Steeds meer smartphones zijn te beveiligen met gezichtsherkenning. Het ontgrendelen gaat doorgaans even vlot als met je vingerafdruk en is sneller dan het intoetsen van een pincode of wachtwoord. Dat is leuk, maar de gezichtsherkenning op smartphones is meestal eenvoudig en onveilig. De consumentenbond kwam daar onlangs ook achter. Hoe zit dat?

Gezichtsherkenning wint aan populariteit

Van oudsher beveiligen we de inhoud van onze smartphones met een pincode, patroon of wachtwoord. Een paar jaar geleden introduceerden fabrikanten de vingerafdrukscanner, die sneller en eenvoudiger in gebruik is. De opvolger van de vingerafdrukscanner maakte brak vorig jaar door in de vorm van gezichtsherkenning. Deze ontwikkeling is te danken aan de iPhone X, die de vingerafdrukscanner inruilde voor sensoren die je gezicht scannen als je het toestel wil ontgrendelen.

En je weet, als de iPhone een nieuwe feature introduceert, gaan andere fabrikanten er ook mee aan de slag. In een jaar tijd zijn er dan ook tientallen, zo niet honderden smartphones uitgekomen die te beveiligen zijn met een scan van je gezicht. Motorola, OnePlus, Wiko, Xiaomi: zonder gezichtsherkenning lijk je als merk niet meer mee te tellen.

Onveilige gezichtsherkenning

Hoewel veel mensen denken dat de iPhone X is de eerste smartphone was met gezichtsherkenning, is dat niet waar. De iPhone X was de eerste telefoon met 3D-gezichtsherkenning. Het Android-besturingssysteem heeft al jaren een 2D-vorm van gezichtsherkenning ingebouwd, al werkt die op een andere manier. De Android-feature is ontworpen met gebruiksvriendelijkheid op één en veiligheid op twee.

De Android-methode scant je gezicht op de snelste manier: via de frontcamera. Na de eenmalige registratie (het laten scannen) van je gezicht, bekijkt de frontcamera bij een ontgrendelpoging of het actuele gezicht dat van de eigenaar is. Bij een ja wordt de telefoon ontgrendeld, wat doorgaans binnen een halve tot één seconde gebeurt. Gaat het om een ander gezicht of kan de scanner zijn werk niet doen (bijvoorbeeld omdat de camera niet genoeg licht opvangt), dan moet je jezelf aanmelden via je vooraf ingestelde back-up-methode als een pincode.

2D-gezichtsherkenning is – afhankelijk van de optimalisaties van de telefoonfabrikant – vlot tot razendsnel. Maar de beveiligingsmethode is ook onveilig, om de simpele reden dat een frontcamera niet geavanceerd genoeg is om een goede scan te maken. Een frontcamera heeft als primair doel het maken van selfies en het voeren van videogesprekken, en mist de benodigde technieken en sensoren om een hoge-kwaliteit gezichtsscan te maken.

Onlangs deed de Consumentenbond een test om de gezichtsherkenning van veel smartphones om de tuin te leiden. Door een foto voor de frontcamera te houden werd geprobeerd het toestel te ontgrendelen. Dit lukt bij onder meer de volgende smartphones:

Asus Zenfone 5 en Zenfone 5 Lite

BlackBerry Key2

General Mobile GM8

HTC U11+

Huawei P20 Pro, P20 en P20 Lite

Motorola Moto E5

Motorola Moto G6 Play

LG K9

Motorola One

Nokia 3.1

Nokia 7.1

Samsung Galaxy A7 (2018)

Samsung Galaxy A8 en A8+

Sony Xperia XZ2

Sony Xperia XZ2 Compact

Sony Xperia XZ2

Sony Xperia XZ3

Xiaomi Mi A2

©PXimport

Fabrikanten die 2D-gezichtsherkenning gebruiken op hun telefoons, roepen maar al te graag dat hun toestel te beveiligen is met je gezicht. Logisch: mensen kennen de feature van de iPhone en/of vinden het een futuristische methode die vast goed en veilig werkt. Maar gezichtsbeveiliging via de frontcamera is niet waterdicht, zo blijkt uit testen van beveiligingsonderzoekers, journalisten en gebruikers. De frontcamera is te foppen, al verschilt het per toestel hoe eenvoudig (of lastig) dit is.

Voorbeelden van onveilige 2D-gezichtsherkenning zijn er genoeg. De frontcamera van de OnePlus 6 kan bijvoorbeeld gefopt worden met een geprinte selfie, zo bewezen journalisten van het Amerikaanse Mashable eerder dit jaar. En de scanner van de Samsung Galaxy Note 8 van vorig jaar is wel heel eenvoudig voor de gek te houden, toont een Twitter-gebruiker aan in onderstaande video.

Deze vorm van gezichtsherkenning is veiliger

Je smartphone beveiligen met 2D-gezichtsherkenning is dus snel, maar niet honderd procent veilig. Wil je de snelheid én de veiligheid, dan heb je een toestel nodig met 3D-gezichtsherkenning. Zoals gezegd was de iPhone X de eerste telefoon met deze techniek. Bij 3D-scanning wordt naast een frontcamera ook een infraroodsensor en een dot projector gebruikt, waarmee je gezicht op tal van punten gecontroleerd wordt.

Uit testen blijkt dat deze methode, die Apple Face ID noemt, praktisch in alle gevallen snel en alleen bij het juiste gezicht ontgrendelt. Alleen bij eeneiige tweelingen die nauwelijks van elkaar te onderscheiden zijn, kan Face ID heel soms foutief ontgrendelen. Face ID zit ook op de nieuwste iPhone’s (XR, XS en XS Max) en de iPad Pro (2018).

Huawei heeft de techniek van Face ID op een iets andere manier overgenomen en in zijn Mate 20 Pro-telefoon gestopt. Uit onderzoeken en onze eigen ervaring blijkt dat Huawei’s methode nog iets sneller is dan Face ID. De beveiligingsmethode zou even veilig moeten zijn, maar daar is niet iedereen van overtuigd. Twee Duitse journalisten van AndroidPit laten in een video zien dat de Mate 20 Pro van collega 1 ontgrendelt als collega 2 zijn gezicht voor de scanner houdt. De twee mannen lijken veel op elkaar, maar niet genoeg om verwarring te moeten veroorzaken bij de scanner. Omdat de Huawei-smartphone nog op testsoftware draaide, is het mogelijk dat het om een technische fout ging. Hier moet later meer over bekend worden.

©PXimport

En de irisscanner dan?

Een paar jaar geleden brachten Microsoft (Lumia) en Samsung (Galaxy) al smartphones uit met een irisscanner. Die scant je oog, en lijkt daarmee nog specifieker en veiliger dan een gezichtsscan. Niets is minder waar: de irisscanner is relatief eenvoudig te foppen. Niet door een zakkenroller die je toestel steelt in de trein, maar wel door hackers die een foto van jouw gezicht hebben. Duitse hackers wisten zo de irisscanner van de Samsung Galaxy S8 om de tuin te leiden. Conclusie? De irisscanner is veiliger dan een 2D-scan van je gezicht, maar vermoedelijk minder veilig dan een 3D-scan.

Vertrouwen in je smartphonefabrikant

Wat hebben gezichtsherkenning, de irisscanner en de vingerafdrukscanner gemeen? Het zijn alle drie vormen van biometrische beveiliging. Dat wil zeggen: je beveiligt je telefoon door iets van jezelf te laten scannen. Zeer persoonlijke gegevens: je vingerafdruk zit bijvoorbeeld in je paspoort en komt straks ook in je identiteitsbewijs. Je moet er met het oog op bijvoorbeeld identiteitsfraude niet aan denken dat deze gegevens op de digitale straat belanden.

We mogen er dus van uitgaan dat smartphonefabrikanten je vingerafdruk (of andere scan) goed versleuteld en lokaal op je toestel opslaan. Dat beloven de telefoonmakers ook, maar volledige controle is niet mogelijk. Met het oog op veiligheid, houden de merken informatie over deze gegevens(opslag) voor het grootste deel geheim. Begrijpelijk, maar dat maakt het gebruiken van een biometrische beveiligingsvorm ook een vertrouwenskwestie.

©PXimport

Biometrische beveiliging maakt je afhankelijk

Hoe snel en gebruiksvriendelijk de genoemde vormen van biometrische beveiliging ook zijn, ze maken je afhankelijk van de techniek van een ander. In dit geval de smartphonefabrikant, al is die bij degelijke scanners voor een deel afhankelijk van de onderdelen en kennis van andere bedrijven.

Je telefoonmaker bepaalt hoe de biometrische beveiligingsvorm werkt, wat de eisen zijn en staat garant voor de stabiliteit en accuraatheid van de scanner. Jij als gebruiker hebt hier niets over te zeggen en daar is niet iedereen blij mee. Wil je de controle over hoe je je smartphone beveiligt, dan kun je beter kiezen voor een pincode of wachtwoord.

Zo’n beveiligingsmethode is, ervan uitgaande dat je op je toestel niet de pincode van je pinpas hergebruikt, bovendien privacyvriendelijker. Met een ‘willekeurige’ pincode of wachtwoord kan een kwaadwillende immers minder nare dingen dan met jouw vingerafdruk of andere biometrische scan. Daar staat tegenover dat het invoeren van een pincode of wachtwoord langer duurt dan ontgrendelen met je gezicht, oog of vinger.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.