Een browser gebruik je om te surfen. Adres intikken en gaan met die banaan. Zo’n minimalistische aanpak werkt, maar dan ga je wel voorbij aan een aantal ingebouwde mogelijkheden en opties die je surfomgeving prettiger, efficiënter of veiliger kunnen maken.

Tip 01: Chromium-thema’s

Met thema’s kun je je browser een ander uiterlijk geven. Open een nieuw tabblad in Chrome en selecteer onderaan Chrome aanpassen. Aan de rechterkant kun je kleuren wijzigen en zelfs specifieke schermkleuren kiezen met een pipet. Je kunt ook op Thema wijzigen klikken en een thema selecteren uit de beschikbare categorieën. Indien gewenst, schakel je rechtsboven Dagelijks vernieuwen in. Kies Een afbeelding uploaden als je een eigen afbeelding aan het thema wilt toevoegen. Onderaan kun je op Chrome Web Store drukken of direct de themabibliotheek bezoeken. Selecteer Toev. aan Chrome om een thema te gebruiken.

De mogelijkheden in andere Chromium-browsers zijn soortgelijk. In Edge bijvoorbeeld kun je thema’s aanpassen via Instellingen / Uiterlijk. Klik hier onderaan op Meer thema’s ontdekken of op Chrome Web Store voor meer thema’s in online bibliotheken.

Je kunt in Chromium-browsers ook per gebruikersprofiel een ander thema installeren, bijvoorbeeld een voor thuis en een voor het werk.

Tip 02: Firefox-thema’s

In Firefox kun je ook je eigen thema’s gebruiken. Open het Toepassingsmenu, selecteer Add-ons en thema’s, ga naar Thema’s en kies een geschikt thema of bezoek deze webpagina voor meer opties. Hier vind je ook de link Bouw uw eigen thema met Firefox Color, waarmee je de extensie kunt downloaden en installeren om snel je eigen thema’s te ontwerpen en aan Firefox toe te voegen.

Op tabbladen als Custom colors,Advanced colors en Custom backgrounds kun je verschillende ontwerpelementen aanpassen, inclusief een eigen afbeelding als achtergrond. Sla het thema op met Save als je klaar bent.

Tip 03: Chromium-profielen

Browserprofielen kunnen handig zijn bij meerdere gebruikers of verschillende projecten. In Chrome klik je rechtsboven op het profielpictogram. Kies Gast als je tijdens deze sessie geen cookies, zoek- of surfgeschiedenis wilt bewaren.

Voor een echt profiel kies je +Toevoegen. Klik op Inloggen om met een Google-account dit profiel te koppelen of op Doorgaan zonder account om bladwijzers, wachtwoorden en surfgeschiedenis alleen lokaal in dit profiel te bewaren. Het nieuwe profiel wordt toegevoegd; klik erop om het te activeren.

Ga naar Instellingen / Jij en Google en kies Synchronisatie aanzetten als je gegevens wilt synchroniseren met andere computers via je Google-account. Klik op Je Chrome-profiel aanpassen om onder meer de themakleur en de avatar van je profiel te wijzigen. Vroeger kon je in Chrome een profiel met een wachtwoord beveiligen, maar nu heb je daar helaas een extensie voor nodig: LockPW. Edge biedt vergelijkbare mogelijkheden, inclusief dezelfde LockPW-extensie.

Tip 04: Firefox-profielen

Firefox heeft een eigen profielbeheerder, hoewel deze minder uitgebreid is dan in Chromium-browsers. Als de browser is opgestart, typ je about:profiles in de adresbalk en klik je op Een nieuw profiel aanmaken. Klik in de wizard op Volgende, voer een profielnaam in en kies eventueel een (lege) map om alle profielgegevens in op te slaan. Klik op Voltooien om het profiel toe te voegen. Je kunt dit profiel dan opstarten in een nieuw browservenster, of het hernoemen of verwijderen.

Als Firefox nog niet is geopend, start je de profielbeheerder door op Windows-toets+R te drukken en firefox.exe -p in te voeren. Ook hier kun je gebruikersprofielen aanmaken, hernoemen en verwijderen. Als je wilt dat Firefox bij het opstarten altijd vraagt met welk profiel je wilt starten, verwijder je het vinkje bij Geselecteerd profiel gebruiken zonder te vragen bij het opstarten.

Je kunt ook zelf een snelkoppeling op je bureaublad maken om Firefox met een specifiek profiel te starten. Klik met de rechtermuisknop op je bureaublad en kies Nieuw / Snelkoppeling. Vul bij Geef de locatie van het item op het volgende in:

Bevestig met Volgende en Voltooien.

Tip 05 Beveiliging (Chrome)

Je browser is een vaak gebruikte toegangspoort tot het internet en daarmee een doelwit voor hackers en malware. Browsers nemen daarom steeds meer veiligheidsmaatregelen. We kijken in Chrome naar enkele minder bekende functies op dit gebied, meestal te vinden via Instellingen / Privacy en beveiliging.

Het is aan te raden om af en toe op de blauwe Nu checken-knop te drukken, zeker als Chrome je wachtwoorden opslaat. Google controleert dan of je opgeslagen wachtwoorden ook voorkomen in bekende datalekken. Als dat zo is, verander deze wachtwoorden dan zo snel mogelijk. Handig om weten: om opgeslagen wachtwoorden te exporteren naar een csv-bestand, ga je naar Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden, klik je op Wachtwoordmanager en op het knopje met de drie puntjes naast Opgeslagen wachtwoorden, waar je Wachtwoorden exporteren selecteert.

Bij Privacy en Beveiliging vind je onder Beveiliging de functie Safe Browsing. Hiermee kun je laten controleren op mogelijke wachtwoordlekken en kwaadaardige url’s. Hoewel dit handig is, deel je hierdoor wel extra informatie zoals webadressen, paginasegmenten, extensiegebruik, downloads en meer met Google. Je zult dus moeten afwegen of je dit wilt. Wijzelf houden het hier bij Standaardbeveiliging, met ingeschakelde wachtwoordwaarschuwing.

Tip 06: Privacy (Chrome)

De balans tussen veiligheid, surfcomfort en privacy kan dus soms delicaat zijn. Neem bijvoorbeeld de Chrome-wizard bij Privacy en beveiliging / Privacygids. Het activeren van functies voor zoek- en browsekwaliteit, synchronisatie van surfgeschiedenis, Safe Browsing (zie tip 5) en cookies van derden kan je veiligheid of surfcomfort verhogen, maar tegelijkertijd ten koste gaan van je privacy. Dit vraagt om een persoonlijke afweging.

Het kan ook zijn dat je het niet prettig vindt dat je internetprovider je DNS-verzoeken kan zien en zo kan achterhalen welke sites je bezoekt, zelfs via een versleutelde https-verbinding. Om dit te omzeilen, kun je DoH (DNS over https) in je browser inschakelen om ook de eigenlijke DNS-verzoeken te versleutelen.

In Chrome doe je dit via Privacy en beveiliging / Beveiliging, waar je de optie Beveiligde DNS gebruiken inschakelt. Je kunt kiezen voor Met je huidige serviceprovider, mits je provider standaard DoH ondersteunt. Of je kiest voor Met en selecteert een DoH-provider zoals Cloudflare of (Cisco) OpenDNS. Deze functie is trouwens ook te vinden in andere Chromium-browsers.

Sinds Windows 10 21H2 kun je DoH via de instellingen van Windows ook op systeemniveau activeren (zie onder meer dit artikel, voor Windows 11).

Tip 07 Beveiliging (Firefox)

Firefox is vaak de favoriete browser van gebruikers die veel waarde hechten aan maatwerk, veiligheid en privacy. Een manier om je beveiliging tegen malware en phishing-sites te verhogen in Firefox is door naar Privacy & Beveiliging te gaan en vervolgens alle drie de vakjes aan te vinken onder Beveiliging / Bescherming tegen misleidende inhoud en gevaarlijke software.

Het klopt dat voor deze beveiligingsfuncties bepaalde informatie naar Mozilla en sommige partners, zoals de Google Safe Browsing-service, kan worden gestuurd, maar deze omvat niet het volledige webadres (stringparameters worden bijvoorbeeld uitgesloten), en ook voor de controle van potentiële downloads wordt niet het volledige bestand verzonden. Je kunt de werking van deze functie zelf uittesten door te surfen naar https://www.itisatrap.org/firefox/its-a-trap.html, https://www.itisatrap.org/firefox/its-an-attack.html en https://www.itisatrap.org/firefox/unwanted.html.

Tip 08 Privacy (Firefox)

Firefox bevat heel wat interessante privacyinstellingen, die we hier helaas niet allemaal kunnen bespreken.

Stuur je liever geen persoonlijke data richting Mozilla, dan verwijder je het best de vier vinkjes bij Privacy en Beveiliging / Firefox-gegevensverzameling en -gebruik; standaard staan deze opties namelijk ingeschakeld.

Als je geen specifieke extensie zoals uBlock Origin of een DNS-filter zoals AdGuard Home gebruikt, kan het nuttig zijn om Firefox zo in te stellen dat het zelf zoveel mogelijk trackers en gerelateerde items blokkeert. Je kunt bijvoorbeeld Privacy & Beveiliging / Browserprivacy instellen op Streng in plaats van Standaard. Sommige websites zullen hierdoor mogelijk niet goed werken, maar je kan dit per geval aanpassen door op het (blauwe) schildje links van de adresbalk van de betreffende website te klikken en Verbeterde bescherming tegen volgen is AAN voor deze website uit te schakelen.

In deze sectie vind je ook de categorie DNS over HTTPS (DoH), met vier opties variërend van Uit (als je de standaard ingestelde DNS-resolver wilt gebruiken) tot Max. bescherming (waarbij Firefox altijd DoH gebruikt, bijvoorbeeld van aanbieders als Cloudflare of NextDNS).

Tip 09 Chrome zoekmachines

Als je in Chrome een andere zoekmachine dan Google wilt instellen, ga je naar Instellingen/Zoekmachine/Zoekmachines en Site Search beheren.

Hier zie je al een aantal alternatieven, zoals Bing en DuckDuckGo. Klik naast het gewenste alternatief op de drie puntjes en kies Instellen als standaard. Als de gewenste zoekmachine er niet tussen staat, klik dan op Toevoegen en vul een geschikte naam in, evenals een (korte) snelkoppeling en de exacte url.

Stel, je wilt de privacyvriendelijke zoekmachine Qwant toevoegen. Surf dan naar www.qwant.com, voer een zoekterm in (bijvoorbeeld test) en plak de resulterende url in het veld, maar vervang je zoekterm door %s, bijvoorbeeld: https://www.qwant.com/?q=%s&t=web. Je kunt op een vergelijkbare manier ook allerlei sites met een eigen zoekfunctie toevoegen. Het is goed mogelijk dat de url van eerder bezochte sites met een zoekfunctie al in de lijst met Inactieve Snelkoppelingen staat, waar je alleen maar op Activeren hoeft te klikken.

Over de werking van een snelkoppeling: stel dat je bij Qwant qw als snelkoppeling hebt ingetikt, dan hoef je voortaan op de adresbalk alleen maar qw in te tikken, gevolgd door de Tab-toets en een zoekterm om op die site meteen naar dat trefwoord te laten zoeken.

Vergelijkbare mogelijkheden zijn te vinden bij andere Chromium-browsers als Edge en Brave. Firefox is op dit vlak (standaard) minder flexibel.

Tip 10 Experimenteel

In de meeste browsers kun je ook met nieuwe functies experimenteren. In Chromium-browsers tik je hiervoor <browsernaam>://flags op de adresbalk, bijvoorbeeld chrome://flags, waarna honderden functies inclusief omschrijving verschijnen. In Firefox doe je dit door about:config in te voeren en op Het risico aanvaarden en doorgaan en Alles tonen te klikken.

In beide browsers kun je bovenaan een zoekterm invoeren om naar een specifieke functie te zoeken. Om de status van een functie te wijzigen, selecteer je in een Chromium-browser Enabled of Disabled. Met Reset all stel je alle functies in op de oorspronkelijke status. In Firefox wijzig je de status met de knop Omschakelen of je klikt op het potloodicoon voor een andere waarde. Handig is wel dat je hier een vinkje kunt plaatsen bij Alleen gewijzigde voorkeuren tonen om te zien wat je hebt aangepast.

Daarnaast kun je de meeste browsers ook aansturen met opdrachtregelparameters. Via deze pagina vind je een overzicht voor Chromium-browsers. Hier kun je terecht voor Firefox-parameters.

Houd er rekening mee dat zulke opties bij elke nieuwe browserversie kunnen veranderen of zelfs niet meer werken. Je kunt ook overwegen om naast je stabiele versie een bètaversie te installeren, met experimentele functies die in stabiele edities vaak nog niet beschikbaar zijn. Je vindt deze via Chrome Bèta, Microsoft Edge Beta, Brave Beta en Firefox Beta.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.