Veilig en optimaal internet op vakantie

Als je niet verbonden bent via internet en je eigen dichtgetimmerde router, ben je buiten de deur overgeleverd aan de wellicht bewust een heel stuk lager ingestelde beveiligingen van anderen. Een malafide hotspot – en dat kan er eentje zijn bij een al even shabby internet-café in een ver en vaag maar zonnig land – kan zomaar dusdanig opgezet zijn dat meelezen voor het onderscheppen van data geen enkel probleem is. 

Het is dan ook een van dé adviezen: koppel liever niet aan openbare hotspots of zelfs hotel-internet. En kan dat echt niet anders, gebruik dan maatregelen die de risico’s zoveel mogelijk beperken, waarover zo meer. 

Ga je binnen de EU op vakantie, dan zit je tegenwoordig redelijk goed. Dankzij roaming kun je binnen je bundel ook zonder bijkomende kosten internetten over de grens. Dat is wat veiligheid betreft zonder meer een oplossing met een gouden randje: je communiceert dan immers altijd via je eigen apparatuur die je zelf in beheer hebt.

Genoeg mobiele data mee

Wil je je smartphone als basis voor je vakantiecommunicatie gebruiken – waarmee we in dit geval vooral doelen op mobiel internet – dan is het voorafgaand aan vertrek goed om een aantal zaken te checken. 

Lees ten eerste de kleine lettertjes van je mobiele contract. Met name bij budget-stunters zitten er mogelijk tóch limiteringen aan internet over de grens. In dat geval is het zaak om te kijken of daar door een bescheiden – liefst tijdelijke, denk aan één maand – bijbetaling verandering in aangebracht kan worden. Zodat jij met minstens een Gigabytje of 20 gewapend de Spaanse costa’s onveilig kunt maken. 

Die 20 GB is trouwens voldoende voor een dag of tien communiceren via mobiele apparaten, mits je geen grote multi-gigabyte systeemupdates gaat uitvoeren of avond aan avond gaat Netflixen. Ook elke dag urenlang videobellen met het thuisfront is niet verstandig. Wel kun je voor vertrek – en meestal moet je dat de voorafgaande maand(!) regelen, zet dat in je agenda dus – je mobiele abonnement qua data eenmalig op onbeperkt dataverkeer zetten. Kost je misschien een paar tientjes, maar daarna kun je onbezorgd internetten op vakantie.

Wel goed onthouden dat je dat duurdere abonnement in de maand dat je op vakantie gaat weer terugzet naar je standaardabonnement (en goed controleert of schakelen tussen abonnementen bij jouw specifieke provider überhaupt mag en kan). Doe je dit niet, dan betaal je de maand erop weer dat duurdere abonnement.

Lees ook: Tv kijken op de camping - dit heb je nodig

Veilig hotspot-gebruik

Heb je eenmaal een ongelimiteerd abonnement, dan kun je je smartphone als hotspot inzetten. En daar kun je dan alle apparatuur die jij of je gezinsleden verder nog bij zich hebben aan haken. Denk aan tablets, laptops en meer. De truc hiervoor heet tethering, en kunt deze optie in- en uitschakelen via de settings van je telefoon. 

Op de iPhone bijvoorbeeld heet dit bijvoorbeeld Persoonlijke hotspot. Van essentieel belang is het hierbij, om een zeer sterk wifi-wachtwoord te gebruiken. Een van de reden dat dit wachtwoord zonder meer sterk moet zijn: het wemelt rondom hotels en andere toeristische hotspots van digidiefjes die overal en nergens proberen binnen te dringen. 

Heel belangrijk (essentieel zelfs): gebruik alleen een smartphone als hotspot die draait op de meest recente versie van het OS daarvoor, voorzien van alle veiligheidspatches! 

Gebruik je je telefoon als mobiele hotspot, dan moet je je ook realiseren dat het energieverbruik daarvan flink stijgt, extra zelfs als er ook nog sprake is van een 5G-verbinding. Dat leidt tot een warmere telefoon, wat vooral in al even warme landen niet goed is voor de batterij in het toestel. 

Meest praktisch is om alleen op je hotelkamer te internetten, en dan de telefoon aan de lader te hangen. Schakel de mobiele hotspot altijd uit als je deze niet gebruikt, om te voorkomen dat je de hele dag door (die telefoontechnisch dan maar een paar uur zal duren…) met een hotspot in je broekzak.

Communicatie versleutelen met VPN

Ga je buiten de EU op vakantie, of heb jij een mobiel contract waarbij de hoeveelheid mobiele data ook in andere EU-landen stevig beperkt is, dan ben je toch aangewezen op die linke openbare hotspots. Daarbij geldt: gebruik ze alleen in geval van nood. En áls je ze al gebruikt, doe dat dan alleen via een VPN-provider. 

Een VPN-verbinding zorgt ervoor dat je een ander IP-adres krijgt als ‘uitgangspunt’ naar internet. Tegelijkertijd wordt die tunnel naar een server die dat andere IP-adres serveert onkraakbaar stevig versleutelt. Zolang jij verbonden bent met VPN kan niemand meelezen. 

Ben je zelf net wat meer begaafd, dan zou je een eigen VPN-server thuis op kunnen zetten. Bijvoorbeeld op een NAS of desnoods een Raspberry Pi (het is geen goed idee om een pc tijdens de vakantie aan te laten staan). Sneller en praktischer is gebruik maken van een van de vele VPN-aanbieders. Vermijd daarbij vanzelfsprekend de vage jongens m/v uit landen als China en dergelijke. Een bekende VPN-aanbieder met een uitstekende reputatie is bijvoorbeeld NordVPN. Niet de goedkoopste, maar wel eentje zonder gedoe en veiligheidsrisico’s. 

Je kunt bovendien ook een abonnement voor één maand afsluiten, en dan vallen de kosten wel heel erg mee natuurlijk. Installeer de bijbehorende app op je smartphone en alle andere apparaten die je gebruikt. Verbind met een server in Nederland, dan krijg je een Nederlands IP-adres wat zorgt dat websites en dergelijke zich gedragen als Nederlandse exemplaren. Heb je meteen ook toegang tot streamingdiensten die controleren op de geolocatie van je IP-adres. 

Check altijd na verbinden met een hotspot of je VPN-verbinding geactiveerd is, veelal herkenbaar aan een VPN-icoontje in de menubalk van je telefoon of tablet. Gebruik alleen dán internet. Komt de verbinding niet tot stand, wacht dan en probeer het opnieuw. 

Nog steeds niet? Open dan de app van je VPN-provider en probeer een andere server. Werkt het nooit op de plaats van bestemming? Dan blokkeert de gebruikte hotspot VPN-verbindingen, wat een wel heel luid rinkelende alarmbel is. Ga dan snel op zoek naar een andere hotspot waar je VPN wel werkt.

Roamen buiten de EU

Opmerkingen tot slot: er zijn mobiele providers die per abonnementsmaand opties bieden voor in- en uitschakelbare optie voor gratis roamen buiten de EU. Daar hangt veelal een relatief bescheiden prijskaartje aan, maar het aantal landen waar de truc werkt blijf veelal beperkt tot de VS en Canada. Maar gá je toevallig die kant op, dan is het mooi meegenomen. 

Ook nu geldt weer: ruimschoots voor vertrek nagaan en in de maand voor vertrek op je abonnement als optie aanzetten. En bij terugkomst meteen weer uitzetten. Ga je op vakantie in de buurt van de buitengrenzen van de EU, dan is het opletten geblazen dat jouw smartphone niet stiekem overschakelt naar een niet EU-provider en je bij thuiskomst op een wel heel hoge mobiele rekening van honderden euro’s of meer wordt getrakteerd. 

Meestal krijg je ook een sms met waarschuwing van je provider en soms kun je voor een relatief bescheiden bedrag 1 GB data kopen in zo’n niet-EU land. Maar vermijd het gewoon liever.