Wil je grip krijgen op je uitgaven, dan is het een goed idee om je vaste lasten en variabele kosten bij te houden. Dat doe je natuurlijk in Excel. In dit artikel leer je hoe je bedragen automatisch laat verkleuren, zodat je meteen ziet hoe je ervoor staat. Dit werkt door middel van de optie voorwaardelijke opmaak in Excel.

We gaan aan de slag met de functie Voorwaardelijke opmaak. Daarmee krijgen getallen of cellen een kleur, afhankelijk van de voorwaarde die je opgeeft. We hebben als voorbeeld een aantal vaste lasten onder elkaar gezet. Alle omschrijvingen staan in kolom A. In kolom B staan de bedragen die in januari moeten worden betaald. In kolom C neem je het opschrift uit onderstaande afbeelding over.

©PXimport

In kolom D komen de bedragen die je in februari moet betalen, kolom F is voor de bedragen van maart enzovoort. De meeste bedragen moeten iedere maand betaald worden, andere bedragen slechts drie keer per jaar of zelfs maar eenmaal per jaar. Je noteert in de kolommen van alle maanden welke bedragen daarin horen.

Om aan te geven dat een bedrag in januari (in kolom B) is betaald, typ je er in kolom C iets naast: je typt een x, of OK of het woord betaald of je vult de datum in waarop het is betaald; maakt niet uit. Heb je een bedrag van de februari-kolom betaald, dan noteer je je aanduiding in kolom E enzovoort.

Opmaakformule

Vervolgens zorgen we dat het betreffende bedrag rood wordt zodra je er iets naast hebt getypt. Wellicht ben je bekend met Voorwaardelijke opmaak in Excel. Daarmee laat je een cel verkleuren, afhankelijk van het getal dat daarin staat. Als dan bijvoorbeeld het getal groter wordt dan 10, wordt de cel geel en wordt dat getal vet.

Nu willen wij niet de cel laten verkleuren als het getal in diezelfde cel verandert, maar als er in de cel ernaast iets wordt getypt. Die voorwaarde stel je in door middel van een formule.

Selecteer de cellen B3 tot en met B30 en klik in het tabblad Start op Voorwaardelijke opmaak. Het menu dat opent, geeft de voor de hand liggende instellingen, maar wij gaan voor een gevorderde optie. Kies onder in dat menu Nieuwe regel; in het venster dat verschijnt, kies je Een formule gebruiken om te bepalen welke cellen worden opgemaakt, waarop een invoervak verschijnt. Daarin voer je de formule in: =C3>0.

©PXimport

Is te doen, toch? Let erop dat in deze formule het rijnummer (de 3 van C3) gelijk is aan het nummer van de eerste rij die je hebt geselecteerd, de 3 van B3 in dit geval.

Klik in ditzelfde venster op Opmaak; het venster Cellen opmaken gaat open. Neem de tab Lettertype, want hiermee bepaal je de kleur van het bedrag. Kies met de keuzelijst onder Kleur voor rood. Om te zorgen dat het bedrag ook vet wordt, klik je onder Tekenstijl op Vet. Sluit de vensters door driemaal op OK te klikken.

Zodra je nu in kolom C iets naast het bedrag typt (een x, OK, een datum of een woord), wordt het bedrag zelf rood en vet.

Het leuke is dat dit ook werkt voor negatieve bedragen, dus voor bedragen die je ontvangt, zoals storneringen van een incasso. Want de formule =C3>0 houdt niet in dat er een positief bedrag moet staan, maar betekent louter: als er ook maar iets staat in kolom C (ook een letter of een woord geldt als ‘groter dan nul’). Waarop dan de cel ernaast in kolom B zal verkleuren.

Wil je deze voorwaardelijke opmaak bijstellen, dan klik je op een van de cellen die je zojuist hebt ingesteld (in kolom B), klik je op Voorwaardelijke opmaak, Regels beheren en Regel bewerken.

Cel verkleuren

Misschien vind je het niet handig om het betaalde bedrag rood en vet te maken en wil je liever dat de cel met dat bedrag in dat geval grijs kleurt. Zet dan dezelfde stappen als hiervoor; klik na het invoeren van de formule op Opmaak, maar klik in het venster Cellen opmaken op de tab Opvulling en kies uit het kleurenpalet een grijstint. Dan zal de cel met het bedrag grijs kleuren zodra je in kolom C iets naast het bedrag typt.

Dezelfde formule wordt op alle cellen toegepast

Je hebt de formule =C3>0 ingegeven voor de hele serie B3 tot en met B30. Zien hoe dat werkt? Klik nog eens op cel B3, klik in het lint Start op Voorwaardelijke opmaak en klik in het menu op Regels beheren. Rechts in het venster ziet je Formule: =C3>0; dat is de voorwaarde, de if-then, maar zonder ALS ervoor. Onder Opmaak zie je het voorbeeld van de opmaak. Links lees je onder Van toepassing op: voor welke cellen deze regel geldt: =$B$3:$B$30 in ons geval. Denk de dollartekens even weg, dan staat er B3 tot en met B30 (dit is een zogeheten absolute verwijzing).

Sluit dit venster en klik op een cel een paar rijen lager, bijvoorbeeld op B5. Klik weer op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster met de instellingen zie je precies dezelfde formule! Je zou verwachten dat hier zou staan =C5>0, zoals het rijnummer gewoonlijk opschuift als je een formule omlaag kopieert. Dat gebeurt bij voorwaardelijke opmaak ook wel, maar je ziet dat hier niet. Je ziet alleen de formule zoals die geldt voor de eerste cel in deze serie.

Zolang rijnummer 3 van C3 maar gelijk is aan rijnummer 3 van B3 onder Van toepassing op, kun je ervan op aan dat op de achtergrond voor de kleur van B5 de formule wordt toegepast =C5>0. Dat gaat ook goed, maar dat is in dit venster dus niet te zien.

©PXimport

Opmaak kopiëren

We hebben de voorwaardelijke opmaak voor de eerste maand, januari, ingesteld. Voor de volgende maanden wordt het makkelijk, wan je kunt deze opmaak kopiëren. Ken je het trucje met de opmaak-kwast? Dat is de knop links boven in het lint Start, onder Knippen en Kopiëren. Die heet Opmaak kopiëren/plakken en dat is precies wat deze knop doet. Is een cel bijvoorbeeld geel en vet, en wil je een andere cel ook deze opmaak geven, dan klik je op de gele en vette cel, klik je op de knop Opmaak kopiëren/plakken en klik je u op een andere cel; de opmaak van de eerste cel wordt dan overgebracht op de andere cel.

Dat kan deze knop ook met een hele kolom: klik op de letter van een bepaalde kolom, klik op Opmaak kopiëren/plakken en klik op de letter van een andere kolom; alle kenmerken van de eerste kolom worden overgebracht op de andere kolom. En als je niet op die ene andere kolom klikt, maar over meer kolomletters sleept, worden alle kenmerken van de originele kolom overgebracht op die andere kolommen.

©PXimport

Dat kan ook voor twee kolommen die naast elkaar staan. Klik je nog even op kolom B, klik op de knop Randen en kies uit het menu de Linkerrand. Klik op kolom C, klik op de knop Randen en kies uit het menu de Rechterrand. Zo wordt duidelijk dat deze beide kolommen bij elkaar horen, bij de maand januari. De opmaak van deze randen, plus de voorwaardelijke opmaak, gaan we kopiëren met de kwast Opmaak kopiëren/plakken.

Selecteer de kolommen B en C (klik hiervoor op kolomletter B en sleep opzij, zodat B en C geselecteerd zijn). Klik op de knop Opmaak kopiëren/plakken, sleep over de kolommen D tot en met Y en laat los; alle opmaak van kolom B en C wordt overgebracht op de andere maanden van het jaar.

©PXimport

Indrukwekkende code

Wil je terugzien dat deze voorwaardelijke opmaak in de kolommen met de bedragen is terechtgekomen, klik dan op een cel met een bedrag, bijvoorbeeld op F6. Klik op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster met de instellingen zie je onder Van toepassing op een indrukwekkende code. Dat zijn de cellen 3 tot en met 30 van de kolommen B, D, F enzovoort, van precies de twaalf maanden.

Bij Formule zie je nog steeds =C3>0. Deze formule wordt dus ook horizontaal toegepast, op de kolommen om en om, en automatisch aangepast. In kolom D kijkt Excel of er iets in kolom E staat, in kolom F wordt gecheckt of er iets naast staat in kolom G enzovoort.

©PXimport

Variabele kosten

Vaste kosten laten zich redelijk voorspellen, maar met variabele kosten wordt dat lastiger. En nu we toch met het huishoudboekje bezig zijn, willen we die ook meenemen. Bij de variabele kosten willen we niet weten of een bedrag betaald is, maar of dat bedrag hoger of lager was dan begroot. Hiervoor zetten we een begroting op voor twaalf maanden, voeren we in een aparte tabel de werkelijke bedragen in en vergelijken we die twee met elkaar. Vervolgens laten we via voorwaardelijke opmaak met kleur weergeven of het bedrag hoger of lager was dan verwacht.

De opzet ziet eruit als onderstaande afbeelding.

©PXimport

In kolom Q tot en met AB staan de maanden met de bedragen die je verwacht. In kolom B tot en met M staan dezelfde maanden en daar komen de werkelijke bedragen. Kolom N telt de bedragen van elke post op, in N3 staat daarvoor de formule =SOM(B3:M3).

Kolom O berekent het gemiddelde per maand; hiervoor staat in O3 de formule: =N3/12. Kopieer deze beide cellen omlaag. Kopieer N3 ook naar AC3, kopieer O3 naar AD3 en kopieer ze daar omlaag, zodat je ook bij de begroting de totalen van elke post ziet met het gemiddelde per maand.

Bedragen vergelijken

Je houdt in de linkerhelft, onder WERKELIJK, je werkelijke uitgaven bij. Als een bedrag in werkelijkheid lager is dan begroot, is dat een meevaller. We willen dat de cel met dit bedrag dan groen wordt. Een bedrag dat in werkelijkheid hoger uitvalt dan was begroot, is een tegenvaller, die cel moet rood worden. We stellen de voorwaardelijke opmaak in één klap voor de hele tabel in. Selecteer de cellen B3 tot en met O30, begin met het selecteren in B3 en sleep schuin omlaag. In het Naamvak, links van de formulebalk, moet je B3 zien. Dit is belangrijk, want we stellen hierna de formule op, zoals die voor B3 geldt, en dan wordt deze achter de schermen op alle geselecteerde cellen toegepast.

Klik op Voorwaardelijke opmaak en kies Nieuwe regel; er verschijnt een venster. Kies Een formule gebruiken… en voer in het vak de formule in: =B3<Q3.

Klik in dit venster op Opmaak, neem in het volgende venster de tab Opvulling en kies lichtgroen. Sluit de vensters met een klik op OK. Hetzelfde gebied is nog geselecteerd? Klik dan nogmaals op Voorwaardelijke opmaak, Nieuwe regel. Kies weer Een formule gebruiken… en voer in het vak de formule in: =B3>Q3. Klik op Opmaak, neem weer de tab Opvulling en kies een lichte kleur rood. Sluit deze vensters.

We gaan testen: typ in B3 eens een bedrag kleiner dan Q3: de cel met dit bedrag wordt groen. Typ in B3 een bedrag groter dan Q3: de cel wordt rood. En is het bedrag in B3 gelijk aan Q3, dan blijft de cel wit. Dit effect geldt voor de hele tabel WERKELIJK. Je kunt onder elke maand een bedrag invoeren; dat wordt dan meteen vergeleken met wat je begroot had en de cel verschiet van kleur.

©PXimport

Groene bedragen

Hier en daar zie je een groene cel zonder bedrag. Had je bijvoorbeeld voor de bus in juli 50 euro begroot, maar heb je daaraan in juli niets uitgegeven, dan wordt die cel groen, want niets is kleiner dan 50. Wil je dat lege cellen wit blijven en pas groen worden als je daar ook echt een lager bedrag hebt ingevuld, stel de formule dan even bij.

Klik hiervoor op een van de cellen van de tabel WERKELIJK (je hoeft niet de hele tabel te selecteren), klik in het tabblad Start op Voorwaardelijke opmaak en op Regels beheren. In het venster dat verschijnt, dubbelklik je op de regel met het groene vlak (of klik op Regel bewerken); het vak met de formule verschijnt. Verander deze formule in: =EN(B3>0;B3<Q3).

De functie EN zegt hier: het bedrag in B3 moet groter zijn dan nul EN dat bedrag moet kleiner zijn dan Q3. Pas dan wordt de cel groen. Dat geeft een rustiger beeld.

©PXimport

Wil je meer lezen over de talloze mogelijkheden van Voorwaardelijke opmaak, lees dan het kleurrijke ‘ExpertHandboek Datavisualisatie in Excel’. Of ‘Excel voor professionals’, beide zijn geschreven door deze auteur.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.