijkheid een back-up te maken naar de Drive-server ook de optie om bestanden te synchroniseren. Dit gaat zeker binnen het lokale netwerk razendsnel en voorkomt dat je telkens van alles moet downloaden. Kies je voor synchronisatie, dan krijg je eenzelfde ervaring als bij de publieke clouddiensten.

Optie 1: je hebt bestanden alleen beschikbaar als je apparaat online is. Optie 2: je kunt zelf kiezen of je individuele bestanden of mappen offline beschikbaar wilt hebben. Optie 3: je hebt alle bestanden en mappen altijd offline beschikbaar. De laatste optie kost de meeste opslagruimte op de client, de andere opties zijn zuiniger met de lokale opslag.

De drie mogelijkheden waarmee bestanden lokaal beschikbaar zijn, hebben ook elk een eigen icoontje die de status aangeeft.

Foto’s opslaan

De opslagcapaciteit maakt een NAS zeer geschikt voor het beheren van foto’s. Synology Photos bestaat net als Synology Drive uit een serverdeel dat je vanuit het Package Center op de NAS installeert en uit bijbehorende mobiele apps voor iOS en Android. Open je na de installatie Synology Photos op de NAS, dan opent de webinterface. Deze is nu nog leeg, maar via het plusteken maak je mappen en upload je foto’s.

Het uploaden kan per foto, maar het is handiger door eerst een map met foto’s te openen en dan met Ctrl+A alle foto’s te selecteren en deze in één keer te uploaden. Een andere optie is om foto’s direct naar het Photos-venster te slepen.

Gebruik je een smartphone of tablet, dan gebruik je de Photos Mobile-app voor iOS, iPadOS of Android. Geef het adres van de NAS en de inloggegevens om de verbinding te maken. Daarna heb je toegang tot jouw foto’s op de NAS en kun je de foto’s op het mobiele apparaat individueel of automatisch uploaden naar de NAS. Via Meer / Instellingen in de app stel je dit allemaal naar eigen voorkeur in.

Synology Photos komt pas tot leven als je er foto’s in stopt.

NAS te duur voor enkel foto's?

Met een grote externe harde schijf kom je al een heel eind!

Foto’s ordenen en delen

Om de foto’s te ordenen, kun je zelf mappen maken en daar foto’s in slepen, maar eigenlijk doet de NAS dit al zelf. Photos labelt de foto’s automatisch op basis van de plaats waar een foto is genomen, en op basis van datum/tijd, personen en objecten.

Voor de labels van personen klik je nadat je een reeks foto’s hebt geüpload op de knop Albums / Mensen. Hier zie je de gezichten die zijn herkend. Klik op Wie is dit? en typ de naam van die persoon. Doe dit voor alle stapels. Wordt dezelfde persoon meerdere keren herkend, selecteer dan die persoon uit de lijst met al eerder herkende personen. De foto’s met die persoon worden dan samengevoegd en de NAS leert diezelfde persoon volgende keren beter te herkennen.

Wanneer een persoon meerdere keren wordt herkend, kun je deze samenvoegen.

Ook in de app vind je bij Albums deze optie om mensen te labelen. Wil je een foto delen met anderen, dan kan dat via de knop Delen in zowel de app als de webinterface. Je ziet welke foto’s anderen met jou hebben gedeeld en je kunt zelf ook foto’s delen. Open een foto, klik op het symbool voor Delen en kies uit een van de opties. Wil je delen met een andere gebruiker van de NAS, kies dan de persoon uit de Lijst van genodigden en daarna of hij/zij deze foto alleen mag bekijken, downloaden of zelfs weer delen met anderen.

Je kunt foto’s delen met andere gebruikers.

Toegang op afstand Wil je de NAS ook via internet bereiken, bijvoorbeeld om ook wanneer je niet thuis bent bij je documenten en foto’s te kunnen, dan zijn er meerdere mogelijkheden om dat te doen. De beste en volgens Synology meest veilige manier is via QuickConnect. Hierbij wordt een DDNS-naam aangemaakt voor de NAS en zet deze een uitgaande verbinding op met de QuickConnect-service van Synology.

Verbind je daarna een app met het QuickConnect-adres of log je in via https://quickconnect.to, dan ga je via die tussenserver naar de NAS. SSL zorgt voor een end-to-end versleutelde virtuele tunnel die alle data beschermt, en zorgt voor de veiligheid en integriteit van de verstuurde documenten of foto’s.

QuickConnect activeer je in het Configuratiescherm van de NAS onder Externe toegang / QuickConnect. Behalve de QuickConnect-ID die wordt aangemaakt, is het nodig zelf als gebruiker een Synology-account te gebruiken.

Synology biedt een veilige methode om via internet toegang te krijgen.

Back-ups maken

Synology biedt meerdere mogelijkheden voor back-ups, maar niet allemaal zijn ze bedoeld voor de back-up van bestanden op een computer met Windows, Linux of macOS. Er zijn ook Synology back-uptoepassingen die bijvoorbeeld een NAS back-uppen naar een andere NAS of naar de cloud.

Voor het back-uppen van gewone bestanden op de pc zijn er twee opties: Synology Drive en Active Backup for Business. De eerste maakt een kopie in meerdere versies of kan een map synchroniseren. Dat is inderdaad een back-up, maar de nadruk ligt bij Synology Drive toch meer op het openen en bewerken van die bestanden, dan het beschermen tegen wijzigingen.

Wil je juist wel zo’n veilige back-up, gebruik dan Active Backup for Business. Na installatie van die app op de NAS, klik je op Pc/Mac/Apparaat toevoegen. Selecteer de juiste clientsoftware en installeer deze op de pc of Mac. Meer is niet nodig, de rest gebeurt vanuit de NAS, waar je nu het apparaat in kwestie ziet staan.

Via Bewerken stel je de back-up in, bijvoorbeeld welke schijven je hoe vaak wilt back-uppen en het aantal versies dat je wilt bewaren. Je kunt de back-up daarbij handmatig of automatisch laten uitvoeren. Om de eerste back-up te maken, klik je op Back-up en even later zul je op de pc of Mac zien dat de back-up is gestart. Herstel gaat via de herstelportal, die je opent vanuit de software op de pc of Mac.

Het aantal back-upmogelijkheden is bij Synology nogal groot en daarmee verwarrend.

Veiligheid controleren

Een NAS neem je voor de functionaliteit, maar ook de veiligheid. Bestanden en informatie die je op het apparaat zet, moet wel veilig zijn. Security Advisor is een handig hulpmiddel dat de belangrijkste veiligheidsinstellingen controleert en adviseert als die beter kunnen. Bij de eerste keer opstarten, kies je het relevante profiel (thuisgebruiker of zakelijk) en daarna laat je de tool het apparaat scannen. Dit resulteert in een score en waar mogelijk in een advies om de beveiliging verder op te schroeven.

Standaard voert de NAS de Security Advisor één keer per week uit, maar via de optie Geavanceerd kun je dit ook vaker doen of op een andere dag en moment in de week.

De Security Advisor controleert de configuratie en belangrijkste beveiligingsopties.
▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!