Kom je er aan het einde van de dag telkens achter dat je ongemerkt toch flink wat uren achter het scherm hebt doorgebracht? Dan is het tijd om je schermtijd onder controle te krijgen. Hoe krijg je inzicht en welke opties zijn er voor verantwoord computergebruik? Kortom: wil je minder op smartphone of pc zitten, dan geven we je daarvoor enkele tips.

Meer controle over de hoeveelheid tijd dat je met een apparaat werkt, begint met inzicht. De ingebouwde functies in Windows, Android, iOS en iPadOS bieden dan ook relatief uitgebreide rapportages en de mogelijkheid om op app-niveau te bepalen hoeveel tijd je eraan spendeert.

Windows schermtijd-limiet instellen

Windows kent een aantal ingebouwde hulpmiddelen waarmee je het computergebruik aan banden kunt leggen. De meeste opties maken deel uit van Family Safety.

Open het Windows-instellingenvenster (Windows+I) en kies Accounts / Gezin en andere gebruikers. In de sectie Een familielid toevoegen klik je op Account toevoegen. Geef het e-mailadres van de persoon op. Klik hierna op Familie-instellingen online beheren (Windows 10) of op het pictogram naast Ouderlijk toezicht online beheren of een account verwijderen (Windows 11). Je kunt nu per gebruiker de schermtijd bepalen.

In het dashboard zie je alle gebruikers en de apparaten waarop ze zijn aangemeld. Klik op het apparaat van de gebruiker waarvoor je de schermtijd wilt instellen. Links in het venster kies je voor Schermtijd. Klik op de knop Limieten inschakelen. Een weekschema verschijnt. In de kolom Tijdslimiet lees je hoeveel uur er op een dag met het apparaat mag worden gewerkt. In de kolom Beschikbare tijden zie je op welke tijdstippen het apparaat mag worden gebruikt.

Klik op een dag om deze te bewerken. Geef eerst met de schuifregelaar aan hoelang het apparaat maximaal mag worden gebruikt. In de sectie eronder geef je aan op welke tijdstippen het apparaat beschikbaar is. Klik op Schema toevoegen om een extra tijdsblok te definiëren. Zo kun je bijvoorbeeld een middagpauze inlassen, waarin de apparaten niet mogen worden gebruikt.

©PXimport

Je kunt per apparaat een schermtijdlimiet instellen. Zo kun je onderscheid maken tussen bijvoorbeeld een laptop en een Xbox. In plaats hiervan kun je ook één schema maken dat op alle apparaten van toepassing is. Zet de schuif op Aan bij de optie Eén schema gebruiken op alle apparaten. 

Activiteitenoverzicht

Klik op een gebruiker om de details van het gebruik van Windows te zien. Links in het venster kies je voor Overzicht. In het vak Schermtijd vind je een overzicht van het dagelijks gebruik. Voor meer details open je via het menu aan de linkerkant de sectie Schermtijd. De details verschijnen rechts.

Prettig is dat je de schermtijd voor verschillende apparaten kunt bijhouden. Zo biedt Family Safety niet alleen ondersteuning voor Windows-computers, maar kun je ook de schermtijd bijhouden van een Xbox, Android-telefoon en iPhone. In het onderdeel Schermtijd klik je daartoe op Een apparaat koppelen. Selecteer het apparaat waarvan je het gebruik wilt bijhouden en volg de koppelinstructies. 

©PXimport

Geconcentreerd doorwerken

Maak je gebruik van Windows 11? De nieuwe Windows-versie beschikt over Focussessies, een nieuwe functie die je moet helpen om geconcentreerd aan een taak te werken. Hierbij stel je vooraf een aantal minuten in en geef je aan hoeveel tussentijdse pauzes je wilt inlassen. In het vak Dagelijkse voortgang zie je in hoeverre je dagelijkse doel is behaald en kun je de ‘score’ vergelijken met de dag ervoor.

De functie maakt deel uit van de app Klok. Open het Startmenu en typ Klok. Links in het venster vind je het onderdeel Focussessies. Geef rechts in het venster aan hoeveel minuten je ongestoord wilt doorwerken. Klik op Focussessie starten. De klok begint met aftellen en geeft aan wanneer de eerstvolgende pauze plaatsvindt.

Focussessies biedt een koppeling met Spotify, zodat je eigen muziek kunt afspelen tijdens het werken. Klink linksonder in het venster op Instellingen en zet de schuif bij Spotify op Aan. Een vergelijkbare koppeling is er met de app Microsoft To Do. Deze activeer je eveneens via het instellingenvenster (zet de schuif bij To Do op Aan). Via To Do kun je een takenlijst selecteren waaraan je tijdens de focussessie kunt werken.

©PXimport

Je kunt de statistieken van het computergebruik ook weergeven in een widget. Klik op de knop Widgets. Je vindt deze rechts van de startknop in de taakbalk. Klik op Widgets toevoegen en selecteer Family Safety. De widget wordt toegevoegd aan de lijst met bestaande widgets. 

Schermtijd binnen iOS

Via het onderdeel Schermtijd in iOS en iPadOS krijg je meer controle over het gebruik van de apparaten. Open het onderdeel Instellingen en tik op Schermtijd. Kies voor Schakel schermtijd in en tik op Ga door. Kies voor Dit is mijn iPhone/iPad of – als het apparaat wordt ingesteld voor een kind – voor Dit is de iPhone/iPad van mijn kind.

Schermtijd maakt een rapport met details over het apparaatgebruik aan. Kies voor Bekijk alle activiteit. Je kunt daarbij schakelen tussen een week- en dagweergave. In de sectie Schermtijd zie je hoeveel tijd de iPhone (of iPad) is gebruikt. Bovendien wordt het gebruik onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Amusement, Games en Informatie en lezen. Interessant is de sectie Meest gebruikt. Klik op een app om de details van het gebruik van de app te zien.

In de sectie Aantal keer opgepakt lees je hoe vaak het apparaat is opgepakt en welke app je hierna het eerst hebt gebruikt. Tot slot is er de sectie Meldingen, die in kaart brengt welke apps verantwoordelijk zijn voor het tonen van een melding.

©PXimport

Apparaatvrije tijd

Via de functie Apparaatvrije tijd geef je een tijdsbestek op waarbinnen je alleen kunt worden gebeld en vooraf ingestelde apps kunt gebruiken. Tik in het venster van Schermtijd op Apparaatvrije tijd. Zet de schuif bij Gepland op Aan. Kies vervolgens of het nieuwe schema voor alle dagen geldt (Elke dag) of voor specifieke dagen (Pas dagen aan). Hierna bepaal je bij de regels Van en Tot de tijdsduur.

Minstens even interessant is de optie om de apparaatvrije tijd per direct in te schakelen. Concludeer je na een lange dag dat het tijd is voor échte ontspanning? Tik op Schakel apparaatvrije tijd in tot morgen. De iPhone of iPad wordt dan tot middernacht in de apparaatvrije modus gezet. Heb je eerder een schema ingesteld, dan is de apparaatvrije tijd ingeschakeld tot het eerstvolgende moment van het schema.

Om Apparaatvrije tijd goed te laten werken, is het belangrijk om de lijst met toegestane apps door te nemen. In het hoofdvenster van Schermtijd kies je voor Altijd toegestaan. Er verschijnt een overzicht van apps die altijd zijn toegestaan en dus ook beschikbaar zijn tijdens de apparaatvrije tijd. Hier vind je bijvoorbeeld de app Telefoon. Verwijder de apps die je niet wilt toestaan en voeg eventuele specifieke apps toe via de lijst Kies apps.

©PXimport

Op app-niveau

Voor nog meer controle kun je tijdslimieten voor specifieke apps instellen, bijvoorbeeld om het gebruik van sociale media aan banden te leggen. In het instellingenvenster van Schermtijd tik je op Applimieten. Tik op Voeg limiet toe. Kies een categorie, bijvoorbeeld Sociaal. De lijst klapt uit en toont de apps die tot de categorie behoren. Tik op Volgende en geef aan hoelang de app mag worden gebruikt.

Wordt de iPad (of iPhone) binnen het gezin ook door anderen gebruikt? Je kunt de instellingen voor schermtijd ook laten gelden voor de andere gezinsleden. Tik op Configureer schermtijd voor gezin. Volg de stappen van de wizard om de limiet toe te passen.

Schermtijd in Android

Heb je een Android-toestel? Ook hier is veel aandacht besteed aan functies om verantwoord met het apparaat om te gaan. De stappen zijn afhankelijk van het gebruikte Android-apparaat en de versie. Kun je een genoemde optie niet vinden, controleer dan of er een vergelijkbare functie beschikbaar is.

Open het instellingenvenster van Android en kies Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht. Tik in de sectie Je tools voor digitaal welzijn op Je gegevens bekijken. Boven in het venster lees je hoelang je het apparaat hebt gebruikt en welke apps je gedurende die tijd hebt gebruikt. Bovendien lees je hoe vaak het apparaat is ontgrendeld en welke meldingen zijn verschenen.

Kies voor Dashboard. In deze sectie kun je timers instellen: zodra de toegewezen tijd voorbij is, kun je de app voor de rest van de dag niet meer gebruiken. Tik op Alle apps weergeven. Tik hierna op de zandloper bij de app waarvoor je een timer wilt instellen. Geef de gewenste tijdsduur op en tik op OK. De timers worden telkens om middernacht opnieuw ingesteld.

©CIDimport

Focusmodus

Ook Android kent een modus die afleidende apps blokkeert en meldingen verbergt. Je vindt deze focusmodus via het eerdergenoemde onderdeel Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht. Tik op Focusmodus. Kies eerst de apps die je tijdens de focusmodus wilt onderdrukken: tik op Alle apps weergeven en plaats een vinkje naast de apps die je wilt blokkeren. Is de lijst compleet? Tik dan op Nu aanzetten om de focusmodus direct te activeren.

In plaats daarvan kun je ook een schema opstellen, waardoor de focusmodus op gezette tijden automatisch wordt geactiveerd. Tik op Een schema instellen. Kies vervolgens de begin- en eindtijd van de focusmodus. Selecteer tot slot de dagen waarop de modus moet worden geactiveerd. Geniet van de rust!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Minstens eenmaal in je leven ga je klussen en daar hoort goed gereedschap bij. Een degelijke accuboormachine bijvoorbeeld: wij vonden vijf uitgebreide maar handzame exemplaren voor nog geen 250 euro.

Een accuboormachine is eigenlijk doorgaans als multifunctioneel, want naar het boren zijn deze apparaten natuurlijk ook geschikt voor het elektrisch indraaien van schroeven. Belangrijk voor de kracht van de accuboormachine is het koppel, aangegeven in Nm. Hoe hoger dat getal, hoe sterker de boormachine is. Een accuboormachine met 20 Nm is bijvoorbeeld prima voor wat schroefwerk in hout. Maar als je een machine hebt met 60 of 70 Nm, dan kun je er ook zware klussen mee doen, zoals boren in steen of dikke balken.

Black & Decker BDCHD18KB

Als je gewoon een goede, stevige boormachine zoekt voor klusjes in en om het huis, dan zit je met deze Black & Decker helemaal goed. Of je nu een plankje ophangt of door wat stevigere muren wil boren, hij doet het allemaal zonder dat je eerst een spoedcursus techniek hoeft te volgen. Hij ligt lekker in de hand, is niet te zwaar, en je hoeft er niet mee te vechten — gewoon vol vertrouwen aan de slag. Wat ook fijn is: hij is snoerloos, dus je zit niet te klooien met verlengsnoeren. De bijgeleverde koffer en accessoires maken het een lekker compleet pakketje. Een goede keuze voor de doorsnee klusser die af en toe wat werk wil verzetten, zonder daar een fortuin aan uit te geven.

💪 Maximum koppel: 40 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.400 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 tot 1,5 uur per accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: 1 accu + lader + koffer

DeWalt DCD796P2-QW

Deze DeWalt is voor de serieuze klusser. Als je vaker klust en een boormachine wilt waar je jaren mee vooruit kunt, dan is dit echt een topper. Hij voelt solide aan, alsof hij tegen een stootje kan – en dat klopt ook. Je merkt meteen: dit is geen speelgoed. Of je nu een dikke schroef in een houten balk draait of in beton boort, hij doet het met gemak. Dankzij de twee krachtige accu’s zit je bijna nooit zonder stroom, en dat is echt een verademing als je aan een grote klus bezig bent. Hij heeft ook een klopboorfunctie voor de wat zwaardere boorklusjes.

💪 Maximum koppel: 70 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.000 rpm
🔋 Accuduur: 2 accu’s van 5.0Ah, elk goed voor urenlang klussen
🧰 Bijgeleverde accessoires: 2 accu’s + lader + koffer

HBM Machines 20V accuboormachine + accessoires

Heb je nog niet veel gereedschap in huis, maar wil je wel meteen goed kunnen starten? Dan is deze set van HBM echt wat voor jou. Je krijgt niet alleen een boormachine, maar meteen een hele lading accessoires erbij — boren, bits, noem maar op. Handig opgeborgen in een mooie kist, zodat je niet hoeft te graaien in een rommella. De machine zelf is krachtig genoeg voor alle standaard klussen in huis en tuin, maar ook eenvoudig te bedienen. Ideaal voor iedereen die af en toe wat doet, maar wel meteen alles in huis willen hebben. En ook de prijs is erg leuk.

💪 Maximum koppel: 55 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.650 rpm
🔋 Accuduur: ongeveer 1 uur
🧰 Bijgeleverde accessoires: 100-delige accessoireset + accu + lader + opbergkist

Bosch GSB 185 klop- en schroefboormachine 

Bosch staat bekend om z’n degelijkheid, en dat is bij dit model niet anders. Deze boormachine voelt direct vertrouwd aan. Hij is krachtig genoeg voor de meeste klussen die je thuis tegenkomt: gaten boren in hout, metaal en zelfs in steen dankzij de klopboorfunctie. En toch is hij lekker compact en licht. Fijn als je boven je hoofd werkt of wat minder kracht in je handen hebt. Hij heeft een borstelloze motor die efficiënter werkt en langer meegaat. Geen poespas, gewoon een goed werkend apparaat waar je op kunt rekenen. Let wel: de prijs is laag, maar dat is niet voor niets, want er wordt geen accu meegeleverd, die moet je dus nog wel los kopen.

💪 Maximum koppel: 50 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 1.900 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: opbergkist

Makita DHP481ZJ

Voor de echte doe-het-zelver die zwaarder werk niet uit de weg gaat, is deze - al wat langer op de markt zijnde - Makita een dijk van een boormachine. Dit is zo’n apparaat dat je koopt en dan jarenlang met veel plezier gebruikt. Hij is krachtig, robuust en draait z’n hand niet om voor een dikke schroef of een gat in baksteen. Hij heeft zelfs twee versnellingen, zodat je precies het juiste tempo kiest voor wat je doet. Let op: hij wordt geleverd zonder accu en lader, dus als je geen ander Makita-apparaat hebt, moet je die er nog los bij kopen.

💪 Maximum koppel: 115 Nm
🌀 Max. rotatiesnelheid: 2.100 rpm
🔋 Accuduur: afhankelijk van de gekozen accu
🧰 Bijgeleverde accessoires: wordt geleverd zonder accu, kist of lader

Wil je voor de zomer nog snel een paar kilo kwijt? Daarvoor hoef je echt niet meteen naar de sportschool. Wie thuis flink de handen uit de mouwen steekt, verbrandt namelijk meer calorieën dan je misschien denkt. Schoonmaken, tuinieren, tillen, traplopen en zelfs strijken: elke klus is een mini-workout op zich!

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Stofzuigen, dweilen en ramen lappen

Schoonmaken verhoogt je hartslag. Neem bijvoorbeeld stofzuigen. Wat op het eerste gezicht een simpele klus lijkt, vraagt toch flink wat beweging. Je loopt heen en weer, draait je romp, buigt, strekt je armen en soms moet je zelfs de meubels verplaatsen. Al met al ben je dus constant in beweging. Als je dit een half uur volhoudt in een flink tempo, verbruik je al gauw 85 tot 100 calorieën, afhankelijk van je gewicht. Dweilen, waarbij je kracht zet vanuit je schouders en bovenlichaam, kost nog wat meer energie.

Ook ramen lappen is intensiever dan het lijkt. Vooral als je boven je hoofd werkt of telkens naar boven en beneden moet reiken. Wie de binnen- en buitenkant van de ramen op één dag aanpakt, heeft aan het einde van de middag vaak spierpijn in zijn of haar armen. En dat is precies het punt: hoe meer spiergroepen je gebruikt, hoe hoger je verbranding.

Strijken, bedden verschonen en wassen

Er zijn ook klussen die niet direct als 'sportief' voelen, maar wel degelijk bijdragen aan je verbranding. Strijken bijvoorbeeld. Je staat vaak lang op één plek, beweegt constant met je armen, en als je het in een stevig tempo doet, verbrand je tot zo'n 75 calorieën per uur. Dat is weliswaar minder dan bij dweilen of traplopen, maar het telt op. Zeker als je er een gewoonte van maakt om tijdens het strijken lichtjes door je knieën te buigen of steeds kleine stapjes naar links en rechts te zetten.

Ook bedden verschonen is een onderschatte klus. Matrassen optillen, hoeken van hoeslakens strak trekken, dekbedden schudden – het is een kleine workout op zich. Hier werk je met je hele lichaam, en dat merk je ook aan je ademhaling. Haal je drie bedden af en maak je ze opnieuw op? Dan ben je zo twintig tot dertig minuten bezig, goed voor 100 tot 150 calorieën, afhankelijk van hoe vlot je doorwerkt.

Wassen en de was ophangen zijn ook actieve bezigheden. Zeker als je de was buiten aan de lijn hangt. Je tilt, reikt, draait, bukt – beweging zat. De extra inspanning zit 'm vaak in de herhaling: een paar wasjes op één dag betekent veel heen en weer lopen, tillen en ophangen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Traplopen, sjouwen en tillen

Huishoudelijke taken waarbij je trappen loopt of moet sjouwen, zoals de wasmand naar zolder brengen of boodschappen uitladen, leveren relatief veel verbranding op in korte tijd. Traplopen is zelfs een van de meest intensieve activiteiten binnenshuis. Je tilt bij elke stap je eigen lichaamsgewicht omhoog. Als je meerdere keren per dag de trap op en af gaat, tikken de calorieën ongemerkt aan. Of beter gezegd, af.

Ook het verplaatsen van meubels, dozen of zelfs een volle stofzuiger draagt bij aan je dagelijkse verbranding. Vooral als je zware dingen van beneden naar boven brengt, of vanuit een onhandige hoek moet tillen, activeer je meerdere spiergroepen tegelijk.

In de tuin werken

Zodra het weer het toelaat, lonkt het buitenleven. En ook daar liggen genoeg kansen om te bewegen zonder dat het als sport voelt. Onkruid wieden, snoeien, de heg knippen, bladeren harken of gras maaien met een handmaaier – allemaal activiteiten waarbij je langdurig in beweging bent en je spieren aan het werk zet.

Tuinieren is vooral goed voor je core (je rompstabiliteit), rug en benen. Wie af en toe een kruiwagen vol tuinafval moet verplaatsen of met potgrond aan de slag gaat, zet bovendien kracht. Het voordeel is dat je in de tuin vaak langer doorwerkt dan je van tevoren had gepland. En dan heb je zo ongemerkt al 300 tot 400 calorieën verbrand.

Tempo, houding en afwisseling maken het verschil

Hoeveel energie je verbruikt bij huishoudelijke klussen, hangt sterk af van de manier waarop je ze aanpakt. Werk je rustig of stop je steeds tussendoor, dan ligt het verbruik lager. Maar zet je een muziekje op, verhoog je het tempo en werk je gefocust, dan kan het best pittig zijn.

Ook je houding speelt een rol. Wie uit de rug tilt of verkeerd draait, loopt eerder tegen blessures aan. Buig dus vanuit je knieën, houd je rug recht en span je buikspieren aan tijdens het werk. Dat is niet alleen veiliger, maar zorgt er ook voor dat je meer spiergroepen activeert.

Afwisseling is ook belangrijk. Wissel staan en zitten af, combineer zware taken met lichtere en neem korte pauzes als je langer dan een uur bezig bent. Dat maakt het huishouden fysiek beter vol te houden én leuker.

Weinig extra moeite, wél effect

Het mooie van calorieën verbranden met het huishouden is dat het weinig extra moeite kost. Je moet het toch doen – en met een iets actievere aanpak profiteert je lichaam er ook van. Zeker als je de hele dag achter een bureau zit, zijn deze klusjes een welkome onderbreking. Je komt even in beweging, gebruikt je spieren, en maakt ondertussen ook nog je huis of tuin een stukje netter.

Wie het effect groter wil maken, kan het combineren met lichte extra beweging zoals een dagelijkse wandeling, wat rek- en strekoefeningen of fietsen naar de supermarkt in plaats van met de auto. Alles bij elkaar ben je dan actiever dan je denkt, zonder dat het als sporten voelt.

©Dmytro Vasylenko

Tot slot

Natuurlijk vervangt stofzuigen geen rondje hardlopen en is ramen zemen niet hetzelfde als krachttraining. Maar als je het slim aanpakt, kun je op een dag toch een paar honderd calorieën extra kwijtraken, gewoon door bezig te zijn. De truc zit 'm in bewuster bewegen, klussen afwisselen en jezelf af en toe net wat meer uitdagen.

Dus als je je afvraagt hoe je zonder sportkleding en sportschoolabonnement fitter de zomer ingaat: kijk eens rond in huis. Grote kans dat je schoonmaakdoek, wasmand of kruiwagen je daarbij meer helpen dan je dacht.

In onderstaande tabel zie je hoeveel calorieën je verbrandt met huishoudklussen. *

*Hoeveel je weegt, heeft daar ook invloed op. 72 kilo is het gemiddelde gewicht van vrouwen in Nederland; 85 kilo van mannen. Voor beide gewichtsklassen hebben we het verbruik uitgerekend.