Na negen katachtige namen voor Apple's besturingssystemen, vonden ze het in Cupertino blijkbaar tijd om een nieuwe weg in te slaan. Voor versie 10.9 is namelijk een plaatsnaam uit de Amerikaanse staat Californië gebruikt: Mavericks. Ik ging er deze week direct mee aan de slag.

Mavericks verwijst naar een befaamde surflocatie aan de Amerikaanse westkust. Vandaar ook de afbeelding van een grote golf als bureaubladachtergrond. Ik neem het nieuwe pareltje van Apple onder de loep en laat je de belangrijkste vernieuwingen zien.

In Mac OS X 10.9 Mavericks is een aantal handige updates doorgevoerd. Zo biedt Apple eindelijk meer ondersteuning bij het gebruik van meerdere beeldschermen en zijn tabbladen nu ook in Finder te gebruiken. iBooks en Kaarten hebben hun weg van iOS naar OS X gevonden en ook onder de motorkap is er veel gebeurd. Zo zijn er een paar hele slimme trucs verzonnen waarmee het uithoudingsvermogen van de batterij aanzienlijk vergroot kan worden.

Multi-display-ondersteuning

Met de komst van Mountain Lion, kregen we de optie om applicaties in een schermvullende weergave te gebruiken. Dat was handig voor gebruikers met één enkel beeldscherm. Gebruikers van meerdere schermen kregen op het tweede scherm een grijs beeld te zien.

Met Mavericks is daar verandering in gekomen. Elk scherm kan zijn eigen apps aan Mission Control toevoegen. Ook heeft elk scherm een menubalk en dock. Het bureaublad blijft eindelijk bruikbaar wanneer een applicatie op het andere scherm in schermvullende weergave wordt geopend. Tevens is er een extra functie aan AirPlay toegevoegd. De Apple TV kan nu naast een spiegelmodus ook worden ingezet als een extra beeldscherm.

©PXimport

Eindelijk biedt Apple meer ondersteuning voor meerdere beeldschermen.

Tabbladen in Finder en bestanden taggen

Tijdens het browsen is het vanzelfsprekend dat webpagina's in tabbladen opgedeeld kunnen worden. Een erg handige functie die nu ook aan Finder is toegevoegd. Nog veel interessanter zijn Tags. Bestanden kunnen in OS X 10.9 getagd worden met een label en kleur.

In Finder kunnen vervolgens alle gelabelde bestanden per categorie worden weergeven. Een snelle manier om bestanden overzichtelijk te ordenen en terug te vinden. Ook tijdens het zoeken werpt het direct zijn vruchten af. Zo kunnen tags gecombineerd worden, voor een nog sneller en beter zoekresultaat.

©PXimport

Naast tabbladen in Finder, kunnen er tags aan bestanden worden gegeven.

Safari 7

Niets slurpt meer energie dan een website vol met drukke flash-content. Met een plug-in, zoals een flash-blokker, kan deze content worden geblokkeerd, maar daar wordt de website vaak onleesbaar door. Apple heeft daar een slim trucje op bedacht.

Met Power Saver wordt er gekeken naar de informatie die je wilt zien en worden batterij slurpende web-applicaties gepauzeerd. In plaats van een bewegend plaatje wordt een statisch plaatje weergegeven, dat zo nodig geactiveerd kan worden door op afspelen te klikken. Een trucje waar al snel 3 procent energiebesparing mee gewonnen wordt.

Naast energie-bespaartrucs heeft Apple een Sidebar aan Safari toegevoegd. Hierin zijn bladwijzers te vinden en zijn de functies Leeslijst en Koppelingen toegevoegd. De Leeslijst is een kruising tussen je favorieten en een offline leesservice. Pagina's worden tijdelijk in de Leeslijst opgeslagen en zijn ook offline na te lezen en te synchroniseren met andere Apple-apparaten. Via Koppelingen zie je wat contacten op LinkedIn, Facebook en Twitter aan weblinks delen.

©PXimport

Naast de Sidebar met nieuwe features, gaat Safari een stuk slimmer om met zware web-applicaties.

iCloud-sleutelhanger

Met de iCloud-sleutelhanger hoopt Apple een veiliger internet te creëren. Waar nu nog veel mensen voor elke website hetzelfde wachtwoord gebruiken, kan Safari een uniek wachtwoord voor je genereren en deze opslaan in iCloud-sleutelhanger.

Zodra een website wordt bezocht waar je het wachtwoord van hebt opgeslagen, vult Safari automatisch de inloggegevens in. Omdat de gegevens zijn opgeslagen in iCloud, worden de wachtwoorden ook op andere apparaten zoals een iPhone of iPad automatisch voor je ingevuld.

©PXimport

Safari stelt moeilijk te raden wachtwoorden voor en slaat deze op in iCloud-sleutelhanger, zodat je ze niet zelf hoeft te onthouden.

Berichtgeving

Berichten zijn ook flink verbeterd. Voorheen werd de app waarin gewerkt werd gesloten als er op een melding werd geklikt. Nu kan je direct ingaan op chatberichten, e-mails en FaceTime-gesprekken, zonder de applicatie waar je mee bezig bent te verlaten. Ook Safari ondersteunt nu push-notificaties. Als een website een notificatie-server gebruikt, dan kun je je aanmelden bij de website en blijf je op de hoogte van de laatste berichten. Dit zonder dat Safari daarvoor geopend hoeft te zijn.

©PXimport

Op berichten kan nu direct worden gereageerd, zonder de hele applicatie te moeten starten.

Nieuwe apps uit iOS

Twee apps die we kennen uit iOS hebben hun weg nu ook naar OS X gevonden: Kaarten en iBooks. Kaarten is een zeer handige app om snel een route op te zoeken en deze te delen met je iPhone of iPad. Daarbij is het geïntegreerd in Agenda, Contacten en Mail, zodat met één klik een afspraak kan worden toegevoegd en informatie als de reistijd automatisch meegenomen kan worden.

Alle boeken die je op de iPad hebt aangeschaft, zijn nu ook te lezen op de Mac. Vooral voor studenten zal deze toevoeging prettig zijn, zo kunnen namelijk eenvoudig notities worden aangemaakt en zijn teksten met een sleepbeweging naar Pages te kopiëren. Alles werkt via iCloud, dus informatie wordt onderling gesynchroniseerd zodat je altijd de laatste versie bij de hand hebt.

©PXimport

Naast handige features, ziet Kaarten er prachtig uit!

Verbeterde Agenda

Agenda heeft een gestroomlijnd nieuw uiterlijk gekregen dat meer aansluit bij de Agenda uit iOS. Zoals eerder genoemd, is Kaarten nu ook beschikbaar in OS X. Dit betekent dat kleine kaarten in afspraken worden weergegeven en er rekening kan worden gehouden met een reistijd. Met een klik op de kaart wordt een route weergegeven en met nog een klik kan de route naar een iPhone worden doorgestuurd. Nog een leuke feature is dat Agenda een connectie kan maken met Facebook Evenementen en deze automatisch aan de agenda kan toevoegen.

©PXimport

De nieuwe Agenda is een stuk functioneler en ziet er een stuk gestroomlijnder uit.

Efficiënter met Energie

Naast deze mooie toevoegingen en verbeteringen, is er ook onder de motorkap een hoop aangepast. Via een aantal nieuwe methodes kan de batterijduur van je notebook aanzienlijk worden verlengd. Een van de technieken die daarvoor zorgt, is App Nap. Dit programma zorgt ervoor dat een applicatie, die bijvoorbeeld achter een ander venster verborgen zit, in een slaapstand wordt gebracht en dus geen of minimaal energie verbruikt.

Nog een energiebesparende techniek is Timer Coalescing. Hiermee worden kleine processen niet verspreid op willekeurig momenten uitgevoerd, maar kiest Timer Coalescing een interval waarin al die kleine processen gelijktijdig worden verwerkt. Hierdoor kan de processor vaker terugkeren in zijn energiezuinige stand. Verder wordt er efficiënter omgesprongen met het werkgeheugen, waardoor er minder lees en schrijfbewerkingen nodig zijn. Al deze technieken samen zorgen ervoor dat je batterij een stuk langer mee gaat.

©PXimport

In de App Store kun je Mac OS X 10.9 Mavericks gratis downloaden.

Conclusie

Hoewel de verbeteringen in Mac OS X 10.9 Mavericks niet zo radicaal zijn als bij iOS 7, zitten er in het nieuwe besturingssysteem genoeg elementen die het verkassen naar Mavericks de moeite waard maken. Meer dan ooit werken iOS- en OS X-apparaten met elkaar samen en zorgt iCloud dat alle informatie up-to-date blijft. Als klap op de vuurpijl kondigde Apple deze week aan dat Mac OS X 10.9 Mavericks helemaal gratis is voor elke Mac-gebruiker! Dat betekent dat zelfs gebruikers van OS X 10.6.8 Snow Leopard gratis kunnen overstappen naar het nieuwste besturingssysteem. Het is de eerste keer dat Apple het nieuwe OS X gratis aanbiedt. Mac OS X 10.9 Mavericks kan je alleen downloaden via de App Store.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!