Zeg zomeravond en je zegt (helaas): muggen. Zorgen die zoemende prikkers ervoor dat je niet meer lekker buiten kunt zitten? Door de juiste planten neer te zetten, wordt de overlast een stuk minder. In dit artikel lees je van welke planten muggen (en veel andere) insecten níet houden. En jij dus wel!

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

Muggen en geur: zo zit het

Geuren spelen een belangrijke rol in de interactie tussen muggen en mensen. Muggen hebben een namelijk een erg goed ontwikkeld reukvermogen. Ze pikken geursignalen op die worden uitgezonden door levende wezens, waaronder mensen. Deze signalen helpen hen bij het uitkiezen van hun doelwitten.

Geuren trekken muggen aan, maar kunnen ze ook juist afstoten. Daar kun je dus slim gebruik van maken! Bijvoorbeeld in de tuin, zodat je lekker van dat zomerzonnetje kunt genieten.

©ReitNN - stock.adobe.com

Deze planten vinden muggen niet fijn (gelukkig):

Knoflook

Knoflook (Allium sativum) bevat een krachtige verbinding genaamd allicine, die verantwoordelijk is voor de karakteristieke geur. Wanneer knoflookplanten groeien, verspreiden ze deze geur in de omgeving. Voor muggen is deze geur een grote afknapper. Ze blijven weg.

Je kunt knoflook in de tuin (of bak) planten, maar ook bollen in huis hangen (heel Frans) of een paar teentjes laten trekken in heet water en deze afgekoelde ‘knoflookthee’ strategisch neerzetten.

Knoflook planten is makkelijk. Je kiest een paar grote tenen van een bol knoflook en zet ze in de grond, met de punt naar boven. Je kunt dit in november doen, maar ook in het voorjaar. In het voorjaar kunnen ze harder groeien, waardoor de ondergrondse knoflookbol iets minder goed ontwikkelt. Er groeit loof uit (kun je ook eten, smaakt naar knoflook en verjaagt inderdaad muggen). Als het loof bruin wordt, kun je de knoflook oogsten.

Citroenmelisse / citroengras)

Citroengeur op een zomerse avond, nét of je op vakantie bent. De meeste mensen vinden het in elk geval lekker fris ruiken. Aan wasmiddelen wordt bijvoorbeeld ook weleens citroengeur toegevoegd.

De essentiële oliën die in deze planten voorkomen bevatten stoffen als citronellal, geraniol en limoneen, die zorgen voor het kenmerkende citroenachtige aroma. Daar houden muggen dus niet van. Denk maar aan de bekende citronellakaarsen.

Meestal is het neerzetten van de planten genoeg. Voor een extra aroma boost kun je de blaadjes een beetje knijpen of er over wrijven.

Rozemarijn / basilicum / munt

Zet tuinkruiden op je terras en je hebt niet alleen altijd lekkere smaakmakers bij de hand, ook muggen blijven weg. Je kunt wat kruiden butsen om de oliën vrij te laten komen, of even met je handen en armen door de planten heen gaan. Een takje rozemarijn op de barbecue houdt wespen op afstand. De lekkere geur is een bijkomend voordeel.

Ook munt is muggenwerend. Munt is een enorme woekeraar, dus zet deze plant in potten neer. Anders heb je binnen no-time overal munt. Je kunt de munt gebruiken om thee van te zetten, in een lekkere cocktail (hello, mojito) of in een kan koud water.

Lavendel tegen muggen in de tuin

Het ruikt lekker en met zijn paarse bloemetjes fleurt het elke tuin op: lavendel. De plant bevat natuurlijke oliën die muggen niet kunnen uitstaan. De geur van lavendel, die wij zo aangenaam vinden, is voor muggen juist verwarrend en níet lekker. Wanneer lavendel in bloei staat, verspreidt het zijn geur in de omgeving. Het blad zelf heeft ook geur, maar de geur komt vooral vrij wanneer je het kneust. Het is deze geur die muggen afschrikt: ze raken in de war en het verstoort hun vermogen om menselijke geursporen te detecteren. Ze komen minder snel dichterbij om je lastig te vallen.

Om je lavendel mooi te houden, snoei je twee keer per jaar. In maart of april, voordat de lavendel groeit, snoei je het meeste. Als je meerdere lavendelplanten hebt, kun je hier het best een heggenschaar voor gebruiken. Snoei niet in het hout, maar net daarboven. Anders loopt de plant niet meer uit. Na de bloei snoei je de toppen nog eens weg, om je lavendel winterklaar te maken.

©Javier Cabrio Fotografia

Kattenkruid (Nepeta)

Katten zijn er dol op, muggen juist totaal niet: kattenkruid. Kattenkruid, ook wel bekend als Nepeta cataria, is een plant uit de muntfamilie die van nature voorkomt in Europa en Azië. Het is de stof nepetalacton die muggen afschrikt. Het heeft een verwarrend effect op hen en houdt ze op veilige afstand. Er is zelfs muggenwerende spray die kattenkruid als hoofdingrediënt heeft. Sterker nog, in 2001 is er onderzoek gedaan, waaruit bleek dat kattenkruid een sterker muggenwerend middel is dan DEET, een van de effectiefste insectenwerende middelen ter wereld. Op kattenkruid na dus, blijkbaar.

De plant woekert ook nog weleens, dat is iets om rekening mee te houden. Zet de plant in de zon en knip de bloemen weg na de bloei. Waarschijnlijk bloeit hij dan nog eens. Kattenkruid kan ook prima in potten.

Misschien een open deur, maar: als je niet van katten houdt, plant dan geen kattenkruid.

Goudsbloem (Calendula)

Goudsbloemen hebben een sterke en kenmerkende geur die muggen niet kunnen waarderen. Niet alleen muggen, ook andere plaagdiertjes houden helemaal niet van de geur van goudsbloem. Denk aan bladluizen, mieren en witte vliegen. Bijen juist wel. Mooi, voor de bestuiving. En de wereld.

Het kweken van goudsbloemen is vrij eenvoudig. Ze gedijen goed op een zonnige plek en hebben matige waterbehoeften. Je kunt ze in de tuin (in de volle grond) planten, in potten plaatsen of zelfs gedroogde bloemblaadjes gebruiken om een natuurlijk muggenafweermiddel te maken. Goudsbloemen fleuren je tuin in elk geval op!

©Aleksey Patsyuk | Aleks_ei - stock.adobe.com

Waarom muggen altijd net jou weten te vinden

Ben jij ook gezegend met een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de vrouwtjes? Muggen, welteverstaan. Alleen vrouwelijke muggen prikken namelijk.

Hoe komt het dat de een ‘s ochtends vol zit met jeukende bultjes (als je al een oog dicht had gedaan door het irritante gezoem) en de ander nergens last van heeft? Ongeveer 20 procent van de mensen blijkt bijzonder aantrekkelijk voor muggen en wordt consequent vaker gebeten.

Er doen veel broodje-aapverhalen de ronde over waarom dat zo is. Wetenschappers hebben wel ideeën over waarom sommigen van ons meer gevoelig zijn voor muggenbeten. Bloedtype, kooldioxide, lichaamsbeweging, huidbacteriën en zwangerschap kunnen allemaal een rol spelen. Muggen komen in eerste instantie af op de kooldioxide die we uitademen. Ligt er één persoon in een kamer, dan wordt diegene gewoon geprikt. Of diegene nu lekker ruikt (in de ogen van de mug) of niet. Zijn er twee personen, dan komt ons persoonlijke geurprofiel om de hoek kijken. Dat geurprofiel heeft een chemische samenstelling die voor iedereen uniek is. Grotendeels is het genetisch bepaald, maar lichaamsgewicht, dieet en je temperatuur hebben er ook wat invloed op. Toch is nooit wetenschappelijk aangetoond dat iets wel of niet eten invloed heeft op muggenbeten.

Binnenshuis kun je het beste een luchtstroom creëren om muggen te verjagen, met een stevige ventilator bijvoorbeeld. Voor buiten raden we de plantjes aan. Je kunt, naast de planten, een goede muggenlamp overwegen. Die werken vooral wanneer je geen andere (buiten)verlichting aan hebt.

Laat die zomeravonden maar komen!

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!