Het komt helaas weleens voor dat er je MacBook, iMac, Mac mini of Mac Pro trager is dan je gewend bent. Geen ramp meestal; veel van de problemen die een trage Mac veroorzaken, zijn gemakkelijk zelf op te lossen. Is je Mac traag, lees dan snel verder.

We focussen ons in het artikel niet alleen op softwareproblemen, er komen ook een paar bekende hardwareproblemen voorbij. In de meeste gevallen kun je deze kwesties zelf oplossen, maar een enkele keer moet je de behuizing van je Mac openmaken.

Wees ervan bewust dat hierbij de garantie kan komen te vervallen en dat je er tevens op moet letten dat je jezelf statisch ontlaadt voordat je componenten in de computer aanraakt. Dat gezegd hebbende: laten we snel aan de slag gaan om je Mac beter te maken!

Mac langzamer dan normaal

Soms kan het voorkomen dat je Mac ineens langzamer wordt of dat je vaker te maken krijgt met de zogenaamde spinning beach ball of death (bbod), een ietwat macabere naam voor de ronddraaiende strandbal die macOS weergeeft als een bewerking even iets langer duurt.

Als eerste kun je proberen om een programma geforceerd te stoppen, vergelijkbaar met Ctrl+Alt+Delete op een pc. Op de Mac druk je de toetsen Alt+Cmd+Esc tegelijkertijd in. Als een programma een probleem veroorzaakt, dan zie je in haakjes achter het programma (reageert niet). Selecteer het programma en klik op Forceer stop.

Als dit nog niet werkt en je merkt dat je Mac over het algemeen vrij sloom is, dan kun je proberen om de schijfpermissies te herstellen. Dit doe je door in de programmamap voor Hulpprogramma’s te kiezen en het programma Schijfhulpprogramma te openen. Selecteer aan de linkerkant de schijf die je wilt repareren, in de meeste gevallen is dit de opstartschijf. Kies vervolgens bovenin voor Schijf-EHBO. Klik op Voer uit en wacht een aantal minuten totdat de controle en reparatie is uitgevoerd.

Het programma herstelt lees- en schrijfrechten op je schijf die zijn ontstaan door installaties of het kopiëren en verplaatsen van mappen en bestanden. Een schijf-ehbo kan nooit kwaad en is handig om af en toe even door te voeren.

©PXimport

PRAM, NVRAM en SMC terugzetten

Als de schijf-ehbo geen uitkomst heeft geboden, is de tweede stap om het PRAM, NVRAM of SMC terug te zetten. Het NVRAM en PRAM zijn kleine stukjes geheugen waarin instellingen worden opgeslagen. Voorbeelden hiervan zijn het geluidsvolume, de beeldschermresolutie en welke schijf je als opstartschijf gebruikt. Soms raken deze stukjes geheugen corrupt en veroorzaken problemen. Je kunt deze stukjes geheugen eenvoudig weer terugzetten naar de standaardinstellingen.

Zet de Mac uit en kijk waar de toetsen Alt+Command+P+R zich bevinden op je toetsenbord. Zet nu de Mac weer aan en druk meteen deze vier toetsen tegelijkertijd in. Laat de toetsen na ongeveer twintig seconden weer los; op nieuwere Macs is dit zodra voor de tweede keer het Apple-logo verschijnt, op oudere Macs is dit zodra je voor de tweede keer het opstartgeluid hoort. Je moet na opstarten de instellingen voor beeldschermresolutie en systeemvolume even opnieuw instellen in Systeemvoorkeuren.

Je kunt ook nog de SMC-controller opnieuw instellen. Dit is een controller in je Mac die hardwarecomponenten aanstuurt zoals de indicatielampjes van de accu, de toetsenbordverlichting en de sensor voor het openen en sluiten van uw MacBook. Zet allereerst de Mac uit. Heb je een Mac met een verwijderbare accu, dan moet je deze verwijderen. Hoe je de SMC opnieuw instelt, hangt af van het type Mac dat u hebt.

Hardwareproblemen uitsluiten

Het kan natuurlijk zijn dat je Mac een hardwareprobleem heeft en dat kun je checken met het programma Diagnostische Informatie. Voordat je dit kunt doen, moet je wel alle externe apparaten loskoppelen, met uitzondering van het toetsenbord, de muis, het beeldscherm en de netvoeding.

Plaats je Mac op een vlakke ondergrond en zet de Mac uit. Schakel de Mac weer in en druk meteen op de D-toets. Houd deze ingedrukt totdat er een scherm verschijnt waar je de taal kunt kiezen. Selecteer hier Nederlands en de Diagnostische Informatie zal binnen twee tot drie minuten je Mac op fouten controleren. Als de test een fout vindt, dan geeft het een referentiecode aan die je aan een reparateur kunt laten zien.

Mocht er een fout worden geconstateerd, dan klik je op Aan de slag. Je Mac wordt opnieuw opgestart en je kunt meteen een reparatieafspraak maken. Klik op het Apple-logo en kies voor Restart om je Mac hierna opnieuw op te starten.

©PXimport

Caches verwijderen

Een cache wordt door een programma gebruikt om voorkeuren in op te slaan of om bepaalde dingen van een programma snel te kunnen laden. Dit is meestal handig, want het scheelt opstarttijd, maar soms kan een cache van een programma corrupt raken.

Je kunt de inhoud van een cache-map prima leegmaken. Dit doe je door in de Finder naar je thuismap te gaan (de map aan de linkerkant met je naam). Klik op Bibliotheek en vervolgens op Caches. Als je al een idee hebt welk programma niet goed werkt, dan kun je op zoek gaan naar de bijbehorende cache-map. Voor iTunes is dit bijvoorbeeld de map com.apple.itunes.

©PXimport

Gooi de map in de prullenmand en start iTunes opnieuw op. Het opstarten zal iets langer duren dan normaal en het kan zijn dat je een aantal voorkeuren opnieuw in moet stellen. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de gehele inhoud van Bibliotheek, Caches weg te gooien. Dit kan een aantal problemen oplossen, maar nu moet wel elk programma weer een nieuwe cache aanmaken.

Welk programma geeft problemen?

Zodra je merkt dat je Mac trager wordt of dat er dingen niet goed gaan, is het vaak lastig om te bepalen aan welk proces dit nu precies ligt. Een handige hulp bij het bepalen welk stukje software problemen geeft, is de app Activiteitenweergave. Je vindt dit in de programmamap Hulpprogramma’s.

Je ziet vijf tabbladen bovenin: CPU, Geheugen, Energie, Schijf en Netwerk. Als je klikt op het pijltje naast CPU, dan wordt er van boven naar beneden weergegeven welk programma op dat moment het meeste van je cpu vraagt. Hetzelfde geldt voor het geheugen als je op het driehoekje klikt. Op deze manier kun je vaststellen of er een programma abnormaal veel van je hardware vraagt en de reden kan zijn dat je Mac langzaam draait. Soms vind je hier kleine programmaatjes die bijvoorbeeld op de achtergrond draaien. Het de-installeren van zo’n programma kan de traagheid van je Mac verhelpen.

©PXimport

Opstarten in veilige modus

Je kunt macOS opstarten in veilige modus, een eenvoudige versie van macOS waarbij slechts de minimale drivers en softwareonderdelen worden geladen zodat je een bepaald probleem kunt identificeren of isoleren. Soms wil je Mac na een programma-update bijvoorbeeld niet meer opstarten en word je gedwongen om de veilige modus te activeren.

Dit doet je door de Mac af te sluiten en opnieuw op te starten. Druk meteen op de Shift-knop en houd deze ingedrukt tot het loginscherm verschijnt. Het opstarten duurt iets langer omdat macOS meteen een paar tests uitvoert. Je ziet dat je je in de veilige modus bevindt doordat er bovenin met rode letters Veilige opstartmodus staat. Log in met je wachtwoord en de veilige modus wordt gestart.

Alles ziet er normaal uit, maar je merkt aan het aantal items in de menubalk bovenin dat je je in de veilige modus bevindt. Je kunt nu proberen bepaalde opties aan te passen die normaal gesproken wellicht niet mogelijk waren. Om terug te keren naar de normale modus start je gewoon je Mac opnieuw op.

Hardware-veranderingen doorvoeren

Als je een desktop-Mac of een iets oudere MacBook hebt, dan kun je zelf nog aardig wat hardware uitwisselen. Stel, je hebt een te kleine harde schijf en wilt deze upgraden naar een snelle ssd met meer gigabytes. Het is dan slim om even een bezoekje te brengen aan de website ifixit.com. Hier vind je tientallen handleidingen om componenten uit- en in te bouwen.

Als je goed bent in Engels kun je het beste bovenin even het Engelse vlaggetje selecteren, er zijn namelijk veel meer Engelse handleidingen te vinden. In het zoekveld geef je je Mac-model op, bijvoorbeeld MacBook Pro 2015. Onder Devices selecteer je het juiste model en onder Replacement Guides zie je welke componenten je allemaal kunt repareren of uitwisselen in de Mac naar keuze. Klik erop en je ziet heldere handleidingen met informatie over de juiste gereedschappen die je voor de reparatie nodig hebt.

Je kunt ook meteen gereedschappen of onderdelen bestellen via iFixit. Zie dit als een mogelijke oplossing wanneer het softwarematig niet meer op te lossen is.

Samsungs nieuwste serie topsmartphones verschijnt begin februari in Nederland. De Galaxy S25-reeks bestaat uit drie toestellen: een normale S25, een grotere S25 Plus en een nóg grotere S25 Ultra. Die laatste heeft ook een styluspennetje om (aan)tekeningen op het scherm te maken. In dit artikel lees je alle belangrijke informatie en prijzen rondom de Galaxy S25-serie.

Je kunt er inmiddels de klok op gelijk zetten: Samsung start het nieuwe jaar met nieuwe premium telefoons, vernoemd naar het jaartal. De S25-serie is dan ook een logische opvolger van de S24-serie, die gewoon te koop blijft en ongetwijfeld nog wat in prijs zal zakken. De S25-serie lijkt qua ontwerp sterk op de vorige serie, maar laat je niet foppen: de toestellen bieden subtiele verbeteringen. Die lichten we hieronder uit.

©Rens Blom

Betere specificaties

Zoals verwacht biedt de S25-serie wat betere specificaties dan de S24-lijn. Een nieuwe en snellere Qualcomm-processor, completere camera's en een scherm dat nog beter tegen beschadigingen kan – het zijn vernieuwingen waar Samsung graag over praat. Minder aandacht gaat uit naar de accu's, want die blijken niet gewijzigd. Je hoeft dus niet direct te rekenen op een merkbaar langere accuduur.

Wat opvalt is dat Samsung de S25 nog steeds met 128 GB opslagcapaciteit verkoopt, wat tegenwoordig niet veel meer is in een dure telefoon. Zeker niet als je jaren met zo'n toestel wilt doen. Logisch dus dat Samsung ook versies met 256 GB en 512 GB aanbiedt – de 256GB-variant lijkt ons voor veel mensen de beste keuze. De S25 Plus en Ultra hebben minimaal 256 GB.

In alle drie de S25-modellen vind je 12 GB werkgeheugen. Dat is met name een upgrade voor de S25, want in de S24 zat 8 GB. De specificaties zijn niet verbeterd omdat de vorige smartphones langzaam zijn, maar omdat nieuwe AI-functies extra rekenkracht en geheugen vergen.  

©Rens Blom

AI, AI en nog eens AI

AI ja, dus kunstmatige intelligentie. Toen de Galaxy S24-serie vorig jaar verscheen, schreeuwde Samsung groots van de daken over de AI-functies in de software. Kortom: slimmere software om je te helpen bij het vertalen van berichten, het oplossen van rekensommen en laten zien waar die mooie jurk in een YouTube-video te koop is. Omdat tegenwoordig alles om AI lijkt te draaien, is het niet gek dat Samsung aangeeft dat de S25-serie nog véél meer AI-functies heeft.

Die foefjes moeten je helpen om informatie sneller of completer te vinden, maar ook om acties uit te voeren aan de hand van stembediening van Google. Die stemassistent heet Gemini en tover je tevoorschijn door de aan-uitknop van de S25 ingedrukt te houden. Ook nieuw is dat de Samsung-software je een dagoverzicht kan geven. 's Ochtends bijvoorbeeld, over je agenda voor vandaag, relevant nieuws, het weerbericht en meer. Je kunt ook 's avonds een terugblik krijgen.

©Rens Blom

Prettiger ontwerp

De Samsung Galaxy S25-modellen zijn wat lichter dan hun voorgangers. Dat merk je met name bij de S25 Ultra, want die is 15 gram lichter geworden ten opzichte van zijn voorganger en weegt nu 218 gram. De toestellen hebben een wat ronder ontwerp gekregen, waardoor ze prettiger moeten vasthouden. En ook die verbetering merk je vooral bij de S25 Ultra, want de voorgaande Ultra-toestellen hadden een nogal rechthoekig ontwerp. De S25 Ultra komt nog steeds met een S-Pen, een draadloze stylus die je in de behuizing kunt opbergen.

©Rens Blom

Zeven jaar updates

Goed om te weten is dat de Galaxy S25-telefoons allemaal zeven jaar updates ontvangen. Dat is even lang als de S24-serie en een uitstekend updatebeleid, passend bij de hoge prijzen van de smartphones.

S25-serie wordt niet duurder

Een mooie afsluiter: hoewel alles in het leven duurder lijkt te worden, zijn de adviesprijzen van de Galaxy S25-modellen gelijk aan die van de S24-reeks vorig jaar. De S25-serie wordt dus niet duurder, wat betekent dat Samsung een adviesprijs van 899 euro vraagt voor de S25 (128 GB opslagcapaciteit) en de S25 Plus een adviesprijs van 1149 euro (256 GB opslagcapaciteit) krijgt. Voor het topmodel, de S25 Ultra (256 GB opslagcapaciteit), moet je 1449 euro neerleggen. De toestellen zijn vanaf nu te bestellen en vanaf 7 februari leverbaar en te koop.

Een vriezer die goed en efficiënt vriest, heeft allerlei voordelen. Zo is het gunstig voor je gezondheid, omdat bacteriën in een ijskoude vriezer minder kans krijgen. Ook bespaar je energie én hoef je je vriezer minder vaak te ontdooien. Met een paar simpele stappen zorg je ervoor dat jouw vriezer optimaal koelt.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aankoop van een nieuwe vriezer

De juiste temperatuur

Een goedwerkende vriezer begint met het instellen van de juiste temperatuur. Is je vriezer te warm, dan bederft voedsel sneller en zal er door het overtollige water sneller ijsvorming in het vriesvak ontstaan. In principe zijn alle temperaturen onder de -18°C goed, maar hoe kouder je je vriezer instelt, hoe meer energie hij verbruikt. Met een temperatuur van -18°C bewaar je je voedsel veilig, blijven voedingsstoffen lang behouden én ben je energiezuinig bezig. Veel vriezers beschikken over een ingebouwde thermostaat, vaak in de vorm van een draaiknop, waarop je de temperatuur kunt instellen. Heeft jouw vriezer dit niet, dan kun je een losse thermometer aanschaffen om de temperatuur in je vriezer te controleren.

Slim invriezen

Ook de manier waarop je je eten invriest, heeft veel invloed op hoe efficiënt jouw vriezer koelt. Zo laat voedsel dat nog warm is de temperatuur in je vriezer snel stijgen, waardoor voedingsmiddelen sneller bederven en je te maken kunt krijgen met ijsvorming. Het is dus verstandig om je kliekjes eerst op kamertemperatuur te laten komen voor je ze in de vriezer stopt. Om ervoor te zorgen dat het eten snel de juiste temperatuur bereikt, is het daarnaast beter om kleine porties in te vriezen. Let er daarbij op dat je luchtdichte bakjes of zakjes gebruikt, want als ingevroren eten in contact komt met lucht kan er vriesbrand op voedingsmiddelen ontstaan.

©qwartm

Een beetje overzicht in je vriezer is ook wel zo fijn. Zo weet je exact wat waar staat en hoef je de deur van de vriezer niet elke keer onnodig lang open te laten staan. Daarmee maak je het voor je vriezer een stuk makkelijker om de temperatuur vervolgens weer omlaag te krijgen. Je kunt bijvoorbeeld producten die je als eerste gebruikt voorin je vriezer zetten en overige producten meer naar achteren. Of plak labels op je bakjes met de data waarop je de producten hebt ingevroren. Ook kun je regelmatig even kijken welke producten weggegooid kunnen worden, zodat het geen rommeltje wordt in je vriezer.

Goed vullen (maar niet te vol)

Is jouw vriezer vaak maar voor de helft gevuld? Dat is zonde, want een halfvolle vriezer verbruikt veel onnodige energie. Misschien vind je in je keuken nog wat groente of fruit dat je niet van plan bent om op korte termijn op te eten. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je altijd een paar halfgevulde waterflessen in je vriezer leggen. Voor het afkoelen van producten (massa) hoeft een vriezer namelijk minder hard te werken dan voor het afkoelen van lucht. En omdat producten koude lucht goed vasthouden, gaat er bij het openen van je vriezerdeur minder kou verloren. Let op: een te volle vriezer is ook niet goed, want dit belemmert de luchtcirculatie en veroorzaakt ongelijke temperaturen in je vriezer.

Regelmatig ontdooien

IJsvorming beperkt niet alleen de ruimte in je vriezer, maar maakt ook dat het apparaat minder efficiënt gaat werken. IJs op de wanden van je vriezer werkt namelijk als een soort isolatielaag, waardoor het apparaat minder goed in staat is om warmte naar buiten af te voeren. Daar komt nog bij dat als ijsvorming zich op voedsel nestelt, vooral als dat niet luchtdicht is ingepakt, er vriesbrand op voedingsmiddelen kan ontstaan. Heeft jouw vriezer geen No Frost-functie? Dan moet je helaas zelf regelmatig aan de bak om het ijs uit je vriezer te verwijderen. Om het ontdooiingsproces te versnellen, kun je een bak met heet water in de vriezer plaatsen of het ijs met een föhn verwarmen. Als je je vriezer toch ontdooit, maak 'm dan meteen goed schoon. Ook op vuil in je vriezer kan namelijk ijs of rijp ontstaan.

©Thomas Heitz

De condensor schoonmaken

Maak tot slot, als dat mogelijk is, de condensor van je vriezer regelmatig schoon. De condensor is het zwarte rooster aan de achterkant van je vriezer dat ervoor zorgt dat warmte goed wordt afgevoerd. Zit de condensor vol met stof of vuil, dan blijft warmte in je vriezer circuleren. De condensor kun je eenvoudig schoonmaken met een zachte borstel of met een stofzuiger met borstel-opzetstuk.