Gezond eten is belangrijk, dat weten we allemaal. Een gezonde maaltijd kan gelukkig ook erg lekker zijn. Om je te helpen zijn er ook nog eens allerlei slimme huishoudelijke apparaten die je helpen met gezond koken. Die doorgekookte broccoli kun je vanaf nu voorgoed vergeten, net als ingewikkelde recepten en kooktechnieken.

Gezond koken, wat is dat?

Als je voedingswaren kookt, bakt of braadt, gaan er voedingsstoffen verloren. Toch is het niet per se gezonder om rauw te eten. Door eten met warmte te bereiden, maak je het je lichaam makkelijker om de voedingsstoffen op te nemen, vooral in het geval van groenten. Je verhoogt de biologische beschikbaarheid, bijvoorbeeld van vezels. Natuurlijk dood je ook bacteriën door eten te bereiden met warmte. Vlees bereid je omdat het lekkerder smaakt, maar ook om mogelijke bacteriën te doden (denk aan E. coli of salmonella). Koken zorgt er zoals gezegd wel voor dat er wat van de oorspronkelijke voedingsstoffen verloren gaan. Dat zien we vooral in groenten, want die koken we nog weleens in water. Maar het geldt ook voor vlees en vis.

De gezonde voedingsstoffen die verloren gaan, zijn vooral voor vitamine C, de B-vitaminen en mineralen zoals kalium, omdat deze in water oplosbaar zijn. Tijdens het koken in water lekken ze als het ware het kookwater in. Hitte breekt deze vitaminen bovendien af.

Gelukkig zijn er allerlei slimme apparaten op de markt die erop gericht zijn om zo veel mogelijk gezonde voedingsstoffen te behouden. Door eten (vooral groenten) te bereiden, maak je die stoffen voor je lichaam toegankelijk en dankzij deze slimme technologie ook nog eens zo goed mogelijk. Welke huishoudelijke apparaten helpen je bij gezond koken?

Oven met stoomfunctie

Stomen is een van de beste bereidingswijzen voor het behoud van belangrijke nutriënten, waaronder in water oplosbare vitaminen die gevoelig zijn voor warmte en water. Stomen is een kooktechniek waarbij groenten en ander voedsel worden blootgesteld aan stoom die opstijgt uit heet water. Door eten te stomen, blijven de meeste voedingsstoffen behouden. Ze lekken niet weg in kookvocht, want er is geen direct contact met water. Daarnaast is er geen olie of vet nodig. Bonus: stomen maakt je maaltijd lekker mals.

De beste kookmethode om de voedingswaarde in groenten te maximaliseren, hangt uiteindelijk af van de groente zelf. Vooral de kwetsbare vitamine C lijkt een stoombereiding goed te doorstaan, net als antioxidanten. Fijn voor wortels, broccoli, bleekselderij, champignons en paprika. Vlees en vis doet het in de stoomoven ook erg goed.

©nimito - stock.adobe.com

Bekijk en vergelijk alle stoomovens op Kieskeurig.nl

Airfryer

Frituren is niet goed voor je gezondheid, omdat er onnodige transvetten in je maaltijd terechtkomen. Maar een lekker knapperig patatje of stukje vlees is toch wel erg lekker. Gelukkig hoef je dankzij de airfryer niet langer te kiezen tussen lekker en gezond. Deze vervangt olie of vet door hete lucht. Doordat een airfryer het oppervlak van het voedsel droog houdt en gaart met circulerende hete lucht, blijven ook meer van de oorspronkelijke voedingsstoffen behouden. Hoelang je je eten in de airfryer bereidt, heeft nog wel invloed op de hoeveelheid voedingsstoffen die verloren gaan. Ook hier geldt: hoe langer en hoe heter, hoe minder vitaminen en mineralen er in je maaltijd overblijven.

©Nander de Wijk

Kijk voor alle airfryers op Bol.com!

Magnetron

Bereiding in de magnetron is niet populair, misschien vanwege de associatie met kant-en-klaarmaaltijden (die zijn inderdaad niet gezond). Toch is het vanwege de korte kooktijden eigenlijk een heel gezonde manier van eten koken. Hierdoor is het verlies aan voedingsstoffen minimaal. Er zijn zelfs studies die erop wijzen dat de magnetron de beste methode is om de antioxiderende werking van knoflook en champignons (en andere paddenstoelen) te behouden. Magnetrons koken voedsel door het van binnenuit te verhitten. Ze zenden radiogolven uit die de vochtdeeltjes in het voedsel ‘prikkelen’ (in beweging brengen), waardoor warmte ontstaat en het voedsel wordt gekookt.

Maaltijden die in de magnetron gekookt worden, zijn soms wat uitgedroogd. Dat kun je voorkomen door tijdens het opwarmen een natte theedoek of keukenpapier over de maaltijd te leggen. Dat werkt vooral goed bij voeding die vaak in water wordt gekookt, zoals groente, pasta of rijst.

Kijk voor alle magnetrons op Bol.com!

Slowcooker

Het gemak om thuis te komen terwijl er een warme maaltijd klaarstaat, is best een prettig vooruitzicht. Dat kan met een slowcooker. Dit handige apparaat geeft een gelijkmatige warmte af, die zorgt dat eten langzaam gaart. Langdurig koken op lage temperatuur kan het vlees malser maken en de smaak versterken. Slowcookers zijn ook minder energie-intensief dan de meeste ovens, en dus zuiniger. De lagere temperaturen kunnen helpen om voedingsstoffen te behouden die verloren kunnen gaan als voedsel snel en op hoog vuur wordt gekookt. Bovendien smaakt langzaam gekookt voedsel erg lekker.

©Amy Muschik

Bekijk alle slowcookers op Kieskeurig.nl

Roerbakken/wokken op de wokbrander

Bij wokken en roerbakken wordt voedsel gekookt in een pan op middelhoog tot hoog vuur in een kleine hoeveelheid olie of boter. Over het algemeen is dat een gezonde manier om voedsel te bereiden. Dat komt doordat je maaltijd slechts kort wordt verhit, zonder water. De toevoeging van vet verbetert de opname van plantaardige bestanddelen en antioxidanten. Het is dan wel belangrijk om de juiste olie te gebruiken. Avocado-olie of speciale wokolie zijn bijvoorbeeld bestand tegen hogere temperaturen. Olijfolie verbrandt vaak in de wok. Tijdens het roerbakken gaat wel wat vitamine C verloren, vooral in broccoli en rode kool.

Bekijk alle wokbranders en wokpannen op Kieskeurig.nl

Een goede koel- vriescombinatie

Oké, met een koelkast of koel- vriescombinatie kook je in feite niet. Maar het is wel een onmisbaar apparaat om een gezonde maaltijd op tafel te zetten. Het behouden van de voedingsstoffen begint hier namelijk. Wanneer voedingswaren niet op de juiste temperatuur bewaard worden, treedt verlies van goede nutriënten op. Bovendien loop je kans op ongewenste bacteriën, zeker in het geval van kip.

Wist je dat het invriezen van voedingswaren soms juist een goed idee is? Ingevroren levensmiddelen behouden hun vitaminen en mineralen en er is geen verandering in de hoeveelheid micronutriënten: koolhydraat, eiwit of vet. In sommige gevallen hebben diepvriesproducten meer vitaminen en mineralen dan verse, omdat verse producten na verloop van tijd vitaminen en mineralen verliezen, terwijl bij invriezen de voedingsstoffen behouden blijven.

Kijk voor alle koel- vriescombinaties op Kieskeurig.nl

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.