Wanneer je iemand een berichtje stuurt, dan is de kans groot dat je dat via WhatsApp, Telegram of Signal doet. Dit zijn drie van de grootste communicatiediensten van dit moment. De laatste twee hebben echter een groot probleem: gebruikers downloaden er geregeld spyware voor. Hoe dan?

Telegram wordt vaak onterecht neergezet als een communicatiedienst die je privacy respecteert. Dat is een hardnekkig verhaal dat maar niet verdwijnt. Alleen al het feit dat de dienst niet standaard de gesprekken van een versleuteling van gebruiker tot gebruiker voorziet, is al een gigantische rode vlag. De verbinding tussen de server en de gebruiker is wel beveiligd, aldus Telegram. Maar dat is tevens de plek waar het bedrijf al je persoonlijke informatie opslaat. Denk dan aan je gebruikersnaam, apparaatinformatie en ip-adres. Signal daarentegen is wel veilig, beveiligd en versleuteld.

Mods voor Telegram en Signal

Ondanks allerlei waarschuwingen blijven mensen toch een app als Telegram gebruiken. Waarschijnlijk heeft dat te maken met de sloot aan functies die de app aanbiedt. Als communicatiedienst loopt Telegram voorop als het gaat om ‘anoniem’ met andere mensen praten. Je kunt je aanmelden voor communities en zo met mensen in contact komen die je (waarschijnlijk) niet kent. Bij WhatsApp werkt dit net even anders, terwijl Signal dergelijke opties helemaal niet aanbiedt. Voor Signal-gebruikers kan dat reden genoeg zijn om zogenaamde appmods uit te proberen.

En ja, ook Telegram-gebruikers kunnen zo hun redenen hebben om een mod voor een app te downloaden. Dergelijke softwarepakketten kunnen de mogelijkheden van een applicatie namelijk uitbreiden of personaliseren, waardoor de ervaring veel beter aansluit op het gebruik waar je naar op zoek bent. An sich zijn appmods geen slechte dingen of ontwikkelingen. Sterker nog: sommige bedrijven stimuleren ontwikkelaars en hobbyisten om aan hun producten te sleutelen, om de ervaring te verbeteren of optimaliseren. Maar bij Telegram en Signal gaat het wel vaak mis.

©CIDimport

Cybercriminelen distribueren malware

Want cybercriminelen zien een markt in mods (modificaties, aanpassingen) voor apps, en hebben besloten die de exploiteren voor het distribueren van malware. Dat gebeurt bijvoorbeeld al maanden met appmods van Telegram. Hier in Nederland hebben we er misschien wat minder last van, omdat we niet specifiek het doelwit zijn van deze criminelen; maar dat betekent niet dat we niet waakzaam hoeven te zijn. Want nu gaat het nog om apps die bijvoorbeeld traditioneel of versimpeld Chinees als taalopties aanbieden, maar het kan ook om andere opties gaan.

Het bedrieglijke element blijft hetzelfde, dus dan is het alvast goed om te weten waar je scherp op moet zijn. Zo gebruiken dergelijke appmods vergelijkbare afbeeldingen op de apppagina’s binnen bijvoorbeeld de Google Play Store. Ook komt de taal en het taalgebruik overeen, waardoor de mods dus onoplettende gebruikers kunnen overhalen toch de software te downloaden. Meestal wordt er ook geadverteerd met ‘een lichte, snellere versie van Telegram’ (of een andere berichtendienst). Aangezien traagheid een vaak gehoorde klacht is, is dit een gemakkelijke haak om mee te vissen.

Lees ook: Zo voorkom je dat je Android-smartphone continu meeluistert

Telegram-gebruikers hebben het zwaar

Juist Telegram-gebruikers moeten goed opletten. Het bedrijf achter de chatdienst steunt sommige appaanpassingen en moedigt ontwikkelaars ook aan aan mods te werken. Het verschil tussen de ‘officiële mods’ en de malafide versies is dat de neppe varianten gebruikmaken van een andere code. Daardoor kunnen de makers iedereen in de gaten houden die de app gebruikt. Iemand die de mod uit het bovenstaande voorbeeld binnenhaalt, moet weten dat hun contacten, berichten, bestanden, namen en telefoonnummers buitgemaakt zijn. Die informatie is nu in handen van de appmakers.

Signal-gebruikers doen er goed aan zich alleen op Signal te focussen; daar zijn officieel geen mods voor beschikbaar. Maar toch verscheen daar ineens Signal Plus Messenger, inclusief bijbehorende, professioneel ogende website die helemaal nep was. De malware in dit programma was nog gevaarlijker, aangezien de makers zodoende toegang kregen tot het account van de downloader. In beide gevallen spreken we echter van spyware. Want via de mods krijgen de makers (een hackgroep genaamd GREF) informatie in handen waar je vooraf geen goedkeurig voor gegeven hebt.

Waarom bestaan dit soort mods?

Dat soort informatie is superhandig voor specifieke partijen. Als we het genoemde voorbeeld nog even aanhalen dan heeft dit mogelijk iets te maken met de Chinese regering, die etnische minderheden wilde bespioneren. Dergelijke apps en mods verdwijnen vaak relatief snel uit de Google Play Store (of een grote downloadwinkel als de Galaxy Store op je Samsung-smartphone), maar vaak pas wanneer de schade al geleden is. Niet alleen mensen in China downloaden dit soort aanpassingen (of aanpassingen in het algemeen), dat gebeurt natuurlijk gewoon wereldwijd.

Heel vaak is het ook zo dat spywaremakers gewoonweg uit zijn op het aftroggelen van geld. Dat is niet landgebonden. Maar hoe kan het nou dat grote downloadwinkels dit soort apps toelaten op hun platform? Ondanks alle maatregelen die Google, Apple, Samsung en andere winkelhouders treffen, lukt het de appmakers toch middels versie-updates om langs de controles te komen. Eerst brengt zo’n partij een volledig legitieme app uit, en later wordt de malafide code alsnog geïnjecteerd. Dat moet het controlesysteem alsnog kunnen oppakken, maar ergens gaat het dus mis (aldus Google).

©PXimport

Hoe blijf je veilig op Telegram en Signal?

Hoewel de apps en mods dus vaak snel uit de downloadwinkels verdwijnen, is het toch verstandig scherp te blijven. Want als de ene app verdwijnt, dan neemt een andere app waarschijnlijk zijn plaats in. Waar moet je zoals op letten om problemen te voorkomen? Nou, check eerst de ontwikkelaar van zo’n app. Dat kun je doen door op de naam van de developer te tikken of klikken. Je ziet dan andere apps staan die dat bedrijf uitbracht, en kunt daardoor snel checken wat andere mensen vinden van de producten door de reviews te lezen. En zoek het bedrijf anders ook op via een zoekmachine.

Over reviews en beoordelingen gesproken: open de apppagina’s van de apps en mods die je van plan was te downloaden en lees daar over andermans ervaring. Let wel op dat je niet in verhalen trapt van bots of gekochte beoordelingen. Soms zijn neppe reviews snel te onderscheiden an echte, maar in andere gevallen is het lastig te zien. Dit is dus geen oplossing die alles kan voorkomen; maar als je op de reviews met één ster sorteert, dan lees je vaak wat mensen daar écht van vinden. Verder is het slim om kleinere of alternatieve appwinkels te vermijden wanneer dat mogelijk is.

Tot slot is het altijd handig om de apptoestemmingen te bekijken. Zoek altijd de originele app op en check welke toestemmingen die nodig heeft om te kunnen functioneren en vergelijk dat met de app die je op jouw systeem hebt staan. Komen ze overeen, maar vertrouw je de boel alsnog niet? Dan kun je hem beter verwijderen (tenzij je de originele app gebruikt zonder aanpassingen, natuurlijk). Zijn de permissies anders dan je verwachtte? Dan is het ook verstandig de app te verwijderen. Je doet er goed aan dit te controleren voordat je een app downloadt, om problemen te voorkomen.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!