Je ziet ze steeds vaker, borden met daarop ‘Attentie! WhatsApp Buurtpreventie’. Sinds de groeiende populariteit van WhatsApp wordt de app ook al jaren succesvol ingezet om buurten veiliger te maken. Maar hoe werkt WhatsApp Buurtpreventie precies en hoe zet je het op?

WhatsApp Buurtpreventie is op 1 juni 2015 opgericht door stichting WABP en kent in Nederland inmiddels al meer dan 10.000 geregistreerde groepen. Het idee: buurtgenoten houden elkaar via een groepschat alert op verdachte situaties in hun woonomgeving, waardoor daders sneller kunnen worden opgespoord.

Een WABP-groep is dus handig om verdachte situaties in de kiem te smoren, maar de aanwezigheid van zo’n groep in een wijk of buurt werkt ook preventief. Met opvallende borden in straten en stickers op ramen en deuren worden dieven en andere criminelen op afstand gehouden. Een buurtpreventiegroep die z’n werk goed doet, zorgt daarnaast ook voor een hechtere gemeenschap.

Wil je als buurt een WABP-groep opzetten, dan sta je er in principe niet alleen voor. Zo kan de gemeente helpen bij het beheren van de Whatsapp-groep en kun je als groep ook de hulp van een wijkagent inschakelen. De wijkagent wordt niet toegevoegd aan de chat, maar houdt wel contact met de beheerder(s) van de groep. Zijn of haar rol is bijvoorbeeld het delen van relevante informatie, het geven van advies over signalering en het organiseren van beheerdersbijeenkomsten.

Hoe zet je een groep op?

De eerste stap bij het opzetten van een WhatsApp-buurtpreventiegroep is kijken of er niet al groepen actief zijn in jouw buurt. Dat kan op de website van stichting WABP. Geen groepen gevonden? Dan maak je een groep aan via WhatsApp zoals je dat gewend bent. Kies een duidelijke naam en eventueel een passende foto en begin met het verzamelen van buurtgenoten. Dat kan op verschillende manieren: ga ouderwets langs de deuren, verspreid flyers in de buurt, gebruik social media of vertel erover op buurtbijeenkomsten. Er kunnen maximaal 256 personen aan een groep worden toegevoegd.

Eenmaal een groep opgezet? Laat dan een buurtpreventiebord plaatsen. In de meeste gevallen kan dat via de gemeente, mits de WhatsApp-groep bij de gemeente is aangemeld. Dat laatste is niet verplicht, maar wordt wel sterk aangeraden, omdat de gemeente een grote rol speelt bij het waarborgen van de veiligheid van buurten. Er zijn meerdere manieren waarop de gemeente een WABP-groep kan ondersteunen.

Vergeet daarnaast de stickers niet; die zijn verkrijgbaar via stichting WABP. Stickers zijn er in verschillende formaten en kun je op ramen en deuren maar bijvoorbeeld ook op kliko’s plakken. Hoe meer stickers in de wijk te zien zijn, hoe groter de afschrikkende werking op criminelen.

©bongkarn

SAAR-methode

Om die reden zijn er voor elke WhatsApp-buurtpreventiegroep huisregels opgesteld, waarbij de SAAR-methode centraal staat. ‘SAAR’ staat voor Signaleer, Alarmeer, App en Reageer. Wie een verdachte situatie opmerkt (‘signaleer’), alarmeert dus éérst de calamiteiten voordat de WhatsApp-groep ingelicht wordt. Bij spoed wordt 112 gebeld, bij minder urgente gevallen volstaat het nummer 0900-8844.

Vervolgens wordt de verdachte situatie met de buurtpreventiegroep gedeeld (‘app’). Daarbij moet duidelijk worden vermeld dat de alarmdiensten zijn ingeschakeld. Dit is ook het moment om een signalement te geven van de verdachte persoon en/of voertuig. Bij daderkenmerken kun je denken aan geslacht, huidskleur, lengte en kleding. Van een voertuig zijn de kleur, het merk en het kenteken nuttig om te weten. Foto’s delen mag, maar alleen als de foto daadwerkelijk iets toevoegt aan het signalement. In de meeste gevallen kunnen daderkenmerken in de tekst worden verwerkt.

‘Reageer’ houdt in dat de melder actie onderneemt. Hij of zij kan bijvoorbeeld naar buiten gaan en een praatje maken met de verdachte persoon. Voelt dat niet veilig, dan kan de melder ervoor kiezen de situatie vanaf een afstandje in de gaten te houden. Ook is het volgen van de verdachte persoon in sommige gevallen een optie. Het is belangrijk dat de melder zich prettig voelt bij wat hij of zij doet. Veiligheid staat altijd voorop.  

©Daniel Jedzura

Overige regels

Andere regels voor buurtpreventiegroepen liggen voor de hand: deelnemers wonen in de betreffende wijk en zijn minimaal 18 jaar, het is niet toegestaan om voor eigen rechter te spelen en regels en/of wetten te overtreden, en communiceren via de groep gaat respectvol en zonder te schelden, discrimineren en beledigen. Het delen van valse informatie is verboden, net als het zonder toestemming delen van gevoelige persoonlijke informatie. Wie zich niet aan de regels houdt, loopt het risico uit de groep te worden verwijderd.

Tips uitwisselen

De handen ineenslaan via een Whatsapp-buurtpreventiegroep is de afgelopen jaren een effectieve manier gebleken om de buurt veilig te houden én het groepsgevoel met buurtgenoten te versterken. Het uitwisselen van tips kan daar een waardevol onderdeel van zijn. Kijk bijvoorbeeld eens bij deze 7 maatregelen om inbrekers af te schrikken en praat je buurtgenoten bij. Een veilige wijk bereik je immers alleen samen.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.