Door de coronacrisis zijn we veel meer videoconferentietools gaan gebruiken, zoals MS Teams, Google Meet en Zoom. Minder bekend is Jami die toch heel wat in zijn mars heeft. Deze tool is een multiplatform, een openbron en gratis. Je kunt versleuteld communiceren via tekst, audio en video. En als eenmaal de connectie er is, verloopt alles zonder centrale server.

Jami heeft zijn wortels in de Linux-wereld, het is ook de opvolger van Gnu Ring. Maar inmiddels is Jami beschikbaar voor bijna alle andere platformen, zowel Windows, macOS, Android als iOS. De makers gaan vooral prat op het gedistribueerde concept. Dat houdt in dat de eigenlijke communicatie niet over een centrale server loopt en dat heeft enkele voordelen. Zo is er onder andere meer garantie op privacy (zeker in combinatie met de end-to-end-versleuteling op basis van tls 1.3), zijn er geen bandbreedtebeperkingen (hoogstens je eigen internetsnelheid) en geen limieten op het doorsturen van documenten. Wil je hier het fijne van weten? Kijk dan op www.jami.net voor de nodige feedback. Enige tijd geleden voegden de ontwikkelaars ook de ondersteuning voor high efficiency video coding toe. Die koppelt nu een hogere compressiegraad aan een betere kwaliteit. Kortom, Jami heeft best wel enige troeven in huis.

Installatie (Windows)

Op de website van Jami vind je de knop Download Jami. Die brengt je naar een pagina met links voor diverse platformen. In dit artikel richten we ons op Jami voor Windows en Android. We beginnen met de eerste en dat blijkt een 64-bitsversie te zijn. Controleer of je Windows over de juiste systeemarchitectuur beschikt: open de verkenner, klik met rechts op Deze pc en kies Eigenschappen. Als je bij Type systeem 64-bits besturingssysteem afleest, zit je goed.

De installatie van de tool vergt nauwelijks meer dan één druk op de knop Install. Klik wel eerst even op Advanced als je een ander installatiepad wilt hebben dan het standaardpad \Program Files\Savoir-Faire\Linux\Jami. Tja, de tool weet zijn geprefereerde origine niet helemaal te verloochenen.

Het kan even duren voor de tool lijkt te reageren, maar als het goed is kun je die even later alsnog opstarten. Op een van onze testtoestellen verscheen wel de melding dat een herstart van het systeem nodig was.

©PXimport

Account

Wanneer je Jami voor de eerste keer opstart, moet je eerst een account creëren. Kik dus maar op Create local account en vul een profielnaam in. Via het camera- of het map-icoon kun je meteen een profielfoto toevoegen. Tenzij je alleen binnen je eigen netwerk wil communiceren laat je het vinkje staan bij Registreer een openbare gebruikersnaam. Vul ook hier een gebruikersnaam in en plaats veiligheidshalve een vinkje bij Choose a password for enhanced security. Vul twee keer een stevig wachtwoord in en druk op Volgende. In het daaropvolgende venster druk je op de knop Export, daarmee maak je een veiligheidskopie van je accountgegevens.

Er zijn nog andere opties in het startvenster. Import from device, hiermee kun je een eerder gecreëerd account op een ander toestel kunt importeren. Import from backup, hiermee haal je je accountgegevens van de eerder gemaakte back-up op.

©PXimport

Instellingen

Je kunt nu in principe al meteen naar contacten speuren, maar je kunt beter eerst de instellingen controleren en finetunen via het tandwielpictogram. Zorg alvast dat de knop bij Jami-account op Inschakelen staat. Hier lees je naast je geregistreerde (openbare) gebruikersnaam je zogenoemde ring-ID af. Met deze laatste kun je je eveneens bij gesprekspartners identificeren.

In de rubriek Algemeen zet je de schakelknop bij Run on Startup uit als je niet wilt dat Jami automatisch mee met Windows opstart. Via een andere schakelknop is het mogelijk om bureaubladmeldingen voor Jami in- of uit te schakelen en de tool bij het sluiten te laten minimaliseren. Ben je van plan om documenten uit te wisselen, klik dan op het map-icoon om jeDownloadmap in te stellen.

Enigszins verrassend: wanneer je   Always record calls inschakelt, wordt je gesprek opgenomen en bewaard in de map die je bij Opslaan in hebt ingesteld. Met een schuifknop leg je de opnamekwaliteit vast, van 0,1 tot 5 Mbps.

In de rubriek Audio/video kies je tot slot de microfoon en de luidspreker voor je audiogesprekken en de webcam en het gewenste formaat, bijvoorbeeld 1280x720 [30 fps]. Eventueel zet je de schakelknop aan bij Enable hardware acceleration, zodat je Jami ook van hevc kan gebruikmaken, als je hardware dit ondersteunt natuurlijk.

©PXimport

Installatie (Android)

Net als bij iOS vind je de Jami-app ook voor Android in de officiële appstore, in dit geval de Play Store. De installatie heb je zo voor elkaar en net als bij Windows moet je eerst een account creëren. Tik op Een Jami-account aanmaken en vul bij voorkeur een nog niet eerder geregistreerde gebruikersnaam in.

Bevestig met Choose username. Voor meer veiligheid zet je de schakelknop aan bij Choose a password to encrypt the account key on this device en vul je twee keer een wachtwoord. Bevestig met Account aanmaken.

Een alternatief is dat je je account importeert vanuit een ander mobiel apparaat (Connect from another device) of dat je dat uit een geïmporteerd back-upbestand (standaard export.gz) ophaalt via Verbinden uit back-up.

Het instellingenvenster in Android bereik je via het knopje met de drie puntjes waarna jeInstellingen kiest. De meeste opties spreken voor zich. Bij Geavanceerde video-instellingen kun je onder meer de gewenste videobitrate en -resolutie instellen. Standaard is Jami zo ingesteld dat de app automatisch op de achtergrond actief is zodra je systeem opstart, maar dat kun je hier ook uitschakelen.

Chatgesprek

Je hebt nu alles naar wens ingesteld en kunt het instellingenvenster sluiten. Wil je een ander account aan je Jami-installatie toevoegen? Klik hiervoor op je eigen profielfoto linksboven en op Account toevoegen+. Je belandt dan weer in het startvenster.

Op Android tik je hiervoor op je gebruikersnaam bovenaan en kies je de gewenste methode. Via het pijltje bovenaan kun je vervolgens makkelijk schakelen tussen je accounts. Tik op Gesprek beginnen om je (eerste) gesprek te starten.

Je kunt weliswaar willekeurige namen invullen in het zoekvenster tot je bij een geregistreerde naam uitkomt, maar dat lijkt ons niet de handigste manier. We gaan ervan uit dat je contacten liever wat meer gericht toevoegt en dat je dus de gebruikersnaam of het ring-ID van een kennis kent. Overigens kun je ook met je mobiele Jami-app de qr-code scannen om zo een gebruiker aan je contactenlijst toe te voegen. Tik hiervoor op het qr-icoon en kies Code scannen.

De toegevoegde contacten verschijnen in een lijst. Je hoeft zo’n contact alleen maar te selecteren en je boodschap in te tikken. De andere partij ziet het contactverzoek verschijnen (bij Uitnodigingen of bij Contactverzoeken) en kan dat verzoek accepteren, weigeren of blokkeren.

©PXimport

Bestandsuitwisseling

Zoals aangegeven is het ook mogelijk om met Jami bestanden uit te wisselen. In Android tik je hiervoor op het knopje met de drie puntjes naast de invoerbalk en kies je   Bestand versturen en navigeer je naar het bestand. In Windows klik je onderaan op het papierklemmetje en verwijs je ook hier naar het beoogde bestand.

In principe zou het op een desktop ook mogelijk moeten zijn om je scherm te delen. Volgens www.jami.net/help moet dat lukken door met rechts op een gespreksvenster te klikken en Scherm delen te kiezen, maar die optie bleek op onze testtoestellen vreemd genoeg niet beschikbaar.

©PXimport

Opgenomen berichten

Verderop in dit artikel hebben we het over realtime audio- en videogesprekken, maar je kunt ook audio- en videoberichten achterlaten, wanneer bijvoorbeeld de gesprekspartner niet thuis geeft. In Windows vind je de knoppen hiervoor links van de invoerbalk, bij Android tik je het knopje met de drie puntjes aan en kies je   Geluidsbericht opnemen of Videobericht opnemen, in respectievelijk m4a en webm.

Er verschijnt in beide gevallen een klein opnamevenster dat je na afloop meteen kunt versturen. Op een mobiel apparaat moet je Jami de eerste keer nog wel even je toestemming geven voor het gebruik van de apparaataudio- en video. De ontvanger van het videobericht hoeft dan alleen nog maar op het groene vinkje te klikken om de transfer te starten. De transfersnelheid op onze testtoestellen bleek wisselend.

©CIDimport

Audio- en videogesprekken

Maar met Jami kun je dus ook realtime audio- en videogesprekken houden. Hiervoor vind je zowel in Windows als in Android twee pictogrammen rechtsboven: een telefoon en een camera.

Bij een audiogesprek krijg je standaard de profielfoto van de gesprekspartner te zien. Onderaan vind je knopjes om de andere partij in wacht te zetten, om te chatten, om de microfoon te dempen, om het audiogesprek op te nemen of om ook andere contacten uit te nodigen voor je audiogesprek. Bij een videogesprek krijg je vergelijkbare knoppen te zien. Je eigen beeld verschijnt standaard in miniatuur, terwijl het beeld van je gesprekspartner in vol ornaat te zien is.

We ondervonden zelf dat het doorsturen van beeld in de Windows-versies niet altijd even betrouwbaar verliep. Blijkbaar is Jami voor bepaalde onderdelen net iets te zeer verknocht aan het Linux-platform en dus indirect ook aan Android. De Windows-editie vraagt dan ook nog om enig sleutelwerk. Een mooie uitdaging voor de eerstvolgende versie.

©CIDimport

Met Circle to Search kun je informatie opvragen over wat je op het scherm van je smartphone ziet, zonder dat je van app hoeft te wisselen of iets hoeft te kopiëren. Dat kan met Circle to Search, een functie die standaard ingebouwd is in de nieuwste Android-versies van onder andere Google Pixel- en Samsung Galaxy-toestellen. Je kunt er meer mee dan je misschien denkt!

Lees ook: 4 handige AI-functies voor je smartphone

Even snel iets opzoeken terwijl je een video kijkt, een bericht leest of door je favoriete app scrolt: tot voor kort betekende dat toch meestal dat je moest wisselen van app, tekst moest kopiëren of een apart tabblad moest openen. Met Circle to Search hoeft dat niet meer. Google heeft deze functie zo ontworpen dat je op elk moment, in elke app, meteen kunt zoeken naar wat er op je scherm staat. Google zoekt vervolgens direct naar relevante informatie, zonder dat je iets hoeft in te typen. Het werkt in vrijwel alle apps, dus of je nu op Instagram zit, een game speelt of iets leest op een website: je kunt het op elk moment starten.

Wat zie ik?

Circle to Search werkt op allerlei soorten content. Zie je een gaaf shirt op een Instagramfoto en wil je weten waar je het kunt kopen? Omcirkel het, en je krijgt gelijk links naar vergelijkbare kledingstukken in webshops. Vaak krijg je niet alleen identieke producten te zien, maar ook alternatieven in verschillende prijsklassen.

Ook meubels, accessoires of zelfs planten kun je zo herkennen. Als je tijdens het scrollen iets tegenkomt dat je aanspreekt, hoef je alleen maar te cirkelen om meteen te zien waar je het kunt vinden – of wat erop lijkt. Handig als je inspiratie opdoet via video's of foto's en daar direct iets mee wilt doen.

Vertaalhulp

Een andere slimme toepassing is het vertalen van tekst, rechtstreeks vanuit beeld. Stel je leest een buitenlandse recensie, komt een menukaart tegen in een foto, of ziet een handgeschreven briefje in een andere taal. Door simpelweg het relevante tekstdeel te selecteren, krijg je direct een Nederlandse vertaling te zien, zonder dat je eerst een aparte vertaalapp hoeft te openen. Dat maakt het veel laagdrempeliger om bijvoorbeeld Franse recepten te begrijpen, Spaanse socialemediaposts te volgen of Duitse nieuwsartikelen te lezen.

©Google

Studiehulp

Circle to Search komt ook goed van pas bij het leren of studeren. Zit je met een lastige formule of grafiek die je niet begrijpt? Je kunt het direct selecteren en uitleg opvragen, vaak inclusief stapsgewijze berekening of achtergrondinformatie. Vooral handig voor scholieren en studenten die digitale lesmaterialen gebruiken: je kunt blijven werken in je les-app, terwijl je tegelijk extra uitleg opvraagt.

Wat hoor ik?

Ook muziekherkenning is inmiddels in Circle to Search geïntegreerd. Je hebt dus geen aparte apps meer nodig om een nummer te identificeren dat je toevallig hoort in een video, in een winkel of op straat. Door het muzieksymbool onderin aan te tikken terwijl het nummer speelt, herkent Circle to Search het liedje – zelfs als je het neuriet of zingt.

Tips voor gamers

Voor wie graag games speelt op zijn telefoon, biedt Circle to Search sinds kort ook specifieke ondersteuning. Krijg je een puzzel niet opgelost, heb je geen idee wat je met een object of voorwerp in de game moet doen of weet je even niet hoe je een level moet uitspelen? Door het betreffende deel van je scherm te selecteren, krijg je hulp in de vorm van tips, korte uitleg of video's die exact op het juiste moment in de gameplay beginnen. Je hoeft het spel dus niet te verlaten om informatie te zoeken.

©Google

De diepte in

Een opvallende toevoeging van de laatste maanden is AI Mode. Wanneer je iets opzoekt met Circle to Search en er verschijnt een zogenoemde AI Overview, kun je naar beneden scrollen en kiezen voor 'dive deeper with AI Mode'. Je krijgt dan de mogelijkheid om door te vragen binnen hetzelfde onderwerp. Stel: je hebt een afbeelding van een historisch schilderij geselecteerd, en AI Overview geeft een korte samenvatting. In AI Mode kun je dan vragen stellen over de stijl, de kunstenaar of de historische context, en krijg je in gewone taal uitgebreide antwoorden.

De cirkel is rond

Je ziet dat je in het dagelijks gebruik dus verrassend veel met Circle to Search kunt. Daarbij is het fijn dat deze AI-hulp bovendien slim reageert op de context. Selecteer je tekst, dan krijg je andere opties dan bij een object of een geluid. Daardoor voelt het gebruik logisch en hoef je niet telkens na te denken over welke knop je moet gebruiken. Ook handig is dat je de gevonden informatie meteen kunt opslaan of delen. Heb je iets interessants gevonden? Dan kun je het met één tik bewaren in bijvoorbeeld Google Keep, mailen naar jezelf of invoegen in een agendanotitie.

Smartphones met Circle to Search

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.