Zo kies je de juiste bandenspanning voor je elektrische mountainbike
Als je sportief gaat fietsen en je wilt het maximale uit je materiaal halen, dan is niet alleen de bandenkeuze van groot belang. Ook de druk die je in de banden zet, kan een wezenlijk verschil maken. E-mountainbikes hebben vanwege hun hoge gewicht sowieso al zwaardere banden en ook de druk ligt hoger dan gewoonlijk. Voor het overige geldt net als voor niet-elektrische offroad-fietsen: de optimale bandenspanning is een compromis tussen grip en stabiliteit en ook een kwestie van persoonlijke voorkeur.
🚵 Het kiezen van de juiste bandendruk voor je elektrische mountainbike is van groot belang voor een optimale rijervaring en goede prestaties op de trails. Helaas bestaat er niet zoiets als de ideale bandendruk voor iedereen en voor overal. In dit artikel lees je hoe dat zit én hoe je desondanks toch kunt bepalen wat voor jou de ideale bandendruk is.
Lees ook: Elektrische mountainbikes: welke soorten zijn er?
Hoeveel druk pomp je in je banden? Die vraag leidt bij veel fietsers tot een aarzelend antwoord, want heel precies weten ze het meestal niet. De meesten zullen de band eens met een duim indrukken en voelen of die ‘ongeveer hard genoeg’ staat. Geen probleem bij gewone stadsfietsen en bij racefietsen, maar bij offroad-fietsen zoals mountainbikes en cyclocrossfietsen is de invloed van de bandenspanning toch wat bepalender. In het veld kom je immers veel meer oneffenheden tegen dan op verharde wegen en op asfalt, en bovendien heb je er te maken met wisselende soorten terrein, van los zand tot rotsgrond en van bospaden tot grindwegen. Als contactpunten tussen je e-mtb en de trail zijn de banden dan ook een cruciale factor als het om rijplezier gaat.
Het belang van de juiste bandenspanning
Waarom is de druk in je banden eigenlijk zo belangrijk? Om te beginnen zorgt een optimale bandendruk voor optimale grip en controle op de ondergrond. Grip en controle zorgen op hun beurt voor vertrouwen in bochten, op technische secties en natuurlijk in afdalingen. Ten tweede zorgt een juiste druk voor een minimale rolweerstand van de band. Een te lage bandendruk en slappe banden zorgen voor veel rolweerstand en leveren een zwaar trapgevoel op, en dat maakt fietsen er niet plezieriger op. Het zijn juist snelrollende banden en hoge snelheid die mountainbiken zo leuk maken.
Een te lage druk moet je dus niet hebben, maar een te hoge druk evenmin. Knalharde banden doen het niet goed als eerste verdedigingslinie tegen oneffenheden op de trail, en dat is wat de brede rubberen banden van een mountainbike in feite zijn: een soort van natuurlijke vering die schokken en schokjes opvangt. Een goed uitgebalanceerde bandenspanning helpt schokken te dempen en zorgt voor rijcomfort. Ten vierde voorkomt een juiste bandendruk overmatige belasting van je velgen en banden, waardoor het risico op velgbreuk en lekke banden afneemt. Bij te weinig druk is de kans op een stootlek en beschadiging van de velg groter.
©Pucko_NS
"Ongeveer hard genoeg" is natuurlijk geen ideale bandendruk.
Ook interessant: Een e-mtb kopen: waar moet je op letten?
Wat is de ideale bandendruk?
Om meteen maar met de deur in huis te vallen: de ideale bandendruk bestaat niet. Er zijn zoveel factoren die een rol spelen dat er altijd naar een compromis zal moeten worden gezocht. Bij een lagere druk maakt de band meer contactoppervlak met de ondergrond en heb je dus meer grip. Maar wordt de druk té laag dan verdwijnt de stabiliteit van de zijwanden en ‘rolt’ de band in bochten zijdelings over de velg, waardoor je veel minder grip hebt. Bij een hoge bandendruk heb je een lage rolweerstand maar ook een laag comfort op hobbelige ondergrond. Er moet dus altijd worden gezocht naar een optimum en dat optimum wordt misschien nog wel het meest beïnvloed door de persoonlijke smaak van de rijder. De een kan zijn krachten beter kwijt op hardere banden, de ander ervaart vooral voordeel in bochten met een zachtere set-up. Voordat we uitleggen hoe je jouw ideale bandendruk bepaalt, geven we alvast drie tips om vooraf in overweging te nemen.
Tip 1: Betere banden = meer rijplezier
Besparen op gewicht door lichte banden te kiezen is bij een e-mtb niet meer zo nodig omdat je ondersteund wordt door de motor. Dus kun je opteren voor zwaardere banden met meer rubber. Die hebben sterkere en stabielere zijwanden en zijn beter bestand tegen grof gebruik en puntige stenen. En dat geeft gemoedsrust.
Tip 2: Bredere banden = beter?
Hoe breder de band, hoe meer grip. Hoe breder de band, hoe lager ook de druk kan zijn, en hoe meer comfort je hebt. Echter, hoe breder de band, hoe hoger ook de rolweerstand. De breedte van je banden is dan ook altijd een compromis tussen prestaties, rijgedrag en comfort. En persoonlijke voorkeur! Voor de meeste e-mtb-rijders zullen banden van 2.6 tot 2.8 inch breed de perfecte combinatie van grip, comfort en stuurprecisie bieden. Zelf op veldonderzoek uitgaan levert je het definitieve antwoord.
Tip 3: Tubeless = top
Heeft een tubeless set-up voordelen voor een e-mtb? Absoluut! Tubeless betekent dat je zonder binnenband rijdt. Voor een dergelijke set-up heb je zogenaamde ‘tubeless ready’ buitenbanden én –velgen nodig. Die sluiten zó goed op elkaar aan dat ze samen een luchtdicht geheel vormen, net zoals dat bij autobanden het geval is. Het voordeel ervan is een hoger comfort omdat je met minder bandendruk kunt rijden. Daarnaast is bij dit systeem de kans op een stootlek nihil omdat er geen binnenband meer is die bij een harde klap geplet kan raken tussen de buitenband en de metalen randen van de velg. De speciale latexvloeistof die je binnen in de tubeless-band toevoegt, dicht bovendien gaatjes die ontstaan vanwege scherpe voorwerpen die binnendringen, zodat je gewoon kunt blijven doorfietsen mocht je lek rijden.
De juiste bandendruk bepalen
Ga je geen KOMmetjes* najagen en wil je gewoon eenvoudige vuistregels voor de juiste bandendruk, kijk dan in onderstaande tabel.
* Wie zijn of haar prestaties bijhoudt in Strava weet precies wat dit betekent; zo niet, kijk dan hier.
Wil je het maximale uit je e-mtb halen en met optimale grip en snelheid door bochten knallen, bereid je dan voor op wat veldwerk om de best mogelijke balans tussen grip en stabiliteit te vinden.
Een hoge bandenspanning zorgt voor stabiele zijwanden en hoge snelheid op rechte stukken, maar voelt minder comfortabel op oneffen terrein. De kleinere contactoppervlakte biedt bovendien minder grip in bochten.
Bij een lage bandenspanning vouwt de band zich meer om obstakels en heb je meer comfort, en ook meer grip in bochten en bergop. De keerzijde is een grotere kans op lekrijden en op schade aan de velgen bij harde inslagen. Daarnaast kan de band gaan lopen ‘veren’, en lijdt de stabiliteit van de fiets eronder.
Het optimum zit dus ergens bij een bandendruk die laag genoeg is voor tractie en grip, maar hoog genoeg voor stabiliteit en lekbestendigheid. En daarvoor moet je de trails op, gewapend met een deugdelijke fietspomp om stap voor stap naar jouw ideale druk te kunnen toewerken! (Tip: kies voor een betrouwbare pomp met nauwkeurige manometer, zodat je de precieze meterstand duidelijk kunt aflezen.)
©Roel van Schalen
Tip: gebruik een digitale drukmeter om de druk nauwkeurig te kunnen aflezen.
Plan van aanpak
Zoek een klein testrondje van enkele minuten lengte met wat vlakke bochten erin, eventueel een snelle kombocht, een pittig klimmetje en zo mogelijk verschillende soorten ondergrond. Kies voor terrein waar je vaker zult gaan fietsen en maak het jezelf technisch niet te moeilijk, zodat je je kunt concentreren op het rijgevoel dat de verschillende bandendrukken gaan opleveren.
Begin je test met een hoge bandendruk, dat wil zeggen 0,5 bar hoger dan de aanbevolen waarde in bovenstaande tabel als je tot 80 kg weegt en 0,7 bar hoger als je meer dan 80 kg zwaar bent.
Rijd een rustig rondje en neem in je op hoeveel grip je in de bochten voelt en hoe de fiets zich houdt op stenen en wortels (comfortabel, hard?). Probeer het rondje op hogere snelheid en onthoud de verschillen. Laat nu lucht ontsnappen uit beide banden totdat de druk 0,2 bar lager is en rijd opnieuw een rondje. Ga na wat het effect ervan is in de bochten en op obstakels.
Herhaal de stappen totdat je op zeker moment begint te voelen dat de toenemende grip van een lagere bandendruk ten koste begint te gaan van de stabiliteit van de band (de band wil zijdelings van de velg af rollen). Op dit punt krijg je in wezen een afname van de grip, want in bochten lijk je weg te schuiven. Verder dan hier hoef je niet te gaan; het kan nodig zijn om opnieuw 0,1-0,2 bar bij te pompen. Wil je nog verdere fijnafstelling bereiken, probeer dan een set-up met in het voorwiel 0,2 bar minder druk dan in het achterwiel.
Belangrijk is dat jij je prettig voelt bij de gekozen waarden omdat je de controle voelt om met vertrouwen elke bocht aan te vallen.
Conclusie
Of je nu een set-up kiest met persoonlijk getunede verschillende drukwaarden voor en achter of een standaard aanbevolen bandendruk, bij banden draait het altijd om een compromis tussen grip en comfort enerzijds en stabiliteit en lekbestendigheid anderzijds. Wat voor jou persoonlijk ideaal is, ondervind je alleen maar door het op de trails uit te proberen. Maar als je de moeite daarvoor neemt, zul je merken dat het toegenomen vertrouwen in je fiets en daarmee je rijplezier die moeite helemaal waard maakt.
