Veel mensen denken dat ze Linux via ingewikkelde commando’s moeten bedienen. Dat is allang niet meer zo, althans als je de juiste distributies eruit pikt. Welke Linux-versie het beste bij je past? We stellen tien populaire kandidaten aan je voor.

Linux is het ‘merk’ waaronder een heleboel verschillende besturingssystemen vallen. Die noemt men ook wel distributies. De programmeercode van Linux is openbaar, waardoor iedereen met de software aan de slag kan en een eigen distributie kan uitgeven. Dit verklaart dan ook het overweldigende aanbod. Een aantal distributies is inmiddels erg uitgebreid, waardoor ze de concurrentie met Windows moeiteloos aankan.

Deze besturingssystemen zijn meestal Nederlandstalig en prima geschikt om veelgebruikte computertaken mee uit te voeren. Op internet surfen, foto’s bewerken, internetbankieren, spelletjes spelen, documenten aanmaken en media afspelen zijn bijvoorbeeld geen enkel probleem.

In dit artikel gaan we niet in op alle installatie-stappen, maar we wijzen je wel nog even op de mogelijkheid om Linux dualboot te installeren. Op die manier probeer je het uit naast je reguliere Windows 10-installatie. Bevalt het niet, dan verwijder je het net zo eenvoudig weer.

Op naar de tien Linux-distributies die een kijkje waard zijn.

Ubuntu Desktop

©PXimport

Ubuntu Desktop is onder thuisgebruikers misschien wel de bekendste Linux-distributie. Dit besturingssysteem is namelijk uiterst compleet. Noem een computertaak en Ubuntu Desktop heeft wel een geschikt programma aan boord. Helaas heeft het veelzijdige karakter van dit besturingssysteem ook een keerzijde. De aanbevolen systeemeisen liegen er niet om.

Lang niet iedere oude machine heeft een dualcore-processor met een kloksnelheid van minimaal 2 GHz aan boord. Bovendien vereist dit besturingssysteem 4 GB ram en 25 GB vrije schijfruimte. Maar wanneer je machine aan de voorwaarden voldoet, beleef je gegarandeerd veel plezier aan dit stabiele besturingssysteem.

Voor fotobewerking (GIMP), kantoordoeleinden (LibreOffice), e-mail (Thunderbird) en surfen (Firefox) zijn er tenslotte uitstekende programma’s beschikbaar.

Linux Mint

©PXimport

Uiteraard mag ook Linux Mint niet ontbreken. Zelfs voor de meest verstokte Windows-gebruikers verloopt een overstap naar Linux Mint tamelijk pijnloos. De navigatiestructuur van Windows en Linux Mint lijkt op elkaar. Er is bijvoorbeeld een taakbalk, terwijl programma’s via een menuknop zijn te bereiken. Bovendien zijn er allerlei toepassingen geïnstalleerd, zodat je er direct mee uit de voeten kunt.

Er bestaan verschillende edities van Linux Mint. Cinnamon oogt vergeleken met MATE fraaier, terwijl deze laatste het systeem minder belast. Grote verschillen in functionaliteit zijn er niet. Tot slot is er met Xfce ook nog een lichtgewicht-editie van Linux Mint beschikbaar.

CloudReady

©PXimport

CloudReady is gebaseerd op Chromium OS, dat op zijn beurt weer Linux-wortels heeft. Een ideaal besturingssysteem om een oude laptop te transformeren tot Chromebook. Belangrijk om te weten is dat er geen programma’s voor CloudReady beschikbaar zijn. Dit besturingssysteem is namelijk bedoeld om zo veel mogelijk in de cloud te werken.

Hiervoor zijn allerlei online Google-diensten binnen de menu’s beschikbaar. Na inloggen op het Google-account kun je iedere webapp zonder beperkingen gebruiken. Na de installatie verschijnt er weliswaar een Engelstalige gebruikersomgeving, maar gelukkig wijzig je dat gemakkelijk naar Nederlands.

LibreELEC

©PXimport

LibreELEC is een prima keuze wanneer je een oude pc of laptop wilt gebruiken als mediaspeler. Na installatie heb je alleen toegang tot het mediaprogramma Kodi. Verzamel hiermee alle films, series, tv-programma’s en muziek en speel ze af. Dat kan via lokaal aangesloten opslagdragers en overige bronnen in het netwerk.

LibreELEC heeft vooral meerwaarde als je de computer op een televisie aansluit. Het menu met grote blokken is namelijk bedoeld om vanaf de bank te bedienen. Gebruik hiervoor een draadloos toetsenbord en muis of mce-afstandsbediening met infraroodontvanger. Houd er rekening mee dat je naast Kodi geen andere programma’s kunt gebruiken.

Elementary OS

©PXimport

Mac-liefhebbers opgelet! MacOS vormt namelijk een grote inspiratiebron voor het ontwikkelteam van Elementary OS. Zo lijken het Dock met apps en de programmavensters rechtstreeks uit Apple’s besturingssysteem te komen. Naast een gelikte vormgeving is er ook op het gebied van functionaliteit geen reden tot klagen. Draai o.a. meerdere Bureaubladen naast elkaar en beperk afleiding door met één muisklik alle meldingen tijdelijk uit te zetten.

Elementary OS levert relatief weinig programma’s mee. De makers zadelen je liever niet op met apps die je toch niet gebruikt. Gelukkig voeg je via het aanwezige AppCenter eenvoudig verse software toe. Verder reageert dit besturingssysteem pijlsnel, dus je hoeft nergens lang te wachten.

Deepin

Neem voor de installatie van Deepin even de tijd, want het binnenhalen van het installatiebestand gaat tergend langzaam. Verder heeft de ontwikkelaar de 32bit-versie geschrapt, dus dit besturingssysteem is alleen geschikt voor 64bit-systemen. Als de genoemde nadelen geen struikelblok vormen, haal je hiermee een volwaardige Windows-vervanger in huis. Met een beetje fantasie lijkt Deepin zelfs regelrecht uit de stal van Microsoft te komen.

Zo voelen de kleurrijke gebruikersomgeving en de startknop linksonder direct vertrouwd aan. Net als bij Windows geeft deze startknop gebruikers rechtstreeks toegang tot programma’s. Over programma’s gesproken; hiervan is er een flink aantal al vooraf geïnstalleerd, zoals een browser, kantoorprogramma en e-mailclient. Hoewel Deepin Chinese roots heeft, is er een Nederlandse vertaling beschikbaar.

Lubuntu

©PXimport

Zoals de naam al doet vermoeden, is Lubuntu deels op het eerder besproken Ubuntu gebaseerd. Een belangrijk verschil is dat Lubuntu amper eisen aan de hardware stelt, waardoor het ook op oude systemen van pakweg tien jaar oud nog vlekkeloos functioneert. Toch kunnen gebruikers met dit lichtgewicht besturingssysteem allerlei taken uitvoeren. Zo leveren de makers een eenvoudige tekstverwerker, tekenprogramma en mediaspeler mee.

De inbegrepen toepassingen zijn met zorg geselecteerd. Voor surfdoeleinden staat de bekende browser Firefox paraat. Verwacht overigens niet te veel van de vormgeving, want grafische hoogstandjes hoef je niet te verwachten. Alles is erop gericht om gebruikers een vlotte computerervaring te bieden.

Peppermint OS

©PXimport

Veel Linux-distributies zijn van Ubuntu afgeleid en Peppermint OS is daarvan een bekend voorbeeld. Dit besturingssysteem staat bekend om zijn lage systeemeisen en minimalistische gebruikersomgeving. Verwacht dus niet allerlei tierlantijntjes, want Peppermint bevat alleen nuttige functies.

Verder legt de ontwikkelaar het initiatief grotendeels bij de gebruiker. Er zijn om die reden weinig vooraf geïnstalleerde programma’s beschikbaar, al kun je die wel via de geïntegreerde Software Manager downloaden. Een handige optie is dat je veelgebruikte webapplicaties een plekje in het menu kunt geven.

Ubuntu Studio

©PXimport

Voor creatievelingen is Ubuntu Studio een aantrekkelijke optie. Handig voor wie op het gebied van audio-, foto- en/of videobewerking hogere eisen aan een besturingssysteem stelt. Bewerk bijvoorbeeld een raw-bestand of flans met een gratis audioprogramma een liedje in elkaar. Verder heeft Ubuntu Studio ook geavanceerde software in huis om haarscherpe vectorafbeeldingen te ontwerpen.

Gaat er bij programma’s als Ardour, Audacity, Guitarix, Inktscape, MyPaint, OpenShot Video Editor en Kdenlive een lampje branden? Misschien is dit besturingssysteem dan wel iets voor jou. Houd er rekening mee dat Ubuntu Studio zich vanwege al het grafische geweld met name leent voor machines met voldoende rekenkracht.

ZorinOS

De gebruikersomgeving van veel Linux-distributies oogt wat gedateerd, maar dat is bij Zorin OS bepaald niet het geval. Dit besturingssysteem heeft op het gebied van uiterlijk wel wat weg van Windows. De taakbalk en het startmenu voelen bijvoorbeeld vertrouwd aan. Interessant voor mensen die voor het eerst de overstap naar Linux wagen. De navigatiestructuur is erg overzichtelijk, zodat nieuwe gebruikers moeiteloos hun weg zullen vinden.

De makers hebben standaard al de nodige software toegevoegd, waaronder het gebruiksvriendelijke kantoorpakket LibreOffice. Let tot slot wel even op welke versie van Zorin OS je installeert. De Core-editie kun je gratis gebruiken. Er bestaat onder de naam Lite ook een lichtgewichtversie. Volgens de ontwikkelaar werkt die zelfs op systemen van vijftien jaar oud.

Zit er wat voor je tussen?

Reageert Windows op jouw (oude) pc of laptop stroperig? Via allerlei kunstgrepen kun je de boel mogelijk nog wat vlottrekken, maar verwacht geen wonderen. Iets wat écht helpt, is de installatie van een lichtgewicht besturingssysteem. De relatief nieuwe en gratis Linux-distributie CachyOS is hiervoor heel geschikt. Je komt in de overzichtelijke gebruikersomgeving heel wat vertrouwde namen tegen.

CachyOS is tot dusver onderbelicht gebleven. Ten onrechte, want volgens de bekende informatieve website Distrowatch wint dit besturingssysteem in rap tempo terrein. Niet voor niets staat CachyOS inmiddels in de top tien van populairste Linux-systemen.

Opstartbare usb-stick maken

Je hebt van CachyOS een zogeheten image nodig. Hiermee ga je op een later moment de installatie in orde maken. Er bestaan verschillende versies van het besturingssysteem. In dit artikel gaan we aan de slag met de desktopeditie. Surf naar www.cachyos.org/download en klik op Download Desktop Edition / Direct om het iso-bestand op te slaan.

Je kunt CachyOS het beste vanaf een opstartbare usb-stick installeren. Je moet het opslagmedium hiervoor klaarmaken. Er bestaan diverse hulpprogramma’s waarmee dat kan. De ontwikkelaar adviseert balenaEtcher. Dit tooltje is voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Verbind eerst een usb-stick met minimaal 8 GB opslagruimte met een willekeurige computer en start het programma daarna op. Via Flash from file selecteer je in de verkenner het iso-bestand. Klik nu op Select target en vink de usb-stick aan. Bevestig met Select. Je klikt als laatste op Flash om de opstartbare usb-stick te creëren.

Live-omgeving

Het is nu de bedoeling om de beoogde CachyOS-computer met de zojuist gemaakte usb-stick op te starten. Sluit de opslagdrager aan en schakel het systeem in. Druk tijdens de opstartfase op een specifieke toets om het computermenu (BIOS of UEFI) te openen. Vaak is dat F2, maar het kan bijvoorbeeld ook F10, F12 of Delete zijn. Dat verschilt per computer. Het is nu zaak om de usb-stick als eerste opstartschijf te selecteren. Kijk of je een onderdeel als Boot, Boot Priority of iets soortgelijks kunt vinden. Met behulp van de muis of pijltjestoetsen kun je vaak de opstartvolgorde wijzigen. Als dat eenmaal is gelukt, herstart je de computer.

Zodra het menu van CachyOS verschijnt, kies je voor een standaardinstallatie. Dat is doorgaans de bovenste optie. Bevestig vervolgens met Enter. Na even wachten komt de live-omgeving tevoorschijn. Dat is in feite een voorproefje van het besturingssysteem waarin je alvast wat zaken kunt uitproberen. Klik in het welkomstvenster op Launch installer om de definitieve installatie te starten.

Voorafgaand aan de installatie kom je eerst in de live-omgeving van CachyOS terecht.

Installatie uitvoeren

Je controleert in het installatiescherm of de Nederlandse taal is geselecteerd en kiest in het volgende venster de juiste regio. Via Volgende selecteer je de gewenste toetsenbordindeling. Klik verder en bepaal op welke partitie je CachyOS wilt installeren. Wil je met een schone lei beginnen, dan ligt de optie Wis schijf voor de hand. Wijs daarna in het uitrolmenu ext4 aan als bestandssysteem. Daarmee creëer je namelijk een stabiele werkomgeving.

Overigens kun je CachyOS eventueel ook naast Windows installeren. Voor het inrichten van zo’n dualboot-systeem moet je de juiste partitie aan de Linux-distributie toewijzen. Maak een keuze en bevestig met Volgende.

Het besturingssysteem is in allerlei sausjes beschikbaar. Voor deze workshop selecteren we Plasma Desktop, maar het staat je vrij om een ander uiterlijk te kiezen. In het volgende scherm voeg je eventueel extra onderdelen toe, al kan dat ook op een later moment. Laat de standaardinstellingen ongewijzigd en klik wederom op Volgende. Vul nu een naam, gebruikersnaam en computernaam in. Je bedenkt ook een wachtwoord. Via Volgende / Installeer / Install Now wordt de installatie uitgevoerd. Je zet na afloop een vinkje voor Nu herstarten en klikt op Voltooid.

Je kunt tussen maar liefst zeventien lay-outs kiezen!

Eerste kennismaking

Als de installatie is gelukt, start het zojuist geïnstalleerde Linux-systeem voor het eerst op. Typ het wachtwoord om door te gaan naar het bureaublad. Elke keer dat CachyOS opent, verschijnt er een welkomstvenster. Klik dat nog niet weg, want je hebt hiermee snel toegang tot enkele handige onderdelen. Daar gaan we zo dadelijk mee aan de slag.

Vanaf het prille begin hebben andere personen niet zomaar toegang tot jouw computer.

Wie Windows gewend is, hoeft vermoedelijk niet lang te wennen aan de navigatiestructuur. Klik linksonder op het logo van CachyOS om het startmenu te openen. Hier zijn flink wat applicaties over verschillende categorieën verdeeld. Kies bijvoorbeeld Systeem / Dolphin om een bestandsbrowser te openen. Hier vind je alle lokaal opgeslagen foto’s, video’s, documenten en overige bestanden. Daarnaast bevindt zich in Dolphin ook een prullenbak met verwijderde items.

Verder staan helemaal rechts van de taakbalk diverse systeempictogrammen. Daarmee regel je onder andere het geluid en de netwerktoegang. Via het kleine pijltje komen er nog meer pictogrammen tevoorschijn. Vraag bijvoorbeeld een overzicht van recente meldingen op of pas de energie-opties aan. Tot slot kun je hier ook scherminstellingen wijzigen.

Dolphin is een soort verkenner waarin je alle bestanden kunt terugvinden.

CachyOS bijwerken

Net zoals bij elk besturingssysteem is het belangrijk om de boel regelmatig bij te werken. Hiervoor komt het eerder genoemde welkomstvenster goed van pas. Heb je dat weggeklikt, dan haal je het weer tevoorschijn. Klik in het menu op Systeem en CachyOS Hello. Ga nu naar Programma’s / Aanpassingen en Systeem bijwerken. Na opgave van het juiste wachtwoord checkt een hulpprogramma of er updates zijn. Tik op de J-toets en Enter om het besturingssysteem bij te werken. Je sluit na afloop het venster met Enter.

Vertrouwde tooltjes

Elk besturingssysteem valt of staat met de beschikbare programma’s. Dat zit bij CachyOS wel goed. Er zijn zelfs een aantal nuttige tooltjes voorgeïnstalleerd. Zo gebruik je Cachy Browser om op internet te surfen en VLC Media Player om naar video’s te kijken. Verder vind je in het menu een fotoviewer (Gwenview), tekstverwerker (KWrite) en analyseprogramma (Systeemmonitor).

In Systeemmonitor zie je in hoeverre de processor en het werkgeheugen worden belast.

Je kunt in CachyOS nog veel meer toepassingen installeren. Klik in het welkomstscherm rechtsonder op Programma’s installeren. Er opent een venster met vijftien categorieën. Je klikt voor een categorie op het pijltje om de onderliggende tooltjes te tonen. Op die manier kom je allerlei vertrouwde namen op het spoor. Firefox is bijvoorbeeld een bekende browser, terwijl je met Thunderbird e-mailaccounts kunt beheren. Voor kantoortoepassingen is het LibreOffice-pakket een aanrader. Je komt daarnaast onder andere toepassingen voor e-bookbeheer (Calibre), fotobewerking (GIMP) en videomontages (Kdenlive) tegen. De keuze is reuze!

Wil je iets installeren? Zet dan achter een of meerdere programma’s een vinkje. Je kiest daarna Systeem bijwerken. Typ in het verschenen commandovenster het juiste wachtwoord en bevestig met Enter. Nadat alle programmagegevens zijn opgehaald, druk je achtereenvolgens op de J-toets en Enter. Is de installatie afgerond? Sluit dan met Enter het commandovenster. De freeware nestelt zich automatisch in het startmenu.

Je kunt vanuit CachyOS in één klap diverse bekende programma’s installeren.

Tot slot

In dit artikel komen alleen de basisbeginselen van CachyOS aan bod. Je kunt je ontdekkingstocht natuurlijk op eigen houtje vervolgen, want het besturingssysteem kent verrassend veel mogelijkheden. Bekijk alle onderdelen in het startmenu, zodat je CachyOS goed leert kennen.

Vooral het hulpprogramma Systeeminstellingen is de moeite waard. Hier kun je diverse zaken van de computer naar eigen wens aanpassen. Denk bijvoorbeeld aan het gedrag van de muis, het touchpad, het toetsenbord en de monitor. Je kunt ook de achtergrond, het thema en het lettertype wijzigen. Gebruik bovenaan zo nodig de zoekfunctie om een bepaalde instelling te vinden. Veel computerplezier!

In de Systeeminstellingen pas je talloze zaken naar eigen smaak aan, zoals het kleurenschema.

Met 10.000 exemplaren op de weg is de Kia EV6 een gevestigde naam in Nederland. Drie jaar na de introductie blijft het model opvallen binnen zijn klasse, zelfs met zijn originele specificaties. Nu heeft de EV6 een update gekregen. Irwin van InstaAutoVlog testte de vernieuwde versie.

Star Map-lichtsignatuur

De vernieuwde Kia EV6 valt op door zijn nieuwe Star Map-lichtsignatuur, die aansluit bij de stijl van andere Kia-modellen zoals de EV3 en EV9. Ook heeft de auto een strakker design met de LED Matrix-koplampen en een ander vormgegeven voorbumper, inclusief active air flaps.  Ook de 19 of 20 inch lichtmetalen wielen hebben een ander ontwerp gekregen. De achterbumper ziet er anders uit, en de wagen is verkrijgbaar in andere kleurstellingen, waaronder matblauw.

©Kia

Interieur en infotainment

Het interieur van de Kia EV6 is vernieuwd met een stuurwiel dat qua ontwerp aansluit bij de EV3. De middentunnel is voorzien van materialen die minder gevoelig zijn voor krassen en vingerafdrukken, en er zijn meerdere USB-C-aansluitingen toegevoegd. Het infotainmentsysteem is verbeterd: het scherm reageert sneller, en dankzij de Connected Car Navigation Cockpit (ccNc) biedt het nauwkeurigere EV-routeplanning, cloudgebaseerde navigatie en ondersteuning voor draadloos Apple CarPlay en Android Auto. Via OTA-updates blijft het systeem up-to-date.

©Kia

Biometrie en starten via de app

De draadloze telefoonlader in de Kia EV6 heeft een upgrade gekregen en levert nu 15 watt vermogen, een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de eerdere 5 watt. Ook het Meridian-audiosysteem is verfijnd. Daarnaast is er nu een vingerafdrukscanner op de middentunnel waarmee de auto kan worden gestart. Voor het ontgrendelen en vergrendelen van de auto wordt gebruikgemaakt van een 2.0 digitale sleutel, die via een smartphone werkt.

©Kia

Bereik: 428 tot 582 kilometer

De EV6 beschikt over een lichtere vierde-generatie batterij, die per cel meer energie vast kan houden en daardoor een grotere capaciteit heeft: van 58 naar 63 en van 77,4 naar 84kWh. De Standard Range heeft een bereik van maximaal 428 kilometer en de Long Range maximaal 582 kilometer. Het verbeterde regeneratief remsysteem heeft een piek van 250 kW. 

Ondanks de toegenomen kiloWatturen kan je de batterij nog steeds in 18 minuten van 10 naar 80 procent snelladen. De halverwege het snellaadproces aanwezige pauze van het oude model, om alle cellen te controleren, is verdwenen. 

©Kia

Dynamischer rij-ervaring

De Kia EV6 is uitgerust met de derde generatie Frequency Selective Dampers, ontworpen om zowel rijdynamiek als comfort te verbeteren. Deze dempers zijn lichter en compacter, wat bijdraagt aan een verbeterde rijervaring. Kia heeft daarnaast extra aandacht besteed aan geluidsisolatie, onder meer door de vloerbedekking los te koppelen van de bodemplaat. De EV6 behoudt zijn sportieve karakter en biedt een dynamischere rij-ervaring dan concurrenten zoals de IONIQ 5 of XPENG G6.

©Kia

Video Kia EV6

Meer weten en zien over de nieuwe Kia EV6? Bekijk dan de video van InstaAutoVlog