Het op afstand bedienen van een computer is handig onderweg, nuttig op het werk en een uitkomst wanneer een verre vriend of kennis om hulp bij een computerprobleem vraagt. U kunt een pc benaderen via het thuisnetwerk maar ook via het internet. In deze Basiscursus leest u hoe u te werk moet gaan.

Dit artikel bestaat uit drie pagina’s:

Pagina 1

- Een extern bureaublad?

- Extra veilig

- Een vast ip-adres

Pagina 2

- Wachtwoord verplicht

- Andere gebruikers selecteren

- Verbinding maken

Pagina 3

- Inloggen zonder wachtwoord

- Handigheidjes

- Verbinden via het internet

- Gebruikerservaring

- Een pc op afstand uitschakelen

Een extern bureaublad?

Windows ondersteunt meerdere manieren om op afstand een computer over te nemen. De meest uitgebreide is de optie Verbinding maken met extern bureaublad. De naam zal er mede debet aan zijn dat maar weinig mensen deze functie kennen en gebruiken. Maar niet alleen de naam speelt een rol: om deze functie via het internet te kunnen gebruiken, moet u de netwerkconfiguratie aanpassen gelukkig is dit zo gepiept.

Standaard staat een computer namelijk geen externe verbindingen toe en is het niet mogelijk een pc op afstand over te nemen. Om dit wel toe te staan, moet u de Windows-configuratie aanpassen. Klik op Start en daarna met de rechtermuisknop op Computer. Kies voor Eigenschappen. Een snellere optie is rechtsklikken op het pictogram voor Computer als dat al op het bureaublad staat. Klik op Instellingen voor externe verbindingen en wijzig bij Extern bureaublad de standaard keuze in Verbindingen met computers toestaan, ongeacht de versie van Extern bureaublad (minder veilig).

©PXimport

Door de opties voor de externe verbinding aan te passen, wordt het mogelijk een pc op afstand over te nemen.

Extra veilig

Als u het maken van externe verbindingen toestaat, hebt u de keuze uit twee opties. Een daarvan wordt door Microsoft al direct ‘minder veilig’ genoemd. De tweede is veiliger, dat is de optie Alleen verbindingen toestaan met computers waarop Extern bureaublad met netwerkniveauverificatie wordt uitgevoerd. Het belangrijkste verschil is dat de veiligere optie alleen is te gebruiken als de computer waarmee u de verbinding maakt, is voorzien van Windows 7. Weet u dat niet zeker of wilt u werkelijk vanaf iedere computer ter wereld uw thuiscomputer kunnen overnemen, dan is deze veiligere optie niet mogelijk. Weet u zeker dat u alleen vanaf een Windows 7-machine de verbinding met uw thuiscomputer zult maken, dan is het aan te bevelen zeker de veiligste methode te kiezen.

©PXimport

Alleen van Windows 7 naar Windows 7 of Vista kunt u deze veiligere optie gebruiken.

Niet elke Windows

Helaas kan niet elke versie van Windows op afstand worden overgenomen. De software om een andere pc over te nemen, de ‘remote desktop cliënt’, staat weliswaar op elke Windows-pc, maar de mogelijkheid een externe verbinding toe te staan, ontbreekt in een groot aantal versies van het besturingssysteem. Zo is het onder Windows XP alleen mogelijk een pc met Windows XP Professional op afstand over te nemen, en onder Windows Vista alleen Vista Business en Vista Ultimate. In Windows 7 geldt dit voor Windows 7 Professional en Ultimate. Waarom Microsoft dit niet ook toestaat in de Home Premium-versies, vraag het ons niet. Wij hebben het ook nooit begrepen.

Een vast ip-adres

De computer waarmee u een verbinding wilt maken, moet altijd hetzelfde ip-adres hebben. Het ip-adres kan veranderen omdat de meeste computers ingesteld zijn om DHCP te gebruiken. Dat werkt voor alledaags gebruik prima, maar niet wanneer u de computer wilt kunnen overnemen. Om er zeker van te zijn dat u de pc altijd kunt benaderen, klikt u met de rechtermuisknop op het netwerkpictogram naast de klok in de Windows Taakbalk. Kies Netwerkcentrum openen. Klik op Adapterinstellingen wijzigen en klik met de rechtermuisknop op de actieve LAN-verbinding. Selecteer in de lijst met onderdelen Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4) en Eigenschappen. Selecteer Het volgende IP-adres gebruiken en typ dan bij IP-adres, Subnetmasker en Standaardgateway het juiste ip-adres met bijbehorend subnetmasker en standaardgateway. Voer bij Voorkeur DNS-server en Alternatieve DNS-server eveneens deze gegevens in en bevestig met tweemaal een klik op OK.

©PXimport

Gebruik liever geen DHCP maar geef de netwerkschijf een vast, eigen ip-adres op het netwerk.

Een correct ip-adres vinden

Het biedt veel voordelen de computer van een eigen ip-adres te voorzien. Maar hoe bepaalt u dat adres? Open eerst op uw eigen computer een opdrachtprompt (via Start / Alle Programma’s / Bureau-accessoires). Typ het commando ipconfig /all en druk op Enter. Noteer het ip-adres, het Subnetmasker, de Standaardgateway en de DNS-servers. Het is nu mogelijk deze gegevens één op één over te nemen en te gebruiken om het ip-adres vast op de computer te configureren.

©PXimport

Een ip-configuratie laat zich het snelst via de DOS-prompt opvragen.

Een ip-adres buiten de DHCP-scope

Door het huidige ip-adres op te vragen en daarna ‘vast’ op de computer te configureren, neemt u eigenlijk een ip-adres uit de reeks adressen die door de DHCP-server worden gebruikt. Dat is niet per se verkeerd, maar het is handiger voor een adres buiten die reeks getallen te nemen. In de meeste gevallen zal de router ook de DHCP-server zijn. De router is het apparaat dat uw thuisnetwerk met het internet verbindt. Uw benadert uw router door in uw webbrowser het ip-adres van de Standaardgateway te voeren. De router is namelijk de Standaardgateway van uw netwerk. Login met gebruikersnaam en wachtwoord en zoek in de router naar de ip-configuratie van het netwerk en naar de reeks die wordt gebruikt voor de DHCP-server. Vaak is dat een kleiner deel of staat er een maximum aantal van bijvoorbeeld tien adressen die via DHCP worden uitgegeven. Kies een adres buiten deze DHCP-adressen, maar wel in hetzelfde netwerk. Heeft de router bijvoorbeeld adres 192.168.1.1 en geeft de router via DHCP de adressen 192.168.1.100 tot en met .150 uit, kies dan een adres tussen 192.168.1.1 en 192.168.1.100 of tussen 192.168.1.151 tot 255. Dat zijn de twee delen van alle ip-adressen in het netwerk die echter niet door DHCP worden gebruikt. Controleer of het gekozen adres niet al in gebruik is door een ander apparaat in het netwerk via het commando ping gevolgd door een spatie en het gekozen ip-adres. Krijgt u dan geen antwoord, dan is het adres vrij en kan het gebruikt worden als nieuw ‘vast’ adres van de computer die u op afstand wilt overnemen. Gebruik verder hetzelfde subnetmasker, dezelfde Standaardgateway en dezelfde nameservers als u al via het commando ipconfig /all had gevonden. Vragen? U vindt hulp op ons online forum.

©PXimport

Gebruik liever geen adres uit de DHCP-reeks.

Wachtwoord verplicht

Alleen een computer configureren om op afstand te kunnen worden overgenomen is niet voldoende. Zelfs niet wanneer beide computers in hetzelfde thuisnetwerk zitten en er geen routers en firewalls in het spel zijn. Gebruikers moeten rechten krijgen om de computer over te nemen en bovendien moet hun account voorzien zijn van een wachtwoord. Een wachtwoord instellen voor een account kan via Start / Configuratiescherm / Gebruikeraccounts en Ouderlijk Toezicht. Klik op Uw Windows-wachtwoord wijzigen / Een wachtwoord voor uw account instellen. Typ dan een wachtwoord in de regel Nieuw wachtwoord en herhaal het daarna in de regel Bevestig het nieuwe wachtwoord. Bevestig via Wachtwoord instellen.

Belangrijk! Het gebruikersaccount, het wachtwoord en de rechten de computer over te nemen moeten geconfigureerd zijn op de computer die u wilt overnemen op afstand. De computer die u gebruikt om de andere computer op afstand mee over te nemen speelt in geen rol - zolang er maar Windows XP, Vista of 7 op staat.

©PXimport

Alleen wanneer een account beveiligd is met een wachtwoord, kan het gebruikt worden om op afstand in te loggen.

Andere gebruikers selecteren

Verder moet de gebruiker beschikken over de juiste rechten. Standaard hebben alle gebruikers die ook Administrator of Beheerder zijn, overigens al de benodigde rechten. Om de gebruikers te selecteren die een computer op afstand mogen overnemen, klikt u met de rechtermuisknop op Computer in het menu Start en kiest u voor Eigenschappen. Kies Instellingen voor externe verbindingen en vervolgens Gebruikers selecteren. Klik op Toevoegen. Je zou verwachten een lijst met mogelijke gebruikers voorgeschoteld te krijgen, maar het venster dat nu verschijnt lijkt zo uit een serverversie van Windows weggelopen te zijn. Typ in het vak Geef de objectnamen op de naam van het gebruikersaccount van de gebruiker die u op afstand de computer wilt laten overnemen. Klik op Namen controleren. De naam worden gezocht en hopelijk gevonden. De notatie van de naam wordt aangepast in COMPUTERNAAM\Gebruikersnaam, maar dit bevestigt alleen maar dat de gebruiker is gevonden. Herhaal dit voor alle gebruikers en klik op OK.

©PXimport

Voeg gebruikers die de computer op afstand mogen overnemen toe aan de lijst met gebruikers met toegang tot extern bureaublad.

Verbinding maken

Nu de computer en gebruikers zijn geconfigureerd, kunt u een verbinding met een andere computer maken. Het is aan te bevelen dit altijd eerst in het thuisnetwerk van de computer te proberen, en pas daarna eventueel via het internet. Werkt het binnen het thuisnetwerk al niet dan is proberen of het via het internet wel werkt, zinloos. Om een andere computer in het eigen netwerk over te nemen, klikt u op Start / Alle Programma’s / Bureau-accessoires / Verbinding met ­extern bureaublad. Typ in de regel ‘Computer’ het ip-adres van de pc die u wilt overnemen en klik op Verbinden. In het volgende venster voert u een gebruikersnaam en wachtwoord in. Bij een eventuele vraag over het niet ­kunnen vaststellen van de identiteit van de externe computer, klikt u op Ja.

©PXimport

Snel een eerste verbinding maken met een andere computer.

Inloggen zonder wachtwoord

Het venster voor het maken van een externe verbinding kent een groot aantal opties. Standaard zijn die verborgen, maar met een klik op Opties zijn ze snel zichtbaar. Met de opties geopend is het mogelijk al direct de Gebruikersnaam op te geven. Ook kunt u het inloggen vereenvoudigen door de optie Mijn referenties mogen worden opgeslagen aan te vinken. Dan wordt ook uw wachtwoord bewaard en is de volgende keer alleen het opstarten van de verbinding voldoende om direct ingelogd te worden. Vink deze optie natuurlijk alleen aan als de computer waarmee u de verbinding maakt van u is en volledig vertrouwd.

©PXimport

Bewaar de referenties als u zeker weet dat anderen niet ook deze computer gebruiken en de opgeslagen credentials zullen misbruiken.

Handigheidjes

Om problemen bij de weergave van het Bureaublad van de andere computer te voorkomen, bijvoorbeeld doordat de computer die op afstand wordt overgenomen een veel hogere resolutie heeft, kunt u het venster schalen. Dit doet u via de optie Weergave configureren op het tabblad Weergave.

Als u de externe computer gebruikt, kan het handig zijn om de harde schijf in de eigen computer te gebruiken. Of de eigen printer. Dat kan ook door op het tabblad Lokale bronnen bij het onderdeel Lokale apparaten en bronnen een vinkje te zetten bij de Printers. Klik op Meer en op het plusje voor Stations en zet een vinkje bij de schijven die u wilt delen met de sessie op de computer op afstand. Wilt u alle schijven gebruiken, zet dan een vinkje voor Stations. Via de andere opties in dit scherm kunt u het Klembord delen en configureren hoe gebruikte toetscombinaties van de computer waarachter u zit en geluid van de computer op afstand, wordt gebruikt.

Snel een computer op afstand overnemen? Klik op Start en typ in het zoekvenster de letters mstsc. Druk op Enter en de functie voor het starten van een verbinding voor extern bureaublad wordt geopend.

Klaar? Sluit af met een klik op het rode kruis. Netter is het om de gebruiker uit te loggen op de computer op afstand. Klik in het venster van de externe verbinding op Start en via de pijl naast Afsluiten op Verbinding verbreken.

©PXimport

Met de weergaveopties regelt u de grootte van het scherm op afstand.

Werken met favorieten

Gebruikt u de mogelijkheid om een computer op afstand over te nemen vaak? Open het venster voor het maken van een verbinding voor extern bureaublad. Stel alle instellingen correct in. Klik dan op Opslaan als en bewaar het als bestand. Deze bestanden hebben de bestandsextensie .rdp. Kopieer ze naar een aparte map in (bijvoorbeeld Mijn Documenten) en maak snelkoppelingen op het Bureaublad.

©PXimport

Bewaar de instellingen van iedere externe verbinding voor gemakkelijk hergebruik.

Meerdere gebruikers?

Anders dan vaak gedacht, is het niet mogelijk met een Externe Verbinding een computer met meerdere mensen tegelijk te gebruiken. Wanneer u via een externe bureaublad-verbinding inlogt op een computer die al door iemand wordt gebruikt, krijgt u een waarschuwing te zien. Ook de persoon die al op die computer is ingelogd krijgt een melding en kan dertig seconden lang besluiten u geen toegang te geven. Daarna wordt automatisch de persoon die al ingelogd was, uitgelogd en kunt u op afstand de computer gebruiken. Omgekeerd, wanneer u op afstand bent ingelogd en iemand anders probeert de computer te gebruiken, krijgt u in uw sessie-op-afstand de melding dat iemand de computer gaat gebruiken. Dan hebt u 30 seconden om te zeggen dat u ingelogd wilt blijven.

Verbinden via het internet

Werkt het overnemen van de computer probleemloos via het thuisnetwerk, maak dan de stap naar internet. Blader in de router naar de firewall of, zoals het vaak genoemd wordt, naar PortForwarding of Toepassingen en Games. Configureer een verbinding voor TCP-poort 3389 naar het ip-adres van de computer die u via het internet wilt kunnen overnemen.

Om de verbinding vanaf het internet ook daadwerkelijk te maken, hebt u het ip-adres van uw netwerk nodig. Log in op de router en zoek het ip-adres van de router op de WAN-kant. Gebruik dit adres om vanaf elke plek op aarde uw thuiscomputer over te kunnen nemen.

©PXimport

Om via de router een externe verbinding te maken maken vanaf internet, moet de router-configuratie worden aangepast.

Gebruikerservaring

Voor een externe bureaubladverbinding is de uploadsnelheid van een internetverbinding belangrijk. Deze bepaalt namelijk veel meer dan de downloadsnelheid wat er met de externe verbinding mogelijk is. En bij veel internetverbindingen is de uploadsnelheid veel lager dan de downsnelheid. Het is dan ook slim om via het tabblad Gebruikerservaring de opties uit te schakelen die wel mooi eruit zien, maar erg veel bandbreedte vergen. Om het uzelf gemakkelijk te maken, kunt u bij Selecteer de juiste verbindingssnelheid voor de beste prestaties direct een profiel kiezen dat bij de internetverbinding past. De meest logische instellingen worden dan geselecteerd.

©PXimport

Deel apparaten op de eigen computer met de computer op afstand.

Een pc op afstand uitschakelen

Via het menu Start is het niet mogelijk een pc op afstand uit te schakelen. Om dit toch te kunnen doen, moet op de op afstand bestuurde pc een Opdrachtprompt worden geopend. Typ het commando shutdown –s gevolgd door een druk op Enter. Om een machine waarmee u verbinding hebt gemaakt opnieuw op te starten, typt u shutdown –r.

©PXimport

Schakel een computer op afstand uit via de DOS-prompt.

Niet alleen het saaie en repetitieve werk wordt vervangen door AI. Je bent óók als kenniswerker niet meer zeker van een baan. Software wordt al grotendeels door AI geschreven. Gelukkig kun je daar als hobbyprogrammeur ook enorm van profiteren. Het brengt naast tijdwinst ook veel gemak. We helpen je op weg met drie praktische tools: ChatGPT, Aider en de Windsurf Editor. We maken enkele eenvoudige voorbeelden, zodat je een helder beeld hebt van je potentiële workflow.

Grote taalmodellen zijn al zo goed dat je comfortabel complete programma’s door AI kunt laten maken, zelfs zonder enige programmeerkennis. Afhankelijk van de tools die je gebruikt, voelt dat toch alsof je samen aan code werkt, ook wel pair-programmeren genoemd. Je houdt dus enige controle en kunt er, als je oplet, veel van leren. Ook al wordt het harde werk door AI gedaan.

Een bijkomend voordeel is dat je heel gericht aanpassingen kunt laten doen of vragen kunt stellen over de code, zonder dat je de documentatie of websites als Stack Overflow hoeft door te spitten. Het is geen verrassing dat laatstgenoemde website met fors dalende bezoekersaantallen te maken heeft. Ook andere taken, zoals het schrijven van de documentatie, zijn snel geregeld.

In dit artikel gaan we een eenvoudig programma maken met AI, zodat je een goed beeld hebt van de workflow. We gebruiken drie verschillende tools. We starten met het vertrouwde ChatGPT, al kun je ook bijvoorbeeld voor Claude of Gemini kiezen. Daarna gaan we met Aider in combinatie met Git aan de slag. Daarmee werk je ‘samen’ aan programmacode via de opdrachtprompt, in ons voorbeeld binnen het vertrouwde Visual Studio Code. Tot slot gaan we met de Windsurf Editor aan de slag, een completere grafische ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI-features, die je van begin tot eind ondersteunt bij het maken van je programma. 

ChatGPT

Chatbot

Grote taalmodellen (LLM’s) vormen de basis voor chatbots als OpenAI’s ChatGPT en Anthropics Claude, maar óók voor de tools die we hierna behandelen. Feitelijk benaderen we de chatbots in dit eerste deel van het artikel rechtstreeks, via een browser of app. De andere tools gebruiken de API van deze bedrijven. Raadpleeg eventueel voor het starten met ChatGPT deze basiscursus.

De nieuwere modellen (we gebruiken overwegend ChatGPT 4o en Claude 3.5 Sonnet) laten heel goede resultaten zien voor programmeertaken. Ze helpen uiteraard niet alleen om programmacode te schrijven maar kunnen code ook uitleggen, fouten oplossen en de documentatie schrijven. Ook kun je uitstekend brainstormen over een project of ideeën. Het is daarom, óók als je andere tools voor programmeren gebruikt, enorm praktisch om erbij te hebben! Toegang tot ChatGPT is gratis met beperkingen. Een abonnement is minder gelimiteerd en geeft vaak toegang tot nieuwere modellen (zoals o1 of o3-mini). Zo’n abonnement is niet bruikbaar voor de andere tools, die gebruiken namelijk de API waarvoor je aparte credits moet aanschaffen.

Een chatbot biedt goede ondersteuning bij al je programmeervragen.

Eerste stappen

We beginnen met een eenvoudig voorbeeld en vragen aan ChatGPT om een spelletje boter-kaas-en-eieren te maken, ook wel bekend als tic-tac-toe. Hoewel het Engels soms betere resultaten kan geven, werken we voor dit artikel volledig in het Nederlands. We starten met deze prompt: “Maak een volledig functionele boter-kaas-en-eieren voor in een browser. Maak de HTML-structuur, voeg CSS-stijlen toe en implementeer de JavaScript-logica. Maak een scheiding tussen HTML, CSS en JavaScript. Zorg dat het programma responsief is zodat het bij elke schermgrootte werkt.”

ChatGPT genereert de gevraagde code. Je kunt individueel de HTML, CSS en JavaScript kopiëren. Om het te proberen, kun je alles plakken op websites als www.jsfiddle.net en www.codepen.io. Voor dit voorbeeld hebben we bij JSFiddle een projectpagina aangemaakt. We gaan dit voorbeeld in de volgende stappen verder verbeteren, steeds met links naar de verbeterde versie.

De eerste versies van het spel boter-kaas-en-eieren.

Geluiden toevoegen

We vragen ChatGPT om het programma aan te passen, zodat er een geluid wordt afgespeeld bij elke zet. ChatGPT voegt daarop een audio-element toe aan de HTML-code. Het past ook het script aan om dit aan te roepen bij elke zet. Je moet nog wel zelf het mp3-bestand plaatsen in de uiteindelijke programmamap of een volledige link naar het mp3-bestand invullen in de HTML-code:

Er zijn overigens veel websites waar je leuke geluidseffecten kunt vinden die je vrij kunt gebruiken, waaronder Pixabay. Op deze pagina zie je onze aangepaste versie.

De aangepaste HTML-code bevat een verwijzing naar een mp3-bestand.

Computertegenstander

We vragen ChatGPT vervolgens om een slimme computertegenstander toe te voegen, waarbij aan het begin van het spel wordt gekozen wie er mag beginnen. Via deze webpagina kun je deze versie zien. De computertegenstander blijkt in eerste instantie overigens helemaal niet zo slim, waardoor je makkelijk je potjes wint. Maar dat is snel opgelost. Na ons verzoek om de computertegenstander slimmer te maken, controleert het programma voortaan eerst op mogelijke winnende zetten en blokkeert het de tegenstander indien nodig. Als er geen direct winnende of blokkerende zetten zijn, kiest het een willekeurige lege cel. Deze slimmere versie kun je hier bekijken.

Het aangepaste script op een canvas in ChatGPT.

Uiterlijk verfraaien

Als laatste hebben we gevraagd het uiterlijk wat mooier te maken. Hierbij wordt voornamelijk de CSS-code aangepast om de visuele stijl van het spel te verbeteren. Het resultaat is geslaagd: ChatGPT geeft de achtergrond een mooi kleurverloop. Ook zijn de stijlen van de knoppen en speelvelden aangepast. Het levert een veel moderner en aantrekkelijker uiterlijk op.

Je kunt ChatGPT uiteraard steeds vragen om het script of een deel daarvan uit te leggen. Ben je het overzicht over de wijzigingen kwijt, dan kun je uiteraard ook vragen om de laatste HTML-code in te zien, of de laatste versie van het script. Eventueel op een canvas. Toch misten wij in ChatGPT soms wat overzicht en is het bovendien lastig om een stapje terug te doen als een aanpassing niet het gewenste resultaat oplevert. Dit zijn zaken die we in het volgende deel gaan aanpakken met Aider.

De gemoderniseerde versie van boter-kaas-en-eieren.

Aider

Opdrachtprompt

Voor grotere programmeerprojecten is het werken met een chatbot al snel vervelend en verwarrend. Veel praktischer is een tool die met jouw eigen projectbestanden werkt en zelf of samen de gewenste aanpassingen maakt. Als je geen moeite hebt met het werken met een opdrachtprompt, is Aider een uitstekende optie. Die tool helpt met het schrijven en aanpassen van code.

Aider is opensource en werkt met heel veel LLM’s samen. Hier gebruiken we de API voor Claude 3.5 Sonnet, maar je kunt ook de API van OpenAI gebruiken of een LLM die je zelf lokaal draait of elders, zoals via OpenRouter. De integratie met Git is enorm praktisch. Voor elke aangebrachte wijziging voert het een ‘commit’ uit, voorzien van een duidelijke omschrijving, zodat je achteraf een goed overzicht met alle veranderingen hebt en ook stapjes terug kunt doen. Niet alle alternatieven bieden dit en dat is vooral een gemis als er iets fout gaat en je geen idee meer hebt hoe je dat moet oplossen.

Aider werkt samen met alle gangbare LLM’s.

Voorbereiding

We willen weer laten zien hoe je het spelletje boter-kaas-en-eieren met Aider zou kunnen maken. We gebruiken het voor velen vertrouwde programma Visual Studio Code onder Windows en installeren Aider via een opdrachtprompt binnen die ontwikkelomgeving. Binnen de editor kun je uiteraard alle gegenereerde bestanden bekijken en handmatig aanpassen. Voor de installatie van Aider heb je Python nodig. Zet tijdens de installatie van Python een vinkje bij Add python.exe to PATH, zodat je Python vanuit elke map kunt aanroepen.

Installeer ook Visual Studio Code als je dat nog niet eerder hebt gedaan. Visual Studio Code biedt een mogelijkheid om Copilot als assistent te gebruiken, maar dat slaan we hier over.

Installeer ook Git, zodat versiebeheer mogelijk is. Kies tijdens de installatie van Git voor het gebruik van Visual Studio Code als standaardeditor. Verder kun je alle standaardinstellingen accepteren. Als je Python, Visual Studio Code en Git hebt geïnstalleerd, kun je door met de installatie van Aider.

Installeer Python onder Windows voordat je met Aider aan de slag gaat.

Installatie Aider

We kunnen nu Aider installeren. Open daarvoor Visual Studio Code en kies in het menu de optie Terminal / New Terminal. Verander de terminal, via de optie rechtsboven in het venster, naar Git Bash. Installeer daarna Aider met de volgende twee opdrachten:

Sluit de terminalvenster via het kruisje rechtsboven. Open dan een nieuwe terminal en wissel weer naar Git Bash. Als je Aider niet kunt aanroepen met aider zul je het PATH moeten uitbreiden met de aangegeven opdracht, zoals in het voorbeeld hieronder:

Zorg dat je in dit voorbeeld voor Claude 3.5 Sonnet een API-sleutel hebt en voldoende credits om mee te beginnen (zie het kader ‘API-sleutel maken voor Claude’). Exporteer deze API-sleutel zodat Aider deze direct kan gebruiken:

Maak nu een nieuwe map voor je toepassing, blader naar die map en maak een Git-repository:

Je kunt nu beginnen met programmeren, met de ondersteuning van Aider!

We installeren Aider om het binnen Visual Studio Code te gebruiken.

Programma maken

We gaan ons eerste programma maken. Zorg dat je een terminalvenster hebt geopend en bent gewisseld naar Git Bash. De assistent start je dan met de volgende opdracht:

Er wordt de eerste keer gevraagd om .aider* en .env toe te voegen aan .gitignore. Dat raden we aan! Hiermee voorkom je dat deze bestanden, vaak met wachtwoorden en dergelijke, per ongeluk in je Git-repository worden opgenomen en daardoor in potentie online komen, als je de repository via GitHub beschikbaar maakt.

Via de prompt kun je nu je opdrachten afvuren. We vragen zoals eerder om een volledig functionele en responsieve boter-kaas-en-eieren voor in een browser met de vereiste HTML-structuur, CSS-stijlen en JavaScript-logica in aparte bestanden.

Aider gaat direct aan de slag en laat heel overzichtelijk alle aanpassingen zien, met een beschrijving van de uiteindelijke functionaliteit. Het vraagt netjes of het de nieuwe bestanden mag maken (index.html, styles.css en script.js) en daarna of het deze mag openen in een browser. Het spel is in deze eerste versie volledig responsief met een duidelijke gebruikersinterface, houdt de speelstatus bij, detecteert wanneer iemand wint of als het een gelijkspel is, heeft een knop om het spel opnieuw te starten en is helemaal in het Nederlands. Een goed begin!

Aider heeft het programma voor ons uitgewerkt.

Aanpassingen maken

We vragen opnieuw in natuurlijke taal om wijzigingen te maken. De workflow is erg prettig. Aider geeft eerst aan welke bestanden waarschijnlijk moeten worden gewijzigd. Voor het geluid stelt het bijvoorbeeld wijzigingen in index.html en script.js voor. Dan vraagt Aider of het deze bestanden mag toevoegen aan de chat.

Als de radartjes zijn uitgedraaid, na interactie met Claude, geeft Aider heel nauwkeurig aan welke regels in welke bestanden moeten worden gewijzigd. Ook geeft Aider aan dat je een mp3-bestand genaamd move.mp3 in dezelfde map moet plaatsen.

We vragen Aider daarna ook om een slimme computertegenstander toe te voegen. Die is meteen heel slim en probeert direct te winnen als dat kan, blokkeert winnende zetten van de tegenstander, probeert het centrum te veroveren en kiest anders voor hoeken of willekeurige zetten.

Tot slot vragen we Aider om het programma te verfraaien met een moderner uiterlijk. Dat levert een flinke metamorfose op. Bekijk hier het resultaat.

Via een comfortabel proces maakt het alle gewenste aanpassingen.

Integratie met Git

De standaard integratie met Git biedt veel voordelen. Als Aider aanpassingen maakt aan een bepaald bestand zal het in Git een heldere beschrijving toevoegen aan de zogeheten commit. In Visual Studio Code kun je deze historische aanpassingen eenvoudig terugzien. Klik daarvoor op een bestand en open in de balk aan de linkerkant Timeline. Zorg dat de filterinstelling is ingesteld op Git History.

Nu zie je de commit-geschiedenis van het geselecteerde bestand. Door op een specifieke commit te klikken, kun je de aangebrachte wijzigingen bekijken. Binnen Aider zijn er ook nog wat trucjes. Zo kun je met /diff zien wat de laatste veranderingen zijn. Met /undo kun je die eenvoudig ongedaan maken.

We hebben de repository op GitHub gezet. Ook hier kun je alle veranderingen bekijken. Open daarvoor een bestand, zoals script.js, en ga dan rechtsboven naar History. Hier zie je de verschillende wijzigingen. Als je op een van de aanpassingen klikt, zie je netjes welke veranderingen in de code zijn gemaakt.

Je kunt handig zien welke historische wijzigingen zijn aangebracht in bestanden.

Git en GitHub

Aider gebruikt een git-repository. Sommige mensen verwarren dit met GitHub. Je kunt met Git prima alleen een lokale repository maken, op het systeem waarop je met Aider werkt. Optioneel kun je deze repository met GitHub verbinden, zodat je in feite een kopie in de cloud hebt. Dat is voor jezelf wel heel praktisch, omdat je veel makkelijker de wijzigingen kunt bijhouden en bestuderen. En je kunt ook met anderen samenwerken aan code.

Ook interessant om te lezen: GitHub Codespaces: altijd de juiste tools bij de hand

We hebben de repository gedeeld met GitHub, zodat je alle veranderingen kunt inzien.

Windsurf Editor

 Complete ontwikkelomgeving

Zoek je een completere ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI, dan zijn Cursor AI en Windsurf Editor twee populaire opties. Cursor AI is een gevestigde speler, maar krijgt steeds meer concurrentie van het nieuwere Windsurf Editor. Beide ontwikkelteams blijven verbeteringen doorvoeren om niet voor elkaar onder te doen.

Beide programma’s zijn bovendien klonen van Visual Studio Code, de bekende editor van Microsoft die we ook voor Aider hebben gebruikt. Daarom lijken ze in veel opzichten op elkaar. Het kan handig zijn om verschillende thema’s te gebruiken als je ze naast elkaar gebruikt, zodat je ze uit elkaar kunt houden.

Windsurf Editor werkt met een ingebouwde assistent genaamd Cascade.

Cascade

We hebben ook in Windsurf geprobeerd om het spelletje boter-kaas-en-eieren uit dit artikel te maken. De assistent in Windsurf Editor heet Cascade; via het Cascade-deelvenster kun je hem direct aan het werk zetten. Een leuk detail is dat niet alleen code wordt gegenereerd, maar dat er ook veel aanvullende acties voor je worden uitgevoerd, zoals het aanmaken van een map voor je project en voor de geluiden, en het maken van een mp3-bestand.

Bij elke stap kun je zien welke bestanden worden aangepast en de voorgestelde wijzigingen controleren en bevestigen. Je hoeft niet, zoals bij Aider, zelf een API-sleutel te regelen voor toegang. Je gebruikt steeds het model van Cascade en de administratieve kant wordt via je account geregeld, op basis van credits (zie volgende paragraaf). Zo’n diepere integratie is heel praktisch. Toch heeft de workflow veel overeenkomsten met Aider.

Via een deelvenster kun je een conversatie met Cascade voeren.

Werken met credits

Windsurf werkt met credits voor verschillende taken. Zo worden User Prompt-credits voor elke interactie met de assistent gebruikt en Flow Action-credits voor alle acties die worden uitgevoerd. Als je de limiet bereikt voor het premiummodel, wordt overgeschakeld naar het basismodel. De proefperiode van 14 dagen geeft je ruim voldoende credits om het voorbeeldprogramma uit dit artikel te maken. Sterker nog, je hebt ongeveer vijftien keer meer credits dan nodig, dus je kunt ook grotere en complexere programma’s proberen te maken.

Buiten die proefperiode is, om het premiummodel te gebruiken, een upgrade naar de Pro-versie bijna onvermijdelijk (ca. 18 euro per maand). Je hebt dan wel elke maand een ruime hoeveelheid credits en kunt vrij voordelig credits bijkopen.

Windsurf Editor werkt met een systeem van credits.

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!