Wil je grip krijgen op je uitgaven, dan is het een goed idee om je vaste lasten en variabele kosten bij te houden. Dat doe je natuurlijk in Excel. In dit artikel leer je hoe je bedragen automatisch laat verkleuren, zodat je meteen ziet hoe je ervoor staat. Dit werkt door middel van de optie voorwaardelijke opmaak in Excel.

We gaan aan de slag met de functie Voorwaardelijke opmaak. Daarmee krijgen getallen of cellen een kleur, afhankelijk van de voorwaarde die je opgeeft. We hebben als voorbeeld een aantal vaste lasten onder elkaar gezet. Alle omschrijvingen staan in kolom A. In kolom B staan de bedragen die in januari moeten worden betaald. In kolom C neem je het opschrift uit onderstaande afbeelding over.

©PXimport

In kolom D komen de bedragen die je in februari moet betalen, kolom F is voor de bedragen van maart enzovoort. De meeste bedragen moeten iedere maand betaald worden, andere bedragen slechts drie keer per jaar of zelfs maar eenmaal per jaar. Je noteert in de kolommen van alle maanden welke bedragen daarin horen.

Om aan te geven dat een bedrag in januari (in kolom B) is betaald, typ je er in kolom C iets naast: je typt een x, of OK of het woord betaald of je vult de datum in waarop het is betaald; maakt niet uit. Heb je een bedrag van de februari-kolom betaald, dan noteer je je aanduiding in kolom E enzovoort.

Opmaakformule

Vervolgens zorgen we dat het betreffende bedrag rood wordt zodra je er iets naast hebt getypt. Wellicht ben je bekend met Voorwaardelijke opmaak in Excel. Daarmee laat je een cel verkleuren, afhankelijk van het getal dat daarin staat. Als dan bijvoorbeeld het getal groter wordt dan 10, wordt de cel geel en wordt dat getal vet.

Nu willen wij niet de cel laten verkleuren als het getal in diezelfde cel verandert, maar als er in de cel ernaast iets wordt getypt. Die voorwaarde stel je in door middel van een formule.

Selecteer de cellen B3 tot en met B30 en klik in het tabblad Start op Voorwaardelijke opmaak. Het menu dat opent, geeft de voor de hand liggende instellingen, maar wij gaan voor een gevorderde optie. Kies onder in dat menu Nieuwe regel; in het venster dat verschijnt, kies je Een formule gebruiken om te bepalen welke cellen worden opgemaakt, waarop een invoervak verschijnt. Daarin voer je de formule in: =C3>0.

©PXimport

Is te doen, toch? Let erop dat in deze formule het rijnummer (de 3 van C3) gelijk is aan het nummer van de eerste rij die je hebt geselecteerd, de 3 van B3 in dit geval.

Klik in ditzelfde venster op Opmaak; het venster Cellen opmaken gaat open. Neem de tab Lettertype, want hiermee bepaal je de kleur van het bedrag. Kies met de keuzelijst onder Kleur voor rood. Om te zorgen dat het bedrag ook vet wordt, klik je onder Tekenstijl op Vet. Sluit de vensters door driemaal op OK te klikken.

Zodra je nu in kolom C iets naast het bedrag typt (een x, OK, een datum of een woord), wordt het bedrag zelf rood en vet.

Het leuke is dat dit ook werkt voor negatieve bedragen, dus voor bedragen die je ontvangt, zoals storneringen van een incasso. Want de formule =C3>0 houdt niet in dat er een positief bedrag moet staan, maar betekent louter: als er ook maar iets staat in kolom C (ook een letter of een woord geldt als ‘groter dan nul’). Waarop dan de cel ernaast in kolom B zal verkleuren.

Wil je deze voorwaardelijke opmaak bijstellen, dan klik je op een van de cellen die je zojuist hebt ingesteld (in kolom B), klik je op Voorwaardelijke opmaak, Regels beheren en Regel bewerken.

Cel verkleuren

Misschien vind je het niet handig om het betaalde bedrag rood en vet te maken en wil je liever dat de cel met dat bedrag in dat geval grijs kleurt. Zet dan dezelfde stappen als hiervoor; klik na het invoeren van de formule op Opmaak, maar klik in het venster Cellen opmaken op de tab Opvulling en kies uit het kleurenpalet een grijstint. Dan zal de cel met het bedrag grijs kleuren zodra je in kolom C iets naast het bedrag typt.

Dezelfde formule wordt op alle cellen toegepast

Je hebt de formule =C3>0 ingegeven voor de hele serie B3 tot en met B30. Zien hoe dat werkt? Klik nog eens op cel B3, klik in het lint Start op Voorwaardelijke opmaak en klik in het menu op Regels beheren. Rechts in het venster ziet je Formule: =C3>0; dat is de voorwaarde, de if-then, maar zonder ALS ervoor. Onder Opmaak zie je het voorbeeld van de opmaak. Links lees je onder Van toepassing op: voor welke cellen deze regel geldt: =$B$3:$B$30 in ons geval. Denk de dollartekens even weg, dan staat er B3 tot en met B30 (dit is een zogeheten absolute verwijzing).

Sluit dit venster en klik op een cel een paar rijen lager, bijvoorbeeld op B5. Klik weer op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster met de instellingen zie je precies dezelfde formule! Je zou verwachten dat hier zou staan =C5>0, zoals het rijnummer gewoonlijk opschuift als je een formule omlaag kopieert. Dat gebeurt bij voorwaardelijke opmaak ook wel, maar je ziet dat hier niet. Je ziet alleen de formule zoals die geldt voor de eerste cel in deze serie.

Zolang rijnummer 3 van C3 maar gelijk is aan rijnummer 3 van B3 onder Van toepassing op, kun je ervan op aan dat op de achtergrond voor de kleur van B5 de formule wordt toegepast =C5>0. Dat gaat ook goed, maar dat is in dit venster dus niet te zien.

©PXimport

Opmaak kopiëren

We hebben de voorwaardelijke opmaak voor de eerste maand, januari, ingesteld. Voor de volgende maanden wordt het makkelijk, wan je kunt deze opmaak kopiëren. Ken je het trucje met de opmaak-kwast? Dat is de knop links boven in het lint Start, onder Knippen en Kopiëren. Die heet Opmaak kopiëren/plakken en dat is precies wat deze knop doet. Is een cel bijvoorbeeld geel en vet, en wil je een andere cel ook deze opmaak geven, dan klik je op de gele en vette cel, klik je op de knop Opmaak kopiëren/plakken en klik je u op een andere cel; de opmaak van de eerste cel wordt dan overgebracht op de andere cel.

Dat kan deze knop ook met een hele kolom: klik op de letter van een bepaalde kolom, klik op Opmaak kopiëren/plakken en klik op de letter van een andere kolom; alle kenmerken van de eerste kolom worden overgebracht op de andere kolom. En als je niet op die ene andere kolom klikt, maar over meer kolomletters sleept, worden alle kenmerken van de originele kolom overgebracht op die andere kolommen.

©PXimport

Dat kan ook voor twee kolommen die naast elkaar staan. Klik je nog even op kolom B, klik op de knop Randen en kies uit het menu de Linkerrand. Klik op kolom C, klik op de knop Randen en kies uit het menu de Rechterrand. Zo wordt duidelijk dat deze beide kolommen bij elkaar horen, bij de maand januari. De opmaak van deze randen, plus de voorwaardelijke opmaak, gaan we kopiëren met de kwast Opmaak kopiëren/plakken.

Selecteer de kolommen B en C (klik hiervoor op kolomletter B en sleep opzij, zodat B en C geselecteerd zijn). Klik op de knop Opmaak kopiëren/plakken, sleep over de kolommen D tot en met Y en laat los; alle opmaak van kolom B en C wordt overgebracht op de andere maanden van het jaar.

©PXimport

Indrukwekkende code

Wil je terugzien dat deze voorwaardelijke opmaak in de kolommen met de bedragen is terechtgekomen, klik dan op een cel met een bedrag, bijvoorbeeld op F6. Klik op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster met de instellingen zie je onder Van toepassing op een indrukwekkende code. Dat zijn de cellen 3 tot en met 30 van de kolommen B, D, F enzovoort, van precies de twaalf maanden.

Bij Formule zie je nog steeds =C3>0. Deze formule wordt dus ook horizontaal toegepast, op de kolommen om en om, en automatisch aangepast. In kolom D kijkt Excel of er iets in kolom E staat, in kolom F wordt gecheckt of er iets naast staat in kolom G enzovoort.

©PXimport

Variabele kosten

Vaste kosten laten zich redelijk voorspellen, maar met variabele kosten wordt dat lastiger. En nu we toch met het huishoudboekje bezig zijn, willen we die ook meenemen. Bij de variabele kosten willen we niet weten of een bedrag betaald is, maar of dat bedrag hoger of lager was dan begroot. Hiervoor zetten we een begroting op voor twaalf maanden, voeren we in een aparte tabel de werkelijke bedragen in en vergelijken we die twee met elkaar. Vervolgens laten we via voorwaardelijke opmaak met kleur weergeven of het bedrag hoger of lager was dan verwacht.

De opzet ziet eruit als onderstaande afbeelding.

©PXimport

In kolom Q tot en met AB staan de maanden met de bedragen die je verwacht. In kolom B tot en met M staan dezelfde maanden en daar komen de werkelijke bedragen. Kolom N telt de bedragen van elke post op, in N3 staat daarvoor de formule =SOM(B3:M3).

Kolom O berekent het gemiddelde per maand; hiervoor staat in O3 de formule: =N3/12. Kopieer deze beide cellen omlaag. Kopieer N3 ook naar AC3, kopieer O3 naar AD3 en kopieer ze daar omlaag, zodat je ook bij de begroting de totalen van elke post ziet met het gemiddelde per maand.

Bedragen vergelijken

Je houdt in de linkerhelft, onder WERKELIJK, je werkelijke uitgaven bij. Als een bedrag in werkelijkheid lager is dan begroot, is dat een meevaller. We willen dat de cel met dit bedrag dan groen wordt. Een bedrag dat in werkelijkheid hoger uitvalt dan was begroot, is een tegenvaller, die cel moet rood worden. We stellen de voorwaardelijke opmaak in één klap voor de hele tabel in. Selecteer de cellen B3 tot en met O30, begin met het selecteren in B3 en sleep schuin omlaag. In het Naamvak, links van de formulebalk, moet je B3 zien. Dit is belangrijk, want we stellen hierna de formule op, zoals die voor B3 geldt, en dan wordt deze achter de schermen op alle geselecteerde cellen toegepast.

Klik op Voorwaardelijke opmaak en kies Nieuwe regel; er verschijnt een venster. Kies Een formule gebruiken… en voer in het vak de formule in: =B3<Q3.

Klik in dit venster op Opmaak, neem in het volgende venster de tab Opvulling en kies lichtgroen. Sluit de vensters met een klik op OK. Hetzelfde gebied is nog geselecteerd? Klik dan nogmaals op Voorwaardelijke opmaak, Nieuwe regel. Kies weer Een formule gebruiken… en voer in het vak de formule in: =B3>Q3. Klik op Opmaak, neem weer de tab Opvulling en kies een lichte kleur rood. Sluit deze vensters.

We gaan testen: typ in B3 eens een bedrag kleiner dan Q3: de cel met dit bedrag wordt groen. Typ in B3 een bedrag groter dan Q3: de cel wordt rood. En is het bedrag in B3 gelijk aan Q3, dan blijft de cel wit. Dit effect geldt voor de hele tabel WERKELIJK. Je kunt onder elke maand een bedrag invoeren; dat wordt dan meteen vergeleken met wat je begroot had en de cel verschiet van kleur.

©PXimport

Groene bedragen

Hier en daar zie je een groene cel zonder bedrag. Had je bijvoorbeeld voor de bus in juli 50 euro begroot, maar heb je daaraan in juli niets uitgegeven, dan wordt die cel groen, want niets is kleiner dan 50. Wil je dat lege cellen wit blijven en pas groen worden als je daar ook echt een lager bedrag hebt ingevuld, stel de formule dan even bij.

Klik hiervoor op een van de cellen van de tabel WERKELIJK (je hoeft niet de hele tabel te selecteren), klik in het tabblad Start op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster dat verschijnt, dubbelklik je op de regel met het groene vlak (of klik op Regel bewerken); het vak met de formule verschijnt. Verander deze formule in: =EN(B3>0;B3<Q3).

De functie EN zegt hier: het bedrag in B3 moet groter zijn dan nul EN dat bedrag moet kleiner zijn dan Q3. Pas dan wordt de cel groen. Dat geeft een rustiger beeld.

©PXimport

Wil je meer lezen over de talloze mogelijkheden van Voorwaardelijke opmaak, lees dan het kleurrijke ‘ExpertHandboek Datavisualisatie in Excel’. Of ‘Excel voor professionals’, beide zijn geschreven door deze auteur.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.