Slimme laadpalen hebben tegenwoordig al een hoop milieuvriendelijke functies, die ervoor zorgen dat je als gebruiker zoveel mogelijk laadt met duurzame energie. Maar je hebt misschien ook wel gehoord van vehicle-to-grid: laadpalen die niet alleen duurzame stroom gebruiken, maar ook kunnen opslaan, zodat die energie teruggeleverd kan worden aan het elektriciteitsnet. In dit artikel leggen we uit hoe het zit met deze opkomende techniek.

Lees ook: Kan ik thuis een laadpaal installeren als ik zonnepanelen en een warmtepomp heb?

Wat is vehicle-to-grid?

Vehicle-to-grid (v2g) is een geavanceerd, aanvullend laadsysteem voor laadpalen. Hiermee is het mogelijk om de autoaccu niet alleen op te laden, maar deze ook te ontladen. Oftewel: met deze laadtechniek kunnen EV-laders stroom uit de accu van de auto halen en die vervolgens terugleveren aan het elektriciteitsnetwerk. Dit wordt ook wel bidirectioneel laden genoemd: twee kanten op dus.

Dit kan uitkomst bieden wanneer er gedurende bepaalde momenten op de dag dusdanig veel vraag naar stroom is, dat het elektriciteitsnet niet genoeg aanbod kan leveren. Autobezitters kunnen dan wat (al eerder opgeslagen) stroom teruggeven aan het net. Zo blijft de elektriciteitsvraag de gehele dag beter in balans en hoeft er minder vertrouwd te worden op fossiele brandstoffen om aan de vraag te kunnen voldoen.

©Urban StebljajUrban Stebljaj / Svetlobne iluzije

Volgens dit onderzoek kan grootschalig gebruik van v2g-technologie alleen voor het Britse elektriciteitssysteem al in totaal 885 miljoen pond (iets meer dan 980 miljoen euro) per jaar aan kosten besparen. Onderzoek naar de besparing in onder meer Nederland is er vooralsnog niet.

Als je de stroom die je niet gebruikt teruglevert is dat dus heel milieuvriendelijk, maar wat heb je er als consument verder aan? Tja, dat is nog afwachten. Momenteel levert het namelijk nog niet veel directe voordelen op. Maar om consumenten aan te moedigen om hun autoaccu beschikbaar te stellen voor het stroomnet, is de kans groot dat er wel een financiële compensatie ingesteld gaat worden. Het bespaart energiemaatschappijen immers een hoop geld. Omdat het een kakelverse technologie betreft, is echter nog niet duidelijk hoe hoog die eventuele beloning zal zijn.

Vehicle-to-home: autoaccu als thuisaccu

Naast vehicle-to-grid heb je misschien ook wel gehoord van de termen 'vehicle-to-home', 'vehicle-to-building' of van de meer alomvattende term 'vehicle-to-everything'. Daarbij gaat het om laders die de stroom van de autoaccu niet alleen kunnen terugleveren aan het elektriciteitsnet, maar die de opgeslagen stroom ook kunnen gebruiken voor andere zaken. Je kunt in het geval van vehicle-to-home (v2h) de opgeslagen energie gebruiken om je huis (gedeeltelijk) van stroom te voorzien. Zo kun je energie van het elektriciteitsnet halen gedurende de dalmomenten (wanneer er een laag stroomtarief is), en pas gebruiken tijdens de piekuren.

Als je zonnepanelen hebt, kun je door slim te werk te gaan al helemaal veel besparen met v2h. Met reguliere slimme laders is het al mogelijk om ervoor te zorgen dat er vrijwel alleen 'gratis' zonne-energie gebruikt wordt voor het opladen, maar met bidirectioneel laden kun je zonne-energie die je niet meteen nodig hebt tijdelijk opslaan in je elektrische auto. Daarmee voorkom je dat deze onbenutte zonne-energie wordt teruggeleverd aan het stroomnet, want hoewel je daar wel een vergoeding voor krijgt, is dat lager dan de prijs die je betaalt voor het afnemen van stroom.

Door de zonne-energie te 'bewaren' in je autoaccu kun je deze op een later moment alsnog gebruiken voor je huis en hoef je, als er even geen nieuwe zonne-energie opgewekt kan worden, geen stroom te kopen van het elektriciteitsnet. Je zet je autoaccu dus in als thuisaccu. Die kan overigens ook handig dienstdoen als 'noodgenerator' in het geval van stroomuitval, want in een gemiddelde autoaccu (70kWh) zit genoeg stroom om een doorsneehuishouden meerdere dagen van energie te voorzien.

In tegenstelling tot v2g zijn de (financiële) voordelen voor de consument dus meteen duidelijk. En hoewel je hiermee minder teruglevert aan het net, maak je ook veel minder gebruik van dat net tijdens piekuren (en als je het slim speelt en zonnepanelen hebt, heb je het net überhaupt weinig meer nodig), dus helpt het nog steeds om de netcapaciteit in balans te houden.

©viaduct_k - stock.adobe.com

Kun je een laadpaal thuis laten plaatsen? Check hier het aanbod bij Coolblue!

Kan mijn laadpaal bidirectioneel laden?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: als je nu een laadpaal hebt, is deze niet in staat om bidirectioneel te laden. We hebben het namelijk over een geheel nieuwe ontwikkeling en dergelijke thuislaadpalen zijn nog amper beschikbaar. Er zijn wel fabrikanten mee bezig, maar omdat er complexe, prille technologie bij komt kijken, gaat het waarschijnlijk nog lang duren voordat ze algemeen verkrijgbaar en enigszins betaalbaar zijn – net als het geval is bij vrijwel alle nieuwe hightechproducten.

Wel duurt het waarschijnlijk niet heel lang meer voordat je bidirectionele laadpunten zult zien op openbare plekken. Er zijn momenteel nog maar weinig locaties met openbare laadpalen die dit ondersteunen, met Utrecht als grote uitzondering. Daar zijn bij wijze van experiment als een van de weinige steden in de wereld al wel een forse hoeveelheid bidirectionele laadpalen geïnstalleerd.

Je hoeft echter nog niet in de auto te stappen richting Utrecht, want je EV heeft hoogstwaarschijnlijk helemaal geen ondersteuning voor deze techniek. Er zijn nog maar een handjevol modellen op de markt, zoals de Nissan Leaf, die v2g of v2h ondersteunen. Er zijn wel auto's zoals de Hyundai IONIQ 5 die beweren bidirectioneel te kunnen laden, maar wat zij kunnen wordt eerder vehicle-to-load genoemd; de auto kan dan als stopcontact gebruikt worden, maar daar blijft het ook bij.

Naast dat de techniek zelf in de kinderschoenen staat, zijn er ook nog een aantal hardnekkige zorgen over bidirectioneel laden. Veel mensen vragen zich bijvoorbeeld af of dit wel goed is voor de accu. Door steeds op te laden en dan weer te ontladen, schiet het aantal laadcycli omhoog. Dat kan in theorie slecht zijn voor de levensduur van de accu.

Aan de andere kant is het wel zo dat niet telkens de gehele accucapaciteit wordt opgeladen en ontladen. Het ontladen gebeurt doorgaans slechts enkele minuten per dag. Dat zorgt er volgens sommige onderzoekers juist voor dat de accu in goede conditie blijft en dat de levensduur mogelijk wordt verhoogt. Het blijft een veel gevoerde discussie waar nog veel aanvullend onderzoek voor nodig is, dus het laatste woord is hier nog niet over gezegd. Het laatste woord is overigens ook nog lang niet gezegd over v2g-laden in het algemeen, want veel mensen geloven er heilig in dat dit vroeg of laat in elke slimme laadpaal geïntegreerd wordt, en (nog belangrijker!) een cruciale rol gaat spelen bij de energietransitie.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.