Sony probeert al geruime tijd consumenten te verleiden met zijn Xperia 10-serie, die een betaalbare variant van de Xperia-ervaring biedt. Hoewel je vaak een goed scherm en een redelijke camera krijgt, slaagt de lijn er tot op heden niet in om volledig te overtuigen.

Hoewel we soms allemaal misschien een beetje smartphonemoe zijn – omdat veel (opeenvolgende) toestellen ontzettend veel op elkaar lijken – is het in het geval van midrange telefoons interessant om te zien hoeveel een fabrikant kan aanbieden voor een zo scherp mogelijke prijs. De Sony Xperia 10 VI (uitspreken als: Mark 6) heeft een adviesprijs van 399 euro en wordt daarmee voor 50 euro minder in de markt gezet dan zijn voorganger. Wat heeft Sony moeten doen om dat voor elkaar te krijgen? En in hoeverre merk je daar iets van?

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Iets betere processor

Zoals we gewend zijn van Sony Xperia-toestellen, wordt het geheel verpakt in een langwerpig ontwerp. Dat is niet voor iedereen, maar het design zorgt er wel voor dat er ruimte is voor wat eigenschappen die je niet snel op gelijk geprijsde of duurdere smartphones tegenkomt. Denk dan aan een 21:9 amoled-scherm van 6,1 inch met een hoge resolutie van 1080 bij 2520 pixels, een koptelefoonaansluiting en een microSD-kaartsleuf. Die mogelijkheid tot uitbreiden is gevoelsmatig wel verplicht, aangezien de Sony Xperia 10 VI maar 128 GB aan opslag heeft.

Het beeld is ontzettend scherp en kleurrijk en laat de beelden soepel langskomen. De beeldverversing bedraagt weliswaar ‘maar’ zestig beeldjes per seconde, maar op dit prijspunt is dat niet erg. Bovendien komt het zelden voor dat een game schokkerig beelden toont of dat het scrollen niet soepel gaat. Verder heeft het toestel met 8 GB aan werkgeheugen meer dan genoeg werkruimte. Tot slot is er een Qualcomm Snapdragon 6 Gen 1-processor aanwezig, die qua prestaties vergelijkbaar is met de 778G in onder meer de Oppo Reno 10 en Galaxy M52.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Energiezuinig, maar langzaam opladen

Het verschil in prestaties tussen de 6 Gen 1 en 778G is net zo groot als tussen de 6 Gen 1 en de processor uit de voorganger, namelijk de Qualcomm Snapdragon 695. In alle drie de gevallen krijg je echter te maken met een niet al te snelle cpu, die desondanks prima volstaat voor dagelijkse taken. De gamingprestaties zijn wel ondermaats, dus daarvoor hoef je dit model niet in huis te halen. De chipset excelleert dan weer wel op het gebied van energiezuinigheid, waardoor je met gemak anderhalve dag doet met de volle accu van 5.000 mAh.

Helaas laat Sony niet weten hoe snel de Sony Xperia 10 VI oplaadt. Maar bij ons duurde het meestal anderhalf uur, of net iets meer, voordat de accu er weer tegenaan kon. Je kunt het toestel overigens niet draadloos opladen; dat werkt alleen via een kabeltje. Ook goed om te weten: er zit geen oplader in de doos (want: Europese regels), dus daar moet je zelf voor zorgen. Gelukkig werkt het toestel met vrijwel elke normale oplader die ondersteuning heeft voor Power Delivery of Quick Charge. ‘Quick Charge’ is hier overigens wel relatief; zo snel gaat het helaas niet.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dat verrekte softwarebeleid

Hoewel we enorm tevreden zijn over de manier waarop Sony de software aanpakt, kleeft er toch een groot nadeel aan. Laten we positief beginnen. De Sony Xperia wordt direct geleverd met een redelijk schone en onaangetaste versie van Android 14. Daarnaast worden er weinig apps vooraf geïnstalleerd, en kun je tijdens het instellen kiezen voor een aantal Sony- en Google-apps. Fijn: je kunt er voor kiezen om ze níet te installeren. Dat zouden meer fabrikanten moeten doen. De apps die Sony aanbiedt, zijn meestal wel heel goed en uitgebreid; dus je kunt ze overwegen.

Dan komt nu het grote nadeel: de Xperia 10 VI krijgt maar één Android-upgrade. Zelfs voor 399 euro is dat belachelijk. De beveiligingsupdates blijven tot 2028 binnenkomen; dat valt dan weer wat mee.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Camera’s op de Sony Xperia 10 VI

In tegenstelling tot de Sony Xperia 10 V heeft de 10 VI maar twee camera’s achterop. De telelens is verdwenen; je moet het nu doen met een hoofdcamera van 48 megapixel en een groothoeklens van acht megapixel. Binnen de camera-app tref je helaas geen Pro-modus aan, die wel aanwezig is op de veel duurdere Xperia 1 VI. Daardoor heb je technisch gezien minder opties tot je beschikking. Maar gezien de prijs en doelgroep tillen we daar niet te zwaar aan. Waarbij we overigens wél verwachten dat de AI het werk uit handen neemt en prestaties levert.

Dat er geen professionele modus is, houdt niet in dat je helemaal geen opties tot je beschikking hebt. De aanwezige opties zijn vergelijkbaar met wat Google op de Pixel aanbiedt, en daar bovenop heb je invloed op de sluitersnelheid en het scherpstellen. De hoofdcamera maakt vaak foto’s met een mooi contrast (ook in de avond) en donkere schaduwen, maar echt natuurlijk ogen de beelden niet. Daarnaast valt op dat de fotobewerking zorgt voor wat scherpe beelden, waardoor er een soort bloeieffect rondom lijnen en randen kan ontstaan. Dit kun je helaas niet uitschakelen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Je kunt tot acht keer digitaal inzoomen met de Xperia 10 VI, maar dat raden we af. Dat gaat ten koste van de kwaliteit. Wanneer je twee keer inzoomt, dan krijg je een vergelijkbare kwaliteit als van de telelens op de voorganger. In beide gevallen zijn de resultaten niet indrukwekkend, maar het maakt het gemis van de lens wel draaglijk. De beelden van de groothoeklens ogen wat plat en flets, en tonen vervormingen bij de randen. De selfiecamera, tot slot, maakt degelijke foto’s met genoeg kleur en details voor sociale media. Maar verwacht geen wonderen.

Sony Xperia 10 VI kopen?

De Sony Xperia 10-serie blijft in veel opzichten uniek en dat geldt ook voor de VI. Met dat lange, smalle scherm heb je echt iets anders in handen – ideaal voor het kijken van films en series. We zijn ook blij zijn met de microSD-kaart-sleuf en de koptelefoonaansluiting. Daarnaast is er schone software en is het toestel lekker licht. Maar het apparaat is niet snel, niet geschikt voor gaming, laadt langzaam op en heeft een middelmatig camerasysteem. Dan houd je al snel een smartphone over die er wel bijzonder uitziet, maar die niet bijzonder is. Voor deze prijs kun je betere smartphones krijgen.

De jaarlijkse herfstupdate van Windows 11 verschijnt dit keer in de vorm van versie 25H2, maar ontzettend veel nieuwigheden hoef je niet te verwachten.Het besturingssysteem krijgt een aantal slimme verbeteringen, nieuwe AI-functies en kleine, maar praktische aanpassingen die het dagelijks gebruik van Windows 11 soepeler moeten maken. Wat merk je daar als Windows 11-gebruiker van? En werkt dat ook allemaal op je eigen computer?

De nieuwe functionaliteiten in de Windows 11 25H2-update zijn misschien niet voor iedereen direct te zien of te vinden. Dit jaar zijn er sowieso meer nieuwe AI-functies in Windows 11 verschenen, maar ze zitten aardig verstopt. Verder communiceert Microsoft de nieuwe functies ook nergens in Windows 11 zelf, waardoor je dus weinig terugvindt tenzij je goed zoekt. Veel opties waren overigens al geïnstalleerd met eerdere Windows 11-updates, maar zijn pas met deze 25H2-update ook echt geactiveerd.

Windows Verkenner met AI-functies

Een van de opvallendste toevoegingen is de integratie van AI-acties in Verkenner. Windows kan nu contextueel meedenken over wat je met geselecteerde bestanden wilt doen. Als je bijvoorbeeld een afbeelding selecteert en met rechts klikt, zie je bijvoorbeeld de mogelijkheid om het bestand direct naar CoPilot te versturen. Er is een optie Ask Copilot bijgekomen, dat overigens ook zo is genoemd in de Nederlandstalige versie van Windows 11.

Deze optie was er al in de vorige Windows 11-release, maar staat nu in het hoofdcontextmenu. Eenmaal geopend in Copilot kan het bestand worden gebruikt om er acties op uit te voeren. Zo kun je bijvoorbeeld een geselecteerde afbeelding door Copilot laten aanpassen, teksten uit afbeeldingen extraheren of samenvattingen maken van Office-documenten.

Geselecteerde afbeeldingen kun je nu direct vanuit het contextmenu linksom of rechtsom draaien, een makkelijke functie als je vanuit een map met foto's snel aan de hand van de preview afbeeldingen snel wil kunnen aanpassen zonder dat je ze hoeft te openen in een fotobewerkingstool.

Er moeten ook meer opties in het contextmenu verschijnen, zoals het direct verwijderen van achtergronden uit afbeeldingen en foto's zonder deze te openen, maar die zijn alleen maar zichtbaar op Copilot+-computers, die een speciale AI-processor hebben. Heb je nog een 'gewone' computer, dan krijg je veel van de AI-functies niet eens te zien.

Meer overzicht in Instellingen

Het Instellingenscherm van Windows 11 is verre van overzichtelijk, want er zijn eigenlijk gewoon teveel instellingen, waardoor het soms lastig is om hetgeen terug te vinden wat je zoekt. Het hoofdscherm is nu zodanig gewijzigd dat je als eerste je laatsgebruikte instellingen terugziet. Ook zie je op het hoofscherm zaken als de audio- en bluetoothinstellingen. Iets overzichtelijker dus.

Windows Copilot verder geïntegreerd

De AI-assistent Copilot wordt in 25H2 dieper in Windows geïntegreerd. Waar Copilot eerder vooral werkte als een zwevend venster, kun je hem nu ook oproepen via Ctrl + Win + C of door op het Copilot-icoon in de taakbalk te klikken. De assistent kan systeeminstellingen aanpassen, zoals Bluetooth aan- of uitzetten, de helderheid regelen of zelfs een schermopname starten.

Copilot herkent bovendien beter wat er op het scherm gebeurt. Open je bijvoorbeeld een Word-document, dan stelt Copilot voor om de tekst samen te vatten of er een samenvatting van te maken in een nieuw document. Dit maakt de functie praktischer en minder afhankelijk van cloudcommando’s.

Meer standaard-apps te verwijderen

Nieuw in 25H2 is dat je nu nog meer standaard-apps van Microsoft kunt verwijderen, zodat je je systeem kunt opschonen door applicaties die je nooit gebruikt, compleet van het systeem te verwijderen. Ga je nu naar Apps in het Instellingen-scherm, dan zul je zien dat je - door op de drie puntjes te klikken - nu ook bijvoorbeeld Mail en Agenda, 3D-viewer, Kaarten kunt verwijderen. Het verwijderen van programma's als Paint en Edge was al langer mogelijk.

Verbeteringen in toegankelijkheid en spraakbediening

De update breidt stemtoegang verder uit. Je kunt nu volledig in het Nederlands opdrachten geven zoals “Open Verkenner” of “Scroll naar beneden”. De functie werkt ook op het aanmeldscherm, waardoor je met spraak kunt inloggen of je wachtwoord kunt dicteren. Daarnaast krijgt Live-ondertiteling ondersteuning voor meer talen en kun je de weergave aanpassen – handig voor doven en slechthorenden, of bij buitenlandse video’s zonder ondertitels.

Kleine aanpassingen in het kort

AI in instellingen: Click to Do

Nieuw in 25H2 is ook Click to Do, een AI-onderdeel in het onderdeel Instellingen dat proactieve suggesties doet. Het systeem leert je gewoontes kennen en biedt knoppen aan zoals “Schakel energiebesparing in” of “Verbind met extern scherm”. Deze acties kun je met één klik uitvoeren zonder door menu’s te hoeven bladeren.

Tot slot

De update van Windows 11 25H2 draait vooral om verfijning. Microsoft heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in AI en productiviteit, en met deze update komt dat eindelijk samen in een stabiel, afgerond pakket. De AI-functionaliteiten zullen bij lange na niet voor iedereen - of beter gezegd iedere computer - beschikbaar komen. De meeste AI-functies zijn namelijk bedoeld voor de nieuwere Copilot+-computers, die een speciale, aparte AI-processor hebben.

Even niets te doen? Train dan spelenderwijs je brein! De appstores van Google en Apple zitten namelijk vol met kortdurende hersenkrakers. Of je nu graag stoeit met cijfers, woorden of puzzels; er is voor ieder wat wils. Sommige spelletjes klinken je wellicht bekend in de oren, zoals Lingo en De Slimste Mens. Start met behulp van deze vijftien apps een heuse workout voor je brein.

1: Kruiswoord Denksport

Wie graag kruiswoordpuzzels maakt, vermaakt zich ongetwijfeld uren met deze app. Nadat je de introductie hebt doorgenomen, open je vanuit het hoofdvenster de eerste puzzel. Tik op een vakje en lees een korte beschrijving. Als je het bijbehorende woord weet, typ je de juiste letters in de hokjes. Wellicht loop je op den duur vast. Geef dan niet meteen op, want je vraagt via het lampje zo nodig om een hulpletter. Je kunt de bewuste kruiswoordpuzzel ook even 'wegleggen', waarna je op een later moment weer verdergaat.

iOS

Android

2: Sudoku.com

Je vindt in de appstores een heleboel sudoku-apps, maar Sudoku.com is een aanrader. Hiermee heb je toegang tot duizenden puzzels op verschillende niveaus. Je bepaalt zelf op welke moeilijkheidsgraad je speelt. Tik op een vakje en wijs vervolgens het juiste cijfer aan. Houd er rekening mee dat ieder getal maar één keer in een rij, kolom en blokje mag voorkomen. Kom je er even niet uit, dan vraag je via het lampje om een aanwijzing. Maak niet te veel fouten, want bij drie verkeerde antwoorden stopt het spel. De gratis versie van Sudoku.com telt behoorlijk wat reclame.

iOS

Android

3: Pink

Het doel van Pink is eenvoudig. Maak het scherm volledig roze. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, want de app bevat vijftig uitdagende logicapuzzels. Hierbij neemt de moeilijkheidsgraad geleidelijk toe. Je dient bijvoorbeeld bepaalde objecten naar de goede plek te vegen of figuren in de juiste volgorde aan te tikken. De oplossing is in elk level weer anders. Vind je dit spel leuk? Probeer dan ook Purple, Orange, Red, Green, Blue, Black en Yellow eens uit. Al deze apps komen uit de koker van de gerenommeerde Belgische ontwikkelaar Bart Bonte.

iOS

Android

4: MAX Geheugentrainer

Als je weleens MAX Geheugentrainer op televisie hebt gezien, kent de gelijknamige app weinig verrassingen. Speel veertien spelletjes, verdeeld over de categorieën Geheugen, Rekenen, Concentratie en Taal. Een leuke oefening is bijvoorbeeld het welbekende Boodschappenspel. Selecteer een moeilijkheidsgraad en probeer de getoonde producten te onthouden. Weet jij ze na vijf minuten wachten nog? Noteer ze in de app! Overige vermakelijke spellen zijn Zoekplaatje, Wegwijs en Letterwirwar. Een groot pluspunt is dat MAX Geheugentrainer nergens advertenties toont. Dat is bij veel andere spelapps wel anders.

iOS

Android

5: NeuroNation

NeuroNation telt tientallen wetenschappelijk onderbouwde oefeningen voor je brein. Train daarmee je geheugen, concentratie en reactiesnelheid. De app begint met een intake en enkele oefeningen. Zo dien je onder meer stippen in de juiste volgorde aan te tikken en bewegende figuren met elkaar te matchen. Na afloop verschijnt er een trainingsplan. Doe op basis daarvan gerichte oefeningen om je brein te onderhouden of zelfs te verbeteren. Je kunt de scores met leeftijdsgenoten vergelijken. De voertaal is Nederlands, waardoor je alle oefeningen makkelijk begrijpt. De volledige versie van deze app vereist een betaald abonnement.

iOS

Android

6: Words of Wonders: Crossword

Met een paar letters kun je meestal verschillende woorden bedenken. Dat is precies wat je in Words of Wonders: Crossword gaat doen. Je ontvangt in ieder level drie, vier, vijf of zes letters. Aan jou de taak om daarmee zoveel mogelijk Nederlandse termen te verzinnen. Je regelt dat door de letters via veegbewegingen met elkaar te verbinden. Een juiste volgorde is hierbij cruciaal. Correcte woorden verschijnen in de vakjes. Heb je in eerdere levels voldoende punten verdiend, dan kun je zo nodig om een hint vragen. Hoe verder je komt, hoe meer combinaties je kunt maken.

iOS

Android

7: De Slimste Mens

Deze app komt voort uit de populaire televisiequiz De Slimste Mens. Test hiermee je algemene kennis. Je speelt de van tv bekende rubrieken als Open Deur, 3-6-9, Ingelijst en natuurlijk de finaleronde tegen vrienden of onbekende spelers. Bij die laatste optie moet je wel wat geduld hebben, want je moet vaak op de beurt van je tegenstander wachten. Gelukkig start je eenvoudig meerdere potjes. Overigens speel je dit spel net zo makkelijk alleen. Een nieuwe optie is dat je het, op basis van stemherkenning, aan de keukentafel tegen bekenden kunt opnemen. Wel zo gezellig! Dat kan met maximaal vijf spelers. De Slimste Mens bevat geen reclame.

iOS

Android

8: Rummikub

Voor Rummikub-liefhebbers is deze app een walhalla. Kies eerst een speelnaam en selecteer de Nederlandse taal. Volg daarna de introductie, zodat je de werking van deze app leert kennen. Overigens is dat niet zo moeilijk: veeg gewoon de juiste getalstenen naar het speelveld. Fijn is dat je je stenen automatisch op reeksen kunt sorteren. Kies hierbij voor opeenvolgende getallen van dezelfde kleur of dezelfde getallen van verschillende kleuren. Je kunt zowel tegen willekeurige tegenstanders als bekenden spelen. Voor elke beurt krijg je dertig seconden de tijd.

iOS

Android

9: Lumosity

Naar eigen zeggen heeft Lumosity ruim honderd miljoen gebruikers. Deze populaire Engelstalige hersentrainingsapp is ontwikkeld door neurowetenschappers en game-ontwerpers. De leuke minispellen zijn bedoeld om diverse aspecten van het brein te verbeteren, zoals je geheugen, denksnelheid en probleemoplossend vermogen. Bepaal tijdens de registratie aan welke onderdelen je wilt werken. Aan de hand van drie spelletjes kiest Lumosity een geschikt startpunt. Doe dagelijks enkele oefeningen. Voor onbeperkte toegang vereist deze app een betaald abonnement.

iOS

Android

10: Dammen - Online & Offline

Zoals de naam van deze app al prijsgeeft, kun je zowel online als offline dammen. Speel via internet tegen een vriend(in) of onbekende tegenstander. In de offline modus kun je het tegen de computer of een lokaal persoon opnemen. Je kiest bij een computergestuurde tegenstander tussen verschillende spelniveaus. De speelwijze is vrij simpel. Selecteer een houten schijf en tik op het vakje waarnaar je hem wilt verplaatsen. Uiteraard probeer je hierbij jouw tegenstander te slaan. Vind je al die advertenties maar niks? Die kun je tegen een bescheiden bedrag afkopen.

iOS

Android

11: Lingo Streaks

Waarschijnlijk kent vrijwel iedereen het spel Lingo wel van televisie. Probeer binnen vijf beurten een woord van vijf of zes letters te raden. Je krijgt daarbij wel wat hulp. Bij een groene markering staat de bewuste letter op de juiste positie. Kleurt er een hokje geel, dan dien je er een andere plek voor te zoeken. Neem de tijd om geschikte woorden te verzinnen, want er is geen tijdslimiet. Je kunt alleen of tegen een vriend spelen. Lingo Streaks heeft een overzichtelijke gebruikersomgeving en toont Nederlandstalige instructies. Betaal voor een advertentievrije weergave eenmalig 4,99 euro.

iOS

Android

12: Numito

Numito zit vol met wiskundige puzzels. Bij ieder level zie je bovenaan een of meer doelgetallen. Jouw taak is om daarbij een juiste berekening te formeren. Je kiest hiervoor tussen verschillende getallen. Veeg de cijferblokjes omhoog of omlaag, zodat ze op de juiste plek staan. Op soortgelijke wijze selecteer je ook de benodigde rekentekens, namelijk optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Er zijn vaak meerdere oplossingen mogelijk! Aan de hand van hints helpt Numito je zo nodig een handje, al zijn die niet onbeperkt beschikbaar. De volledige versie van deze app kost enkele euro's.

iOS

Android

13: Easy Game

Los in Easy Game uiteenlopende logische puzzels op. Dat kan werkelijk van alles zijn. De levels hebben veelal een humoristisch tintje. Het lijken vaak eenvoudige vraagstukken, maar wellicht ligt er dan juist een valkuil op de loer. Je komt onder andere een legpuzzel, doolhof en rekensom tegen. Je doet eventueel een beroep op hints, maar wees daarmee wel zuinig want die zijn natuurlijk beperkt beschikbaar. Easy Game bevat opvallende reclame. Zo verschijnen er tussen de puzzels regelmatig commercials. Betaal een paar euro om alle reclame te verbergen.

iOS

Android

14: Peak

Als je een uitgebreide Nederlandstalige hersentrainer zoekt, ben je bij Peak aan het juiste adres. De ontwikkelaar werkt naar eigen zeggen nauw samen met wetenschappers en universiteiten. Geef aan welke eigenschappen je van het brein wilt trainen, zoals je geheugen, taalvaardigheid, probleemoplossend vermogen, concentratie en/of behendigheid. In de daaropvolgende training leer je alvast wat spellen kennen. Tik bijvoorbeeld in chronologische volgorde nummertegels aan of verzin zo veel mogelijk woorden. Voor onbeperkte toegang heb je een betaald account nodig. Een trainingssessie duurt ongeveer tien minuten per dag.

iOS

Android

15: Escape Time

Het doel van Escape Time is eenvoudig. Probeer uit een digitale escaperoom te ontsnappen. Dat is nog niet zo gemakkelijk, want iedere kamer heeft heel wat breinbrekers. Zo stuit je onder meer op logische puzzels, blokpuzzels, raadsels en andere minigames. Probeer aan de hand van deze spelletjes de benodigde codes te kraken. Wanneer je de oplossing onverhoopt niet ziet, word je gelukkig niet definitief opgesloten. Vraag dan gewoon via het lampje om een hint. Escape Time onderscheidt zich door een fraaie Nederlandstalige gebruikersomgeving.

iOS

Android