Je autobatterij gebruiken om tv te kijken, wasjes te draaien en het huis te verlichten: klinkt als sciencefiction, is het (binnenkort*) niet meer. Steeds meer laadpalen en elektrische voertuigen worden uitgerust met deze slimme technologie. Heb je zonnepanelen op het dak liggen? Dan is bidirectioneel laden nog eens extra aantrekkelijk.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Coolblue Energie

Nederlanders leven door klimaatverandering steeds milieubewuster. Daardoor groeit ook de populariteit van duurzame alternatieven, zoals zonnepanelen, warmtepompen en elektrische auto’s. De overheid stimuleert duurzaam gedrag alleen maar; zo wil het kabinet dat in 2035 alleen nog elektrische auto’s worden verkocht. Al die auto’s moeten straks wel worden opgeladen, en vaak kiezen we hiervoor ook nog hetzelfde moment, namelijk in de avond. Een grote uitdaging voor het stroomnetwerk dat nú al overbelast is.

De komst van bidirectioneel laden is om die reden goed nieuws. Bidirectioneel laden wordt ook wel V2X genoemd, wat staat voor 'Vehicle to Everything'. De naam zegt het al: met deze vorm van slim laden levert je elektrische auto stroom voor allerlei doeleinden. Zo kun je je auto gebruiken als ‘oplader op wielen’ voor grotere elektronische apparaten, zoals je elektrische fiets. Interessanter nog is dat je voertuig dankzij bidirectioneel laden een goedkope stroombron wordt voor in huis. Elektriciteit die de auto opslaat tijdens daluren, kan tijdens piekuren worden ingezet om huishoudelijke apparaten mee aan te drijven. Dat gaat je aardig wat geld schelen.

Hoe werkt bidirectioneel laden?

Normaal gesproken loopt stroom alleen van het elektriciteitsnetwerk naar je elektrische auto. Het stroomnet in je huis (en van de laadpalen op straat) levert wisselspanning, dat door de lader in de auto wordt omgezet in gelijkspanning. Daar werken alle accu's mee. Bij bidirectioneel laden gaat stroom ook de andere kant op: van het voertuig naar het elektriciteitsnet in huis. Daarvoor moet gelijkspanning weer worden omgezet naar wisselspanning, waar het stroomnet van je huis weer wat mee kan.

Voor bidirectioneel laden is dus een speciale laadpaal nodig, eentje die in staat is om stroom beide kanten op te laten lopen. De laadpaal moet dus kunnen communiceren met het stroomnet, bijvoorbeeld of er wel geleverd kán worden en wanneer er moet worden afgeschakeld om problemen te voorkomen. Op dit moment zijn die laders er nog nauwelijks, maar veel fabrikanten werken er hard aan. Zo beschikt de BlueBuilt-laadpaal van Coolblue Energie al over de benodigde hardware voor bidirectioneel laden; alleen de software ontbreekt nog. Overigens moet niet alleen de lader zijn uitgerust met V2X-technologie, ook het voertuig moet bidirectioneel laden ondersteunen. Tot nu toe is slechts een beperkt aantal modellen daartoe in staat. Naar verwachting gaat dat wel snel veranderen.

©Coolblue Energie

Drie vormen van bidirectioneel laden

Bidirectioneel laden kan op drie manieren worden toegepast. Deze vormen heten ook wel V2L (Vehicle to Load), V2H (Vehicle to Home) en V2G (Vehicle to Grid). De laatste twee worden overigens vaak door elkaar gebruikt, maar men bedoelt er vaak hetzelfde mee.

Vehicle to Load maakt het mogelijk om elektrische apparaten op te laden met de stroom van je auto. Denk hierbij aan alle apparaten waarvoor je normaal gesproken een stopcontact nodig hebt. Dat kunnen kleine verbruikers zijn, zoals elektrische fietsen, laptops en koelboxen. Maar ook grotere verbruikers, zoals espressomachines en waterkokers kunnen vaak prima. Handig als je op vakantie bent! Voor deze manier van opladen is vaak een speciale adapter nodig. Sommige elektrische modellen, onder meer van de merken Hyundai, Kia en Volvo, beschikken al over deze functie.

Met Vehicle To Home gebruik je de stroom uit je elektrische auto om het huis van energie te voorzien. Hiervoor laad je je auto op in de daluren, waarin energie het goedkoopst is. Tijdens de dure avonduren profiteer je hier vervolgens weer van. Combineer je V2H met zonnepanelen, dan ben je helemaal voordelig uit. Je hoeft dan immers minder energie af te nemen bij je energieleverancier. En omdat er via deze weg minder uit schadelijke energiebronnen wordt geput, help je ook het milieu een handje.

Bij Vehicle To Grid levert de auto stroom aan het elektriciteitsnetwerk: ideaal wanneer het stroomnetwerk overbelast is. Tijdens zulke piekmomenten, bijvoorbeeld 's avonds, verkoop je overtollige elektriciteit uit de batterij van je auto aan het net. Helaas is dat een erg ingewikkeld proces wat in de nabije toekomst waarschijnlijk nog niet mogelijk is. Andersom werkt het al wel: als het stroomnet met een energieoverschot te maken heeft, bijvoorbeeld omdat er door harde wind veel windenergie wordt opgewekt, kun je voor weinig geld je auto opladen.

©Southworks

Gevolgen voor de batterij

Nu vraag je je misschien af: is bidirectioneel laden wel zo goed voor de accu van mijn elektrische auto? Dat is nog niet helemaal duidelijk, maar de eerste bevindingen lijken positief. Hoewel de accu door de extra laadbeurten vaker wordt aangesproken, zouden slimme laadmethoden de batterij dankzij het meergebruik juist in betere conditie houden. In veel landen wordt hier inmiddels onderzoek naar gedaan.

Vraag een offerte aan

Nieuwsgierig geworden naar bidirectioneel laden? Dan moet je helaas nog even geduld hebben. Omdat bidirectioneel laden wettelijk nog niet is toegestaan, ontbreekt tot dusver de juiste software voor deze manier van laden. Wel kun je bij sommige fabrikanten van slimme laadpalen vast een offerte aanvragen, bijvoorbeeld bij Coolblue Energie. Op deze pagina lees je meer over bidirectioneel laden.

*De overheid speelt een belangrijke rol in het besluit om bidirectioneel laden in de toekomst toe te staan. Wanneer hier een besluit over gaat komen, is nog niet bekend.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare printer met navulbare inktreservoirs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Epson EcoTank ET-2860

De scherp geprijsde Epson EcoTank ET-2860 is gegarandeerd een goede aankoop. Deze all-in-one-printer is op het moment van schrijven goedkoper dan ooit. Bovendien sleepte dit product onlangs het Beste Koop-predicaat van de Consumentenbond in de wacht. Volgens de Japanse fabrikant bespaar je met de EcoTank ET-2860 tot negentig procent op de inktkosten ten opzichte van een reguliere printer met cartridges. Er is een flessenset bijgesloten, zodat je meteen aan de slag kunt. Hiermee vul je de vier beschikbare kleuren zonder morsen na. Aan de voorzijde kun je het actuele inktniveau aflezen.

Dankzij een hoge printresolutie van 5760 × 1440 dpi leent de EcoTank ET-2860 zich goed voor het afdrukken van foto's. Dat kan in verschillende formaten, bijvoorbeeld 15 × 10 (randloos) en 20 × 13 centimeter. De geïntegreerde scanner ondersteunt een respectabele resolutie van 2400 × 1200 dpi. Daarnaast maak je met dit apparaat eventueel kopietjes. Als je de printer op wifi aanmeldt, voer je vanaf elke computer, tablet en smartphone afdruktaken uit. Voor een bekabelde aansluiting gebruik je als alternatief de usb-poort.

Epson EcoTank ET-4800

Als je geregeld meerdere paperassen scant of kopieert, is de Epson EcoTank ET-4800 een goede keuze. Bovenop bevindt zich namelijk een houder voor automatische documentinvoer. Leg hierin maximaal dertig A4'tjes van pakweg een verslag of rapport. De vellen worden vervolgens een voor een gescand of gekopieerd. Hierdoor hoef je niet elk A4'tje eigenhandig op de glasplaat te leggen. Een pluspunt is dat je de EcoTank ET-4800 zowel draadloos als bekabeld op jouw (thuis)netwerk kunt aansluiten. Op die manier kun je vanaf elk (mobiel) apparaat afdruktaken starten.

Met de bijgesloten flessenset kun je wel een tijdje vooruit. De fabrikant claimt dat de inhoud hiervan overeenkomt met maximaal 72 cartridges. Ga uit van ongeveer 4500 pagina's in kleur. Net zoals de meeste Epson-printers ondersteunt ook dit exemplaar een maximale resolutie van 5760 × 1440 dpi. Je kunt dus foto's scherp uitprinten. Gebruik je fotopapier van 15 × 10 centimeter, dan hebben de uitgeprinte kiekjes geen witranden. Tot slot is er ook nog een fax ingebakken.

HP Smart Tank 5107

Deze prijsvriendelijke inkttankprinter van HP neemt nauwelijks ruimte in beslag, want de Smart Tank 5107 meet slechts 43,5 × 15,7 × 36,2 centimeter. Plaats hem bijvoorbeeld in een kast of op het hoekje van je bureau. Ondanks het compacte formaat hebben de vier navulbare inktreservoirs een gezamenlijke capaciteit van duizenden pagina's. Verder kun je tot zo'n honderd vellen in de papierlade kwijt. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je print foto's in een formaat van maximaal 29,7 × 21 centimeter zonder witranden.

De Smart Tank 5107 heeft een wifi-adapter. Zodra je het apparaat met het thuisnetwerk verbindt, kun je vanaf een willekeurige computer, tablet of smartphone afdrukken. Je hoeft hiervoor niet per se de print-app van HP te installeren. Deze all-in-one-printer kan namelijk overweg met Apple AirPrint en Mopria. Hierdoor benader je de Smart Tank 5107 rechtstreeks vanuit het menu van jouw mobiele toestel. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop is er ook nog een usb-poort beschikbaar.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

HP Smart Tank 7605

De HP Smart Tank 7605 heeft erg veel te bieden. Zo ondersteunt deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Zeker wanneer je regelmatig lange documenten uitprint, bespaar je op het papierverbruik. Kopieer of scan je weleens een stapeltje documenten? In dat geval komt de automatische documentinvoer voor maximaal 35 A4'tjes goed van pas. Maak op die manier in één klap een (digitale) kopie. De bovenzijde bevat diverse aanraaktoetsen. Start hiermee bijvoorbeeld een scan- of kopieertaak. Dankzij een respectabele resolutie van 4800 × 1200 dpi is de Smart Tank 7605 voor fotoafdrukken een goede keuze. Er is ook nog een fax ingebouwd.

Fijn is dat de inkttankprinter met 2,4GHz- en 5GHz-netwerken uit de voeten kan. Hiermee vergroot je de kans op een stabiele draadloze verbinding. Je kunt trouwens ook een internetkabel in de netwerkpoort prikken. Dankzij AirPrint-ondersteuning maak je vanaf een iPhone, iPad of ander geschikt Apple-apparaat rechtstreeks printjes. Op andere mobiele apparaten kun je de gebruiksvriendelijke HP Smart-app installeren. Mooi meegenomen is de ruime invoerlade voor maximaal 250 vellen. Voorkom zo dat je steeds papier moet bijvullen.

Canon PIXMA G550

Voor (hobby)fotografen is de Canon PIXMA G550 een uitstekende kandidaat. In tegenstelling tot de andere besproken inkttank-printers heeft dit exemplaar niet vier, maar zes navulbare inktreservoirs. Naast zwart, cyaan, magenta en geel zijn er 'vakjes' voor grijze en rode inkt beschikbaar. Daardoor hebben fotoafdrukken natuurgetrouwe kleuren. Canon belooft dat je met een enkele flessenset maar liefst 3800 kiekjes in een standaardformaat van 15 × 10 centimeter kunt afdrukken. Let op: je kunt met deze fotoprinter niet kopiëren en scannen. Op de iets duurdere Canon PIXMA G650 zijn deze functies wél beschikbaar.

Een voordeel is dat de uitgeprinte kiekjes geen witrand hebben. Zelfs fotoafdrukken op A4-formaat zijn randloos. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je kunt de PIXMA G550 met wifi verbinden en vervolgens vanaf een computer, tablet, smartphone of geschikt fototoestel afdrukken. Ondersteuning voor AirPrint en Mopria is ingebakken, waardoor je de Canon PRINT-app in feite links kunt laten liggen. Print in plaats daarvan gewoon vanuit de standaardmenu's van je smartphone of tablet.

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.