Gezond eten is belangrijk, dat weten we allemaal. Een gezonde maaltijd kan gelukkig ook erg lekker zijn. Om je te helpen zijn er ook nog eens allerlei slimme huishoudelijke apparaten die je helpen met gezond koken. Die doorgekookte broccoli kun je vanaf nu voorgoed vergeten, net als ingewikkelde recepten en kooktechnieken.

Gezond koken, wat is dat?

Als je voedingswaren kookt, bakt of braadt, gaan er voedingsstoffen verloren. Toch is het niet per se gezonder om rauw te eten. Door eten met warmte te bereiden, maak je het je lichaam makkelijker om de voedingsstoffen op te nemen, vooral in het geval van groenten. Je verhoogt de biologische beschikbaarheid, bijvoorbeeld van vezels. Natuurlijk dood je ook bacteriën door eten te bereiden met warmte. Vlees bereid je omdat het lekkerder smaakt, maar ook om mogelijke bacteriën te doden (denk aan E. coli of salmonella). Koken zorgt er zoals gezegd wel voor dat er wat van de oorspronkelijke voedingsstoffen verloren gaan. Dat zien we vooral in groenten, want die koken we nog weleens in water. Maar het geldt ook voor vlees en vis.

De gezonde voedingsstoffen die verloren gaan, zijn vooral voor vitamine C, de B-vitaminen en mineralen zoals kalium, omdat deze in water oplosbaar zijn. Tijdens het koken in water lekken ze als het ware het kookwater in. Hitte breekt deze vitaminen bovendien af.

Gelukkig zijn er allerlei slimme apparaten op de markt die erop gericht zijn om zo veel mogelijk gezonde voedingsstoffen te behouden. Door eten (vooral groenten) te bereiden, maak je die stoffen voor je lichaam toegankelijk en dankzij deze slimme technologie ook nog eens zo goed mogelijk. Welke huishoudelijke apparaten helpen je bij gezond koken?

Oven met stoomfunctie

Stomen is een van de beste bereidingswijzen voor het behoud van belangrijke nutriënten, waaronder in water oplosbare vitaminen die gevoelig zijn voor warmte en water. Stomen is een kooktechniek waarbij groenten en ander voedsel worden blootgesteld aan stoom die opstijgt uit heet water. Door eten te stomen, blijven de meeste voedingsstoffen behouden. Ze lekken niet weg in kookvocht, want er is geen direct contact met water. Daarnaast is er geen olie of vet nodig. Bonus: stomen maakt je maaltijd lekker mals.

De beste kookmethode om de voedingswaarde in groenten te maximaliseren, hangt uiteindelijk af van de groente zelf. Vooral de kwetsbare vitamine C lijkt een stoombereiding goed te doorstaan, net als antioxidanten. Fijn voor wortels, broccoli, bleekselderij, champignons en paprika. Vlees en vis doet het in de stoomoven ook erg goed.

Bekijk en vergelijk alle stoomovens op Kieskeurig.nl

Airfryer

Frituren is niet goed voor je gezondheid, omdat er onnodige transvetten in je maaltijd terechtkomen. Maar een lekker knapperig patatje of stukje vlees is toch wel erg lekker. Gelukkig hoef je dankzij de airfryer niet langer te kiezen tussen lekker en gezond. Deze vervangt olie of vet door hete lucht. Doordat een airfryer het oppervlak van het voedsel droog houdt en gaart met circulerende hete lucht, blijven ook meer van de oorspronkelijke voedingsstoffen behouden. Hoelang je je eten in de airfryer bereidt, heeft nog wel invloed op de hoeveelheid voedingsstoffen die verloren gaan. Ook hier geldt: hoe langer en hoe heter, hoe minder vitaminen en mineralen er in je maaltijd overblijven.

©Nander de Wijk

Kijk voor alle airfryers op Bol.com!

Magnetron

Bereiding in de magnetron is niet populair, misschien vanwege de associatie met kant-en-klaarmaaltijden (die zijn inderdaad niet gezond). Toch is het vanwege de korte kooktijden eigenlijk een heel gezonde manier van eten koken. Hierdoor is het verlies aan voedingsstoffen minimaal. Er zijn zelfs studies die erop wijzen dat de magnetron de beste methode is om de antioxiderende werking van knoflook en champignons (en andere paddenstoelen) te behouden. Magnetrons koken voedsel door het van binnenuit te verhitten. Ze zenden radiogolven uit die de vochtdeeltjes in het voedsel ‘prikkelen’ (in beweging brengen), waardoor warmte ontstaat en het voedsel wordt gekookt.

Maaltijden die in de magnetron gekookt worden, zijn soms wat uitgedroogd. Dat kun je voorkomen door tijdens het opwarmen een natte theedoek of keukenpapier over de maaltijd te leggen. Dat werkt vooral goed bij voeding die vaak in water wordt gekookt, zoals groente, pasta of rijst.

Kijk voor alle magnetrons op Bol.com!

Slowcooker

Het gemak om thuis te komen terwijl er een warme maaltijd klaarstaat, is best een prettig vooruitzicht. Dat kan met een slowcooker. Dit handige apparaat geeft een gelijkmatige warmte af, die zorgt dat eten langzaam gaart. Langdurig koken op lage temperatuur kan het vlees malser maken en de smaak versterken. Slowcookers zijn ook minder energie-intensief dan de meeste ovens, en dus zuiniger. De lagere temperaturen kunnen helpen om voedingsstoffen te behouden die verloren kunnen gaan als voedsel snel en op hoog vuur wordt gekookt. Bovendien smaakt langzaam gekookt voedsel erg lekker.

©Amy Muschik

Bekijk alle slowcookers op Kieskeurig.nl

Roerbakken/wokken op de wokbrander

Bij wokken en roerbakken wordt voedsel gekookt in een pan op middelhoog tot hoog vuur in een kleine hoeveelheid olie of boter. Over het algemeen is dat een gezonde manier om voedsel te bereiden. Dat komt doordat je maaltijd slechts kort wordt verhit, zonder water. De toevoeging van vet verbetert de opname van plantaardige bestanddelen en antioxidanten. Het is dan wel belangrijk om de juiste olie te gebruiken. Avocado-olie of speciale wokolie zijn bijvoorbeeld bestand tegen hogere temperaturen. Olijfolie verbrandt vaak in de wok. Tijdens het roerbakken gaat wel wat vitamine C verloren, vooral in broccoli en rode kool.

Bekijk alle wokbranders en wokpannen op Kieskeurig.nl

Een goede koel- vriescombinatie

Oké, met een koelkast of koel- vriescombinatie kook je in feite niet. Maar het is wel een onmisbaar apparaat om een gezonde maaltijd op tafel te zetten. Het behouden van de voedingsstoffen begint hier namelijk. Wanneer voedingswaren niet op de juiste temperatuur bewaard worden, treedt verlies van goede nutriënten op. Bovendien loop je kans op ongewenste bacteriën, zeker in het geval van kip.

Wist je dat het invriezen van voedingswaren soms juist een goed idee is? Ingevroren levensmiddelen behouden hun vitaminen en mineralen en er is geen verandering in de hoeveelheid micronutriënten: koolhydraat, eiwit of vet. In sommige gevallen hebben diepvriesproducten meer vitaminen en mineralen dan verse, omdat verse producten na verloop van tijd vitaminen en mineralen verliezen, terwijl bij invriezen de voedingsstoffen behouden blijven.

Kijk voor alle koel- vriescombinaties op Kieskeurig.nl

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.

Steeds meer airfryers hebben twee manden. Handig, want je bakt hele gerechten in één apparaat – die ook nog eens tegelijkertijd klaar zijn. Ninja heeft in het assortiment onder meer de Foodi Dual Zone-airfryer, die met 7,6 liter inhoud en zes verschillende opties een ideaal keukenhulpje zou kunnen zijn. ID.nl testte hem uitvoerig.

Functies en mogelijkheden

Ninja heeft meerdere modellen airfryers in het assortiment. Eerder bespraken we al de Ninja Double Stack, een zeer uitgebreid model om tot vier verschillende maaltijdcomponenten te bereiden. Lees de review voor uitgebreide informatie. Een nadeel van de Double Stack was het enorme formaat. De Ninja Foodi Dual Zone 7,6 liter-airfryer is bescheidener van formaat en gewicht, maar geldt dat ook voor de mogelijkheden en het resultaat?

Zo werkt deze airfryer

Deze airfryer van Ninja is voorzien van twee naast elkaar geplaatste bakken, waarin onderin twee uitneembare Crisp-platen op kleine pootjes zitten om de hete lucht door de mand te laten circuleren. In het binnenwerk zitten boven de mandjes de twee hitte-elementen. Dat is dus een andere constructie dan het eerder besproken model, de Dual Stack. Daarbij zaten de mandjes boven elkaar, met de warmte die via een element aan de achterzijde kwam.

Doordat de warmte bij de Foodi van boven komt, wordt het eten egaal gaar en krokant, iets wat bij het andere model ook wel lukte, maar waarvoor je heel vaak de inhoud van het mandje moest schudden. In deze Ninja is schudden ook relevant, maar minder vaak nodig, zo wijst de praktijk uit.

Zes functies: wat zijn de verschillen?

De airfryer heeft zes functies, die in de basis vooral van elkaar verschillen door de mogelijkheden rondom temperatuur. Zo kan de standaardfunctie Air Fry een temperatuur aan tussen de 150 en 210 graden, en is dat bij Max Crisp beperkt tot 240 graden, waarbij je de baktijd zelf wel kunt aanpassen.

Verder zitten er knoppen op voor Roast, Bake, Reheat en Dry. Elke functie is bedoeld voor een andere bereiding, al gebruik je de standaardfunctie Air Fry waarschijnlijk het meest omdat die prima voldoet voor uiteenlopende gerechten.

Instructies en handleidingen

De Foodi wordt geleverd met een instructieboekje, een uitgebreide handleiding en wat voorbeeldrecepten om te maken. Deze zijn bedoeld ter inspiratie, maar er zijn online voldoende andere voorbeelden om de startende gebruiker op weg te helpen. Het enige recept dat ik uit het boekje heb geprobeerd (de chocoladebrownies) is helaas jammerlijk mislukt, maar zoals je verderop leest, was dat niet representatief voor de gehele ervaring.

©Saskia van Weert

Vermogen en afmetingen

Het vermogen bedraagt 2400 watt bij gebruik van één mand, 1200 bij gebruik van twee, en het apparaat weegt 8,2 kilo. Qua formaat is hij vergelijkbaar met andere dubbele airfryers: 31,5 centimeter hoog, 38 cm breed en 26,5 cm diep. Je moet hem ergens neerzetten waar je aan alle kanten 15 centimeter vrij hebt, zodat de Foodi zijn warmte goed kwijt kan. Binnen het segment van airfryers zijn het gangbare afmetingen, maar het blijven forse apparaten waar je echt plek voor moet hebben op het aanrecht.

Mogelijkheden voor het gebruik

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het gebruik. Zo kun je één of beide mandjes tegelijk gebruiken – los van elkaar met verschillende temperatuur en tijd, of identiek aan elkaar via de Match-functie. Met de Sync-functie zorgt de airfryer ervoor dat beide mandjes tegelijk klaar zijn met bakken. In de praktijk betekent dit dat het gerecht met de kortste bereidingstijd als tweede van start gaat, terwijl het andere mandje al even bezig is.

Bedieningsgemak

De eerder besproken Ninja-airfryer bediende je deels met een draaiknop. Dit model bedien je met tiptoetsen. Er zit bovendien een aan-uitknop op, wat ik erg prettig vond, want die ontbrak op al mijn eerdere Philips-airfryers. Je selecteert welk mandje je wilt instellen, drukt op de knop van de gewenste functie en stelt met de tiptoetsen de temperatuur en de tijd in – en eventueel de Match- of Sync-optie. Met een druk op Start-Stop begint het apparaat te werken.

©Saskia van Weert

De bediening is gebruiksvriendelijk, maar vraagt wel wat gewenning. Zo is het tijdens de testperiode meerdere keren gebeurd dat ik beide mandjes liet opwarmen voor een gerecht en daarna maar één van beide aanzette voor het feitelijke bakwerk. Ook heb ik wat lopen stoeien met het tussentijds uitzetten van een mandje, als de inhoud eerder klaar is dan gedacht. Je kiest hiervoor eerst de betreffende mand en moet wachten tot de instellingen ervan in het display komen staan, tot je hem kunt uitschakelen. Een aantal keren ging dat niet goed en gingen beide mandjes uit.

Bij gebruik van beide mandjes kun je tussentijds de tijd of temperatuur ook aanpassen, op een soortgelijke manier. Daar zit iets van wachttijd op, wat onlogisch aanvoelt. Tussentijds een andere functie kiezen, bijvoorbeeld van Air Fry overschakelen naar Max Crisp, kan niet. Dan moet je het bakproces stoppen en handmatig de andere optie kiezen. Dat is even wennen.

Het bakresultaat

De afgelopen weken zijn er hier in huis ontzettend veel gerechten klaargemaakt in de airfryer. Hierbij heeft het apparaat zich een alleskunner betoond. Of het nu een kroket was, een zak friet, verse zalm op de huid, een vleesvervanger krokant bakken, broodjes oppiepen of het dagelijkse worstenbroodje van het kind des huizes: het ging prima. Zeker door wat te spelen met de instellingen was het resultaat zeer goed te noemen. Daarbij is de functie Max Crisp het vermelden waard: zeker snacks uit de diepvries, zoals loempia's of fish cakes, worden lekker krokant door de extra hoge temperatuur.

©Saskia van Weert

De brownies uit het receptenboekje waren geen succes. De mix moest onder in de mand worden gegoten, zonder Crisp-plaat. Ondanks verlenging van de baktijd bleef de mix ongaar – waarschijnlijk omdat de hete lucht van boven komt en de onderzijde van de brownies niet goed genoeg werd verhit.

Schoonmaken

Na gebruik moeten de mandjes en platen worden schoongemaakt. Dat gaat prima onder de kraan in een sopje, en de vaatwasser doorstaan ze ook goed. De ervaring met airfryers leert dat er uiteindelijk toch vaak ingebrand vet op de platen opduikt. Het is goed dat in de gaten te houden en de Crisp-platen periodiek met een ovenreiniger te lijf te gaan. Een oude tandenborstel komt dan goed van pas.

Zijn er geen minpunten?

Hoewel de bediening en het resultaat echt dik in orde zijn, kent deze airfryer van Ninja een paar minpuntjes. Zo klinkt er bij elke start, stop, pauze en herstart een nogal luide piep, die echt te hard is om in een gehorig huis 's nachts nog wat te bereiden. De buitenzijde is gevoelig voor vetvlekken en vingerafdrukken, dus als je een schoon uiterlijk belangrijk vindt, moet er vaak een doekje overheen.

De Crisp-platen zitten nogal stevig in de mand geklemd, waardoor ik me bezeerde bij het verwijderen ervan om alles schoon te maken. Door de openingen van de plaatjes kan er ook eten onder vallen, dus zorg dat je hem met een siliconen tang even oplift bij het serveren – om ook bijvoorbeeld broccoli-roosjes of dunne frietjes onder de plaat vandaan te halen.

©Saskia van Weert

Conclusie: Ninja airfryer kopen?

De Ninja Foodi Dual Zone-airfryer is een veelzijdige airfryer met handige functies voor wie graag efficiënt kookt. De mogelijkheid om twee mandjes tegelijk te gebruiken – al dan niet met verschillende instellingen – werkt goed en levert in veel gevallen een mooi bakresultaat op. Snacks, vis, vleesvervangers en zelfs broodjes komen er prima uit.

De bediening is over het algemeen gebruiksvriendelijk, al vraagt het apparaat soms wat aandacht, vooral bij het tussentijds aanpassen van instellingen. Ook het schoonmaken is eenvoudig, al kunnen de Crisp-platen wat lastig loskomen.

Al met al is dit een degelijke airfryer die goed presteert, zeker als je regelmatig meerdere onderdelen van een maaltijd tegelijk wilt klaarmaken. Houd wel rekening met het formaat, het geluidssignaal en een paar praktische aandachtspunten tijdens gebruik.