Rolluiken zijn er niet alleen in allerlei soorten materiaal en verschillende maten, maar er is ook een onderscheid in hoe ze werken. We kijken naar het verschil tussen elektrische en slimme rolluiken, en waar je op moet letten bij het uitkiezen van een rolluik voor jouw woning.

1. Wat is het verschil tussen gewone, elektrische en slimme rolluiken?

Rolluiken zijn niets nieuws en worden al decennia gebruikt om de zon tegen te houden, het huis af te sluiten of omgevingsgeluid te weren. Net als veel andere zaken in en om het huis hebben ook deze rolluiken een kleine revolutie ondergaan door de komst van automatisering en smarthome. Daardoor hoeven moderne rolluiken niet langer handmatig via een touw of band te worden neergelaten.

Rolluiken kunnen namelijk eenvoudig worden voorzien van een elektrische motor of kant-en-klaar worden aangeschaft. Deze rolluiken kun je vervolgens met een knop bedienen en vaak ook tegelijk. Hierdoor hoef je niet raam voor raam je huis te verduisteren. Dat zijn dan nog geen slimme rolluiken, want die gaan nog een stapje verder. Naast dat slimme rolluiken elektrisch te bedienen zijn, kun je slimme rolluiken zo instellen dat ze in bepaalde situaties automatisch open- of dicht gaan. Via een app of je eigen smarthomesysteem kun je bijvoorbeeld instellen dat de rolluiken dichtgaan als je het huis verlaat of als het buiten erg warm is.

2. Welke aanbieders zijn er van slimme rolluiken?

Voor de aanschaf van rolluiken en andere vormen van zonwering zijn er een paar gevestigde fabrikanten, en dan denken we aan Velux, Luxaflex en Somfy. Hoewel de meeste merken inmiddels elektrische systemen aanbieden, zijn ze niet allemaal even ver in het aanbieden van slimme rolluiken.

Op dit moment loopt Somfy voorop als het gaat om slimme rolluiken en andere systemen voor een slim huis. Zij bieden bovendien een eigen smarthub aan, waarop je verschillende systemen in huis kunt aansluiten. Dit systeem kun je bedienen via een app op je smartphone, maar is ook aan te sluiten op spraakassistenten als Alexa of Google Home.

©U. J. Alexander - stock.adobe.com

3. Waar moet je op letten bij het kopen van slimme rolluiken?

Waar je op moet letten bij de aanschaf van rolluiken, hangt af van de hoofdreden dat je ze aanschaft. Als je voornamelijk rolluiken wilt als inbraakbeveiliging, moet je een ander soort materiaal en kwaliteit kiezen dan als je de rolluiken voornamelijk wilt gebruiken om de zon gedurende de zomermaanden buiten te houden. Andersom kan het zijn dat je met rolluiken tegen inbrekers misschien niet direct slimme rolluiken nodig hebt, maar bij het weren van de zon is dat juist wel weer handig. Zorg dat je scherp hebt waarom je de rolluiken wilt aanschaffen en kies daar het systeem en materiaal op uit.

4. Helpen rolluiken tegen inbraken?

Elk rolluik helpt in principe tegen inbraken, omdat een inbreker eerder zal kiezen voor een huis dat niet met rolluiken is afgesloten. Daarnaast zal elk rolluik een inbreker hoe dan ook vertragen bij het inbreken, al hangt het sterk af van het rolluik hoevéél vertraging dat zal opleveren. Als je een kunststof rolluik hebt, is het voor de inbreker vervelend, maar zeker niet onmogelijk om deze open te breken.

Bij een aluminium rolluik wordt dat al een stuk lastiger en bij rolluiken die specifiek gericht zijn op inbraakpreventie loopt de vertraging bij het inbreken helemaal flink op. Mocht je op zoek zijn naar rolluiken die specifiek gericht zijn op het voorkomen van inbraak, zoek dan naar rolluiken met een Politie Keurmerk Veilig Wonen. Daarnaast kun je kijken naar rolluiken die een WK3-certificering hebben en daardoor nog beter bestand zijn tegen inbraakpogingen.

5. Kan ik mijn huidige rolluiken elektrisch of slim maken?

In sommige gevallen is het mogelijk om je huidige rolluiken aan te passen en elektrisch of zelfs slim te maken. Het rolluik dat reeds aan de woning is bevestigd, wordt voorzien van een rolluikmotor die elektrisch te bedienen is. Somfy biedt ook systemen aan waarmee de rolluikmotor aan te sluiten is op een spraakassistent als Alexa of Google Home. Hiervoor moet je wel eerst goed onderzoeken of je rolluiken geschikt zijn voor een (slimme) rolluikmotor.

©topten22photo - stock.adobe.com

6. Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van rolluiken?

Voor het plaatsten van rolluiken aan de gevel is geen bouwvergunning nodig. Net als bijvoorbeeld voor het plaatsen van zonnepanelen of andere kleine gevelaanpassingen. Alleen als je in een monumentaal pand woont zijn er mogelijk restricties voor het plaatsen van rolluiken of zonwering.

7. Hoelang gaan rolluiken mee?

De grootste vijand van rolluiken is het weer. Wind en neerslag zorgen ervoor dat de staat van de rolluiken sneller achteruitgaat. Goed onderhoud kan hier gelukkig bij helpen en de levensduur van een rolluik verlengen. Een modern rolluik gaat ongeveer 15 jaar mee. Ook als een rolluik het na verloop van tijd niet meer goed doet, hoeft in veel gevallen niet het hele rolluik te worden vervangen. Bij elektrische rolluiken kan bijvoorbeeld het vervangen van de motor een oplossing zijn.

8. Helpen rolluiken bij de isolatie van je huis?

Bij koude temperaturen gaat er veel warmte verloren via ramen en deuren, aangezien deze doorgaans minder goed isoleren dan de muren. Rolluiken zorgen er tijdens de koude dagen voor dat de kou minder snel de woning binnenkomt. Hoeveel energie dat je kan besparen, hangt af van de situatie en of je bijvoorbeeld al dubbel glas hebt.

Gemiddeld genomen kan een huishouden met de installatie van rolluiken tot 10 procent op stookkosten besparen. Als je al een zeer goed geïsoleerd huis hebt, zal de winst wat minder zijn. In dat geval heb je vooral in de zomer profijt van rolluiken, omdat ze er ongeacht de isolatie van je ramen altijd voor zorgen dat het binnen veel minder warm wordt.

©Fotoschlick - stock.adobe.com

9. Zijn rolluiken geluidwerend?

Rolluiken zorgen niet alleen voor een betere isolatie als het gaat om de temperatuur binnen, maar isoleren ook tegen geluiden van buitenaf. Denk bijvoorbeeld aan een drukke weg, een nabij gelegen vliegveld of luidruchtige buren. Rolluiken kunnen in dit soort gevallen zorgen voor verminderde geluidsoverlast. Mocht je rolluiken voor specifiek dit doel willen aanschaffen, dan is het raadzaam om te informeren naar rolluiken die extra geluidwerend zijn.

10. Wat zijn de nadelen van rolluiken?

Een van de nadelen van rolluiken is dat ze door de meeste mensen minder mooi worden gevonden. Ze sluiten een huis voor het oog hermetisch af, wat minder vriendelijk oogt dan een luifel of rolgordijn. Daarnaast vergen ze iets meer onderhoud. Het wordt aangeraden om rolluiken twee keer per jaar goed te reinigen.

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.