Ben je dit jaar ook weer van plan op pad naar het zonnige zuiden of zelfs nog veel verdere oorden te gaan? Daarbij gaan natuurlijk de smartphone, tablet en wellicht ook de laptop mee. Wat alleen zomaar ineens een hele hoop veiligheidsrisico’s met zich meebrengt. Let op het volgende als je veilig wilt internetten op vakantie.

Als je niet verbonden bent via internet en je eigen dichtgetimmerde router, ben je buiten de deur overgeleverd aan de wellicht bewust een heel stuk lager ingestelde beveiligingen van anderen. Een malafide hotspot – en dat kan er eentje zijn bij een al even shabby internet-café in een ver en vaag maar zonnig land – kan zomaar dusdanig opgezet zijn dat meelezen voor het onderscheppen van data geen enkel probleem is. 

Het is dan ook een van dé adviezen: koppel liever niet aan openbare hotspots of zelfs hotel-internet. En kan dat echt niet anders, gebruik dan maatregelen die de risico’s zoveel mogelijk beperken, waarover zo meer. 

Ga je binnen de EU op vakantie, dan zit je tegenwoordig redelijk goed. Dankzij roaming kun je binnen je bundel ook zonder bijkomende kosten internetten over de grens. Dat is wat veiligheid betreft zonder meer een oplossing met een gouden randje: je communiceert dan immers altijd via je eigen apparatuur die je zelf in beheer hebt.

Genoeg mobiele data mee

Wil je je smartphone als basis voor je vakantiecommunicatie gebruiken – waarmee we in dit geval vooral doelen op mobiel internet – dan is het voorafgaand aan vertrek goed om een aantal zaken te checken. 

Lees ten eerste de kleine lettertjes van je mobiele contract. Met name bij budget-stunters zitten er mogelijk tóch limiteringen aan internet over de grens. In dat geval is het zaak om te kijken of daar door een bescheiden – liefst tijdelijke, denk aan één maand – bijbetaling verandering in aangebracht kan worden. Zodat jij met minstens een Gigabytje of 20 gewapend de Spaanse costa’s onveilig kunt maken. 

©Joris Peterse

Die 20 GB is trouwens voldoende voor een dag of tien communiceren via mobiele apparaten, mits je geen grote multi-gigabyte systeemupdates gaat uitvoeren of avond aan avond gaat Netflixen. Ook elke dag urenlang videobellen met het thuisfront is niet verstandig. Wel kun je voor vertrek – en meestal moet je dat de voorafgaande maand(!) regelen, zet dat in je agenda dus – je mobiele abonnement qua data eenmalig op onbeperkt dataverkeer zetten. Kost je misschien een paar tientjes, maar daarna kun je onbezorgd internetten op vakantie.

Wel goed onthouden dat je dat duurdere abonnement in de maand dat je op vakantie gaat weer terugzet naar je standaardabonnement (en goed controleert of schakelen tussen abonnementen bij jouw specifieke provider überhaupt mag en kan). Doe je dit niet, dan betaal je de maand erop weer dat duurdere abonnement.

Lees ook:Tv kijken op de camping - dit heb je nodig

Veilig hotspot-gebruik

Heb je eenmaal een ongelimiteerd abonnement, dan kun je je smartphone als hotspot inzetten. En daar kun je dan alle apparatuur die jij of je gezinsleden verder nog bij zich hebben aan haken. Denk aan tablets, laptops en meer. De truc hiervoor heet tethering, en kunt deze optie in- en uitschakelen via de settings van je telefoon. 

Op de iPhone bijvoorbeeld heet dit bijvoorbeeld Persoonlijke hotspot. Van essentieel belang is het hierbij, om een zeer sterk wifi-wachtwoord te gebruiken. Een van de reden dat dit wachtwoord zonder meer sterk moet zijn: het wemelt rondom hotels en andere toeristische hotspots van digidiefjes die overal en nergens proberen binnen te dringen. 

Heel belangrijk (essentieel zelfs): gebruik alleen een smartphone als hotspot die draait op de meest recente versie van het OS daarvoor, voorzien van alle veiligheidspatches! 

©Joris Peterse

Gebruik je je telefoon als mobiele hotspot, dan moet je je ook realiseren dat het energieverbruik daarvan flink stijgt, extra zelfs als er ook nog sprake is van een 5G-verbinding. Dat leidt tot een warmere telefoon, wat vooral in al even warme landen niet goed is voor de batterij in het toestel. 

Meest praktisch is om alleen op je hotelkamer te internetten, en dan de telefoon aan de lader te hangen. Schakel de mobiele hotspot altijd uit als je deze niet gebruikt, om te voorkomen dat je de hele dag door (die telefoontechnisch dan maar een paar uur zal duren…) met een hotspot in je broekzak.

Communicatie versleutelen met VPN

Ga je buiten de EU op vakantie, of heb jij een mobiel contract waarbij de hoeveelheid mobiele data ook in andere EU-landen stevig beperkt is, dan ben je toch aangewezen op die linke openbare hotspots. Daarbij geldt: gebruik ze alleen in geval van nood. En áls je ze al gebruikt, doe dat dan alleen via een VPN-provider. 

Een VPN-verbinding zorgt ervoor dat je een ander IP-adres krijgt als ‘uitgangspunt’ naar internet. Tegelijkertijd wordt die tunnel naar een server die dat andere IP-adres serveert onkraakbaar stevig versleutelt. Zolang jij verbonden bent met VPN kan niemand meelezen. 

Ben je zelf net wat meer begaafd, dan zou je een eigen VPN-server thuis op kunnen zetten. Bijvoorbeeld op een NAS of desnoods een Raspberry Pi (het is geen goed idee om een pc tijdens de vakantie aan te laten staan). Sneller en praktischer is gebruik maken van een van de vele VPN-aanbieders. Vermijd daarbij vanzelfsprekend de vage jongens m/v uit landen als China en dergelijke. Een bekende VPN-aanbieder met een uitstekende reputatie is bijvoorbeeld NordVPN. Niet de goedkoopste, maar wel eentje zonder gedoe en veiligheidsrisico’s. 

©PXimport

Je kunt bovendien ook een abonnement voor één maand afsluiten, en dan vallen de kosten wel heel erg mee natuurlijk. Installeer de bijbehorende app op je smartphone en alle andere apparaten die je gebruikt. Verbind met een server in Nederland, dan krijg je een Nederlands IP-adres wat zorgt dat websites en dergelijke zich gedragen als Nederlandse exemplaren. Heb je meteen ook toegang tot streamingdiensten die controleren op de geolocatie van je IP-adres. 

Check altijd na verbinden met een hotspot of je VPN-verbinding geactiveerd is, veelal herkenbaar aan een VPN-icoontje in de menubalk van je telefoon of tablet. Gebruik alleen dán internet. Komt de verbinding niet tot stand, wacht dan en probeer het opnieuw. 

Nog steeds niet? Open dan de app van je VPN-provider en probeer een andere server. Werkt het nooit op de plaats van bestemming? Dan blokkeert de gebruikte hotspot VPN-verbindingen, wat een wel heel luid rinkelende alarmbel is. Ga dan snel op zoek naar een andere hotspot waar je VPN wel werkt.

Roamen buiten de EU

Opmerkingen tot slot: er zijn mobiele providers die per abonnementsmaand opties bieden voor in- en uitschakelbare optie voor gratis roamen buiten de EU. Daar hangt veelal een relatief bescheiden prijskaartje aan, maar het aantal landen waar de truc werkt blijf veelal beperkt tot de VS en Canada. Maar gá je toevallig die kant op, dan is het mooi meegenomen. 

Ook nu geldt weer: ruimschoots voor vertrek nagaan en in de maand voor vertrek op je abonnement als optie aanzetten. En bij terugkomst meteen weer uitzetten. Ga je op vakantie in de buurt van de buitengrenzen van de EU, dan is het opletten geblazen dat jouw smartphone niet stiekem overschakelt naar een niet EU-provider en je bij thuiskomst op een wel heel hoge mobiele rekening van honderden euro’s of meer wordt getrakteerd. 

Meestal krijg je ook een sms met waarschuwing van je provider en soms kun je voor een relatief bescheiden bedrag 1 GB data kopen in zo’n niet-EU land. Maar vermijd het gewoon liever.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.