Rolluiken zijn er niet alleen in allerlei soorten materiaal en verschillende maten, maar er is ook een onderscheid in hoe ze werken. We kijken naar het verschil tussen elektrische en slimme rolluiken, en waar je op moet letten bij het uitkiezen van een rolluik voor jouw woning.

1. Wat is het verschil tussen gewone, elektrische en slimme rolluiken?

Rolluiken zijn niets nieuws en worden al decennia gebruikt om de zon tegen te houden, het huis af te sluiten of omgevingsgeluid te weren. Net als veel andere zaken in en om het huis hebben ook deze rolluiken een kleine revolutie ondergaan door de komst van automatisering en smarthome. Daardoor hoeven moderne rolluiken niet langer handmatig via een touw of band te worden neergelaten.

Rolluiken kunnen namelijk eenvoudig worden voorzien van een elektrische motor of kant-en-klaar worden aangeschaft. Deze rolluiken kun je vervolgens met een knop bedienen en vaak ook tegelijk. Hierdoor hoef je niet raam voor raam je huis te verduisteren. Dat zijn dan nog geen slimme rolluiken, want die gaan nog een stapje verder. Naast dat slimme rolluiken elektrisch te bedienen zijn, kun je slimme rolluiken zo instellen dat ze in bepaalde situaties automatisch open- of dicht gaan. Via een app of je eigen smarthomesysteem kun je bijvoorbeeld instellen dat de rolluiken dichtgaan als je het huis verlaat of als het buiten erg warm is.

2. Welke aanbieders zijn er van slimme rolluiken?

Voor de aanschaf van rolluiken en andere vormen van zonwering zijn er een paar gevestigde fabrikanten, en dan denken we aan Velux, Luxaflex en Somfy. Hoewel de meeste merken inmiddels elektrische systemen aanbieden, zijn ze niet allemaal even ver in het aanbieden van slimme rolluiken.

Op dit moment loopt Somfy voorop als het gaat om slimme rolluiken en andere systemen voor een slim huis. Zij bieden bovendien een eigen smarthub aan, waarop je verschillende systemen in huis kunt aansluiten. Dit systeem kun je bedienen via een app op je smartphone, maar is ook aan te sluiten op spraakassistenten als Alexa of Google Home.

©U. J. Alexander - stock.adobe.com

3. Waar moet je op letten bij het kopen van slimme rolluiken?

Waar je op moet letten bij de aanschaf van rolluiken, hangt af van de hoofdreden dat je ze aanschaft. Als je voornamelijk rolluiken wilt als inbraakbeveiliging, moet je een ander soort materiaal en kwaliteit kiezen dan als je de rolluiken voornamelijk wilt gebruiken om de zon gedurende de zomermaanden buiten te houden. Andersom kan het zijn dat je met rolluiken tegen inbrekers misschien niet direct slimme rolluiken nodig hebt, maar bij het weren van de zon is dat juist wel weer handig. Zorg dat je scherp hebt waarom je de rolluiken wilt aanschaffen en kies daar het systeem en materiaal op uit.

4. Helpen rolluiken tegen inbraken?

Elk rolluik helpt in principe tegen inbraken, omdat een inbreker eerder zal kiezen voor een huis dat niet met rolluiken is afgesloten. Daarnaast zal elk rolluik een inbreker hoe dan ook vertragen bij het inbreken, al hangt het sterk af van het rolluik hoevéél vertraging dat zal opleveren. Als je een kunststof rolluik hebt, is het voor de inbreker vervelend, maar zeker niet onmogelijk om deze open te breken.

Bij een aluminium rolluik wordt dat al een stuk lastiger en bij rolluiken die specifiek gericht zijn op inbraakpreventie loopt de vertraging bij het inbreken helemaal flink op. Mocht je op zoek zijn naar rolluiken die specifiek gericht zijn op het voorkomen van inbraak, zoek dan naar rolluiken met een Politie Keurmerk Veilig Wonen. Daarnaast kun je kijken naar rolluiken die een WK3-certificering hebben en daardoor nog beter bestand zijn tegen inbraakpogingen.

5. Kan ik mijn huidige rolluiken elektrisch of slim maken?

In sommige gevallen is het mogelijk om je huidige rolluiken aan te passen en elektrisch of zelfs slim te maken. Het rolluik dat reeds aan de woning is bevestigd, wordt voorzien van een rolluikmotor die elektrisch te bedienen is. Somfy biedt ook systemen aan waarmee de rolluikmotor aan te sluiten is op een spraakassistent als Alexa of Google Home. Hiervoor moet je wel eerst goed onderzoeken of je rolluiken geschikt zijn voor een (slimme) rolluikmotor.

©topten22photo - stock.adobe.com

6. Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van rolluiken?

Voor het plaatsten van rolluiken aan de gevel is geen bouwvergunning nodig. Net als bijvoorbeeld voor het plaatsen van zonnepanelen of andere kleine gevelaanpassingen. Alleen als je in een monumentaal pand woont zijn er mogelijk restricties voor het plaatsen van rolluiken of zonwering.

7. Hoelang gaan rolluiken mee?

De grootste vijand van rolluiken is het weer. Wind en neerslag zorgen ervoor dat de staat van de rolluiken sneller achteruitgaat. Goed onderhoud kan hier gelukkig bij helpen en de levensduur van een rolluik verlengen. Een modern rolluik gaat ongeveer 15 jaar mee. Ook als een rolluik het na verloop van tijd niet meer goed doet, hoeft in veel gevallen niet het hele rolluik te worden vervangen. Bij elektrische rolluiken kan bijvoorbeeld het vervangen van de motor een oplossing zijn.

8. Helpen rolluiken bij de isolatie van je huis?

Bij koude temperaturen gaat er veel warmte verloren via ramen en deuren, aangezien deze doorgaans minder goed isoleren dan de muren. Rolluiken zorgen er tijdens de koude dagen voor dat de kou minder snel de woning binnenkomt. Hoeveel energie dat je kan besparen, hangt af van de situatie en of je bijvoorbeeld al dubbel glas hebt.

Gemiddeld genomen kan een huishouden met de installatie van rolluiken tot 10 procent op stookkosten besparen. Als je al een zeer goed geïsoleerd huis hebt, zal de winst wat minder zijn. In dat geval heb je vooral in de zomer profijt van rolluiken, omdat ze er ongeacht de isolatie van je ramen altijd voor zorgen dat het binnen veel minder warm wordt.

©Fotoschlick - stock.adobe.com

9. Zijn rolluiken geluidwerend?

Rolluiken zorgen niet alleen voor een betere isolatie als het gaat om de temperatuur binnen, maar isoleren ook tegen geluiden van buitenaf. Denk bijvoorbeeld aan een drukke weg, een nabij gelegen vliegveld of luidruchtige buren. Rolluiken kunnen in dit soort gevallen zorgen voor verminderde geluidsoverlast. Mocht je rolluiken voor specifiek dit doel willen aanschaffen, dan is het raadzaam om te informeren naar rolluiken die extra geluidwerend zijn.

10. Wat zijn de nadelen van rolluiken?

Een van de nadelen van rolluiken is dat ze door de meeste mensen minder mooi worden gevonden. Ze sluiten een huis voor het oog hermetisch af, wat minder vriendelijk oogt dan een luifel of rolgordijn. Daarnaast vergen ze iets meer onderhoud. Het wordt aangeraden om rolluiken twee keer per jaar goed te reinigen.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.