5 huishoudelijke apparaten om gezond te koken
Gezond eten is belangrijk, dat weten we allemaal. Een gezonde maaltijd kan gelukkig ook erg lekker zijn. Om je te helpen zijn er ook nog eens allerlei slimme huishoudelijke apparaten die je helpen met gezond koken. Die doorgekookte broccoli kun je vanaf nu voorgoed vergeten, net als ingewikkelde recepten en kooktechnieken.
Gezond koken, wat is dat?
Als je voedingswaren kookt, bakt of braadt, gaan er voedingsstoffen verloren. Toch is het niet per se gezonder om rauw te eten. Door eten met warmte te bereiden, maak je het je lichaam makkelijker om de voedingsstoffen op te nemen, vooral in het geval van groenten. Je verhoogt de biologische beschikbaarheid, bijvoorbeeld van vezels. Natuurlijk dood je ook bacteriën door eten te bereiden met warmte. Vlees bereid je omdat het lekkerder smaakt, maar ook om mogelijke bacteriën te doden (denk aan E. coli of salmonella). Koken zorgt er zoals gezegd wel voor dat er wat van de oorspronkelijke voedingsstoffen verloren gaan. Dat zien we vooral in groenten, want die koken we nog weleens in water. Maar het geldt ook voor vlees en vis.
De gezonde voedingsstoffen die verloren gaan, zijn vooral voor vitamine C, de B-vitaminen en mineralen zoals kalium, omdat deze in water oplosbaar zijn. Tijdens het koken in water lekken ze als het ware het kookwater in. Hitte breekt deze vitaminen bovendien af.
Gelukkig zijn er allerlei slimme apparaten op de markt die erop gericht zijn om zo veel mogelijk gezonde voedingsstoffen te behouden. Door eten (vooral groenten) te bereiden, maak je die stoffen voor je lichaam toegankelijk en dankzij deze slimme technologie ook nog eens zo goed mogelijk. Welke huishoudelijke apparaten helpen je bij gezond koken?
Oven met stoomfunctie
Stomen is een van de beste bereidingswijzen voor het behoud van belangrijke nutriënten, waaronder in water oplosbare vitaminen die gevoelig zijn voor warmte en water. Stomen is een kooktechniek waarbij groenten en ander voedsel worden blootgesteld aan stoom die opstijgt uit heet water. Door eten te stomen, blijven de meeste voedingsstoffen behouden. Ze lekken niet weg in kookvocht, want er is geen direct contact met water. Daarnaast is er geen olie of vet nodig. Bonus: stomen maakt je maaltijd lekker mals.
De beste kookmethode om de voedingswaarde in groenten te maximaliseren, hangt uiteindelijk af van de groente zelf. Vooral de kwetsbare vitamine C lijkt een stoombereiding goed te doorstaan, net als antioxidanten. Fijn voor wortels, broccoli, bleekselderij, champignons en paprika. Vlees en vis doet het in de stoomoven ook erg goed.
Bekijk en vergelijk alle stoomovens op Kieskeurig.nl
Airfryer
Frituren is niet goed voor je gezondheid, omdat er onnodige transvetten in je maaltijd terechtkomen. Maar een lekker knapperig patatje of stukje vlees is toch wel erg lekker. Gelukkig hoef je dankzij de airfryer niet langer te kiezen tussen lekker en gezond. Deze vervangt olie of vet door hete lucht. Doordat een airfryer het oppervlak van het voedsel droog houdt en gaart met circulerende hete lucht, blijven ook meer van de oorspronkelijke voedingsstoffen behouden. Hoelang je je eten in de airfryer bereidt, heeft nog wel invloed op de hoeveelheid voedingsstoffen die verloren gaan. Ook hier geldt: hoe langer en hoe heter, hoe minder vitaminen en mineralen er in je maaltijd overblijven.
©Nander de Wijk
Kijk voor alle airfryers op Bol.com!
Magnetron
Bereiding in de magnetron is niet populair, misschien vanwege de associatie met kant-en-klaarmaaltijden (die zijn inderdaad niet gezond). Toch is het vanwege de korte kooktijden eigenlijk een heel gezonde manier van eten koken. Hierdoor is het verlies aan voedingsstoffen minimaal. Er zijn zelfs studies die erop wijzen dat de magnetron de beste methode is om de antioxiderende werking van knoflook en champignons (en andere paddenstoelen) te behouden. Magnetrons koken voedsel door het van binnenuit te verhitten. Ze zenden radiogolven uit die de vochtdeeltjes in het voedsel ‘prikkelen’ (in beweging brengen), waardoor warmte ontstaat en het voedsel wordt gekookt.
Maaltijden die in de magnetron gekookt worden, zijn soms wat uitgedroogd. Dat kun je voorkomen door tijdens het opwarmen een natte theedoek of keukenpapier over de maaltijd te leggen. Dat werkt vooral goed bij voeding die vaak in water wordt gekookt, zoals groente, pasta of rijst.
Kijk voor alle magnetrons op Bol.com!
Slowcooker
Het gemak om thuis te komen terwijl er een warme maaltijd klaarstaat, is best een prettig vooruitzicht. Dat kan met een slowcooker. Dit handige apparaat geeft een gelijkmatige warmte af, die zorgt dat eten langzaam gaart. Langdurig koken op lage temperatuur kan het vlees malser maken en de smaak versterken. Slowcookers zijn ook minder energie-intensief dan de meeste ovens, en dus zuiniger. De lagere temperaturen kunnen helpen om voedingsstoffen te behouden die verloren kunnen gaan als voedsel snel en op hoog vuur wordt gekookt. Bovendien smaakt langzaam gekookt voedsel erg lekker.
©Amy Muschik
Bekijk alle slowcookers op Kieskeurig.nl
Roerbakken/wokken op de wokbrander
Bij wokken en roerbakken wordt voedsel gekookt in een pan op middelhoog tot hoog vuur in een kleine hoeveelheid olie of boter. Over het algemeen is dat een gezonde manier om voedsel te bereiden. Dat komt doordat je maaltijd slechts kort wordt verhit, zonder water. De toevoeging van vet verbetert de opname van plantaardige bestanddelen en antioxidanten. Het is dan wel belangrijk om de juiste olie te gebruiken. Avocado-olie of speciale wokolie zijn bijvoorbeeld bestand tegen hogere temperaturen. Olijfolie verbrandt vaak in de wok. Tijdens het roerbakken gaat wel wat vitamine C verloren, vooral in broccoli en rode kool.
Bekijk alle wokbranders en wokpannen op Kieskeurig.nl
Een goede koel- vriescombinatie
Oké, met een koelkast of koel- vriescombinatie kook je in feite niet. Maar het is wel een onmisbaar apparaat om een gezonde maaltijd op tafel te zetten. Het behouden van de voedingsstoffen begint hier namelijk. Wanneer voedingswaren niet op de juiste temperatuur bewaard worden, treedt verlies van goede nutriënten op. Bovendien loop je kans op ongewenste bacteriën, zeker in het geval van kip.
Wist je dat het invriezen van voedingswaren soms juist een goed idee is? Ingevroren levensmiddelen behouden hun vitaminen en mineralen en er is geen verandering in de hoeveelheid micronutriënten: koolhydraat, eiwit of vet. In sommige gevallen hebben diepvriesproducten meer vitaminen en mineralen dan verse, omdat verse producten na verloop van tijd vitaminen en mineralen verliezen, terwijl bij invriezen de voedingsstoffen behouden blijven.