Als je sportief gaat fietsen en je wilt het maximale uit je materiaal halen, dan is niet alleen de bandenkeuze van groot belang. Ook de druk die je in de banden zet, kan een wezenlijk verschil maken. E-mountainbikes hebben vanwege hun hoge gewicht sowieso al zwaardere banden en ook de druk ligt hoger dan gewoonlijk. Voor het overige geldt net als voor niet-elektrische offroad-fietsen: de optimale bandenspanning is een compromis tussen grip en stabiliteit en ook een kwestie van persoonlijke voorkeur.

Lees ook: Elektrische mountainbikes: welke soorten zijn er?

Hoeveel druk pomp je in je banden? Die vraag leidt bij veel fietsers tot een aarzelend antwoord, want heel precies weten ze het meestal niet. De meesten zullen de band eens met een duim indrukken en voelen of die ‘ongeveer hard genoeg’ staat. Geen probleem bij gewone stadsfietsen en bij racefietsen, maar bij offroad-fietsen zoals mountainbikes en cyclocrossfietsen is de invloed van de bandenspanning toch wat bepalender. In het veld kom je immers veel meer oneffenheden tegen dan op verharde wegen en op asfalt, en bovendien heb je er te maken met wisselende soorten terrein, van los zand tot rotsgrond en van bospaden tot grindwegen. Als contactpunten tussen je e-mtb en de trail zijn de banden dan ook een cruciale factor als het om rijplezier gaat.

Het belang van de juiste bandenspanning

Waarom is de druk in je banden eigenlijk zo belangrijk? Om te beginnen zorgt een optimale bandendruk voor optimale grip en controle op de ondergrond. Grip en controle zorgen op hun beurt voor vertrouwen in bochten, op technische secties en natuurlijk in afdalingen. Ten tweede zorgt een juiste druk voor een minimale rolweerstand van de band. Een te lage bandendruk en slappe banden zorgen voor veel rolweerstand en leveren een zwaar trapgevoel op, en dat maakt fietsen er niet plezieriger op. Het zijn juist snelrollende banden en hoge snelheid die mountainbiken zo leuk maken.

Een te lage druk moet je dus niet hebben, maar een te hoge druk evenmin. Knalharde banden doen het niet goed als eerste verdedigingslinie tegen oneffenheden op de trail, en dat is wat de brede rubberen banden van een mountainbike in feite zijn: een soort van natuurlijke vering die schokken en schokjes opvangt. Een goed uitgebalanceerde bandenspanning helpt schokken te dempen en zorgt voor rijcomfort. Ten vierde voorkomt een juiste bandendruk overmatige belasting van je velgen en banden, waardoor het risico op velgbreuk en lekke banden afneemt. Bij te weinig druk is de kans op een stootlek en beschadiging van de velg groter.

©Pucko_NS

Ook interessant: Een e-mtb kopen: waar moet je op letten?

Wat is de ideale bandendruk?

Om meteen maar met de deur in huis te vallen: de ideale bandendruk bestaat niet. Er zijn zoveel factoren die een rol spelen dat er altijd naar een compromis zal moeten worden gezocht. Bij een lagere druk maakt de band meer contactoppervlak met de ondergrond en heb je dus meer grip. Maar wordt de druk té laag dan verdwijnt de stabiliteit van de zijwanden en ‘rolt’ de band in bochten zijdelings over de velg, waardoor je veel minder grip hebt. Bij een hoge bandendruk heb je een lage rolweerstand maar ook een laag comfort op hobbelige ondergrond. Er moet dus altijd worden gezocht naar een optimum en dat optimum wordt misschien nog wel het meest beïnvloed door de persoonlijke smaak van de rijder. De een kan zijn krachten beter kwijt op hardere banden, de ander ervaart vooral voordeel in bochten met een zachtere set-up. Voordat we uitleggen hoe je jouw ideale bandendruk bepaalt, geven we alvast drie tips om vooraf in overweging te nemen.

Tip 1: Betere banden = meer rijplezier

Besparen op gewicht door lichte banden te kiezen is bij een e-mtb niet meer zo nodig omdat je ondersteund wordt door de motor. Dus kun je opteren voor zwaardere banden met meer rubber. Die hebben sterkere en stabielere zijwanden en zijn beter bestand tegen grof gebruik en puntige stenen. En dat geeft gemoedsrust.

Tip 2: Bredere banden = beter?

Hoe breder de band, hoe meer grip. Hoe breder de band, hoe lager ook de druk kan zijn, en hoe meer comfort je hebt. Echter, hoe breder de band, hoe hoger ook de rolweerstand. De breedte van je banden is dan ook altijd een compromis tussen prestaties, rijgedrag en comfort. En persoonlijke voorkeur! Voor de meeste e-mtb-rijders zullen banden van 2.6 tot 2.8 inch breed de perfecte combinatie van grip, comfort en stuurprecisie bieden. Zelf op veldonderzoek uitgaan levert je het definitieve antwoord.

Tip 3: Tubeless = top

Heeft een tubeless set-up voordelen voor een e-mtb? Absoluut! Tubeless betekent dat je zonder binnenband rijdt. Voor een dergelijke set-up heb je zogenaamde ‘tubeless ready’ buitenbanden én –velgen nodig. Die sluiten zó goed op elkaar aan dat ze samen een luchtdicht geheel vormen, net zoals dat bij autobanden het geval is. Het voordeel ervan is een hoger comfort omdat je met minder bandendruk kunt rijden. Daarnaast is bij dit systeem de kans op een stootlek nihil omdat er geen binnenband meer is die bij een harde klap geplet kan raken tussen de buitenband en de metalen randen van de velg. De speciale latexvloeistof die je binnen in de tubeless-band toevoegt, dicht bovendien gaatjes die ontstaan vanwege scherpe voorwerpen die binnendringen, zodat je gewoon kunt blijven doorfietsen mocht je lek rijden. 

De juiste bandendruk bepalen

Ga je geen KOMmetjes* najagen en wil je gewoon eenvoudige vuistregels voor de juiste bandendruk, kijk dan in onderstaande tabel.
* Wie zijn of haar prestaties bijhoudt in Strava weet precies wat dit betekent; zo niet, kijk dan hier.

Wil je het maximale uit je e-mtb halen en met optimale grip en snelheid door bochten knallen, bereid je dan voor op wat veldwerk om de best mogelijke balans tussen grip en stabiliteit te vinden.

©Roel van Schalen

Plan van aanpak

Zoek een klein testrondje van enkele minuten lengte met wat vlakke bochten erin, eventueel een snelle kombocht, een pittig klimmetje en zo mogelijk verschillende soorten ondergrond. Kies voor terrein waar je vaker zult gaan fietsen en maak het jezelf technisch niet te moeilijk, zodat je je kunt concentreren op het rijgevoel dat de verschillende bandendrukken gaan opleveren.

Begin je test met een hoge bandendruk, dat wil zeggen 0,5 bar hoger dan de aanbevolen waarde in bovenstaande tabel als je tot 80 kg weegt en 0,7 bar hoger als je meer dan 80 kg zwaar bent.

Rijd een rustig rondje en neem in je op hoeveel grip je in de bochten voelt en hoe de fiets zich houdt op stenen en wortels (comfortabel, hard?). Probeer het rondje op hogere snelheid en onthoud de verschillen. Laat nu lucht ontsnappen uit beide banden totdat de druk 0,2 bar lager is en rijd opnieuw een rondje. Ga na wat het effect ervan is in de bochten en op obstakels.

Herhaal de stappen totdat je op zeker moment begint te voelen dat de toenemende grip van een lagere bandendruk ten koste begint te gaan van de stabiliteit van de band (de band wil zijdelings van de velg af rollen). Op dit punt krijg je in wezen een afname van de grip, want in bochten lijk je weg te schuiven. Verder dan hier hoef je niet te gaan; het kan nodig zijn om opnieuw 0,1-0,2 bar bij te pompen. Wil je nog verdere fijnafstelling bereiken, probeer dan een set-up met in het voorwiel 0,2 bar minder druk dan in het achterwiel.

Belangrijk is dat jij je prettig voelt bij de gekozen waarden omdat je de controle voelt om met vertrouwen elke bocht aan te vallen.  

Conclusie

Of je nu een set-up kiest met persoonlijk getunede verschillende drukwaarden voor en achter of een standaard aanbevolen bandendruk, bij banden draait het altijd om een compromis tussen grip en comfort enerzijds en stabiliteit en lekbestendigheid anderzijds. Wat voor jou persoonlijk ideaal is, ondervind je alleen maar door het op de trails uit te proberen. Maar als je de moeite daarvoor neemt, zul je merken dat het toegenomen vertrouwen in je fiets en daarmee je rijplezier die moeite helemaal waard maakt.

👇🏻Met een goede fietsendrager kun je overal naartoe met je mtb! 🚵🏻

Wil je dat jouw televisie het beeld laat zien zoals de maker het bedoeld heeft? Dan hoor je vaak dat je je televisie moet kalibreren, maar dat kan best lastig zijn zonder de juiste apparatuur en kennis. In dit artikel leer je hoe je eenvoudig je televisie instelt voor het beste beeld, zonder dat je een professional hoeft in te schakelen.

Lees ook: Tv direct na aankoop laten kalibreren: zinvol of niet?

We spreken van een gekalibreerd beeld wanneer de kleurweergave en het verloop van zwart naar wit voldoen aan een internationale norm voor beeldkwaliteit. Dit zorgt ervoor dat het beeld eruitziet zoals de maker het bedoeld heeft. Bij praatshows, nieuws of sport vertaalt dit zich in realistische, natuurlijke kleuren, wat je vooral goed kunt zien aan huidskleuren, waarvan we heel goed weten hoe die eruitzien. Voor films en series is dat moeilijker te beoordelen, omdat de maker artistieke keuzes maakt. Zo kan een film bijvoorbeeld bewust een groene tint hebben. Juist daarom is een correct beeld bij films en series essentieel, zodat donkere scènes de juiste nuances tonen en kleuren de juiste sfeer oproepen.

Kun je zelf echt kalibreren?

Het is mogelijk, maar de drempel ligt erg hoog. Je hebt een patroongenerator, kleurmeters en software nodig. Er zijn gratis of relatief goedkope versies van deze tools, maar voor kwalitatief materiaal betaal je al snel honderden euro’s of meer. Professionele apparatuur kost zelfs duizenden euro’s. Daarnaast moet je de metingen correct uitvoeren en de resultaten goed leren interpreteren. Hoewel er online veel hulp beschikbaar is, blijft het een complexe aangelegenheid. Kortom, tenzij je er een hobby van wilt maken, is zelf kalibreren niet echt een haalbare optie.

Wat kun je wel zelf doen?

Gelukkig kun je zelf het beeld aanpassen en daarmee al 90 tot 95 procent van het resultaat van een professionele kalibratie bereiken.

• Kies de juiste beeldmodus: schakel over naar de Film-modus. Alle fabrikanten bieden deze aan, hoewel de naam kan variëren: soms heet het Bioscoop, Cinema, of, bij Sony, Professionel. Als er een Filmmaker Mode beschikbaar is, kies dan deze. Deze modus is ideaal voor bijna alles wat je kijkt.

• Selecteer de Film-modus voor zowel SDR als HDR. Voor Dolby Vision is de beste keuze meestal Dolby Vision Donker of Dolby Vision IQ.

• Deze modus kan wat donkerder zijn. Ga naar de helderheidsinstellingen en verhoog de eerste optie die je tegenkomt. Dit kan Helderheid, Achtergrondverlichting of OLED-helderheid heten. Vergeet niet de lichtsensor te activeren (zie verderop).

• Voor games is de Spel- of Game-modus de beste optie.

• Bij het kijken naar sport is het aan te raden de optie voor vloeiender beeld in te schakelen, te vinden onder de Beweging of Motion-instellingen. Kies hier voor de Vloeiend-optie.

©Eric Beeckmans

Ook interessant: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

De lichtsensor

Omgevingslicht heeft een grote invloed op hoe je het beeld ervaart. Bij veel omgevingslicht zie je in donkere scènes nauwelijks nuances in de schaduwen, terwijl diezelfde beelden in een verduisterde kamer alle details laten zien. De lichtsensor past het beeld automatisch aan op basis van het omgevingslicht. Opties voor helderheid en donkere details mag je activeren. Soms zijn er ook opties om de kleurtemperatuur automatisch aan te passen; die raden we af.

©Eric Beeckmans

Wen even aan het nieuwe beeld

Het kan zijn dat het nieuwe beeld in het begin wat flets lijkt. Dat is heel normaal. Geef je hersenen een paar dagen de tijd om eraan te wennen. Als je daarna terugschakelt naar de beeldmodus die je eerst gebruikte, zal het beeld waarschijnlijk te fel en te scherp aanvoelen.

❗ Wat je vooral niet moet doen

Fabrikanten bieden uitgebreide menu's met beeldinstellingen aan, waarvan sommige alleen nuttig zijn voor specialisten die je tv kalibreren met een patroongenerator en kleurmeter. Deze instellingen kunnen je beeld verbeteren, maar ook juist verslechteren. Wees daarom voorzichtig met alle instellingen die betrekking hebben op kleur en contrast (of beter nog, blijf er helemaal vanaf). Met instellingen voor scherpte en beweging kun je zonder veel risico experimenteren. Vergeet niet dat je in elke beeldpreset de optie hebt om deze terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. Als je per ongeluk iets hebt aangepast dat niet goed lijkt, gebruik dan die reset.

Je kunt natuurlijk meerdere screenshots maken van een webpagina of gesprek, maar je kunt ook één lange afbeelding produceren. Zo hoef je zelf minder afbeeldingen aan elkaar te plakken, of minder shots naar je vrienden te sturen. Maar hoe maak je een lang screenshot op je iPhone?

Wanneer een enkele opname niet genoeg is, kun je altijd een lang screenshot (ook wel 'scrolling screenshot') maken op een iPhone. Handig voor wanneer je een complete website, belangrijk document of een volledig gesprek wilt vastleggen. Met ingebakken gereedschap maak je met een paar keer tikken een lang screenshot aan, dat je vervolgens kunt delen. Je kunt dit ook doen om forumberichten, die onder elkaar staan, vast te leggen. Of om een lange e-mail overzichtelijk te bewaren. Kortom: dit kan heel handig zijn.

Lang screenshot maken: aan de slag

Open de pagina, app, het document of gesprek dat je wilt bewaren en maak het screenshot zoals je dat altijd zou doen. Op een iPhone houd je daarvoor tegelijkertijd de volumeknop omhoog en de zijknop ingedrukt. Heb je nog een toestel met een thuisknop? Houd die en de zijknop dan tegelijkertijd ingedrukt.

Zodra je een screenshot maakt, verschijnt er links onderin een voorbeeld in beeld. Tik daar snel op voordat het verdwijnt. Nu kom je in een nieuw venster terecht, waar je bovenin twee opties ziet staan: Scherm en Paginavullend. Die twee opties staat alleen in beeld wanneer er genoeg content is om vast te leggen (als in: meer dan één gevuld scherm). Tik op de knop Paginavullend.

©Wesley Akkerman

In beeld zie je nu rechts de volledige lengte van het screenshot staan, terwijl je onderop allerlei bewerkingsmiddelen aantreft. Je kunt nu dingen tekenen of aantekeningen maken, die handig zijn voor jezelf of een ander. Via het lange voorbeeld rechts bepaal je de positie van het screenshot. Mocht dat nodig zijn, dan kun je zelfs de lengte inperken, met het knipgereedschap. Zodra je klaar bent met bewerken, tik je op Gereed om alles op te slaan.

©Wesley Akkerman