Denk je erover om met je elektrische auto op vakantie te gaan maar twijfel je nog, omdat je bijvoorbeeld bang bent dat je niet voldoende laadpalen tegenkomt of omdat je niet weet welke laadpas je onderweg kunt gebruiken? Met de juiste voorbereiding kom je... inderdaad, een heel eind! ID.nl helpt je op weg.

Lees ook: De tien beste EV’s voor de caravan in 2024

Plan je route

Als je met je elektrische auto naar het buitenland gaat, is het belangrijk om je reis goed te plannen, omdat laadpunten niet overal even dik gezaaid zijn. Gelukkig zijn daar allerlei apps en tools voor. Bekende voorbeelden zijn de ANWB EV Routeplanner, de Shell Recharge App en de Tap Electric App. A Better Routeplanner (ABRP) is de bekendste en meest complete routeplanner. De app houdt rekening met de auto waarin je rijdt en hoe ver je batterij opgeladen is wanneer je vertrekt. Op basis daarvan worden automatisch de handigste tussenstops in de route gezet. Bij een groot aantal van deze apps zie je inmiddels ook of er een laadpaal vrij is. Bovendien geven ze je een overzicht met alle locaties voor het laden van je auto. Je hebt dus ook meteen plan B en C achter de hand als plan A niet lukt. Stippel je reis uit op basis van de actieradius en zorg ervoor dat je altijd een buffer overhoudt.

©Vadym

Reken wat extra tijd voor laadmomenten

Onderweg maak je vooral gebruik van snelladers. Dus je staat niet heel lang te wachten voordat je weer kilometers kunt rijden. Maar we raden je aan om extra tijd te rekenen voor iedere stop. In de meer zuidelijke landen staan bijvoorbeeld veel minder laadpalen. Als je tijdens het hoogseizoen op vakantie gaat, is het bij die punten vaak een stuk drukker dan gebruikelijk. Bovendien houd je dankzij een tijdsbuffer meteen rekening met problemen zoals een kapotte laadpaal of het niet accepteren van je laadpas. Hetzelfde geldt voor de range. Ga niet pas bij een laadpunt staan als de batterij zo goed als leeg is. Zorg ervoor dat je nog één of twee andere charging stations kunt bereiken als er iets mis gaat of het heel druk is.

De juiste laadpas(sen) meenemen

Helaas werkt niet elke laadpas bij iedere laadpaal. We raden je in ieder geval aan om alle laadpassen die je hebt mee te nemen. Controleer daarnaast of die van jou bij de laadpalen waar je langsrijdt geaccepteerd worden. Inmiddels zijn er ook applicaties voor je smartphone waarmee je bij veel laadstations kunt afrekenen. LaadpasTop10 is een erg handige website voor vakantiegangers. Deze site vergelijkt prijzen en laat zien waar je terechtkunt met een bepaalde laadpas. Daardoor ga je goed voorbereid op reis. Als je op tijd informatie opzoekt, heb je tijd genoeg om de benodigde laadpassen aan te vragen.

©Evgeniy & Karina Gerasimovi

Snelladers: kosten

Houd er rekening mee dat laden via een snellader een stuk duurder is dan via een standaard laadpaal. Zeker als je thuis oplaadt via je zonnepanelen scheelt het een slok op een borrel. Bij openbare laadpalen laad je vanaf 0,30 euro per kWh, hoewel de gemiddelde prijs op drukke plekken al snel boven de 0,60 euro per kWh uitkomt. Bij een snellader is dat ongeveer de minimumprijs en loopt het op tot ongeveer 1 euro per kWh. Wanneer je een snellader gebruikt, betaal je per kilometer uiteindelijk ongeveer net zoveel als bij een benzinemotor. In dit geval ben je dus niet goedkoper uit met een elektrische auto.

Een mooie oplossing is het afsluiten van een tijdelijk abonnement voor snelladers. Je laadt onderweg een stuk goedkoper en na je vakantie meld je je weer af.

Snelladen: opladen tot 80 procent capaciteit

De bedoeling van snelladers is dat je niet te lang aan de kant van de weg staat te wachten tot je weer verder kunt rijden. Bij normale laders duurt het een paar uur voordat je accu vol is. Bij snelladers gaat dat een stuk sneller. Snelladen tot 80 procent duurt ongeveer 15 tot 40 minuten, afhankelijk van de auto en de laadpaal. Maar: de laatste 20 procent verdubbelt de tijd. Opladen tot 80 procent is dus het slimst. Oók omdat het beter is voor het behoud van de capaciteit van de accu om hem niet helemaal vol te laden en ook niet helemaal leeg te laten lopen.

Snelladen: is het opwarmen van de accu nodig?

Snelladen kost nog minder tijd als de accu een temperatuur van minstens 20°C heeft. Ga je 's zomers op vakantie, dan is dat meestal het geval. Tijdens wintervakanties kan het echter nodig zijn om de accu voor te verwarmen voor een ideale laadsnelheid en dus korte tussenstops. Nieuwe EV’s doen dat automatisch wanneer je een laadstation in de navigatie zet. Let er wel op dat je de laadpaal zelf als bestemming opgeeft, en niet alleen de locatie. Daarnaast moet het in het navigatiesysteem van de auto zelf staan, want die is gekoppeld met de rest van de auto en kan het voorverwarmen aansturen.

Heeft jouw EV die functie niet? Zoek dan eerst op of er een software-update beschikbaar is waarmee het wel kan. Wanneer je een flink stuk rijdt, neemt de temperatuur van de accu ook automatisch toe. Het kan ook helpen om vlak voor aankomst bij een laadpunt iets sneller te gaan rijden waardoor de batterij opwarmt. Let er wel op dat je genoeg range overhoudt.

Laadpalen op de vakantiebestemming

Onderweg laden is belangrijk, maar dat geldt natuurlijk ook voor laden op je vakantiebestemming. Grote hotels en campings hebben meestal wel een of meerdere laadpunten. Zoek dat voor je weggaat even op. Denk er verder aan dat deze laadpunten tijdens het hoogseizoen veel gebruikt worden. Dus zelfs als er staat dat een laadpaal aanwezig is, kun je die niet zomaar gebruiken wanneer het je uitkomt. Reserveren is daarom aangeraden. Neem voor noodgevallen altijd je granny-charger en de correcte reisstekkers mee. Dan kun je je auto via een gewoon stopcontact opladen. Dat duurt erg lang, maar het is natuurlijk beter dan niets.

Elektrische auto met aanhanger of caravan

Op vakantie gaan met een elektrische auto met aanhanger: is dat mogelijk en is het ook handig? Zolang je een krachtige EV hebt is het niet zo’n probleem. Houd er wel rekening mee dat je flink wat van de actieradius verliest, tot wel 50 procent. Daardoor maak je meer tussenstops en duurt de reis iets langer. De aerodynamica en het gewicht van de aanhanger zijn belangrijke factoren. Daarnaast speelt de snelheid waarmee je rijdt ook een rol. Het is sowieso handig om daar rekening mee te houden om de range te vergroten. Als laatste hebben ook wind en temperatuur invloed. Naarmate het kouder wordt neemt de range af.

Bij laders langs de snelweg hoef je de caravan of vouwwagen trouwens niet altijd los te koppelen. Bij opladers bij parkeerplaatsen in steden en dorpen is het vaak wél noodzakelijk om de aanhanger te ontkoppelen. Het is handig om daar rekening mee te houden als je de route plant en laadpunten uitzoekt. Heb je een grote en hoge caravan? Controleer dan vooraf wat de doorrijhoogte bij bepaalde laadplaatsen is.

©FLEMAL

Waar op vakantie met je elektrische auto?

Als je met de auto op vakantie gaat, blijf je waarschijnlijk in Europa. Het goede nieuws is dat vrijwel alle landen investeren in laadpalen. Maar een aantal heeft net iets meer haast. In de EU staan ongeveer 600.000 laadpalen, en dat aantal groeit snel. Opvallend genoeg staat daarvan bijna een kwart in ons kleine landje. Maar ook in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk en Scandinavië tref je volop laadpalen aan. Let er bij de Scandinavische landen wel op dat ze behoorlijk uitgestrekt zijn en de meeste laadpalen in het zuidelijke deel van de landen staan.

Als je richting Spanje of Italië gaat is iets meer planning noodzakelijk, want de laadpalen zijn daar dunner gezaaid. In het oosten van de Europese Unie zijn ook nog niet heel veel laadpunten. Maar in de meeste landen is er wel sprake van een snelle ontwikkeling. Met een beetje planning kun je ook daar prima op vakantie met een EV.

Let er wel op dat je op zoek gaat naar snelladers als je echt onderweg bent. Daar zijn er nog altijd minder dan 100.000 in de complete EU. Gelukkig staan ze wel vooral langs snelwegen. Het Europese Parlement stimuleert het plaatsen ervan en heeft als ambitieus doel om vanaf 2026 om de 60 kilometer snelladers van minstens 400 kW te plaatsen op het TEN-T-kernnetwerk: het belangrijkste snelwegennetwerk van Europa.

⭐ Stazione di ricarica, borne de recharge, punto de carga: het is altijd handig als je weet waar je naar moet zoeken wanneer je in het buitenland op vakantie bent. Onderaan dit artikel vind je daarom een handige tabel waarin staat hoe een laadpaal genoemd wordt in de populairste Europese vakantielanden.

©DayDream

Op vakantie met de elektrische auto? Natuurlijk!

Kort samengevat is op vakantie gaan met je elektrische auto absoluut mogelijk. Het belangrijkste is dat je je goed voorbereidt en goed je route plant. Doe je dat, dan kun je zorgeloos op reis. Fijne vakantie!

Handige tabel 👇

Ook interessant: De beste vakantievoorbereiding voor je elektrische auto

Een thuisnetwerk bevat vaak allerlei verschillende apparaten en je wilt uiteraard dat alles optimaal verbonden is. Met deze tips en tools beheer je je netwerk en netwerkverbindingen net iets handiger en veiliger.

Mobiele hotspot

Als je Windows-pc een bekabelde verbinding en wifi heeft, kun je een mobiele hotspot instellen. Ga in Windows naar Instellingen / Netwerk en internet. Open Mobiele hotspot en schakel deze in. Kies bij de optie Mijn internetverbinding delen vanaf de actieve ethernetverbinding. Stel Delen via in op Wi-Fi (of kies eventueel Bluetooth). Druk bij Eigenschappen op Bewerken, voer een Netwerknaam en Netwerkwachtwoord in. Stel Netwerkband in op Beschikbaar (of kies 5 GHz of 2,4 GHz). De optie Energiebesparing laat je het best uitgeschakeld.

Maak van je Windows-pc in enkele muisklikken een mobiele hotspot.

Wakker blijven

Om te vermijden dat je netwerkadapter zomaar uitvalt wanneer je systeem in slaapstand gaat, ga je naar het Apparaatbeheer. Bijvoorbeeld door op Windows-toets+R te drukken en devmgmt.msc uit te voeren. Open Netwerkadapters, klik met rechts op de betreffende netwerkadapter en kies Eigenschappen. Ga naar het tabblad Energiebeheer en verwijder het vinkje bij De computer mag dit apparaat uitschakelen om energie te besparen. Plaats geen vinkje bij Alleen een magic-pakket […].

Je netwerkadapter blijft actief als je systeem slaapt.

Adaptereigenschappen

We blijven even in het Apparaatbeheer. In het contextmenu Eigenschappen van je netwerkadapter vind je het tabblad Geavanceerd. Hier vind je diverse instellingen voor je netwerkadapter. Met Speed & Duplex pas je de verbindingssnelheid aan, bijvoorbeeld bij het oplossen van connectieproblemen. Bij intensieve dataoverdracht binnen je lokale netwerk, zoals naar je NAS, kun je de waarde van de optie Jumbo Packet tijdelijk verhogen, naar bijvoorbeeld 9000 bytes.

Receive Buffers en Transmit Buffers bepalen hoeveel datapakketten de netwerkadapter kan opslaan voordat ze door de cpu worden verwerkt of verzonden. Voor grote datastromen kun je deze eventueel tijdelijk verhogen. Bij Network Address kun je het MAC-adres van je adapter spoofen. Noteer telkens goed de originele waarden.

Geavanceerde eigenschappen voor gevorderde gebruikers.

Versleutelde DNS

Wil je niet dat je provider via je DNS-aanvragen ziet waar je naartoe gaat met je browser, dan kun je deze in Windows versleutelen. Ga naar Instellingen / Netwerk en internet. Kies Ethernet of Wi-Fi en Hardware-eigenschappen. Klik bij DNS-server toewijzing op Bewerken. Stel in op Handmatig (voor IPv4) en zet DNS via HTTPS (DoH) op Aan (automatische sjabloon). Vul bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS het ip-adres van een publieke DoH-server in, zoals Google (8.8.8.8 en 8.8.4.4) of Cloudflare (1.1.1.1 en 1.0.0.1). Windows vult zelf de bijbehorende url in bij DNS via HTTPS-sjabloon. Bevestig met Opslaan. De beheerder van de DNS-server ziet uiteraard wel waar je heengaat.

Het bewerken van de DNS-instellingen in Windows.

Prestaties meten

Windows biedt een functie om netwerkverkeer te monitoren. Druk op Windows-toets+R en voer perfmon uit. Open in het linkerpaneel Prestaties / Controlehulpprogramma’s / Prestatiemeter. Klik op de plusknop en kies bij Items van deze computer het onderdeel Netwerkadapter of Netwerkinterface.

Je kunt nu specifieke items selecteren, zoals Ontvangen bytes per seconde en Uitgaande pakketten met fouten. Kies in het onderste deelvenster het gewenste item, zoals je ethernet- of wifi-adapter. Voeg de geselecteerde items toe via de knop Toevoegen en bevestig met OK voor een live grafiekweergave.

Je kunt (de prestatie van) talrijke netwerkparameters in realtime monitoren. 

Netwerktype

In een thuisnetwerk biedt Windows standaard twee netwerktypes: particulier en openbaar. Bij Particulier is je apparaat zichtbaar voor andere netwerkapparaten, wat delen mogelijk maakt. Ben je verbonden met een openbaar of onbekend netwerk, dan kies je beter voor Openbaar. Dit stel je in via Instellingen / Netwerk en internet. Selecteer je verbindingstype (Wi-Fi of Ethernet) en bij de actieve netwerkverbinding onder het kopje Netwerkprofieltype het juiste type. Dit kan ook via PowerShell, uitgevoerd als administrator:

Pas Public aan naar Private voor een particulier netwerk.

Je kunt ook via PowerShell schakelen van netwerkprofiel.

Portforwarding

Bij portforwarding wordt binnenkomend verkeer op een specifieke poort doorgestuurd naar een andere. Dit gebeurt meestal op routerniveau, maar het kan ook op Windows-niveau, bijvoorbeeld om verkeer tijdelijk naar een andere server te leiden. Open de Opdrachtprompt als administrator en voer deze opdracht uit:

Het tweede ip-adres hoeft niet noodzakelijk van een andere computer te zijn als je alleen inkomend verkeer naar een alternatieve poort op dezelfde computer wilt omleiden.

Om deze port-proxy uit te schakelen, gebruik je:

Je kunt in Windows een ‘port proxy’ instellen, om (tijdelijk) netwerkverkeer om te leiden.

Statische route

Stel, je hebt een thuisnetwerk met twee routers: de hoofdrouter heeft een ip-bereik van 192.168.0.0/24 (dus met subnetmasker 255.255.255.0). De tweede router, voor een gastnetwerk of je IoT-apparaten, heeft een ip-bereik van 192.168.1.0/24 en heeft het ip-adres 192.168.0.2, binnen het netwerk van de hoofdrouter. Bevind je je in het bereik van de hoofdrouter en wil je direct toegang tot apparaten in het andere subnet, dan moet je systeem de gateway kennen. Dit regel je met een statische route, zonder wijzigingen aan de router, vanaf de Opdrachtprompt (als administrator):

Met route print vraag je de actuele routes op en met route delete 192.168.1.0 verwijder je deze route weer.

Met een eenvoudig commando voeg je een statische route toe.

Reset

Het kan voorkomen dat je plots geen (betrouwbare) netwerkverbinding meer hebt. Als eenvoudige oplossingen niets opleveren, probeer dan de volgende commando’s als administrator op de opdrachtprompt:

Als dit niet helpt, voer dan de volgende opdrachten uit:

Voor een ingrijpender troubleshooten ga je in Windows naar Instellingen / Netwerk en internet, open je Geavanceerde netwerkinstellingen en selecteer je Netwerk opnieuw instellen. Bevestig met Nu opnieuw instellen, maar gebruik dit alleen als andere opties niets opleveren!

Het opnieuw instellen van je netwerk is een laatste redmiddel.

Verbruik

Wil je weten hoeveel netwerkdata een applicatie gebruikt? Open dan Instellingen / Netwerk en internet, ga naar Geavanceerde netwerkinstellingen en kies Dataverbruik. Hier zie je per app het dataverbruik voor het uitgaande en binnenkomende verkeer. Met de optie Limiet invoeren stel je een waarschuwing in bij het overschrijden van een ingestelde limiet.

Voor meer details installeer je de gratis tool NetworkUsageView. Hiermee zie je per applicatie, netwerkadapter en gebruiker het dataverbruik, gebaseerd op door Windows opgeslagen data.

Een snel overzicht van de programma’s die het meeste internetverkeer veroorzaken. 

Connecties

Voor de actuele netwerkverbindingen en poortstatus op je computer, voer je deze opdracht uit op de Opdrachtprompt:

Dit geeft alle actieve verbindingen en luisterpoorten weer (-a), in numeriek formaat (-n), met bijbehorende processen (-o). Via Taakbeheer (Ctrl+Shift+Esc) in de kolom Processen kun je zien welk proces een specifieke verbinding gebruikt. Voor nog meer details is er de gratis tool CurrPorts.

Het Taakbeheer vertelt je welke proces achter een bepaalde netwerkverbinding schuilt.

Netwerkinstellingen

Naast de ingebouwde Windows-opdrachtregelcommando’s en de functies bij Netwerk en internet in de Instellingen van Windows, zijn er ook externe tools die helpen bij het oplossen van netwerkproblemen. Eén ervan is NetAdapter Repair All In One. Hoewel wat ouder, werkt deze nog prima onder Windows 11. De tool focust op het herstellen van foutieve of inefficiënte netwerkinstellingen, of een netwerkadapter die niet goed functioneert. Voer de tool bij voorkeur als administrator uit. Hij biedt zo’n vijftien knoppen voor specifieke herstelacties, zoals het legen van het hosts-bestand, opschonen van de DNS- of ARP-cache, vernieuwen van de DHCP-lease, wisselen van DNS, en resetten van fysieke netwerkadapters of wifi-adapters.

Een vergelijkbare tool is Complete Internet Repair. Voor beide tools is het wel zo slim om eerst een systeemherstelpunt te maken voordat je aanpassingen doorvoert.

Handige netwerkklussen, snel uitgevoerd.

Netwerkprofielen

Werk je met je laptop geregeld op verschillende locaties thuis of op je werk, dan kan NetSetMan handig zijn. Je kunt namelijk allerlei netwerkinstellingen in netwerkprofielen opslaan, zoals gateway, DNS-server, printer en wifi-profiel. De wifi-profielen kun je bekijken, aanpassen en zelf maken via de knop WIFI beheer, waar je Profielen selecteert. Klik je hier op Scan, dan krijg je bovendien een overzicht van de gedetecteerde draadloze netwerken, inclusief signaalsterkte, SSID, MAC-adres, kanaal, snelheid, protocol en gebruikte encryptie.

Stop alle belangrijke instellingen (inclusief wifi) in een netwerkprofiel voor een supersnelle omschakeling.

Snelle scan

Met MiTeC Network Scanner (gratis voor niet-commercieel gebruik) scan je snel je thuisnetwerk. Het detecteert aangesloten apparaten, geeft ip- en MAC-adressen weer, en toont onder meer aangemelde gebruikers, netwerkshares en geïnstalleerde services. De scanner biedt gedetailleerde informatie over netwerkapparaten zoals hostnamen, werkgroepen en actieve systeemtijd. Het volstaat het netwerkbereik in te vullen (bijvoorbeeld 192.168.0.1 – 192.168.0.254) en op de knop IP Range Scan te drukken.

Een netwerkscanner is handig als je snel een overzicht van de aangesloten apparaten wilt (met adressen en services).

Poortscan

De veiligheid van je thuisnetwerk hangt sterk af van het gesloten houden van onnodige netwerkpoorten. Om dit snel van buitenaf te testen, net als een hacker zou doen, is er de gratis webdienst GRC ShieldsUP!. Klik op Proceed en daarna op All Service Ports. De scan onderzoekt de eerste 1056 TCP-poorten van je netwerk. Idealiter kleuren alle poorten groen, wat betekent dat ze onbereikbaar zijn. Zie je rode of blauwe poortvakjes, controleer dan in je router of je deze kunt sluiten, bijvoorbeeld door onnodige services uit te schakelen, zodat de vakjes groen worden.

Gevorderde gebruikers doen er goed aan om hun netwerk ook intern te scannen, aangezien bedreigingen niet altijd van buitenaf komen. Een van je systemen kan bijvoorbeeld al geïnfecteerd zijn, of er kunnen kwetsbaarheden bestaan tussen apparaten in het netwerk. Een gratis en krachtige tool hiervoor is de opensource-opdrachtregeltool Nmap, eventueel in combinatie met de meegeleverde grafische frontend Zenmap.

Nmap gebruikt slimme technieken met datapakketten om te bepalen welke hosts beschikbaar zijn, welke besturingssystemen en services actief zijn, welke firewalls er gebruikt worden enzovoort. De mogelijkheden zijn uitgebreid, maar je kunt eenvoudig beginnen. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile de gewenste scanoptie, zoals Quick scan. Het bijbehorende Nmap-commando wordt automatisch ingevuld, zodat je snel leert hoe de parameters werken:

Deze scan is binnen de seconde afgerond. Voor een grondigere controle kies je Intense scan, wat dit commando oplevert:

Wil je weten welke apparaten in je subnet actief zijn, voer dan dit commando uit:

Dit controleert via ping welke apparaten online zijn en geeft ook het MAC-adres, de producent en vertraging (latency) weer.

Op internet zijn veel voorbeelden en gidsen te vinden voor meer geavanceerde mogelijkheden, dus experimenteer gerust verder.

Zenmap en Nmap: een krachtig duo voor interne poortanalyse.

Netwerkverkeer scannen met GlassWire

Wil je informatie over je netwerkverkeer, dan is GlassWire een uitstekend programma. Installeer de applicatie en start hem daarna. Vooral de sectie Traffic Monitor is interessant. Standaard is hier de weergave Usage actief (blauwe knop in het midden). In de kolom Apps zie je in realtime welke programma’s netwerkverkeer genereren. In de kolommen Hosts en Traffic Type zie je met welke internetservers er verbinding is en om welk type verkeer het gaat.

Linksboven vind je een filterknop waarmee je de data kunt filteren op bijvoorbeeld Apps, Publishers (de bedrijven achter de apps) en Traffic (specifieke netwerkprotocollen). Met de knop All kun je de data beperken tot het interne netwerkverkeer (LAN) of verkeer van en naar internet (WAN). Het pijltje ernaast laat je inzoomen op binnenkomende, uitgaande of beide verkeersstromen.

Rechtsboven kies je de periode waarover je data wilt bekijken. In de gratis versie kun je kiezen uit 5 Minutes, 3 Hours en 24 Hours. De betaalde versie (jaarlijks circa 36 euro) biedt uitgebreidere opties en meer functionaliteit.

Je krijgt in één oogopslag een goed overzicht van welke applicaties hoeveel data verstoken en via welke servers.

Grafieken in GlassWire

Bij de drie centrale knoppen vind je ook Graph. Hiermee zie je een live-grafiek van het actuele netwerkverkeer: geel voor binnenkomend, roze voor uitgaand, en oranje voor de overlap. Beweeg met de muis over de grafiek of selecteer een deel ervan om onderaan de hoeveelheid data in die periode te zien. Klik op de vermelde apps (links) of hosts (rechts) voor meer details, zoals hoeveel data programma’s met bepaalde servers hebben uitgewisseld.

Als je op een programma in zo’n pop-upvenster klikt, dan zie je rechtsboven de optie Alerts. Hiermee krijg je een historisch overzicht van meldingen die deze applicatie heeft gegenereerd. Deze notificaties heb je waarschijnlijk al eerder gezien in het Windows-berichtencentrum.

Voor een volledig overzicht klik je bovenaan het GlassWire-venster op de optie Log Analysis. Links kun je filteren op verschillende criteria, zoals Important of First Network Activity (in de gratis versie is dit helaas beperkt tot Today).

GlassWire toont het actuele netwerkverkeer live in een grafiek.

Verkeer op afstand

Met GlassWire kun je ook het netwerkverkeer van andere netwerk-pc’s monitoren. Installeer GlassWire op de doel-pc en klik linksboven op GlassWire. Kies vervolgens Settings en ga naar Remote Access. Open het tabblad Remote Access, klik op Unlock en bevestig met Ja. Vink Allow Remote Access by password aan en stel via Change Password een wachtwoord in. Als extra beveiliging kun je ook Allow Access only from IP activeren en het ip-adres van je eigen pc invullen (het commando ipconfig via de Opdrachtprompt vertelt je dit).

Op je eigen pc ga je ook naar Settings en selecteer je Server List. Klik op Add New Server, voeg het ip-adres en eventuele wachtwoord van de andere pc toe. Geef deze een naam en vink Enable connection aan. Bevestig met OK. De remote-pc verschijnt nu links in het hoofdvenster van GlassWire. Vergeet niet om de betreffende poort (standaard 7010) in je firewall of router open te zetten als dat nodig blijkt.

In de gratis versie van GlassWire kun je één systeem op afstand monitoren.

Meer inzicht met SmartSniff

GlassWire is handig om snel te zien welk verkeer je netwerkadapters verwerken, maar het biedt geen inzicht op pakketniveau. Met andere woorden, je ziet niet welke specifieke bytes er in de verzonden datapakketten zitten. Voor wie meer gedetailleerde informatie wil, is een pakketsniffer zoals het gratis SmartSniff geschikt.

Zo’n tool is vooral nuttig voor de wat gevorderde gebruiker. Download de portable tool en pak het Nederlandse taalbestand (smsnff_dutch.zip) uit in dezelfde map.

Voordat je SmartSniff opstart, installeer je ook Npcap. Dit zorgt er namelijk voor dat SmartSniff directe toegang heeft tot netwerkpakketten van zowel bekabelde als draadloze netwerken, en deze in realtime kan vastleggen en weergeven. Ook lokale verkeer, het zogeheten ‘loopback-verkeer’, kun je hiermee monitoren.

Leg de gewenste opvangmethode en netwerkadapter vast in een configuratiebestand.

SmartSniff-analyse

Wanneer je op de groene startpijl klikt, verschijnt er een dialoogvenster waarin je de gewenste methode selecteert. Kies hier bij voorkeur WinPcap Packet Capture Driver (omdat je het compatibele Npcap hebt geïnstalleerd) en selecteer de netwerkadapter waarvan je verkeer wilt opvangen en analyseren. Bevestig met OK en de eerste datapakketten verschijnen in het SmartSniff-venster. Klik op de rode knop om het proces te stoppen.

Elk pakket toont onder andere het gebruikte netwerkprotocol (vaak beperkt tot TCP en UDP) dat verantwoordelijk is voor datatransport tussen hosts, zoals bij webverkeer (HTTP of HTTPS), e-mail (SMTP en IMAP) en bestandsuitwisseling (FTP).

Bij de selectie van een TCP-pakket zie je in het onderste venster de inhoud in zowel ASCII- als HEX-weergave. Je krijgt ook inzicht in lokale en externe ip-adressen, bijbehorende poorten en de hostnaam (als in het menu Opties het item IP-adressen omzetten ingeschakeld is). Een dubbelklik toont alle pakketgegevens in een apart venster. Via het contextmenu kun je met TCP/IP-streams exporteren de data-inhoud van alle pakketten van een specifieke TCP- of UDP-verbinding tussen twee ip-adressen en poorten opslaan in één tekstbestand, wat handig kan zijn voor verdere netwerkanalyse.

Word je overdonderd door de hoeveelheid informatie, dan kun je de weergavelijst filteren (via Opties / Filter instellen) of je doet dit reeds tijdens het opvangproces zelf (via Opties / Capturefilter).

Als je de mogelijkheden van SmartSniff te beperkt vindt, kun je overstappen naar de uitgebreide pakket- en protocol-analysetool Wireshark.

De opgevangen datapakketjes worden onder elkaar getoond, inclusief het gebruikte protocol en de betrokken hosts.

Pakket- en protocol-analyse met Wireshark

Voldoet SmartSniff niet en wil je nóg dieper in je netwerkverkeer duiken, dan is het gratis Wireshark de uitgelezen tool. Installeer de tool, inclusief Npcap, en start Wireshark. Bij het opstarten dubbelklik je op de gewenste netwerkinterface waarna alle datapakketjes op die interface worden vastgelegd en chronologisch weergegeven. Je kunt dit stopzetten met Capture / Stop en ook weer hervatten.

Het analyseren van netwerkverkeer vergt gevorderde kennis, maar er zijn wel handige opvang- en weergavefilters beschikbaar om de data beheersbaar te houden. Zo kun je in het veld boven de pakketlijst filteren op protocollen als http of dns, of op ip.addr == 192.168.0.0/24 voor verkeer van dit specifieke subnet.

Wil je meer weten over Wireshark? Lees dan dit artikel: Netwerkproblemen? Analyseer ze met Wireshark

Wireshark is een erg krachtige pakketsniffer en protocol analyzer.

Snelheidstest

Je wilt waarschijnlijk ook weten hoe goed je netwerk presteert en met de juiste tools kun je dit gemakkelijk meten. Een simpele snelheidstest voor je internetverbinding kun je online uitvoeren, bijvoorbeeld via www.speedtest.net. Klik op Start of Ga, en wacht op de resultaten.

Je krijgt drie waarden: de ping-waarde (voor up- en downloads, in milliseconden) en de download- en uploadsnelheid (in Mbit/s). Een lagere ping-waarde is beter, omdat dit betekent dat er minder vertraging is tussen het versturen van een verzoek en het ontvangen van een reactie. Dit kan vooral ook belangrijk zijn bij online games.

Houd er rekening mee dat bij een snelle internetverbinding de bottleneck vaak in het draadloze netwerk kan zitten. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met het gebruikte wifi-protocol (zoals wifi 4 versus wifi 6), de afstand tot de router of storing met andere draadloze apparaten.

Dezelfde internetverbinding (gemeten op een smartphone), links via wifi 4, rechts via wifi 6.

Snelheid lokale netwerk

Om de prestaties binnen je eigen netwerk te meten, zijn er verschillende tools beschikbaar. Je kunt bijvoorbeeld het opdrachtregelcommando ping gebruiken om de vertraging ofwel latency te meten.

Voor het meten van de doorvoersnelheid zijn er gratis tools als iPerf of de grafische tool TamoSoft Throughput Test, beide beschikbaar voor diverse platformen.

Maar in dit artikel tonen we je hoe je aan de slag gaat met Microsoft NTTTCP. Klik in de rechterkolom onder Releases op Latest en download ntttcp.exe. Kopieer de tool daarna naar beide computers. Open op de ontvangende pc (de server) de Opdrachtprompt als administrator, en voer de volgende opdracht uit (voor de Windows Firewall):

Uiteraard vul je hier het juiste pad naar je ntttcp.exe-bestand in.

Vervolgens voer je vanuit de map met het exe-bestand het volgende uit:

Vervang <x> bijvoorbeeld door het aantal logische processoren van je cpu en <interne-ip-adres-van-servermachine> door het serveradres. De test duurt 10 seconden (-t 10) op één poort (-P 1).

Ga naar de client-pc en voer hier de volgende opdracht uit:

Op de client-pc lees je na afloop de testresultaten af, waaronder Throughput (MB/s). Herhaal deze test eventueel met een langer tijdsverloop, bijvoorbeeld -t 300.

NTTTCP levert nauwkeurige testresultaten af met betrekking tot de werkelijke doorvoersnelheid.

Wifi-analyse

De meeste tools zijn eveneens geschikt voor draadloze netwerken. Maar er zijn ook programma’s die specifiek op wifi gericht zijn, zoals het opensource Vistumbler, Acrylic Wi-Fi Home en NetSpot. Vistumbler is volledig gratis, terwijl de andere twee freemium-tools zijn.

We richten ons hier op Acrylic. Installeer de Wi-Fi Analyzer, als onderdeel van de Acrylic Suite, en je kunt alle functies vijf dagen gratis uitproberen.

Op het tabblad Access Points krijg je een overzicht van de gedetecteerde draadloze netwerken, met onder meer het SSID, MAC-adres van het toegangspunt of router, het gebruikte kanaal, bandbreedte, wifi-profiel en de RSSI (Received Signal Strength Indicator). Deze RSSI-waarde wordt uitgedrukt in een negatieve dBM-waarde (decibel-milliwatts), waarbij bijvoorbeeld -40 beter is dan -60 (vanaf ongeveer -70 wordt de verbinding vaak minder betrouwbaar).

Onderaan kun je een live signaalgrafiek bekijken, apparaatgegevens opvragen en diverse aspecten van de netwerkkwaliteit analyseren. In het linkermenu vind je onder meer een Packet analyzer (activeer eerst de knop Packet Viewer), waarmee je inzicht krijgt in de datapakketten van je draadloze netwerk.

Je kunt deze tool gebruiken om eventuele storende kanaaloverlapping te detecteren of om na te gaan wat het effect is van bepaalde ingrepen, zoals het verplaatsen van een toegangspunt of het richten van antennes.

Je krijgt een goed beeld van je eigen draadloos netwerk en andere netwerken in de buurt.

Mobiele netwerkapps

Voor het detecteren en monitoren van netwerkapparaten hebben we ons tot nu toe gericht op desktopapplicaties, maar er zijn ook handige tools beschikbaar voor smartphones.

Een populaire app is FING, beschikbaar voor zowel Android als iOS. Bij een scan toont Fing alle gedetecteerde apparaten, inclusief hostnaam, ip-adres, producent en MAC-adres. Door op een apparaat te tikken, krijg je toegang tot functies zoals ping of traceroute. Je kunt het apparaat ook laten scannen op netwerkdiensten zoals HTTP, FTP of Telnet. Tegen betaling biedt Fing extra functionaliteit, zoals het monitoren van netwerken en het waarschuwen voor wijzigingen of open poorten.

Een andere nuttige app is HE.NET, ook beschikbaar voor Android en iOS. Deze app bevat tools zoals iPerf, een poortscanner, ping, traceroute en DNS-lookup.

Voor Android is ook PingTools Network Utilities nog een goede keuze. Zo kun je de app instellen om een melding te ontvangen wanneer een specifiek netwerkapparaat niet meer bereikbaar is.

HE.NET Network Tools heeft een hele reeks handige netwerkhulpjes aan boord.

De achterzijde van een doorsnee receiver telt al gauw tientallen aansluitingen. Bij duurdere modellen loopt dat aantal vaak op tot bijna honderd. Voor het aansluiten van audiovisuele apparaten bestaan er dan ook meestal meerdere opties. In dit artikel lees je welke poorten je het best kunt gebruiken.

Ook interessant: Receiver kopen? Let op deze aandachtspunten

Bekende audiomerken als Denon, Onkyo, Marantz en Yamaha brengen geregeld uitgebreide receivers op de markt. Dat resulteert in een nogal drukke achterkant met een heleboel in- en uitgangen. Gelukkig helpen de fabrikanten je alvast een handje. Zo staat bij vrijwel alle aansluitingen vermeld waarvoor je de bewuste poort kunt gebruiken. Toch is een nadere uitleg geen overbodige luxe. Kijken we bijvoorbeeld naar het koppelen van een cd-speler, dan zijn er doorgaans drie mogelijkheden. En zo stuit je wellicht op nog meer aansluitdilemma's.

©Onkyo

In de witte vlakken zie je welke apparaten en luidsprekers je allemaal op de receiver kunt aansluiten. Tip: klik op de afbeelding om hem te vergroten.

Speakers aansluiten

Afhankelijk van hoeveel audiokanalen de receiver ondersteunt, zijn er meerdere speakeruitgangen beschikbaar. Sluit op Front de twee voorste luidsprekers aan. Het is hierbij belangrijk dat je de linker en rechter speaker aan de overeenkomstige uitgangen koppelt. Fabrikanten duiden dat doorgaans aan met L en R. Let bovendien op de plus- en min-aansluiting. Die zijn respectievelijk rood en zwart.

In een klassieke 5.1-kanaals surroundopstelling bevindt zich onder de televisie een middenspeaker. Koppel die aan de rode en zwarte uitgang bij Center. Daarnaast heb je als het goed is ook nog twee speakers achter de zitpositie opgesteld. Die verbind je met de Surround-uitgangen van de receiver. Verder kun je een subwoofer op Sub, Sub out of Subwoofer out aansluiten. In tegenstelling tot reguliere luidsprekers gebruik je voor deze basspeaker slechts één stekker.

Ondersteunt jouw receiver nog meer kanalen, dan zie je vermoedelijk namen als Back, Surround Back en/of Height. Hierop kun je optioneel extra speakers aansluiten. Bij gebruik van een geschikte receiver en de juiste luidsprekers creëer je daarmee een driedimensionaal geluid (Dolby Atmos/DTS:X). Houd er rekening mee dat fabrikanten van receivers geen luidsprekerkabels meeleveren. Voor een goed geluid loont het de moeite om in kwalitatieve kabels te investeren.

©Maikel Dijkhuizen

Er lopen vanaf elke luidspreker normaliter twee (verbonden) kabels naar de receiver.

Televisie aansluiten

Uiteraard wil je het (surround)geluid van tv-zenders en video-apps via de receiver afspelen. Verbind de televisie bij voorkeur met de HDMI-ARC-uitgang van het audiosysteem. Op hedendaagse beeldbuizen vind je zo'n zelfde HDMI-ARC-aansluiting. Bijzonder aan deze poort is dat het beeld en geluid in tegengestelde richting kan transporteren. De afkorting ARC staat dan ook voor Audio Return Channel. Open je op de smart-tv bijvoorbeeld Netflix, Videoland of een andere app, dan nemen de receiver en aangesloten luidsprekers het audiospoor voor hun rekening.

Heeft jouw televisie geen HDMI-ARC-poort? Geen probleem, want je kunt het tv-geluid waarschijnlijk alsnog via je receiver afspelen. Check eerst of de beeldbuis een optische uitgang heeft. Dit staat aan de achterzijde van de televisie bijvoorbeeld aangeduid met Optical digital audio out of een soortgelijke benaming. Heeft de receiver eveneens een digitale optische poort, dan luister je naar een mooi surroundgeluid.

Als je nog een hele oude televisie hebt, kun je die wellicht analoog aansluiten. Gebruik hiervoor een witte en rode tulpingang achterop de receiver. Overigens luister je bij een analoge verbinding uitsluitend naar stereogeluid.

©Pioneer

Let op dat je een televisie aan een HDMI-poort met ARC-ondersteuning koppelt.

Videobronnen aansluiten

Voor het koppelen van videobronnen heeft vrijwel elke recente receiver meerdere HDMI-inputs. Sluit hierop bijvoorbeeld een tv-ontvanger, blu-ray-speler, spelcomputer en/of mediaspeler aan. De receiver verwerkt het audiospoor van de gekozen videobron en geeft het beeldsignaal door aan de televisie. Dat laatste gebeurt via de HDMI-ARC-uitgang (zie vorige paragraaf).

Bij iedere HDMI-poort op de receiver staat doorgaans de naam van een bepaalde videobron vermeld. Het is verstandig om je daaraan te houden. Je kunt dan met aparte knoppen op de afstandsbediening simpel naar de juiste videobron schakelen. Sommige receivers hebben ook nog analoge video-ingangen, zoals component (groen/blauw/rood), composiet (geel) en s-video. Die zijn met name nuttig voor het geval je oude videoapparatuur wilt aansluiten.

Cd-speler aansluiten

Als je een cd-speler wilt aansluiten, heb je meestal keuze uit drie mogelijkheden. Veel receivers hebben twee verschillende digitale ingangen, namelijk optisch en coaxiaal. Wanneer jouw cd-speler over een van deze uitgangen beschikt, kun je de audiobron digitaal aansluiten. In dat geval zet de receiver het digitale signaal om naar een analoog signaal, waarna het geluid wordt verwerkt door de aangesloten speakers. Dit gebeurt door de digitaal/analoog-converter (dac) van de receiver.

Vrijwel alle cd-spelers hebben zelf óók een digitaal/analoog-converter. Deze route kun je als alternatief kiezen. Het digitale geluid van de cd wordt dan meteen omgezet naar een analoog signaal. Via een witte en rode tulpuitgang bereikt dit signaal vervolgens jouw audiosysteem, waarna je geluid uit de speakers hoort.

De hamvraag is natuurlijk of je een cd-speler nou het beste digitaal of analoog kunt aansluiten. Het antwoord daarop heeft alles met de kwaliteit van de gebruikte digitaal/analoog-converter te maken. Ga je een goedkope cd-speler op een prijzige receiver aansluiten? Hoogstwaarschijnlijk doet de digitaal/analoog-converter van de receiver deze taak met meer precisie, waardoor je luistert naar een gedetailleerder geluid. In dit voorbeeld sluit je de cd-speler dus bij voorkeur digitaal aan. Overigens zijn er ook prijzige cd-spelers met een hoogwaardige digitaal/analoog-converter verkrijgbaar. Zo'n apparaat leent zich goed voor een analoge verbinding.

©Marantz

De Marantz CD6007 kun je zowel digitaal (optisch en coaxiaal) als analoog aansluiten.

Platenspeler aansluiten

Plaatjes draaien is tegenwoordig weer helemaal hip. Misschien wil je daarom wel een mooie draaitafel aansluiten. Zie je achterop de receiver een rode en witte tulpingang met een Phono-aanduiding? Goed nieuws, want in dat geval is er al een phono-voorversterker ingebouwd. Je kunt elke platenspeler hierop aansluiten. Als de receiver niet over dit onderdeel beschikt, gebruik je een andere analoge tulpingang. Je hebt dan wel een platenspeler met een geïntegreerde voorversterker of een losse voorversterker nodig. Zo'n laatstgenoemd kastje is vanaf enkele tientjes te koop.

Netwerktoegang

Tegenwoordig hebben veel recente receivers ook een netwerkfunctie. Je kunt dan muziek streamen vanaf online diensten en overige netwerkbronnen – zoals Spotify, Tidal of een NAS. Sluit een receiver bij voorkeur op een bekabeld netwerk aan. Dankzij een hogere bandbreedte is de verbinding stabieler. Bovendien voorkom je daarmee dat naburige wifi-netwerken de draadloze verbinding negatief beïnvloeden (interferentie). Is er geen bekabelde verbinding voorhanden, dan meld je de receiver alsnog aan op wifi.

©Denon

De Denon AVC-X4800H heeft twee antennes voor het oppikken van een wifi-signaal.