De nieuwste iPhone – editie 15 alweer – heeft deze keer geen grootse innovaties aan boord om zich van de massa te onderscheiden. Maar door eerdere ideeën in een goedkoper jasje te stoppen en usb-c toe te voegen, is wel het de meest toegankelijke nieuwe iPhone in jaren.

De nieuwe iPhone 15 is uit en komt dit jaar in twee varianten: een basismodel en een Pro-variant. Die eerste, waar we in deze review primair aandacht aan besteden, is bedoeld voor de meeste mensen. Hij heeft een ontwerp dat hevig geïnspireerd is door eerdere iPhones en ditmaal in vijf kleuren komt: zwart, blauw, groen, geel en roze. Je kunt de goedkoopste maat kopen met een 6,1 inch-scherm, of voor een duurdere Plus-telefoon gaan met 6,7 inch.

Beide toestellen gebruiken een oledscherm dat al eerder in andere iPhones zat. Geen wonder, want dit display steekt prima in elkaar: de zwartwaarden zijn goed en het contrast mooi, zonder dat kleuren vertekend raken. De ververssnelheid is beperkt tot 60 hertz, wat prima is voor iedereen behalve de meest fanatieke gamers.

Bovenaan dat scherm prijkt nu het zogeheten Dynamic Island – een klein, pilvormig zwart vlak waarop apps extra informatie kunnen tonen. Een slim designtrucje om de cameralenzen te verbergen zonder ze écht te verbergen. Op de iPhone 14 Pro al een coole toevoeging, dus fijn dat die nu ook bij de goedkopere modellen beschikbaar is.

Usb-c op een iPhone

De meest significante vernieuwing op de nieuwe iPhones is de komst van een usb-c-aansluiting onderop. Een poort die de techreus flink wat jaren later dan zijn Android-concurrenten introduceert. Logisch ook: Apple verdiende goud geld aan lightning-accessoires, omdat daar door Apple gecertificeerde onderdelen voor moesten worden gebruikt. Nu Europa het gebruik van usb-c heeft verplicht, moest ook Apple overstag.

Nieuwer betekent bij de iPhone 15 echter niet meteen sneller: data wordt nog steeds verzonden met 480 Mb/s, net als bij een lightning-snoer. De iPhone 15 gebruikt namelijk de usb2.0-standaard; voor hogere snelheden moet je de duurdere Pro-telefoon kopen. Opladen kan met praktisch circa 20 watt, wat in de praktijk even snel is als op de iPhone 14 vorig jaar.

Toch brengt de usb-c-poort meerdere voordelen met zich mee. Hij zorgt er bijvoorbeeld voor dat je niet langer meerdere snoeren mee hoeft te nemen - je hebt genoeg aan één type kabel voor je iPhone, iPad, tablet en nagenoeg ieder ander modern apparaat. Handig en ook milieubewust, want oude kabels van Android-telefoons gaan niet langer naar de vuilnisbelt als je overstapt naar een iPhone.

Daarnaast werkt het gros van de standaard usb-c-accessoires meteen met de iPhone. Je telefoon aansluiten op een groot scherm? Pak gewoon de dongel die je eerder al voor je laptop gebruikte. Deze apparaten zijn bovendien goedkoper dan lightning-varianten die Apple zelf verkocht.

Camera op de iPhone 15

Het aantal lenzen achterop de iPhone 15 is gelijk gebleven: één hoofdcamera en een tweede lens voor de ultra-groothoek. Bij die hoofdcamera heeft Apple nu wel een grotere sensor gebruikt, waardoor foto's met een resolutie van maar liefst 48 megapixel gemaakt kunnen worden.

Die resolutie is flink maar leidt dus ook tot grotere fotobestanden - en om die reden heeft Apple die optie tijdelijk uitgeschakeld. Maar bij het maken van foto's met een lagere resolutie wordt die grotere sensor ook gebruikt: de iPhone maakt een 48 megapixelfoto, waarna slimme software bepaalt welke pixels het beste zijn. Die worden vervolgens gebruikt om het beeld te comprimeren naar een kleiner bestand.

Het resultaat ziet er prima uit. Formeel heeft de camera een andere sensor dan bij de 48 megapixelcamera van de iPhone 14 Pro, maar bij onze tests was er geen merkbaar verschil tussen beide camera's. Feitelijk heeft de iPhone 15 eigenlijk de camera die Apple vorig jaar bewaarde voor zijn duurdere Pro-telefoons.

Wat ontbreekt ten opzichte van de Pro-toestellen is een telelens, maar Apple heeft een trucje toegepast om je toch nog een beetje te laten inzoomen in het beeld. Dat gebeurt met diezelfde, grotere 48 megapixel-sensor. Uit het midden van dat beeld wordt een kwart van de foto gesneden, die vervolgens niet wordt gecomprimeerd. Hierdoor heb je een 12 megapixel-foto. Dat ziet er prima uit, maar bij het gebruik hiervan verlies je dus de softwarematige verbeteringen die je bij de hoofdlens wel hebt. 

Automatische portretten

Al jarenlang heeft de iPhone een speciale portretstand die wordt gebruikt bij het fotograferen. Dieptesensoren scheiden het onderwerp van de achtergrond, zodat je een scherpte-effect kunt creëren. Bij de iPhone 15 krijgt die functie een langverwachte upgrade: hij werkt nu ook buiten de speciale portretstand om.

Ziet de camera dat er een mens of dier in het beeld staat, dan wordt automatisch diepte-informatie vastgelegd. Bij het nabewerken kun je dan een knop omzetten om er alsnog een portret van te maken. Bij onze tests werd de diepte-data niet altijd goed vastgelegd, maar wel als je één keer de foto met de hand scherp stelt. 

Daarnaast kun je achteraf het onderwerp bij een foto bepalen. Tap bij het bewerken op een persoon om hem of haar scherp te maken, of maak die persoon onscherp door te focussen op bijvoorbeeld een theekopje in de voorgrond. Het geeft de ruimte om te spelen met compositie op een manier die niet mogelijk is bij het nabewerken van foto's die gemaakt zijn met een traditionele camera.

©Bastiaan Vroegop

Snel genoeg

De iPhone 15 draait op de A16 Bionic-chip die vorig jaar in de 14 Pro-modellen van Apple werd gebruikt. Het is met zes cpu-kernen en een gpu met vijf kernen een krachtpatser, plus nog eens zestien kernen specifiek voor AI-verwerkingen. En het zal je niet verbazen: de chip die Apple vorig jaar goed genoeg achtte voor hun duurste smartphone, is nu ook nog steeds bliksemsnel.

Van echte stotters of andere problemen hadden we bij onze tests geen last. Ja, je zou een Pro-telefoon kunnen krijgen met nog betere prestaties, maar eigenlijk is dat alleen belangrijk als je zware dingen doet zoals video's renderen. Voor alledaags gebruik gaat de A16 Bionic-chip in ieder geval nog jarenlang mee.

Meer accu? Koop een Plus

De accuduur van de iPhone 15 zit prima in elkaar: Apple belooft dat je de gewone Pro een ruime dag kunt gebruiken, met nog iets meer uur in de Plus-variant. Dat komt ook overeen met onze praktijktests, waarbij vooral de Plus goed uit de verf kwam. We haalden de iPhone 's ochtends van de lader en hadden in de avond dan rond de twintig procent.

De kleinere 15 doet het ook prima, maar heeft een iets minder grote accu. Reken er daarom op dat deze telefoon wat sneller leeg is dan zijn grotere broer. Wie dagelijks alles uit zijn of haar accu haalt, doet er daarom goed aan nu een Plus te kopen.

iPhone 14 Pro voor een prikkie

We noemen de iPhone nooit een goedkope telefoon, maar op papier is de nieuwe iPhone 15 best een goede deal. Qua functionaliteit en prestaties lijkt hij erg op de iPhone 14 Pro van vorig jaar, maar dan voor een kwart minder geld. De iPhones zijn dit jaar zelfs iets goedkoper geworden: door belastingverschuivingen betalen we in Nederland nog maar 969 euro voor het goedkoopste model, terwijl prijzen bij de iPhone 14 boven de duizend euro lagen. Hierdoor is de iPhone 15 beste een goede deal.

Conclusie

Apple valt in de herhaling met de iPhone 15. Het is een uitstekende smartphone die voortbouwt op wat het bedrijf vorig jaar introduceerde, maar dan als een goedkoper toestel dan de Pro-telefoons van toen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.