‘Adaptive sync’ moet een einde maken aan stotterende beelden door de grafische kaart en monitor te laten samenwerken. Nvidia en AMD hebben met respectievelijk G-Sync en FreeSync concurrerende standaarden. AMD’s FreeSync is gebaseerd op open standaarden en goedkoper te implementeren. Een poosje terug gebeurde het ondenkbare: Nvidia gaat ook FreeSync ondersteunen, waarmee deze standaard nog dominanter wordt.

Normaal gesproken heeft een monitor een vaste verversingsfrequentie, vaak 60 Hz. Wanneer de pc in staat is om die verversingsfrequentie netjes te halen, dan zul je een vloeiend beeld ervaren. Bij desktoptoepassingen is dat geen probleem. Anders is het bij spellen. Het is lastig om een grafisch ingewikkeld spel zo te maken dat er altijd precies 60 frames per seconde berekend kunnen worden. Sommige scènes zullen lichter zijn om te berekenen, waardoor er meer dan 60 frames per seconde zijn, terwijl scènes met bijvoorbeeld buitengebieden en veel vijanden weer zwaarder zijn om te berekenen, waardoor er minder frames per seconde zijn.

Wanneer niet hetzelfde aantal frames per seconde berekend wordt als er op het beeldscherm getoond kunnen worden, kun je last krijgen van tearing. Hierbij worden frames door elkaar getoond met duidelijke horizontale scheuren in het beeld. Een oplossing voor dit probleem is v-sync. Hierbij wordt gewacht met het versturen van het beeld totdat er een compleet frame gerenderd is. Het nadeel is wel dat er dan nooit meer dan 60 beelden per seconde getoond kunnen worden. Als de grafische kaart juist te weinig beelden kan berekenen om de verversingssnelheid van het scherm bij te houden, wordt het huidige frame herhaald. Dit kan leiden tot stotterende beelden.

Adaptive sync

Er zijn kortom nogal wat kunstgrepen nodig om onder alle omstandigheden een vloeiend beeld op het scherm te tonen. De aanpak kan ook omgedraaid worden: pas niet het beeld van de grafische kaart aan de monitor aan, maar de verversingssnelheid van de monitor aan de output van de grafische kaart. Is de grafische kaart bijvoorbeeld slechts in staat om 40 beelden per seconde te berekenen, dan wordt de verversingssnelheid van de monitor gewijzigd naar 40 Hz. Hierdoor worden beelden altijd vloeiend weergegeven, omdat het getoonde aantal beelden past bij het aantal beelden dat de monitor daadwerkelijk kan weergeven. Dit wordt ‘adaptive sync’ genoemd.

©PXimport

Nvidia was de eerste die dergelijke adaptive sync-technologie voor gaming onder de noemer G-Sync naar de markt bracht. Voor G-Sync is behalve een ondersteunde grafische kaart ook een in de monitor geïntegreerde G-Sync-module nodig. Dit is een scaler (de chip die in de monitor de beelden verwerkt) die door Nvidia verkocht wordt aan de monitorfabrikanten. Het nadeel van deze chip is dat deze behoorlijk duur is, waardoor G-Sync-monitoren een veel hogere prijs hebben dan gamingmonitoren zonder G-sync.

FreeSync: open standaard

AMD bracht snel na Nvidia zijn eigen adaptive sync-technologie op de markt in de vorm van FreeSync. Waar Nvidia gebruikmaakt van eigen hardware, heeft AMD FreeSync gebaseerd op VESA Adaptive-Sync, een mogelijkheid die in 2014 werd toegevoegd aan DisplayPort 1.2a. De techniek bestond overigens al eerder, maar werd in laptops gebruikt voor energiebesparing op interne beeldschermen. Het voordeel van het volgen van de VESA-standaard is dat voor de implementatie geen royalty’s betaald hoeven te worden of een speciale chip bij AMD hoeft te worden gekocht. Fabrikanten van scalers kunnen naar wens ondersteuning voor VESA Adaptive-Sync toevoegen.

In de praktijk noemen monitorfabrikanten dit doorgaans FreeSync-ondersteuning. Omdat FreeSync gebaseerd is op een onderdeel van de DisplayPort-standaard, werkte het aanvankelijk alleen over DisplayPort. Tegenwoordig wordt FreeSync ook over hdmi ondersteund via een eigen aanvulling van AMD op hdmi, die door AMD-kaarten en monitoren ondersteund wordt.

FreeSync-range

FreeSync zorgt ervoor dat de verversingsnelheid van je monitor wordt aangepast aan het aantal beelden dat je grafische kaart kan tonen. Idealiter zou een monitor hiervoor alle verversingssnelheden aan moeten kunnen. FreeSync voorziet daarin en ondersteunt een bereik van 9 tot 240 Hz. Helaas betekent ondersteuning voor FreeSync niet automatisch een vloeiende game-ervaring. Fabrikanten krijgen bij FreeSync een hoop vrijheid, er is bijvoorbeeld geen verplichte minimale FreeSync-range die een scherm moet ondersteunen.

Een monitor met een FreeSync-range van bijvoorbeeld 48 tot 60 Hz gebruikt technisch gezien adaptive sync, maar of deze implementatie in de praktijk erg nuttig is? In het geval van G-Sync zorgt Nvidia er met zijn eigen chip voor dat deze technologie met elke framerate tot aan de maximale verversingssnelheid van het scherm goed werkt en certificeert de monitoren hiervoor.

©PXimport

AMD heeft met Low Framerate Compensation (LFC) wel een trucje bedacht om toch vloeiend beeld te krijgen bij een lage framerate die buiten het bereik van FreeSync valt. Hierbij wordt een frame simpelweg twee keer weergegeven. Is er dus een framerate van 30 frames per seconde nodig, maar ondersteunt het scherm 40 als ondergrens voor FreeSync, dan wordt er gebruikgemaakt van 60 Hz. Een voorwaarde voor LFC is wel dat de bovengrens van het FreeSync-bereik tweeënhalf keer de ondergrens moet zijn, bijvoorbeeld een bereik van 30 tot 75 Hz.

De toekomst

Tot voor kort moest je kiezen voor een specifiek adaptive sync-systeem: op een Nvidia-kaart werkte enkel G-Sync, terwijl bezitters van een AMD-kaart bij FreeSync terecht konden. FreeSync-monitoren waren daarbij beduidend goedkoper dan hun G-Sync-tegenhangers. Inmiddels is Nvidia overstag en wordt op de nieuwe kaarten (GTX 1000- en RTX 2000-reeks) naast het eigen G-Sync ook VESA Adaptive-Sync oftewel FreeSync via DisplayPort ondersteund.

Wel vermijdt Nvidia het woord FreeSync en wordt er over G-Sync Compatible gesproken. Omdat Nvidia de VESA-standaard volgt, wordt FreeSync over hdmi niet ondersteund, dat is een eigen implementatie van AMD.

Nvidia heeft een aantal FreeSync-monitoren officieel goedgekeurd waarvoor adaptive sync automatisch via de driver wordt ingeschakeld, maar adaptive sync is voor alle FreeSync-monitoren in te schakelen. De volgende stap is een gestandaardiseerde adaptive sync over hdmi. AMD maakte het al mogelijk om FreeSync over hdmi te gebruiken en Samsung heeft FreeSync al geïntegreerd in sommige modellen televisies.

Het HDMI Forum heeft inmiddels een standaard bedacht voor adaptive sync via hdmi 2.1 in de vorm van HDMI VRR (Variable Refresh Rate). AMD heeft al aangegeven HDMI VRR te gaan ondersteunen.

Je kunt er haast vergif op innemen: zodra er een X-model van Dreame op de markt verschijnt, komt er enkele maanden later een L-variant. Deze Dreame L50 Pro Ultra is daar het meest recente bewijs van.

Op het moment van schrijven biedt de fabrikant de Dreame L50 Pro Ultra aan met een korting van maar liefst 300 euro. Daarmee betaal je 1000 euro voor een premium robotstofzuiger die aanzienlijk meer te bieden heeft dan je wellicht gewend bent. In de basis is dit een iets aangepaste versie van de Dreame X50 Ultra. De verschillen zitten vooral in het ontbreken van het ProLeap-systeem (waarmee de X50 over hoge drempels kan rijden), in het aantal meegeleverde accessoires en in enkele technische details die je in de praktijk nauwelijks zult merken.

Zo is de zuigkracht iets lager (19.500 in plaats van 20.000 Pa), en verwarmt het basisstation de afneembare dweilpads tot 75 graden in plaats van 80. En hoewel de X50 Ultra obstakels aankan tot 6 centimeter hoog, weet ook de L50 Pro Ultra zich prima te redden met drempels van 2,2 tot 4 centimeter. Dat is niet iets om zomaar overheen te stappen – pun intended. In Nederlandse woningen zijn drempels doorgaans tussen de 1 en 5 centimeter hoog, dus in de meeste gevallen is dit geen enkel probleem.

©Wesley Akkerman

De afweging maken

Over die accessoires gesproken: dat kan wel degelijk een verschil maken. Dreame levert de X50 Ultra met een royaal pakket aan extra’s, waaronder extra borstels, dweilpads, schoonmaakmiddel, filters en stofzakken. Bij de L50 moet je het doen met slechts één set dweilpads, en dat kan onhandig zijn als je ze tussendoor wilt schoonmaken of laten drogen. Je hebt dan namelijk geen reservepaar achter de hand voor een volgende schoonmaakbeurt. Geen ramp, maar toch iets om rekening mee te houden.

Dat past overigens helemaal bij wat Dreame met de L-serie wil neerzetten. Waar de X-serie zich richt op innovatie en nieuwe functies – soms ongeacht de prijs – draait het bij de L-reeks vooral om een scherpe prijs-kwaliteitverhouding. L-modellen krijgen veel van de functies die X-gebruikers waarderen, maar leveren hier en daar wat in. De vraag is vooral of je die verschillen als gebruiker echt mist. Met de bovenstaande vergelijking hopen we je te helpen die afweging te maken. De prijs spreekt in elk geval in het voordeel van de L50.

©Wesley Akkerman

Intrekbaar LiDAR-systeem

De verschillen tussen de X50 en L50 zijn relatief klein. Maar zodra je de voorganger erbij pakt – de L40 – ontstaat er een heel ander beeld. De L-serie heeft namelijk een flinke stap vooruit gezet. Zo maakt de dubbele borstel onderop korte metten met (lange) haren en is de zuigkracht fors toegenomen: van 11.000 naar maar liefst 19.500 Pa. Ook is het stofreservoir een kwart groter geworden (395 tegenover 300 milliliter) en herkent het camerasysteem aanzienlijk meer objecten die de robot kan ontwijken. Er zijn nog wat kleinere verbeteringen, maar die hebben weinig invloed op de dagelijkse ervaring.

Het grootste en meest praktische verschil tussen de Dreame L50 Pro Ultra en de L40 Ultra zit 'm in het camerasysteem. De L50 heeft namelijk hetzelfde intrekbare LiDAR-systeem als de X50 Ultra. Bij veel robotstofzuigers zit bovenop een vaste toren die soms in de weg zit bij lage meubels. Bij de L50 kan die toren zichzelf intrekken en verdwijnt hij volledig in de behuizing, waardoor de robot wél onder lage kasten past. En dat zonder in te leveren op navigatievermogen, want ook met dit systeem weet de L50 prima zijn weg te vinden.

©Wesley Akkerman

De oude, vertrouwde ervaring

De Dreame L50 Pro Ultra biedt verder de vertrouwde ervaring die we van de fabrikant gewend zijn. Vooral het eindresultaat na een schoonmaakronde stemt tevreden: het huis oogt écht schoon. Natuurlijk zijn er altijd plekjes die wat lastiger bereikbaar zijn, maar over het algemeen weet de robot zich prima te manoeuvreren rond obstakels zoals stoelpoten. Dankzij de naar buiten draaiende zijborstel én een van de twee dweilpads kan de robot bovendien een breder oppervlak reinigen dan veel concurrerende modellen.

Ook de objectherkenning is van hoog niveau. De L50 Pro Ultra ontwijkt de meeste obstakels op de vloer zonder moeite. Alleen met plattere objecten, zoals kabels of klein speelgoed (denk aan LEGO) heeft hij soms nog wat moeite. Hij zuigt ze meestal niet op, maar kan ze wel aanraken of iets verschuiven. De X50 doet dat nét iets beter, maar het verschil is niet groot genoeg om de L50 op dit punt echt te bekritiseren. Voor optimale resultaten kun je kleine losse spullen het best even van de grond halen voordat de robot aan de slag gaat.

©Wesley Akkerman

Weinig herrie

Er zijn trouwens nog twee punten waarop de Dreame L50 Pro Ultra niet onderdoet voor de X50 Ultra. Het geluidsniveau is om te beginnen verrassend laag. Natuurlijk hoor je dat er een stofzuiger aan het werk is, maar vergeleken met concurrenten in dit segment – en zelfs daarboven – blijft het geluid aangenaam binnen de perken. Op de hoogste stand tikt hij net geen 70 dB aan, wat goed te doen is. Daardoor kun je de L50 gerust aanzetten terwijl je thuis bent en bijvoorbeeld wat in huis rommelt of een verjaardag voorbereidt. Je bepaalt zelf wanneer hij aan de slag gaat.

Ook qua besturing doet de L50 Pro Ultra niet onder voor zijn duurdere broer. Dreame gebruikt namelijk dezelfde app, met exact dezelfde functies als bij de X50. Tijdens het testen merkten we geen enkel verschil in gebruik. Beide modellen bieden dezelfde schoonmaakopties: je stelt eenvoudig in hoeveel water er wordt gebruikt, hoe groot de draaicirkel moet zijn bij het keren en welke schoonmaakstand je kiest (alleen zuigen, alleen dweilen of beide). De robot herkent automatisch tapijt, en dankzij het slimme basisstation heb je nauwelijks omkijken naar onderhoud: de opvangbak wordt automatisch geleegd en het waterreservoir blijft netjes gevuld.

©Wesley Akkerman

Dreame L50 Pro Ultra kopen?

Wat de L-serie van Dreame zo interessant maakt, is de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. De fabrikant brengt regelmatig een bijzonder competitief model op de markt – zo goed zelfs, dat het rechtstreeks concurreert met zijn eigen duurdere broer. Dat klinkt misschien als een luxeprobleem, maar in de praktijk maakt het de keuze juist een stuk eenvoudiger. In dit geval draait het om het ProLeap-systeem: wil je een robot die moeiteloos over vrijwel elke drempel in huis rijdt? Dan is de X50 het model dat je zoekt!

Ben je echter op zoek naar een premium robotstofzuiger die bijna alle functies van het topmodel overneemt, die iets lagere drempels weet te slechten en vind je het geen probleem om optionele accessoires eventueel los aan te schaffen? Dan is de L50 Pro Ultra de slimmere keuze. Hij maakt net zo goed schoon als de X50, beschikt over hetzelfde handige intrekbare LiDAR-systeem en biedt nagenoeg dezelfde gebruikerservaring. Een prijskaartje van 1000 of 1300 euro is hoe dan ook stevig, maar voor dit geld zijn er simpelweg geen betere alternatieven op de markt.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.