Na negen katachtige namen voor Apple's besturingssystemen, vonden ze het in Cupertino blijkbaar tijd om een nieuwe weg in te slaan. Voor versie 10.9 is namelijk een plaatsnaam uit de Amerikaanse staat Californië gebruikt: Mavericks. Ik ging er deze week direct mee aan de slag.

Mavericks verwijst naar een befaamde surflocatie aan de Amerikaanse westkust. Vandaar ook de afbeelding van een grote golf als bureaubladachtergrond. Ik neem het nieuwe pareltje van Apple onder de loep en laat je de belangrijkste vernieuwingen zien.

In Mac OS X 10.9 Mavericks is een aantal handige updates doorgevoerd. Zo biedt Apple eindelijk meer ondersteuning bij het gebruik van meerdere beeldschermen en zijn tabbladen nu ook in Finder te gebruiken. iBooks en Kaarten hebben hun weg van iOS naar OS X gevonden en ook onder de motorkap is er veel gebeurd. Zo zijn er een paar hele slimme trucs verzonnen waarmee het uithoudingsvermogen van de batterij aanzienlijk vergroot kan worden.

Multi-display-ondersteuning

Met de komst van Mountain Lion, kregen we de optie om applicaties in een schermvullende weergave te gebruiken. Dat was handig voor gebruikers met één enkel beeldscherm. Gebruikers van meerdere schermen kregen op het tweede scherm een grijs beeld te zien.

Met Mavericks is daar verandering in gekomen. Elk scherm kan zijn eigen apps aan Mission Control toevoegen. Ook heeft elk scherm een menubalk en dock. Het bureaublad blijft eindelijk bruikbaar wanneer een applicatie op het andere scherm in schermvullende weergave wordt geopend. Tevens is er een extra functie aan AirPlay toegevoegd. De Apple TV kan nu naast een spiegelmodus ook worden ingezet als een extra beeldscherm.

©PXimport

Eindelijk biedt Apple meer ondersteuning voor meerdere beeldschermen.

Tabbladen in Finder en bestanden taggen

Tijdens het browsen is het vanzelfsprekend dat webpagina's in tabbladen opgedeeld kunnen worden. Een erg handige functie die nu ook aan Finder is toegevoegd. Nog veel interessanter zijn Tags. Bestanden kunnen in OS X 10.9 getagd worden met een label en kleur.

In Finder kunnen vervolgens alle gelabelde bestanden per categorie worden weergeven. Een snelle manier om bestanden overzichtelijk te ordenen en terug te vinden. Ook tijdens het zoeken werpt het direct zijn vruchten af. Zo kunnen tags gecombineerd worden, voor een nog sneller en beter zoekresultaat.

©PXimport

Naast tabbladen in Finder, kunnen er tags aan bestanden worden gegeven.

Safari 7

Niets slurpt meer energie dan een website vol met drukke flash-content. Met een plug-in, zoals een flash-blokker, kan deze content worden geblokkeerd, maar daar wordt de website vaak onleesbaar door. Apple heeft daar een slim trucje op bedacht.

Met Power Saver wordt er gekeken naar de informatie die je wilt zien en worden batterij slurpende web-applicaties gepauzeerd. In plaats van een bewegend plaatje wordt een statisch plaatje weergegeven, dat zo nodig geactiveerd kan worden door op afspelen te klikken. Een trucje waar al snel 3 procent energiebesparing mee gewonnen wordt.

Naast energie-bespaartrucs heeft Apple een Sidebar aan Safari toegevoegd. Hierin zijn bladwijzers te vinden en zijn de functies Leeslijst en Koppelingen toegevoegd. De Leeslijst is een kruising tussen je favorieten en een offline leesservice. Pagina's worden tijdelijk in de Leeslijst opgeslagen en zijn ook offline na te lezen en te synchroniseren met andere Apple-apparaten. Via Koppelingen zie je wat contacten op LinkedIn, Facebook en Twitter aan weblinks delen.

©PXimport

Naast de Sidebar met nieuwe features, gaat Safari een stuk slimmer om met zware web-applicaties.

iCloud-sleutelhanger

Met de iCloud-sleutelhanger hoopt Apple een veiliger internet te creëren. Waar nu nog veel mensen voor elke website hetzelfde wachtwoord gebruiken, kan Safari een uniek wachtwoord voor je genereren en deze opslaan in iCloud-sleutelhanger.

Zodra een website wordt bezocht waar je het wachtwoord van hebt opgeslagen, vult Safari automatisch de inloggegevens in. Omdat de gegevens zijn opgeslagen in iCloud, worden de wachtwoorden ook op andere apparaten zoals een iPhone of iPad automatisch voor je ingevuld.

©PXimport

Safari stelt moeilijk te raden wachtwoorden voor en slaat deze op in iCloud-sleutelhanger, zodat je ze niet zelf hoeft te onthouden.

Berichtgeving

Berichten zijn ook flink verbeterd. Voorheen werd de app waarin gewerkt werd gesloten als er op een melding werd geklikt. Nu kan je direct ingaan op chatberichten, e-mails en FaceTime-gesprekken, zonder de applicatie waar je mee bezig bent te verlaten. Ook Safari ondersteunt nu push-notificaties. Als een website een notificatie-server gebruikt, dan kun je je aanmelden bij de website en blijf je op de hoogte van de laatste berichten. Dit zonder dat Safari daarvoor geopend hoeft te zijn.

©PXimport

Op berichten kan nu direct worden gereageerd, zonder de hele applicatie te moeten starten.

Nieuwe apps uit iOS

Twee apps die we kennen uit iOS hebben hun weg nu ook naar OS X gevonden: Kaarten en iBooks. Kaarten is een zeer handige app om snel een route op te zoeken en deze te delen met je iPhone of iPad. Daarbij is het geïntegreerd in Agenda, Contacten en Mail, zodat met één klik een afspraak kan worden toegevoegd en informatie als de reistijd automatisch meegenomen kan worden.

Alle boeken die je op de iPad hebt aangeschaft, zijn nu ook te lezen op de Mac. Vooral voor studenten zal deze toevoeging prettig zijn, zo kunnen namelijk eenvoudig notities worden aangemaakt en zijn teksten met een sleepbeweging naar Pages te kopiëren. Alles werkt via iCloud, dus informatie wordt onderling gesynchroniseerd zodat je altijd de laatste versie bij de hand hebt.

©PXimport

Naast handige features, ziet Kaarten er prachtig uit!

Verbeterde Agenda

Agenda heeft een gestroomlijnd nieuw uiterlijk gekregen dat meer aansluit bij de Agenda uit iOS. Zoals eerder genoemd, is Kaarten nu ook beschikbaar in OS X. Dit betekent dat kleine kaarten in afspraken worden weergegeven en er rekening kan worden gehouden met een reistijd. Met een klik op de kaart wordt een route weergegeven en met nog een klik kan de route naar een iPhone worden doorgestuurd. Nog een leuke feature is dat Agenda een connectie kan maken met Facebook Evenementen en deze automatisch aan de agenda kan toevoegen.

©PXimport

De nieuwe Agenda is een stuk functioneler en ziet er een stuk gestroomlijnder uit.

Efficiënter met Energie

Naast deze mooie toevoegingen en verbeteringen, is er ook onder de motorkap een hoop aangepast. Via een aantal nieuwe methodes kan de batterijduur van je notebook aanzienlijk worden verlengd. Een van de technieken die daarvoor zorgt, is App Nap. Dit programma zorgt ervoor dat een applicatie, die bijvoorbeeld achter een ander venster verborgen zit, in een slaapstand wordt gebracht en dus geen of minimaal energie verbruikt.

Nog een energiebesparende techniek is Timer Coalescing. Hiermee worden kleine processen niet verspreid op willekeurig momenten uitgevoerd, maar kiest Timer Coalescing een interval waarin al die kleine processen gelijktijdig worden verwerkt. Hierdoor kan de processor vaker terugkeren in zijn energiezuinige stand. Verder wordt er efficiënter omgesprongen met het werkgeheugen, waardoor er minder lees en schrijfbewerkingen nodig zijn. Al deze technieken samen zorgen ervoor dat je batterij een stuk langer mee gaat.

©PXimport

In de App Store kun je Mac OS X 10.9 Mavericks gratis downloaden.

Conclusie

Hoewel de verbeteringen in Mac OS X 10.9 Mavericks niet zo radicaal zijn als bij iOS 7, zitten er in het nieuwe besturingssysteem genoeg elementen die het verkassen naar Mavericks de moeite waard maken. Meer dan ooit werken iOS- en OS X-apparaten met elkaar samen en zorgt iCloud dat alle informatie up-to-date blijft. Als klap op de vuurpijl kondigde Apple deze week aan dat Mac OS X 10.9 Mavericks helemaal gratis is voor elke Mac-gebruiker! Dat betekent dat zelfs gebruikers van OS X 10.6.8 Snow Leopard gratis kunnen overstappen naar het nieuwste besturingssysteem. Het is de eerste keer dat Apple het nieuwe OS X gratis aanbiedt. Mac OS X 10.9 Mavericks kan je alleen downloaden via de App Store.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).