We zijn een jaar verder sinds de lancering van de iPhone 7 en iPhone 7 Plus, en dat betekent dat het tijd is om de opvolger te testen. Op 22 september bracht Apple het toestel officieel in de winkel, en uiteraard heb ik hem alvast even voor je uitgeprobeerd. Over een aantal dagen vind je hier een uitgebreide recensie, maar nu alvast een iPhone 8 hands-on.

De gekte rond de nieuwe iPhone is dit jaar behoorlijk uitgebleven als het om rijen voor de winkel gaat. Dat kan twee oorzaken hebben: het toestel is voldoende op voorraad, dus rijvorming is niet nodig én er komt natuurlijk nog een iPhone uit dit jaar, de iPhone X. De grote vraag is zoals altijd: hoe fijn is de iPhone 8 nu eigenlijk.

Draadloos opladen

Nieuw qua ontwerp dit jaar is de glazen achterkant van het toestel. ‘Het meest duurzame glas in een smartphone ooit’. Als je het niet erg vindt heb ik dat niet uitgeprobeerd, het toestel moet nog even mee voor de uitgebreide recensie. Wel kan ik je zeggen dat de iPhone er mooier door vind geworden. Het glas glanst lekker, en de kleur van je iPhone komt daardoor prima tot z’n recht. Wel zorgt het glas voor vingerafdrukken, dus, tenzij je er een hoesje omheen doet, zal er veel gepoetst en geveegd moeten worden.

De keuze voor glas heeft uiteraard niets met de ontwerpwensen van Apple te maken, glas is nodig om draadloos te kunnen opladen, een optie waar iPhone-liefhebbers al jaren op wachten. Dat draadloos opladen test ik in de uitgebreide recensie, maar veel bijzonders is daar waarschijnlijk niet over te melden. De oplaadsnelheid is bekend, en Apple heeft laten weten dat een firmware upgrade die snelheid in de nabije toekomst op zal krikken.

©PXimport

Eenvoudige configuratie

Interessant tijdens het voor het eerst opstarten van de iPhone 8 (ik heb het Plus-model getest) is dat er meteen een mooie functie van iOS 11 om de hoek komt kijken. Het enige dat je hoeft te doen om je iPhone te configureren, is je oude iPhone of iPad even in de buurt houden, een code scannen en het werk is gedaan. Dat maakt overstappen wel bizar makkelijk en is wat mij betreft typisch zo’n kleine wijziging die Apple Apple maakt.

Een kleine teleurstelling volgt wanneer je (als iPhone 7 Plus-bezitter) de iPhone 8 Plus hebt geconfigureerd en in je handen hebt. Je moet jezelf dan namelijk de vraag gaan stellen: ‘Wat was er eigenlijk ook alweer nieuw aan dit toestel?’. Nu hoeft natuurlijk niet elke iPhone een compleet nieuwe set knoppen te hebben, maar het is toch wel erg lastig om het gevoel te negeren dat je eigenlijk precies hetzelfde toestel in handen hebt.

©PXimport

Betere camera

Natuurlijk is dat niet helemaal waar. Zo heeft dit toestel een Retina Display met TrueTone-technologie. Dit houdt in dat het display zich aanpast aan het omgevingslicht, zodat de kleuren altijd natuurgetrouw zijn. Apple laat tijdens de configuratie het verschil zien tussen TrueTone aan en uit en inderdaad, ik zag verschil. Het kon me alleen niet zo heel veel schelen. Ik ben geen producten aan het ontwerpen op mijn iPhone, dus het boeit me niet zo dat een foto die ik in bed bekijk net iets geler is dan een foto die ik op de bank bekijkt, en ik vermoed jou ook niet.

De camera is sterk verbeterd volgens Apple, meer lichtinval, betere sensor enzovoort. Ik heb een paar vergelijkende foto’s geschoten.Je ziet verschil (links is de iPhone 8 Plus, rechts de 7 Plus, maar om dat verschil wereldschokkend te noemen gaat wat ver. Uiteraard zal dat zich in de uitgebreide recensie uitwijzen, als ik ook ga testen bij weinig licht en met intense kleuren, maar voor mij is die nieuwe camera geen selling point. Ben je gek van slow-motion video, dan ligt dat natuurlijk wel iets anders, omdat deze iPhone slow-motion schiet in 1080 met 240 fps, in plaats van 720 met 240 fps zoals de iPhone 7 Plus.

©PXimport

Portrait Lighting Modus

Natuurlijk was ik vooral nieuwsgierig naar de Portrait Lighting Modus, vooral omdat de gewone Portretmodus zo fenomenaal goed werkt. Het werkt nu nóg beter volgens Apple, maar ik zie niet in hoe, het werkte al vrij perfect. Over Portrait Lighting Modus ben ik helaas iets minder enthousiast. Tijdens de presentatie liet Apple zien dat je de belichting op de achtergrond helemaal kon wegdraaien, en dat kan, maar het effect laat nogal wat te wensen over (tenzij je het prima vindt dat je kinderen zonder oren op de foto staan). In alle eerlijkheid, de app geeft aan dat er veel licht nodig is, maar als ik studiolampen moet gebruiken om dit goed te laten werken, dan schiet de functie uiteraard z’n doel een beetje voorbij (tenzij Apple écht alleen richt op professionele fotografen, maar die indruk werd niet gewekt).

De luidsprekers in deze iPhone zouden 25 procent luider zijn dan die in de iPhone 7 Plus en dat kan ik absoluut bevestigen. Het is bizar wat voor een volume er uit het relatief kleine apparaat komt, en daar heeft Apple wat mij betreft echt punten gescoord

©PXimport

Augmented Reality

Tot slot natuurlijk Augmented Reality. Apple vertelde vol trots over de A11 Bionic Processor en alle geweldige AR-functies die daardoor mogelijk werden. Benchmark tests wijzen inderdaad uit dat de iPhone 8 Plus belachelijk veel sneller is dan de iPhone 7 Plus. Ik heb een paar AR apps gedownload en in alle eerlijkheid, het is fantastisch. Mijn kinderen vermaakten zich met een draakje in de huiskamer, terwijl ik over ze heen moest stappen omdat ik in een battle verwikkeld was in de app Machines.

Wat? Had ik dan twee iPhone 8 Plus-toestellen? Nee, en dat is dus direct een beetje de dooddoener. De apps die ik had gedownload op de 8 Plus, heb ik ook uitgeprobeerd op de iPhone 7 Plus en die draaiden probleemloos. De AR-positionering was perfect, er waren nagenoeg geen glitches (wel iets meer dan op de iPhone 8 Plus) en de games speelden zonder haperen. Dat zegt natuurlijk niet alles, AR staat in de kinderschoenen, het kan prima zo zijn dat over een half jaar zulke loodzware apps verschijnen dat de iPhone 7 Plus ze niet meer trekt, maarja, dan staat de volgende iPhone alweer voor de deur.

©PXimport

Conclusie

In alle eerlijkheid? Ik ben een klein beetje teleurgesteld. Draadloos opladen vind ik supertof, maar niet voldoende om er een nieuwe iPhone voor aan te schaffen (immers, voor minder geld koop ik een inductiehoesje voor mij iPhone 7 Plus). Van Portrait Lighting Modus ben ik niet onder de indruk, TrueTone vind ik totaal niet boeiend en de verbeteringen aan de camera zijn op het eerste gezicht marginaal, terwijl ik AR-apps ook prima op mijn iPhone 7 Plus kan spelen. De iPhone 8 Plus is een uitstekende smartphone, en als je een 5s of een 6 hebt, raad ik de aanschaf zeker aan. Heb je echter al een 7 Plus, dan zou ik zeker nog een jaartje skippen, tenzij de uitgebreide recensie onthult dat die camera echt fenomenaal beter is.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.