ID.nl logo
Huis

iOS 10: De leukste update van iOS tot nu toe

Een paar dagen voor de release van de iPhone 7 en iPhone 7 Plus, heeft Apple iOS 10 losgelaten in het wild. We hebben er natuurlijk al heel wat over kunnen lezen, maar zoals altijd wordt niet alles van tevoren gemeld. We hebben ons een paar dagen op iOS 10 gestort om uitvoerig te testen hoe het nieuwe besturingssysteem voor ons werkt. Kortom: dit wordt geen stukje over geinige nieuwe knopjes, en kleine designtweaks. Wij wilden weten: wat is er zo gaaf aan iOS 10 in het dagelijks gebruik?

Ontwerp

Ik vertelde je in het intro dat ik het niet zou hebben over ontwerp, en dan begin ik met een kopje ontwerp? Jazeker, en dat is omdat er één designwijziging in iOS 10 is die direct impact heeft op de manier waarmee je met het besturingssysteem werkt. Je hebt ongetwijfeld gehoord van Raise to Wake, de functie die ervoor zorgt dat je notificaties kunt zien zodra je je iPhone oppakt, zonder op een knop te hoeven drukken. Lees ook:Apple onthult iPhone 7 en iPhone 7 Plus.

Raise to Wake is fantastisch, maar uiteindelijk komt er een moment dat je je iPhone wilt ontgrendelen. En dan zul je merken dat je dat niet langer doet door opzij te vegen, maar door op de Thuisknop te drukken. In theorie is dat natuurlijk een flinke verbetering, drukken is minder werk dan vegen. Maar het vegen is zo’n routine geworden dat, zelfs nu ik iOS 10 al bijna een week gebruik, ik nog steeds vergeet dat ik moet drukken, waardoor ik een aantal seconden loop te rommelen met mijn iPhone voor ik kan doen wat ik wil. Het zal een kwestie van gewenning zijn, maar voorlopig zul je daar wel even last van hebben.

Apps verwijderen

©PXimport

Een nieuwe functie waar ik heel erg gelukkig van word, is de mogelijkheid om de voorgeïnstalleerde apps van Apple te verwijderen.

Lees je dat goed? Ja dat lees je goed, die suffe aandelen-app waar je nooit iets mee doet, en de Kaarten-app die je allang hebt vervangen voor Google Maps kun je nu gewoon verwijderen.

Stiekem zijn ze niet helemaal verwijderd, maar je ziet de pictogrammen niet meer en daar gaat het om.

iMessage

iMessage is het onderdeel van iOS 10 dat de grootste metamorfose heeft gekregen. Zoals altijd werd er een beetje lacherig gedaan over de manier waarop Apple de nieuwe functies presenteerde. Deels terecht, maar ik ben ervan overtuigd dat de veranderingen in iMessage de populariteit van de app tot ongekende hoogte zal brengen. Ten eerste zijn er de stickers, die hilarisch zijn. Je kunt je tekstballonnen in iMessage nu opleuken door er stickers op te plakken, iets dat verbazend verslavend werkt, en ook daadwerkelijk meer emotie toevoegt aan de gesprekken. Er zijn gratis stickers, maar wil je, bijvoorbeeld stickers van Disney gebruiken, dan betaal je maar liefst 2 euro (!) voor een paar stickers. Belachelijk duur, maar mensen gaan het ervoor betalen. Fantastisch zijn de nieuwe grafische effecten.

©PXimport

©PXimport

Daarbij heb ik het niet over de animaties waarmee je de tekstballonnen kunt laten vliegen, maar over de full screen achtergrondanimaties, zoals het vuurwerk, confetti, lasers enzovoort. Die functies heb ik al vaker gebruikt dan me lief is. Onzichtbare inkt (waarbij je een bericht laat verschijnen als erop gedrukt wordt) is ook leuk, maar voelt meer als een gimmick die alleen leuk is als je zwanger bent of iemand ten huwelijk vraagt, en in beide gevallen is er geen hoop voor je als je zoiets via iMessage aankondigt. Digital Touch is leuk, al geldt dat vooral voor de tekeningetjes die je zelf kunt maken. Een hart sturen is tof, maar het hart is zo in-your-face dat je het alleen naar je geliefde stuurt, en die heeft het na drie keer ook wel gezien. Ik verwacht héél erg veel van de App-functie in iMessage. Zo is het nu bijvoorbeeld mogelijk om een game als Words with Friends te spelen, waarbij je elke beurt via iMessage stuurt. Dat werkt fantastisch en verslavend.

Foto’s

Het is even schrikken als je de app Foto’s voor het eerst opent nadat je iOS 10 hebt geïnstalleerd, want Apple heeft er nogal huisgehouden. In de albumweergave zie je nu twee nieuwe albums, Personen en Plaatsen (die overigens ooit al eens eerder in iOS hebben gezeten, voordat Appe iPhoto de nek omdraaide). Beide albums doen precies wat de naam doet vermoeden: foto’s sorteren op de plek waar ze zijn genomen en op de personen die erin te zien zijn. Vooral personen is indrukwekkend, de app lijkt bijna geen fouten te maken. Klopt er toch iets niet, dan is het verwijderen van een foto uit de verkeerde Personen-map mogelijk, maar wel wat omslachtig. Leuk is dat de albumweergave Personen begint met een diavoorstelling voor elke persoon in kwestie. Zo zie je je relatie met die persoon in één klap in kaart gebracht.

©PXimport

Herinneringen

Als je alle herinneringen die Facebook je door je strot duwt nog niet zat bent, dan is Herinneringen een functie in iOS 10 die je ongetwijfeld fantastisch vindt. Herinneringen zijn collecties die iOS voor je genereert op basis van een bepaalde tijd of locatie. Je moet dan denken aan zowel herinneringen van, bijvoorbeeld kerst een jaar geleden, maar ook de typische Facebookherinneringen als: vandaag een jaar geleden.

Zoeken in foto’s

De wijzigingen zijn allemaal redelijk spectaculair, maar het meest enthousiast word ik toch van de mogelijkheid om je foto’s te doorzoeken. Alle foto’s die je maakt worden geanalyseerd, en dat betekent dat je naar de inhoud kunt zoeken. Dit gebeurt op basis van sleutelwoorden die Apple heeft gedefinieerd, zoals eten, drinken, kleding, klimrek, noem maar op (meer dan je je kunt voorstellen). De vertaling is soms wat krom, want stel nu dat je wat foto’s in je iPhone hebt staan die niet voor jeugdige ogen bedoeld zijn, dan zoek je op Privaat (wat natuurlijk privé zou moeten zijn). Desalniettemin is de mogelijkheid tot zoeken binnen je foto’s wat mij betreft fenomenaal.

Toetsenbord

Een verandering waar ik erg enthousiast over ben en die in principe niet zoveel voorstelt, is de wijziging van de toetsenbordgeluiden. Wanneer je typt (met het geluid aan) dan hoor je nu een heerlijk subtiel klikgeluid, dat je bijna doet vergeten dat je toestel geen tactile feedback heeft. Daarnaast heeft Apple QuickType verbeterd, maar daar hebben wij in Nederland natuurlijk niets aan, omdat de tekstvoorspelling alleen in het Engels werkt.

Siri

Ook Siri is flink onder handen genomen, al zul je daar in eerste instantie niet zo heel veel van merken. De spraakassistent van Apple is nu opengesteld voor andere ontwikkelaars, hetgeen betekent dat je Siri nu kunt gebruiken voor veel meer dan alleen het sturen van een tekstberichtje. Zeker met de komst van de app Woning is dat goed nieuws, omdat het betekent dat je met je stem de verlichting aan kunt doen (om maar iets te noemen) als je daar de geschikte apparatuur voor hebt. De tijd zal leren of dat echt cool is om te doen, of stiekem een beetje sneu.

Vergrendelscherm

©PXimport

Ik heb het al heel eventjes gehad over het vergrendelscherm, met het nieuwe onderdeel Vandaag, dat je vaker zult zien dat je lief is, wanneer je per ongeluk veegt (in plaats van drukt) om je iPhone te ontgrendelen.

Heel erg is dat niet, want Vandaag is wel een verdraaid fijne nieuwe toevoeging. Het is een scherm dat vol staat met widgets, die je naar eigen inzicht kunt verwijderen en toevoegen. Zo heb je dus in één oogopslag bijvoorbeeld het weer, het nieuws, je agenda, enzovoort.

We zeggen het er maar meteen bij: deze functie had er natuurlijk al veel eerder moeten zijn, het is één van de functies die ons af en toe jaloers maakte op mensen met een Android-toestel.

Besturingspaneel

Het Besturingspaneel zit nog altijd waar je gewend bent, maar de werking is iets anders. Ten eerste bestaat het nu uit twee pagina’s, hetgeen ervoor zorgt dat niet alle functies in het kleine schermpje zijn gepropt en dat is wel zo prettig. Ik vind het vooral prettig dat de afspeelknoppen voor, bijvoorbeeld, muziek, uit het eerste scherm zijn gehaald, omdat het nogal eens wilde gebeuren dat ik daar per ongeluk op drukte, terwijl ik eigenlijk alleen maar WiFi uit wilde schakelen. Ook handig: het paneel kent nu 3D Touch ondersteuning voor de zaklamp, zodat je kunt kiezen uit drie lichtniveaus. Subtiel, maar verdraaid prettig.

Woning

Een geheel nieuwe functie in iOS is de app Woning die ik al even heb besproken onder het kopje Woning. Heel erg veel kan ik nog niet over deze app zeggen, omdat ik op het moment van schrijven nog geen apparaten had om ermee aan te sturen. In alle eerlijkheid twijfel ik er echter niet aan dat deze app het concept domotica volledig zal herdefiniëren. Het valt of staat echter met de mogelijkheid om dingen tot in detail aan te passen, bijvoorbeeld het aanmaken van verschillende zones voor Nest of Philips Hue. Hierover schrijf ik binnenkort een afzonderlijke review.

Conclusie

Ik word altijd redelijk enthousiast van nieuwe iOS-releases, maar vrijwel altijd leidt dit tot enige teleurstelling. Je ontdekt uiteindelijk toch dat het hetzelfde besturingssysteem is met een aantal nieuwe trucjes. iOS 10 is de allereerste versie van iOS die ervoor zorgde dat ik even niet meer geïnteresseerd was in mijn nieuwe iPhone die over een paar dagen op de mat zou ploffen (al heeft dat natuurlijk ook te maken met het feit dat de iPhone 7 niet heel erg veel nieuws brengt). De nieuwe Foto’s-app is een fantastische verbetering, en het onderdeel Vandaag (in het vergrendelscherm) biedt je in één oogopslag alles dat je wilt weten. Aan het ontgrendelen kan ik nog niet wennen, maar dat zal een kwestie van tijd zijn.

En iMessage? Daar ben ik veel enthousiaster over dan ik zou moeten zijn, simpelweg omdat het zo leuk is om berichten op te leuken met allerlei animaties, tekeningen, bewegende stickers enzovoort en ik heb het gevoel dat ik niet de enige zal zijn. iOS 10 wordt door velen afgeschreven als een speelgoed-update, oftewel, weinig nuttigs, en vooral veel eyecandy. Daar ben ik het mee eens, maar in alle eerlijkheid bevalt me dat uitstekend. iOS 10 is misschien niet de beste en meest uitgebreide upgrade van iOS, maar wel de leukste, en dat mag ook wel een keer.

Uitstekend
Conclusie

iOS 10 ------ **Versie:**10 **Prijs:**Gratis **Apparaten:**iPhone 5 en hoger, iPad 4e generatie, mini vanaf 2e generatie, Air/Air 2, Pro, iPod touch 6e generatie. **Website:**[Apple.com](http://www.apple.com/nl/ios/ios-10/)

Plus- en minpunten
  • iMessage op de schop
  • Nog meer Siri
  • Apps verwijderen
  • Ontgrendelen is erg wennen
▼ Volgende artikel
Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt
© Leonid Iastremskyi
Energie

Waarom je luchtreiniger in de herfst meer doet dan je denkt

Veel mensen denken dat een luchtreiniger vooral nuttig is in het voorjaar en de zomer, als het pollenseizoen in …uhm volle bloei staat. Maar ook – of juist – in de herfst is zo’n apparaat een echte hulp voor een gezonder binnenklimaat in huis. Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Dit artikel in het kort

Een luchtreiniger doet meer dan alleen pollen, rook en huisstofmijt uit de lucht halen. Zeker in de herfst, als we minder ventileren, helpt hij de lucht in beweging te houden, allergenen te verminderen en de luchtkwaliteit op peil te houden. In dit artikel lees je wat er verandert zodra het kouder wordt, hoe je het effect van je luchtreiniger vergroot met slim ventileren en waar je op let bij gebruik en plaatsing voor een stabieler binnenklimaat.

Lees ook: Schimmel in je badkamer? Zo kom je er voor eens en altijd vanaf!

Open deur: minder ventilatie = minder frisse lucht

Waar in de zomer ramen en deuren openstaan, houden we in de herfst juist alles vaker dicht. Dat houdt de warmte binnen, maar doordat de lucht minder goed circuleert blijven vocht, stof en geuren langer hangen. In badkamers, keukens en woonkamers met goed sluitende kozijnen merk je dat direct: de lucht voelt wat bedompter aan en ruikt sneller muf. Een luchtreiniger helpt dat te voorkomen door fijnstof, pollen en andere kleine deeltjes actief uit de lucht te filteren. Zo blijft het binnenklimaat merkbaar frisser, ook wanneer de ramen dicht blijven.

Luchtfiltering uitgelegd

De meeste luchtreinigers gebruiken een HEPA-filter dat microscopisch kleine deeltjes opvangt. Sommige modellen combineren dat met een koolstoffilter dat geuren en vluchtige stoffen neutraliseert. Zo verdwijnt niet alleen stof, maar ook kookluchtjes en sigarettenrook sneller uit de ruimte. Een goed HEPA-filter verwijdert tot 99,97 procent van de deeltjes van 0,3 micrometer of groter, waaronder fijnstof, pollen en schimmelsporen.

Minder allergieklachten

Wie gevoelig is voor huisstofmijt of schimmelsporen, merkt dat klachten vaak toenemen in de herfst. Dat komt doordat vocht en temperatuur in huis precies de omstandigheden bieden waarin deze allergenen goed gedijen. Een luchtreiniger helpt door de lucht continu in beweging te houden en allergenen te vangen. Wat je wel moet weten: schimmelsporen worden door een filter grotendeels uit de lucht gehaald, maar de bron – vaak vochtige muren of slecht geventileerde ruimtes – moet je nog steeds aanpakken. Zonder die bronbestrijding blijft het probleem terugkomen. Een luchtreiniger helpt dus vooral bij de symptomen, niet bij de oorzaak.

De ideale stand

Laat de luchtreiniger liever langdurig op lage stand draaien dan af en toe kort op volle kracht. Zo blijft de luchtkwaliteit stabiel. Veel luchtreinigers meten zelf de luchtkwaliteit met sensoren en schakelen automatisch een tandje bij als dat nodig is. Op lage stand gebruiken ze meestal 20 tot 40 watt, vergelijkbaar met een ledlamp.

©Philips

Ventileren en luchtvochtigheid

Een luchtreiniger is geen vervanger voor ventilatie. Ventileren blijft nodig om koolstofdioxide, vocht en geur af te voeren. Wie de ramen regelmatig openzet en daarnaast een luchtreiniger laat draaien, houdt de lucht zowel vers als schoon. De luchtreiniger pakt de fijne stofdeeltjes aan, terwijl ventilatie zorgt dat nieuwe zuurstof binnenkomt.

In de herfst speelt ook de luchtvochtigheid een rol. Door de verwarming kan de lucht binnen te droog worden, en daar doet een luchtreiniger weinig aan. Wil je het binnenklimaat prettig houden, combineer hem dan met een luchtbevochtiger.

De beste plek om je luchtreiniger neer te zetten

Zet de luchtreiniger niet in een hoek, maar vrij in de kamer zodat lucht rondom het apparaat kan circuleren. In de buurt van een deur of raam werkt vaak het best. Zet hem niet op de grond, maar juist wat hoger – bijvoorbeeld op een kast of bijzettafel. Zo zuivert hij de lucht op borsthoogte (dus de hoogte waarop je lucht inademt) beter en verdeelt hij de schone lucht gelijkmatig door de ruimte.

Betere lucht, beter binnenklimaat

Een luchtreiniger is geen wondermiddel, maar wel een apparaat dat in de herfst meer doet dan veel mensen denken. Hij haalt stof, pollen en schimmelsporen uit de lucht, helpt muffe geur te voorkomen en ondersteunt de ventilatie in huis. Zeker in goed geïsoleerde woningen, waar de lucht snel stil komt te staan, merk je het verschil. De lucht voelt frisser aan, je ademt prettiger en het binnenklimaat blijft in balans – precies wat je nodig hebt in het seizoen waarin we het liefst binnen blijven.



Minder stof = een beter binnenklimaat

Heb jij al een plumeau in huis?
▼ Volgende artikel
Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden
© ID.nl
Huis

Privacygevoelige gegevens verwijderen uit foto's en bestanden

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Wat gaan we doen?

We laten je zien hoeveel informatie er in je foto’s, muziek en documenten verstopt zit. Je ontdekt hoe je die metadata zelf kunt bekijken, wissen of juist aanvullen – met slimme tools en praktische ingrepen.

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Metadata bevatten vaak interessante informatie over een bestand.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

De meeste smartphones en camera’s leggen standaard ook de gps-coördinaten van je foto’s vast.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Je kunt in Android via de camera-app aangeven dat je de locatie (niet) wilt opslaan.

Metadata foto’s

Om de vaak talrijke metadata van foto’s gestructureerd te bewaren en weer te geven, zijn er in de loop der jaren verschillende metadata-frameworks ontstaan. Het eerste dat echt als standaard doorbrak, was EXIF (EXchangeable Image File format). Vrijwel alle digitale camera’s en smartphones voegen dit automatisch toe, met informatie zoals datum, tijd, gps-coördinaten, cameramerk en diafragma. Om gebruikers ook zelf metadata te laten toevoegen, werd eind vorige eeuw het IPTC-IIM-formaat ontwikkeld (International Press Telecommunications Council - Information Interchange Model), voor gegevens zoals copyright en beschrijvende tags. Hierop volgden nog diverse uitbreidingen.

Begin deze eeuw lanceerde Adobe XMP (eXtensible Metadata Platform), vooral bedoeld voor metadata tijdens fotobewerking. Deze worden ook opgeslagen in het fotobestand zelf of in een apart xmp-bestand (een sidecar genoemd). Alles bij elkaar is dit dus behoorlijk complex, vooral omdat er in één foto metadata van deze drie frameworks tegelijk kunnen voorkomen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Je kunt metadata verwijderen, maar ook zelf bewerken in XnView MP.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Je kunt metadata in één keer ook in meerdere fotobestanden toevoegen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

De metadata van een mp3-bestand kan onder andere de albumhoes bevatten die getoond wordt als je het bestand afspeelt.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Je kunt metadata handmatig aanpassen, maar ook online bronnen ter hulp roepen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Stel je metadata samen op basis van de bestandsnamen (of omgekeerd).

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Ook vanuit Verkenner kun je allerlei metadata van (bijvoorbeeld) docx-bestanden bekijken.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

Vanuit Word kun je aangeven welke extra elementen, waaronder metadata, je uit het document wilt verwijderen.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.

PDF24 bevat een indrukwekkende toolbox voor pdf-bewerkingen, waaronder verwijderen en aanpassen van metadata.