Zeg zomeravond en je zegt (helaas): muggen. Zorgen die zoemende prikkers ervoor dat je niet meer lekker buiten kunt zitten? Door de juiste planten neer te zetten, wordt de overlast een stuk minder. In dit artikel lees je van welke planten muggen (en veel andere) insecten níet houden. En jij dus wel!

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

Muggen en geur: zo zit het

Geuren spelen een belangrijke rol in de interactie tussen muggen en mensen. Muggen hebben een namelijk een erg goed ontwikkeld reukvermogen. Ze pikken geursignalen op die worden uitgezonden door levende wezens, waaronder mensen. Deze signalen helpen hen bij het uitkiezen van hun doelwitten.

Geuren trekken muggen aan, maar kunnen ze ook juist afstoten. Daar kun je dus slim gebruik van maken! Bijvoorbeeld in de tuin, zodat je lekker van dat zomerzonnetje kunt genieten.

©ReitNN - stock.adobe.com

Deze planten vinden muggen niet fijn (gelukkig):

Knoflook

Knoflook (Allium sativum) bevat een krachtige verbinding genaamd allicine, die verantwoordelijk is voor de karakteristieke geur. Wanneer knoflookplanten groeien, verspreiden ze deze geur in de omgeving. Voor muggen is deze geur een grote afknapper. Ze blijven weg.

Je kunt knoflook in de tuin (of bak) planten, maar ook bollen in huis hangen (heel Frans) of een paar teentjes laten trekken in heet water en deze afgekoelde ‘knoflookthee’ strategisch neerzetten.

Knoflook planten is makkelijk. Je kiest een paar grote tenen van een bol knoflook en zet ze in de grond, met de punt naar boven. Je kunt dit in november doen, maar ook in het voorjaar. In het voorjaar kunnen ze harder groeien, waardoor de ondergrondse knoflookbol iets minder goed ontwikkelt. Er groeit loof uit (kun je ook eten, smaakt naar knoflook en verjaagt inderdaad muggen). Als het loof bruin wordt, kun je de knoflook oogsten.

Citroenmelisse / citroengras)

Citroengeur op een zomerse avond, nét of je op vakantie bent. De meeste mensen vinden het in elk geval lekker fris ruiken. Aan wasmiddelen wordt bijvoorbeeld ook weleens citroengeur toegevoegd.

De essentiële oliën die in deze planten voorkomen bevatten stoffen als citronellal, geraniol en limoneen, die zorgen voor het kenmerkende citroenachtige aroma. Daar houden muggen dus niet van. Denk maar aan de bekende citronellakaarsen.

Meestal is het neerzetten van de planten genoeg. Voor een extra aroma boost kun je de blaadjes een beetje knijpen of er over wrijven.

Rozemarijn / basilicum / munt

Zet tuinkruiden op je terras en je hebt niet alleen altijd lekkere smaakmakers bij de hand, ook muggen blijven weg. Je kunt wat kruiden butsen om de oliën vrij te laten komen, of even met je handen en armen door de planten heen gaan. Een takje rozemarijn op de barbecue houdt wespen op afstand. De lekkere geur is een bijkomend voordeel.

Ook munt is muggenwerend. Munt is een enorme woekeraar, dus zet deze plant in potten neer. Anders heb je binnen no-time overal munt. Je kunt de munt gebruiken om thee van te zetten, in een lekkere cocktail (hello, mojito) of in een kan koud water.

Lavendel tegen muggen in de tuin

Het ruikt lekker en met zijn paarse bloemetjes fleurt het elke tuin op: lavendel. De plant bevat natuurlijke oliën die muggen niet kunnen uitstaan. De geur van lavendel, die wij zo aangenaam vinden, is voor muggen juist verwarrend en níet lekker. Wanneer lavendel in bloei staat, verspreidt het zijn geur in de omgeving. Het blad zelf heeft ook geur, maar de geur komt vooral vrij wanneer je het kneust. Het is deze geur die muggen afschrikt: ze raken in de war en het verstoort hun vermogen om menselijke geursporen te detecteren. Ze komen minder snel dichterbij om je lastig te vallen.

Om je lavendel mooi te houden, snoei je twee keer per jaar. In maart of april, voordat de lavendel groeit, snoei je het meeste. Als je meerdere lavendelplanten hebt, kun je hier het best een heggenschaar voor gebruiken. Snoei niet in het hout, maar net daarboven. Anders loopt de plant niet meer uit. Na de bloei snoei je de toppen nog eens weg, om je lavendel winterklaar te maken.

©Javier Cabrio Fotografia

Kattenkruid (Nepeta)

Katten zijn er dol op, muggen juist totaal niet: kattenkruid. Kattenkruid, ook wel bekend als Nepeta cataria, is een plant uit de muntfamilie die van nature voorkomt in Europa en Azië. Het is de stof nepetalacton die muggen afschrikt. Het heeft een verwarrend effect op hen en houdt ze op veilige afstand. Er is zelfs muggenwerende spray die kattenkruid als hoofdingrediënt heeft. Sterker nog, in 2001 is er onderzoek gedaan, waaruit bleek dat kattenkruid een sterker muggenwerend middel is dan DEET, een van de effectiefste insectenwerende middelen ter wereld. Op kattenkruid na dus, blijkbaar.

De plant woekert ook nog weleens, dat is iets om rekening mee te houden. Zet de plant in de zon en knip de bloemen weg na de bloei. Waarschijnlijk bloeit hij dan nog eens. Kattenkruid kan ook prima in potten.

Misschien een open deur, maar: als je niet van katten houdt, plant dan geen kattenkruid.

Goudsbloem (Calendula)

Goudsbloemen hebben een sterke en kenmerkende geur die muggen niet kunnen waarderen. Niet alleen muggen, ook andere plaagdiertjes houden helemaal niet van de geur van goudsbloem. Denk aan bladluizen, mieren en witte vliegen. Bijen juist wel. Mooi, voor de bestuiving. En de wereld.

Het kweken van goudsbloemen is vrij eenvoudig. Ze gedijen goed op een zonnige plek en hebben matige waterbehoeften. Je kunt ze in de tuin (in de volle grond) planten, in potten plaatsen of zelfs gedroogde bloemblaadjes gebruiken om een natuurlijk muggenafweermiddel te maken. Goudsbloemen fleuren je tuin in elk geval op!

©Aleksey Patsyuk | Aleks_ei - stock.adobe.com

Waarom muggen altijd net jou weten te vinden

Ben jij ook gezegend met een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de vrouwtjes? Muggen, welteverstaan. Alleen vrouwelijke muggen prikken namelijk.

Hoe komt het dat de een ‘s ochtends vol zit met jeukende bultjes (als je al een oog dicht had gedaan door het irritante gezoem) en de ander nergens last van heeft? Ongeveer 20 procent van de mensen blijkt bijzonder aantrekkelijk voor muggen en wordt consequent vaker gebeten.

Er doen veel broodje-aapverhalen de ronde over waarom dat zo is. Wetenschappers hebben wel ideeën over waarom sommigen van ons meer gevoelig zijn voor muggenbeten. Bloedtype, kooldioxide, lichaamsbeweging, huidbacteriën en zwangerschap kunnen allemaal een rol spelen. Muggen komen in eerste instantie af op de kooldioxide die we uitademen. Ligt er één persoon in een kamer, dan wordt diegene gewoon geprikt. Of diegene nu lekker ruikt (in de ogen van de mug) of niet. Zijn er twee personen, dan komt ons persoonlijke geurprofiel om de hoek kijken. Dat geurprofiel heeft een chemische samenstelling die voor iedereen uniek is. Grotendeels is het genetisch bepaald, maar lichaamsgewicht, dieet en je temperatuur hebben er ook wat invloed op. Toch is nooit wetenschappelijk aangetoond dat iets wel of niet eten invloed heeft op muggenbeten.

Binnenshuis kun je het beste een luchtstroom creëren om muggen te verjagen, met een stevige ventilator bijvoorbeeld. Voor buiten raden we de plantjes aan. Je kunt, naast de planten, een goede muggenlamp overwegen. Die werken vooral wanneer je geen andere (buiten)verlichting aan hebt.

Laat die zomeravonden maar komen!

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.