De laatste tijd hoor je veel mensen vragen of iemand misschien een Bluesky-uitnodiging heeft. Meestal gebeurt dat op een sociaal medium als Twitter. Maar wat is Bluesky precies, en wordt dit daadwerkelijk hét alternatief op het platform dat we tegenwoordig X noemen?

Ben je van plan om Twitter (of X) te verlaten? Dan ben je niet de enige die met dat idee speelt. Sinds Elon Musk de boel heeft overgenomen, is het medium niet veranderd in ‘het dorpsplein van het internet’. Nee, in plaats daarvan is het meer een afvoerputje geworden, waar mensen continu hun gal spuwen en allerlei vormen van drek uiten. Dat levert een allesbehalve prettige ervaring op. Eerst stapten we allemaal over naar Mastodon, maar nu is het de beurt aan Bluesky om als hét alternatief te dienen. Maar wat is dat voor sociaal medium, en belangrijker nog: hoe kom je erop?

Waar komt Bluesky vandaan?

Voordat we antwoord op die vraag geven, kijken we eerst nog even waar Bluesky vandaan komt. Ironisch genoeg is dit platform ontwikkeld door Twitter-oprichter Jack Dorsey, die er destijds intern mee bezig was. Het doel: een gedecentraliseerd sociaal medium.

Gedecentraliseerd betekent in dit geval dat jouw data niet beheerd wordt door één bedrijf, zoals dat nu wel het geval is met Twitter, Facebook en Instagram. Je hebt daardoor meer controle over je eigen gegevens. Je kunt ook niet zomaar ‘geshadowbanned’ worden (oftewel: dan beperkt het platform je bereik).

Op dit moment is het zo dat Bluesky en Twitter niets meer met elkaar te maken hebben. In 2022 werd het een onafhankelijk bedrijf. Sinds 29 november 2022 is Dorsey weg bij zijn oude nest en momenteel neemt hij plaats in de raad van bestuur van het nieuwe medium.

Overigens is dit niet het enige gedecentraliseerde sociale medium van dit moment. Eerder kwam bijvoorbeeld Mastodon al aan bod, maar ook platforms als Steemit, Minds en Threads (van Instagram) vallen onder die noemer. Niet elk platform is echter wereldwijd beschikbaar, helaas.

Zo werkt Bluesky

Bluesky dus wel, waardoor je dat platform in elk geval op z’n minst kunt verkennen. In de basis werkt het sociale medium hetzelfde als Twitter. Wanneer je iemands profiel bezoekt, zie je een profielfoto, headerfoto, het aantal volgers, het aantal volgenden en een korte biografie. Je kunt korte berichten van maximaal driehonderd woorden plaatsen en eventueel foto’s toevoegen. Je kunt reageren op andermans berichten en andere gebruikers kunnen berichten op jouw content achterlaten. En verder moet je – vooralsnog – rekening houden met een gebrek aan functies.

Op dit moment is het zo dat er bijvoorbeeld geen hashtags zijn. Je kunt dus – in tegenstelling tot op Twitter – geen gigantische bak aan informatie opvragen door op een hashtag te klikken. Ook kun je nog geen privéberichten versturen en is het niet mogelijk een video te plaatsen.

Al met al voelt alles tot nu toe nog een beetje aan als de begindagen van Twitter, en dat roept bij veel gebruikers warme herinneringen op. Van het gedecentraliseerde karakter is overigens nog geen sprake; je kunt je gegevens nog niet verplaatsen. Maar dat komt omdat het platform nog in de testfase zit.

Hoe kom je op Bluesky?

En dan komen we meteen aan bij de vraag waarom het zo lastig kan zijn om überhaupt toegang tot het sociale medium te krijgen. Om de druk enigszins te beperken, kom je alleen binnen wanneer je van iemand een uitnodiging ontvangt. Je kunt een uitnodiging ontvangen van een gebruiker die er eentje over heeft of je plaatst je e-mailadres op de groeiende wachtlijst. Elke gebruiker krijgt elke twee weken één uitnodiging. Mocht je echt niet kunnen wachten, dan kun je misschien kijken of iemand op Reddit nog een uitnodiging heeft (via de subreddit r/blueskyinvites).

En hoe gaat het ondertussen met dat andere alternatief, Mastodon? Hoewel je daar waarschijnlijk minder over hoort, groeit dat platform toch lekker door. Onlangs kwam bijvoorbeeld aan het licht dat er een fout in de telling was, waardoor er meer gebruikers zijn dan eerder gedacht.

Momenteel bedient dat platform 1,8 miljoen gebruikers. En hoewel dat een stijging is ten opzichte van de eerdere telling, had het platform ooit zo’n 2,5 miljoen gebruikers. Voorlopig is in elk geval nog niet te stellen wat de definitieve Twitter-vervanger is – daarvoor zijn alle concurrenten nog te jong.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.