Inmiddels staan smartphones met een 5 inch scherm of groter te boek als standaardformaat. Wie liever een compact formaat zoekt én goede specs om de komende jaren mee door te komen, komt bij de Compact-lijn uit van de Xperia Z. Deze vijfde is de nieuwste in de reeks van klein-maar-fijn-toestellen.

De Xperia Z5-lijn bestaat uit drie toestellen. De gewone Z5, met een 5,2 inch Full-HDscherm, de Z5 Premium (5,5 inch scherm met de megalomane resolutie van 3840 bij 2160) en deze Z5 Compact die een 4,6 inch scherm heeft. Die schermdoorsnede is omgerekend zo'n 11,7 cm. Jammer is wel dat de resolutie van dit scherm nog lager is (1280 x 720). Natuurlijk zou een QHD-resolutie overkill zijn voor een relatief klein schermpje, maar Full-HD had niet misstaan, want je ziet meteen dat het scherm wat korrelig en onscherp is. Maar het schermpaneel is sowieso niet om over naar huis te schrijven, zeker niet voor een smartphone in deze prijscategorie. Het contrast is ook niet in orde, wit is erg grijs en kleuren wat aan de doffe kant. Maar gelukkig kun je hier als gebruiker aan sleutelen. Zonde, vooral ook omdat het schermpaneel verder behoorlijk helder is. Lees ook: de beste smartphones die je kunt kopen

Duurloper

Ik vermoed dat een van de beweegredenen van Sony om geen Full HD-schermpaneel te gebruiken de accuduur is. Het toestel heeft ondanks zijn kleine formaat een flinke 2700 mAh-batterij. Hoe meer pixels een scherm heeft, hoe hoger het energieverbruik en het scherm is al de grootste stroomvreter van een smartphone. Een lagere resolutie komt dus de accuduur behoorlijk ten goede en dat merk je! Iedere dag opladen is geen noodzaak meer, twee dagen hield de accu probleemloos vol. Ik ben ook erg benieuwd hoe lang de accuduur is wanneer het toestel een update heeft gekregen naar Android 6.0, aangezien deze Androidversie grote verbeteringen kent voor energiebesparing. Tijdens het testen moesten we het echter doen met Android 5.1.

©PXimport

Klein maar fijn!

Bloatware

Sony heeft een goede reputatie opgebouwd met hun Android-skin. Android wordt heel erg intact gelaten en de veranderingen zijn meestal oppervlakkig, zodat het uiterlijk meer Sony uitstraalt. Deze luxe uitstraling wordt echter behoorlijk bevlekt door de bloatware die op het toestel staat. Ik weet dat Sony het financieel moeilijk heeft op de smartphone-markt. Maar om een toestel in deze premium prijsklasse zo te vervuilen is stuitend. Dan heb ik het niet over de Sony-apps zelf. Deze prima. Het eigen updatecentrum voor deze apps is al wat vervelend, waarom niet gewoon de Play Store hiervoor inzetten? Facebook, Spotify en Vine zijn voorgeïnstalleerd. Vooruit. Hier zijn nog aardig wat gebruikers van. Maar Kobo Books? Dropbox, terwijl Drive er natuurlijk ook op staat? Amazon Shopping, terwijl Amazon niet eens in Nederland beschikbaar is? Het ergste is nog AVG's antivirus: compleet overbodig, vraagt onnodig veel permissies en valt je ook nog eens lastig als je het niet gebruikt. Stuitend.

Zelfde Z5

Verder beschikt de Z5 Compact nagenoeg dezelfde specificaties als de gewone Z5. Dezelfde SnapDragon 810-processor en 2GB werkgeheugen, dezelfde 23 megapixelcamera, 32 GB opslaggeheugen dat uitgebreid kan worden met een geheugenkaart en een vingerafdrukscanner die ingebouwd zit in de aanknop aan de rechterkant van het toestel. De positionering is uitermate slim, wanneer je op de knop drukt ontgrendel je het toestel ook meteen. Bovendien gaat dit zo snel dat het heel natuurlijk aanvoelt. Veel toestellen hebben de vingerafdrukscanner op de achterkant zitten, waarbij je toch steeds even moet zoeken. De vingerafdrukscanner aan de voorkant vereist weer een extra knop. Daarom is de vingerafdrukscanner op dit toestel de slimste toepassing ervan die ik tot nu toe heb gezien.

©PXimport

Aan de achterkant vinden we een 23 megapixelcamera.

Camera

Zoals gezegd heeft de Xperia Z5 ondanks zijn formaat geen concessies gedaan op de hardware. Ook de camera is hetzelfde als de andere Z5-evenknieën. Z'n voorganger liet in de cameratest wat steekjes vallen. Ook de camera van de Z5-serie is niet de beste die je kunt krijgen. Er zijn wel voordelen, je kunt foto's met ontzettend veel megapixel schieten, 23! Dat kan handig zijn als je ze vergroot wilt afdrukken. Standaard maakt de camera overigens foto's in 8 megapixel. Ook de autofocus werkt razendsnel, je drukt op het scherm en de camera is er direct op gefocust. Helaas is de camera zelf iets langzamer, wat je merkt als je foto's in donkere omgevingen maakt of bewegende objecten fotografeert. In dat soort situaties treedt er net even te makkelijk bewegingsonscherpte op, door die langzamere cameraverwerking. In goede lichtomstandigheden zijn de resultaten echter prima. Gevorderde fotografen kunnen daarbij hun hart op met extra mogelijkheden als het aanpassen van de witbalans, ISO en vele foto-effecten. En natuurlijk de sluiterknop aan de zijkant van het toestel. Helaas is het niet mogelijk om foto's in RAW-formaat te maken.

©PXimport

De rand is van plastic, dat is wel wat jammer.

Xperia Zwem

Het meest kenmerkende eigenschap van Xperia Z-toestellen is het feit dat ze waterdicht zijn. Natuurlijk is dat bij de Z5 ook het geval, ondanks dat Sony vanwege garantie-perikelen niet meer aanraadt het toestel onder water te gebruiken. In onze test ging dat natuurlijk prima, het toestel sluit je waterdicht af met een klepje voor de geheugen- en simkaart. De sluiterknop aan de rechterkant maakt het mogelijk om onder water ook foto's te maken (aangezien touchscreen dan niet functioneert).

Begrijpelijk is wel dat bij een waterdichte constructie een uitneembare accu niet tot de opties behoort. De rand van het toestel, waar de afsluitklepjes zich bevinden, is gemaakt van plastic. Niet het duurzame materiaal dat je verwacht van een premium-smartphone. Aanvankelijk vermoedde ik dat de achterkant ook van plastic gemaakt was. Maar het blijkt een soort dof glas te zijn (melkglas). Het voelt wel iets minder premium aan dan bij het gewone glas dat we op de Xperia Z3 zagen, hoewel het met de bouwkwaliteit wel snor zit. Het toestel is wel een slagje dikker dan zijn voorganger en grotere Z5-toestellen.

Conclusie

In de basis is de Xperia Z5 Compact een zeer prettig en handzaam toestel, dat all-round prima is en positief opvalt door z'n prettige accuduur en vingerafdrukscanner. Alleen biedt de smartphone niet het premium-gevoel dat je wel zou verwachten voor de prijs van zo'n 550 euro, door het mindere schermpaneel, dikte en bloatware. Eigenlijk kun je beter een Z3 Compact kopen, voor zo'n 350 euro heb je vergelijkbare specificaties en dunner, steviger aanvoelend bouwmateriaal.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!