Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij welke kookplaat?
Gas, inductie of keramisch: welke kookplaat je hebt, bepaalt voor een groot deel welke pannen je nodig hebt. Daarbij is vooral het gebruikte materiaal belangrijk. Met de informatie en tips uit dit artikel weet je precies wat jij nodig hebt in jouw keuken. Eet smakelijk!
👨🏼🍳 In het kort: • Gas, inductie of keramisch: zo werken deze kookplaten • Van koper tot roestvrijstaal: welke pan past bij welke kookplaat? • Onderhoudstips voor je kookplaat • Misvattingen ontkracht
Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen
Gas, inductie of keramisch: zo werken deze kookplaten
Om de juiste pannen te kunnen kiezen, is het belangrijk om te begrijpen hoe verschillende soorten kookplaten werken. Gaskookplaten werken door middel van een open vlam die warmte genereert. De vlam verwarmt de bodem van de pan, waardoor het voedsel in de pan wordt verwarmd. Inductiekookplaten maken gebruik van elektromagnetische inductie om de pan zelf te verwarmen, zonder de plaat zelf te verwarmen. Dit werkt door middel van een spoel onder de kookplaat die een magnetisch veld opwekt, waardoor pannen met een ferromagnetische bodem zelf warmte genereren. Keramische kookplaten hebben een elektrisch verwarmingselement onder een gladde glasplaat. Deze plaat geleidt de warmte naar de pan, waardoor het voedsel in de pan wordt verwarmd.
Van koper tot roestvrijstaal: welke pan past bij welke kookplaat?
Pannen zijn verkrijgbaar in verschillende materialen, elk met unieke eigenschappen en geschiktheid voor verschillende soorten kookplaten. Hieronder een overzicht van de meest voorkomende materialen en hun compatibiliteit:
Roestvrijstaal (RVS)
RVS pannen zijn veelzijdig en functioneren goed op alle soorten kookplaten, inclusief gas, inductie en keramisch. Ze geleiden warmte minder goed dan sommige andere materialen. Voor inductiekookplaten is het essentieel dat de pannen een ferromagnetische bodem hebben om sneller en gelijkmatiger te kunnen verhitten door de reactie op het magnetische veld.
©tsarenko | Fototocam
Gietijzer
Pannen van dit materiaal zijn zwaar. Gietijzeren pannen zijn heel geschikt voor koken op gas en keramisch, omdat gietijzer warmte gelijkmatig verdeelt. Daarnaast is het magnetisch, waardoor je deze pannen ook heel goed kunt gebruiken op inductiekookplaten. Echter, gietijzer kan soms oneffen bodems hebben die minder ideaal zijn voor glas-keramische kookplaten, omdat dit kan leiden tot minder efficiënte warmteoverdracht en potentiële krassen. Wat je ook moet weten: gietijzeren pannen mogen niet in de vaatwasser. Spoel ze om met warm water en droog ze af met keukenpapier.
©kseyale
Check: geschikt voor inductie? Bij inductiekookplaten is het belangrijk dat de pan magnetisch is, anders zal deze niet werken. Dit kun je eenvoudig controleren door een magneet aan de onderkant van de pan te houden - als deze wordt aangetrokken, is de pan compatibel.
Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat
Koper
Koper biedt uitstekende warmtegeleiding, wat zorgt voor een snelle en gelijkmatige verwarming van het voedsel. Er kunnen echter makkelijker krassen en deuken in komen. Je hebt er dus wat meer onderhoud aan, ook wanneer je ze mooi glanzend wilt houden. Houd er bovendien rekening mee dat ze niet in de vaatwasser mogen. Koperen pannen zijn geschikt voor gebruik op gas- en keramische kookplaten. Zomaar gebruiken op inductie kan niet: dat kan alleen wanneer ze een speciaal aangepaste bodem hebben.
©fotofabrika
Aluminium
Aluminium is licht en goedkoop met goede warmtegeleidende eigenschappen, geschikt voor keramische en gas kookplaten. Voor gebruik op inductiekookplaten moet aluminium een speciale behandeling ondergaan. Aluminium is gevoelig voor deuken en krassen, waardoor voorzichtig gebruik en onderhoud belangrijk zijn.
Check: geschikt voor keramisch? Voor keramische kookplaten moet de bodem van de pan vlak en glad zijn om een goede warmteoverdracht te garanderen en krassen op de plaat te voorkomen.
Lees ook: Keramische kookplaat versus inductiekookplaat: welke is zuiniger?
De warmteverdeling en het warmtebehoud kunnen variëren tussen deze materialen. Over het algemeen presteren pannen met een dikke bodem en goede warmtegeleiding beter op alle soorten kookplaten. Materialen zoals koper en gietijzer zijn uitstekend in het gelijkmatig verwarmen en warmtebehoud, terwijl aluminium en roestvrijstaal iets minder presteren op deze vlakken. Gecoate pannen, zoals aluminium of roestvrij staal met een speciale antiaanbaklaag, combineren de voordelen van verschillende materialen voor een goede algehele prestatie.
Welke pan op welke kookplaat?
*Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben
Nog even in het kort: ⚪ RVS pannen werken goed op alle kookplaten, maar kunnen door inductie sneller en gelijkmatiger verhit worden. ⚫ Gietijzer is minder geschikt voor inductie vanwege de oneffen bodem, maar werkt prima op gas en keramisch. 🟠 ⚪ Koper en aluminium geleiden goed, maar zijn gevoelig voor krassen en deuken.
Onderhoudstips voor je kookplaat
Om de levensduur van je pannen en kookplaten te verlengen, is het belangrijk om een paar eenvoudige onderhoudstips in acht te nemen. Voor inductiekookplaten is het heel belangrijk dat je pannen gebruikt met een gladde, onbeschadigde bodem, omdat deuken of krassen de kookplaat kunnen beschadigen. Maak keramische kookplaten niet schoon met schuurmiddelen en scherpe mesjes: dat kan krassen veroorzaken. Wil je toch aangekoekte voedselresten verwijderen, gebruik dan geen gewone schraper, maar een speciale keramische schraper die veilig is voor de glasplaat. Als alternatief kun je de resten ‘weken’ door er wat natgemaakt keukenpapier op te leggen. Na een minuut of twintig kun je het meeste vuil er dan gewoon met een nat vaatdoekje vanaf vegen.
Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet
©Maryna Pleshkun | zest_marina
Vier misvattingen (die we meteen maar even ontkrachten)
Over de verschillende soorten kookplaten en pannen bestaan een aantal mythes. Je hoort ze vaak, maar ze kloppen niet!
Overstappen = al je pannen vervangen
Veel mensen denken dat je al je pannen moet vervangen als je overstapt naar een inductie- of keramische kookplaat. In werkelijkheid is de kans groot dat je sommige pannen nog gewoon kunt gebruiken. Dat hangt af van het materiaal waarvan ze gemaakt zijn, of ze een geschikte bodem hebben voor dat type kookplaat en van hoe ze eraan toe zijn. Check dat dus eerst voordat je misschien iets te impulsief een compleet nieuwe pannenset gaat aanschaffen!
Inductiekookplaten zijn gevaarlijk
Een andere mythe is dat inductiekookplaten gevaarlijk zijn door de magnetische velden die ze genereren. Maar deze velden zijn zwak en niet gevaarlijk, aangezien ze alleen actief zijn wanneer er een pan op de kookplaat staat.
Keramische kookplaten zijn kwetsbaar
Er wordt vaak gedacht dat keramische kookplaten snel beschadigd raken. Maar met de juiste zorg en het gebruik van pannen met een gladde bodem kunnen keramische kookplaten lang meegaan zonder krassen of andere beschadigingen.
Alle pannen werken op elke kookplaat
Dit klopt niet. De compatibiliteit van pannen hangt af van het materiaal en de constructie. Zorg ervoor dat je de juiste pannen kiest voor jouw type kookplaat.
Conclusie
Je weet nu dat niet ieder materiaal pan geschikt is voor elke soort kookplaat. En je weet ook welke pan wél geschikt is om te gebruiken op jouw kookplaat. Dan kunnen we eigenlijk nog maar één ding zeggen: laat nu je inner chefkok maar los!