Veel mensen denken dat ze Linux via ingewikkelde commando’s moeten bedienen. Dat is allang niet meer zo, althans als je de juiste distributies eruit pikt. Welke Linux-versie het beste bij je past? We stellen tien populaire kandidaten aan je voor.

Linux is het ‘merk’ waaronder een heleboel verschillende besturingssystemen vallen. Die noemt men ook wel distributies. De programmeercode van Linux is openbaar, waardoor iedereen met de software aan de slag kan en een eigen distributie kan uitgeven. Dit verklaart dan ook het overweldigende aanbod. Een aantal distributies is inmiddels erg uitgebreid, waardoor ze de concurrentie met Windows moeiteloos aankan.

Deze besturingssystemen zijn meestal Nederlandstalig en prima geschikt om veelgebruikte computertaken mee uit te voeren. Op internet surfen, foto’s bewerken, internetbankieren, spelletjes spelen, documenten aanmaken en media afspelen zijn bijvoorbeeld geen enkel probleem.

In dit artikel gaan we niet in op alle installatie-stappen, maar we wijzen je wel nog even op de mogelijkheid om Linux dualboot te installeren. Op die manier probeer je het uit naast je reguliere Windows 10-installatie. Bevalt het niet, dan verwijder je het net zo eenvoudig weer.

Op naar de tien Linux-distributies die een kijkje waard zijn.

Ubuntu Desktop

©PXimport

Ubuntu Desktop is onder thuisgebruikers misschien wel de bekendste Linux-distributie. Dit besturingssysteem is namelijk uiterst compleet. Noem een computertaak en Ubuntu Desktop heeft wel een geschikt programma aan boord. Helaas heeft het veelzijdige karakter van dit besturingssysteem ook een keerzijde. De aanbevolen systeemeisen liegen er niet om.

Lang niet iedere oude machine heeft een dualcore-processor met een kloksnelheid van minimaal 2 GHz aan boord. Bovendien vereist dit besturingssysteem 4 GB ram en 25 GB vrije schijfruimte. Maar wanneer je machine aan de voorwaarden voldoet, beleef je gegarandeerd veel plezier aan dit stabiele besturingssysteem.

Voor fotobewerking (GIMP), kantoordoeleinden (LibreOffice), e-mail (Thunderbird) en surfen (Firefox) zijn er tenslotte uitstekende programma’s beschikbaar.

Linux Mint

©PXimport

Uiteraard mag ook Linux Mint niet ontbreken. Zelfs voor de meest verstokte Windows-gebruikers verloopt een overstap naar Linux Mint tamelijk pijnloos. De navigatiestructuur van Windows en Linux Mint lijkt op elkaar. Er is bijvoorbeeld een taakbalk, terwijl programma’s via een menuknop zijn te bereiken. Bovendien zijn er allerlei toepassingen geïnstalleerd, zodat je er direct mee uit de voeten kunt.

Er bestaan verschillende edities van Linux Mint. Cinnamon oogt vergeleken met MATE fraaier, terwijl deze laatste het systeem minder belast. Grote verschillen in functionaliteit zijn er niet. Tot slot is er met Xfce ook nog een lichtgewicht-editie van Linux Mint beschikbaar.

CloudReady

©PXimport

CloudReady is gebaseerd op Chromium OS, dat op zijn beurt weer Linux-wortels heeft. Een ideaal besturingssysteem om een oude laptop te transformeren tot Chromebook. Belangrijk om te weten is dat er geen programma’s voor CloudReady beschikbaar zijn. Dit besturingssysteem is namelijk bedoeld om zo veel mogelijk in de cloud te werken.

Hiervoor zijn allerlei online Google-diensten binnen de menu’s beschikbaar. Na inloggen op het Google-account kun je iedere webapp zonder beperkingen gebruiken. Na de installatie verschijnt er weliswaar een Engelstalige gebruikersomgeving, maar gelukkig wijzig je dat gemakkelijk naar Nederlands.

LibreELEC

©PXimport

LibreELEC is een prima keuze wanneer je een oude pc of laptop wilt gebruiken als mediaspeler. Na installatie heb je alleen toegang tot het mediaprogramma Kodi. Verzamel hiermee alle films, series, tv-programma’s en muziek en speel ze af. Dat kan via lokaal aangesloten opslagdragers en overige bronnen in het netwerk.

LibreELEC heeft vooral meerwaarde als je de computer op een televisie aansluit. Het menu met grote blokken is namelijk bedoeld om vanaf de bank te bedienen. Gebruik hiervoor een draadloos toetsenbord en muis of mce-afstandsbediening met infraroodontvanger. Houd er rekening mee dat je naast Kodi geen andere programma’s kunt gebruiken.

Elementary OS

©PXimport

Mac-liefhebbers opgelet! MacOS vormt namelijk een grote inspiratiebron voor het ontwikkelteam van Elementary OS. Zo lijken het Dock met apps en de programmavensters rechtstreeks uit Apple’s besturingssysteem te komen. Naast een gelikte vormgeving is er ook op het gebied van functionaliteit geen reden tot klagen. Draai o.a. meerdere Bureaubladen naast elkaar en beperk afleiding door met één muisklik alle meldingen tijdelijk uit te zetten.

Elementary OS levert relatief weinig programma’s mee. De makers zadelen je liever niet op met apps die je toch niet gebruikt. Gelukkig voeg je via het aanwezige AppCenter eenvoudig verse software toe. Verder reageert dit besturingssysteem pijlsnel, dus je hoeft nergens lang te wachten.

Deepin

Neem voor de installatie van Deepin even de tijd, want het binnenhalen van het installatiebestand gaat tergend langzaam. Verder heeft de ontwikkelaar de 32bit-versie geschrapt, dus dit besturingssysteem is alleen geschikt voor 64bit-systemen. Als de genoemde nadelen geen struikelblok vormen, haal je hiermee een volwaardige Windows-vervanger in huis. Met een beetje fantasie lijkt Deepin zelfs regelrecht uit de stal van Microsoft te komen.

Zo voelen de kleurrijke gebruikersomgeving en de startknop linksonder direct vertrouwd aan. Net als bij Windows geeft deze startknop gebruikers rechtstreeks toegang tot programma’s. Over programma’s gesproken; hiervan is er een flink aantal al vooraf geïnstalleerd, zoals een browser, kantoorprogramma en e-mailclient. Hoewel Deepin Chinese roots heeft, is er een Nederlandse vertaling beschikbaar.

Lubuntu

©PXimport

Zoals de naam al doet vermoeden, is Lubuntu deels op het eerder besproken Ubuntu gebaseerd. Een belangrijk verschil is dat Lubuntu amper eisen aan de hardware stelt, waardoor het ook op oude systemen van pakweg tien jaar oud nog vlekkeloos functioneert. Toch kunnen gebruikers met dit lichtgewicht besturingssysteem allerlei taken uitvoeren. Zo leveren de makers een eenvoudige tekstverwerker, tekenprogramma en mediaspeler mee.

De inbegrepen toepassingen zijn met zorg geselecteerd. Voor surfdoeleinden staat de bekende browser Firefox paraat. Verwacht overigens niet te veel van de vormgeving, want grafische hoogstandjes hoef je niet te verwachten. Alles is erop gericht om gebruikers een vlotte computerervaring te bieden.

Peppermint OS

©PXimport

Veel Linux-distributies zijn van Ubuntu afgeleid en Peppermint OS is daarvan een bekend voorbeeld. Dit besturingssysteem staat bekend om zijn lage systeemeisen en minimalistische gebruikersomgeving. Verwacht dus niet allerlei tierlantijntjes, want Peppermint bevat alleen nuttige functies.

Verder legt de ontwikkelaar het initiatief grotendeels bij de gebruiker. Er zijn om die reden weinig vooraf geïnstalleerde programma’s beschikbaar, al kun je die wel via de geïntegreerde Software Manager downloaden. Een handige optie is dat je veelgebruikte webapplicaties een plekje in het menu kunt geven.

Ubuntu Studio

©PXimport

Voor creatievelingen is Ubuntu Studio een aantrekkelijke optie. Handig voor wie op het gebied van audio-, foto- en/of videobewerking hogere eisen aan een besturingssysteem stelt. Bewerk bijvoorbeeld een raw-bestand of flans met een gratis audioprogramma een liedje in elkaar. Verder heeft Ubuntu Studio ook geavanceerde software in huis om haarscherpe vectorafbeeldingen te ontwerpen.

Gaat er bij programma’s als Ardour, Audacity, Guitarix, Inktscape, MyPaint, OpenShot Video Editor en Kdenlive een lampje branden? Misschien is dit besturingssysteem dan wel iets voor jou. Houd er rekening mee dat Ubuntu Studio zich vanwege al het grafische geweld met name leent voor machines met voldoende rekenkracht.

ZorinOS

De gebruikersomgeving van veel Linux-distributies oogt wat gedateerd, maar dat is bij Zorin OS bepaald niet het geval. Dit besturingssysteem heeft op het gebied van uiterlijk wel wat weg van Windows. De taakbalk en het startmenu voelen bijvoorbeeld vertrouwd aan. Interessant voor mensen die voor het eerst de overstap naar Linux wagen. De navigatiestructuur is erg overzichtelijk, zodat nieuwe gebruikers moeiteloos hun weg zullen vinden.

De makers hebben standaard al de nodige software toegevoegd, waaronder het gebruiksvriendelijke kantoorpakket LibreOffice. Let tot slot wel even op welke versie van Zorin OS je installeert. De Core-editie kun je gratis gebruiken. Er bestaat onder de naam Lite ook een lichtgewichtversie. Volgens de ontwikkelaar werkt die zelfs op systemen van vijftien jaar oud.

Zit er wat voor je tussen?

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.