Rolluiken zijn er niet alleen in allerlei soorten materiaal en verschillende maten, maar er is ook een onderscheid in hoe ze werken. We kijken naar het verschil tussen elektrische en slimme rolluiken, en waar je op moet letten bij het uitkiezen van een rolluik voor jouw woning.

1. Wat is het verschil tussen gewone, elektrische en slimme rolluiken?

Rolluiken zijn niets nieuws en worden al decennia gebruikt om de zon tegen te houden, het huis af te sluiten of omgevingsgeluid te weren. Net als veel andere zaken in en om het huis hebben ook deze rolluiken een kleine revolutie ondergaan door de komst van automatisering en smarthome. Daardoor hoeven moderne rolluiken niet langer handmatig via een touw of band te worden neergelaten.

Rolluiken kunnen namelijk eenvoudig worden voorzien van een elektrische motor of kant-en-klaar worden aangeschaft. Deze rolluiken kun je vervolgens met een knop bedienen en vaak ook tegelijk. Hierdoor hoef je niet raam voor raam je huis te verduisteren. Dat zijn dan nog geen slimme rolluiken, want die gaan nog een stapje verder. Naast dat slimme rolluiken elektrisch te bedienen zijn, kun je slimme rolluiken zo instellen dat ze in bepaalde situaties automatisch open- of dicht gaan. Via een app of je eigen smarthomesysteem kun je bijvoorbeeld instellen dat de rolluiken dichtgaan als je het huis verlaat of als het buiten erg warm is.

2. Welke aanbieders zijn er van slimme rolluiken?

Voor de aanschaf van rolluiken en andere vormen van zonwering zijn er een paar gevestigde fabrikanten, en dan denken we aan Velux, Luxaflex en Somfy. Hoewel de meeste merken inmiddels elektrische systemen aanbieden, zijn ze niet allemaal even ver in het aanbieden van slimme rolluiken.

Op dit moment loopt Somfy voorop als het gaat om slimme rolluiken en andere systemen voor een slim huis. Zij bieden bovendien een eigen smarthub aan, waarop je verschillende systemen in huis kunt aansluiten. Dit systeem kun je bedienen via een app op je smartphone, maar is ook aan te sluiten op spraakassistenten als Alexa of Google Home.

©U. J. Alexander - stock.adobe.com

3. Waar moet je op letten bij het kopen van slimme rolluiken?

Waar je op moet letten bij de aanschaf van rolluiken, hangt af van de hoofdreden dat je ze aanschaft. Als je voornamelijk rolluiken wilt als inbraakbeveiliging, moet je een ander soort materiaal en kwaliteit kiezen dan als je de rolluiken voornamelijk wilt gebruiken om de zon gedurende de zomermaanden buiten te houden. Andersom kan het zijn dat je met rolluiken tegen inbrekers misschien niet direct slimme rolluiken nodig hebt, maar bij het weren van de zon is dat juist wel weer handig. Zorg dat je scherp hebt waarom je de rolluiken wilt aanschaffen en kies daar het systeem en materiaal op uit.

4. Helpen rolluiken tegen inbraken?

Elk rolluik helpt in principe tegen inbraken, omdat een inbreker eerder zal kiezen voor een huis dat niet met rolluiken is afgesloten. Daarnaast zal elk rolluik een inbreker hoe dan ook vertragen bij het inbreken, al hangt het sterk af van het rolluik hoevéél vertraging dat zal opleveren. Als je een kunststof rolluik hebt, is het voor de inbreker vervelend, maar zeker niet onmogelijk om deze open te breken.

Bij een aluminium rolluik wordt dat al een stuk lastiger en bij rolluiken die specifiek gericht zijn op inbraakpreventie loopt de vertraging bij het inbreken helemaal flink op. Mocht je op zoek zijn naar rolluiken die specifiek gericht zijn op het voorkomen van inbraak, zoek dan naar rolluiken met een Politie Keurmerk Veilig Wonen. Daarnaast kun je kijken naar rolluiken die een WK3-certificering hebben en daardoor nog beter bestand zijn tegen inbraakpogingen.

5. Kan ik mijn huidige rolluiken elektrisch of slim maken?

In sommige gevallen is het mogelijk om je huidige rolluiken aan te passen en elektrisch of zelfs slim te maken. Het rolluik dat reeds aan de woning is bevestigd, wordt voorzien van een rolluikmotor die elektrisch te bedienen is. Somfy biedt ook systemen aan waarmee de rolluikmotor aan te sluiten is op een spraakassistent als Alexa of Google Home. Hiervoor moet je wel eerst goed onderzoeken of je rolluiken geschikt zijn voor een (slimme) rolluikmotor.

©topten22photo - stock.adobe.com

6. Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van rolluiken?

Voor het plaatsten van rolluiken aan de gevel is geen bouwvergunning nodig. Net als bijvoorbeeld voor het plaatsen van zonnepanelen of andere kleine gevelaanpassingen. Alleen als je in een monumentaal pand woont zijn er mogelijk restricties voor het plaatsen van rolluiken of zonwering.

7. Hoelang gaan rolluiken mee?

De grootste vijand van rolluiken is het weer. Wind en neerslag zorgen ervoor dat de staat van de rolluiken sneller achteruitgaat. Goed onderhoud kan hier gelukkig bij helpen en de levensduur van een rolluik verlengen. Een modern rolluik gaat ongeveer 15 jaar mee. Ook als een rolluik het na verloop van tijd niet meer goed doet, hoeft in veel gevallen niet het hele rolluik te worden vervangen. Bij elektrische rolluiken kan bijvoorbeeld het vervangen van de motor een oplossing zijn.

8. Helpen rolluiken bij de isolatie van je huis?

Bij koude temperaturen gaat er veel warmte verloren via ramen en deuren, aangezien deze doorgaans minder goed isoleren dan de muren. Rolluiken zorgen er tijdens de koude dagen voor dat de kou minder snel de woning binnenkomt. Hoeveel energie dat je kan besparen, hangt af van de situatie en of je bijvoorbeeld al dubbel glas hebt.

Gemiddeld genomen kan een huishouden met de installatie van rolluiken tot 10 procent op stookkosten besparen. Als je al een zeer goed geïsoleerd huis hebt, zal de winst wat minder zijn. In dat geval heb je vooral in de zomer profijt van rolluiken, omdat ze er ongeacht de isolatie van je ramen altijd voor zorgen dat het binnen veel minder warm wordt.

©Fotoschlick - stock.adobe.com

9. Zijn rolluiken geluidwerend?

Rolluiken zorgen niet alleen voor een betere isolatie als het gaat om de temperatuur binnen, maar isoleren ook tegen geluiden van buitenaf. Denk bijvoorbeeld aan een drukke weg, een nabij gelegen vliegveld of luidruchtige buren. Rolluiken kunnen in dit soort gevallen zorgen voor verminderde geluidsoverlast. Mocht je rolluiken voor specifiek dit doel willen aanschaffen, dan is het raadzaam om te informeren naar rolluiken die extra geluidwerend zijn.

10. Wat zijn de nadelen van rolluiken?

Een van de nadelen van rolluiken is dat ze door de meeste mensen minder mooi worden gevonden. Ze sluiten een huis voor het oog hermetisch af, wat minder vriendelijk oogt dan een luifel of rolgordijn. Daarnaast vergen ze iets meer onderhoud. Het wordt aangeraden om rolluiken twee keer per jaar goed te reinigen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.