Gezond eten is belangrijk, dat weten we allemaal. Een gezonde maaltijd kan gelukkig ook erg lekker zijn. Om je te helpen zijn er ook nog eens allerlei slimme huishoudelijke apparaten die je helpen met gezond koken. Die doorgekookte broccoli kun je vanaf nu voorgoed vergeten, net als ingewikkelde recepten en kooktechnieken.

Gezond koken, wat is dat?

Als je voedingswaren kookt, bakt of braadt, gaan er voedingsstoffen verloren. Toch is het niet per se gezonder om rauw te eten. Door eten met warmte te bereiden, maak je het je lichaam makkelijker om de voedingsstoffen op te nemen, vooral in het geval van groenten. Je verhoogt de biologische beschikbaarheid, bijvoorbeeld van vezels. Natuurlijk dood je ook bacteriën door eten te bereiden met warmte. Vlees bereid je omdat het lekkerder smaakt, maar ook om mogelijke bacteriën te doden (denk aan E. coli of salmonella). Koken zorgt er zoals gezegd wel voor dat er wat van de oorspronkelijke voedingsstoffen verloren gaan. Dat zien we vooral in groenten, want die koken we nog weleens in water. Maar het geldt ook voor vlees en vis.

De gezonde voedingsstoffen die verloren gaan, zijn vooral voor vitamine C, de B-vitaminen en mineralen zoals kalium, omdat deze in water oplosbaar zijn. Tijdens het koken in water lekken ze als het ware het kookwater in. Hitte breekt deze vitaminen bovendien af.

Gelukkig zijn er allerlei slimme apparaten op de markt die erop gericht zijn om zo veel mogelijk gezonde voedingsstoffen te behouden. Door eten (vooral groenten) te bereiden, maak je die stoffen voor je lichaam toegankelijk en dankzij deze slimme technologie ook nog eens zo goed mogelijk. Welke huishoudelijke apparaten helpen je bij gezond koken?

Oven met stoomfunctie

Stomen is een van de beste bereidingswijzen voor het behoud van belangrijke nutriënten, waaronder in water oplosbare vitaminen die gevoelig zijn voor warmte en water. Stomen is een kooktechniek waarbij groenten en ander voedsel worden blootgesteld aan stoom die opstijgt uit heet water. Door eten te stomen, blijven de meeste voedingsstoffen behouden. Ze lekken niet weg in kookvocht, want er is geen direct contact met water. Daarnaast is er geen olie of vet nodig. Bonus: stomen maakt je maaltijd lekker mals.

De beste kookmethode om de voedingswaarde in groenten te maximaliseren, hangt uiteindelijk af van de groente zelf. Vooral de kwetsbare vitamine C lijkt een stoombereiding goed te doorstaan, net als antioxidanten. Fijn voor wortels, broccoli, bleekselderij, champignons en paprika. Vlees en vis doet het in de stoomoven ook erg goed.

©nimito - stock.adobe.com

Bekijk en vergelijk alle stoomovens op Kieskeurig.nl

Airfryer

Frituren is niet goed voor je gezondheid, omdat er onnodige transvetten in je maaltijd terechtkomen. Maar een lekker knapperig patatje of stukje vlees is toch wel erg lekker. Gelukkig hoef je dankzij de airfryer niet langer te kiezen tussen lekker en gezond. Deze vervangt olie of vet door hete lucht. Doordat een airfryer het oppervlak van het voedsel droog houdt en gaart met circulerende hete lucht, blijven ook meer van de oorspronkelijke voedingsstoffen behouden. Hoelang je je eten in de airfryer bereidt, heeft nog wel invloed op de hoeveelheid voedingsstoffen die verloren gaan. Ook hier geldt: hoe langer en hoe heter, hoe minder vitaminen en mineralen er in je maaltijd overblijven.

©Nander de Wijk

Kijk voor alle airfryers op Bol.com!

Magnetron

Bereiding in de magnetron is niet populair, misschien vanwege de associatie met kant-en-klaarmaaltijden (die zijn inderdaad niet gezond). Toch is het vanwege de korte kooktijden eigenlijk een heel gezonde manier van eten koken. Hierdoor is het verlies aan voedingsstoffen minimaal. Er zijn zelfs studies die erop wijzen dat de magnetron de beste methode is om de antioxiderende werking van knoflook en champignons (en andere paddenstoelen) te behouden. Magnetrons koken voedsel door het van binnenuit te verhitten. Ze zenden radiogolven uit die de vochtdeeltjes in het voedsel ‘prikkelen’ (in beweging brengen), waardoor warmte ontstaat en het voedsel wordt gekookt.

Maaltijden die in de magnetron gekookt worden, zijn soms wat uitgedroogd. Dat kun je voorkomen door tijdens het opwarmen een natte theedoek of keukenpapier over de maaltijd te leggen. Dat werkt vooral goed bij voeding die vaak in water wordt gekookt, zoals groente, pasta of rijst.

Kijk voor alle magnetrons op Bol.com!

Slowcooker

Het gemak om thuis te komen terwijl er een warme maaltijd klaarstaat, is best een prettig vooruitzicht. Dat kan met een slowcooker. Dit handige apparaat geeft een gelijkmatige warmte af, die zorgt dat eten langzaam gaart. Langdurig koken op lage temperatuur kan het vlees malser maken en de smaak versterken. Slowcookers zijn ook minder energie-intensief dan de meeste ovens, en dus zuiniger. De lagere temperaturen kunnen helpen om voedingsstoffen te behouden die verloren kunnen gaan als voedsel snel en op hoog vuur wordt gekookt. Bovendien smaakt langzaam gekookt voedsel erg lekker.

©Amy Muschik

Bekijk alle slowcookers op Kieskeurig.nl

Roerbakken/wokken op de wokbrander

Bij wokken en roerbakken wordt voedsel gekookt in een pan op middelhoog tot hoog vuur in een kleine hoeveelheid olie of boter. Over het algemeen is dat een gezonde manier om voedsel te bereiden. Dat komt doordat je maaltijd slechts kort wordt verhit, zonder water. De toevoeging van vet verbetert de opname van plantaardige bestanddelen en antioxidanten. Het is dan wel belangrijk om de juiste olie te gebruiken. Avocado-olie of speciale wokolie zijn bijvoorbeeld bestand tegen hogere temperaturen. Olijfolie verbrandt vaak in de wok. Tijdens het roerbakken gaat wel wat vitamine C verloren, vooral in broccoli en rode kool.

Bekijk alle wokbranders en wokpannen op Kieskeurig.nl

Een goede koel- vriescombinatie

Oké, met een koelkast of koel- vriescombinatie kook je in feite niet. Maar het is wel een onmisbaar apparaat om een gezonde maaltijd op tafel te zetten. Het behouden van de voedingsstoffen begint hier namelijk. Wanneer voedingswaren niet op de juiste temperatuur bewaard worden, treedt verlies van goede nutriënten op. Bovendien loop je kans op ongewenste bacteriën, zeker in het geval van kip.

Wist je dat het invriezen van voedingswaren soms juist een goed idee is? Ingevroren levensmiddelen behouden hun vitaminen en mineralen en er is geen verandering in de hoeveelheid micronutriënten: koolhydraat, eiwit of vet. In sommige gevallen hebben diepvriesproducten meer vitaminen en mineralen dan verse, omdat verse producten na verloop van tijd vitaminen en mineralen verliezen, terwijl bij invriezen de voedingsstoffen behouden blijven.

Kijk voor alle koel- vriescombinaties op Kieskeurig.nl

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!