ID.nl logo
Van kijken tot streamen: zo gebruik je YouTube voor jouw wensen
© Yasir Design - stock.adobe.com
Huis

Van kijken tot streamen: zo gebruik je YouTube voor jouw wensen

Gepersonaliseerde afspeellijsten, een gestroomlijnde videobibliotheek en slimme opties om eigen video’s te uploaden: haal jij alles uit YouTube? Het videoplatform biedt meer dan je denkt.

In dit artikel laten alle mogelijkheden van YouTube (Premium) de revue passeren:

  • Afspeellijsten maken
  • Geschiedenis (automatisch laten) verwijderen
  • Meldingen beheren
  • Korte clip van video maken
  • Lange kijksessies voorkomen
  • Video's uploaden
  • Live-video streamen
  • Podcast maken

Ook interessant: YouTube Studio: maak van een gewoon filmpje een verfijnde video

Spendeer je ook vele uren aan het kijken naar interessante YouTube-video’s? Je bent niet de enige. Het videoplatform is mateloos populair en steeds meer ‘creators’ maken volwaardige producties die ze vervolgens via YouTube verspreiden. Gelukkig kun je zelf grip houden op de stroom aan video’s en hoe je ze organiseert, zodat je zeker weet dat je geen interessante content over het hoofd ziet.

Later bekijken

Mogelijk kom je een interessante video tegen, maar heb je op dat moment niet de tijd om deze (volledig) te kijken. Maak dan slim gebruik van de functie om de video op te slaan. Klik op de knop Opslaan. De video wordt toegevoegd aan de lijst Later bekijken. In de webversie kun je ook direct voor een andere afspeellijst kiezen. Gebruik je de mobiele app, dan kies je na Opslaan in de pop-up onder in je scherm voor Wijzigen om de video in een andere afspeellijst op te slaan.

Bekijk interessante video’s later, op een beter moment.

Interessant is de mogelijkheid om zelf afspeellijsten te maken. Gebruik hiervoor de mobiele app van YouTube op je Android-toestel, iPhone of iPad. Tik op je profielfoto en kies Alles bekijken bij Playlists. Kies voor Nieuwe playlist maken als je een nieuwe lijst wilt opzetten. YouTube presenteert een overzicht van recent bekeken video’s. Selecteer de gewenste video’s en kies Volgende. Vervolgens geef je de lijst een naam en bepaal je of de lijst ook voor anderen te zien is. Kies Privé als je dat niet op prijs stelt. Een middenweg is ook mogelijk: kies Verborgen als je de afspeellijst alleen wilt delen met personen die de directe link naar de lijst hebben. Mag iedereen de lijst zien, dan kies je voor Openbaar. Gebruik je liever de desktopversie? Je ziet de afspeellijsten in de sectie Jij (links in het venster).

Je kunt ook eigen afspeellijsten maken.

Specifieke items Via de sectie Jij heb je ook toegang tot de kijkgeschiedenis. Handig als je in het verleden een video hebt bekeken, maar niet meer precies weet om welke video het gaat. Die kijkgeschiedenis bevat een paar handige functies. Wil je een specifieke video uit de geschiedenis verwijderen, klik dan op het kruisje bij de betreffende video.

Andersom is ook mogelijk: wil je de video graag bewaren, dan klik je op de drie verticale puntjes ernaast en kies je voor Opslaan in playlist of Opslaan in later bekijken. Uiterst rechts in het venster kun je zoeken in de geschiedenis of de volledige geschiedenis wissen. Ook kun je de geschiedenis tijdelijk uitschakelen. Kies dan voor Kijkgeschiedenis onderbreken.

Even geen geschiedenis? Zet de functie op pauze.

Lekker opschonen

De mobiele versie van YouTube geeft je de mogelijkheid om de geschiedenis op regelmatige tijden te verwijderen, bijvoorbeeld na elke 90 dagen. Tik op je profielfoto en op Instellingen (herkenbaar aan het tandwiel). Kies Alle geschiedenis beheren /Opties. Standaard zie je dat automatisch verwijderen uitgeschakeld is. Tik op Kies een optie voor automatisch verwijderen en activeer de optie Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan. In het menu kies je de gewenste periode en tik je op Volgende. Bovendien vind je in deze sectie de optie om ook je zoektermen in de zoekbalk te bewaren, zodat je ziet waarnaar je in het verleden op zoek bent geweest. Plaats een vinkje bij Inclusief je zoekopdrachten op YouTube.

Je kunt de geschiedenis automatisch opschonen op gezette momenten.

Ondertitelen maar

De ondertiteling van video’s komt vaak goed van pas, bijvoorbeeld als je de video wilt bekijken zonder geluid. Uiteraard kun je de ondertiteling telkens handmatig inschakelen, maar handiger is het om deze automatisch te laten verschijnen. Open de instellingen van YouTube en kies Afspelen en prestaties. In de sectie Ondertiteling plaats je een vinkje bij Altijd ondertiteling tonen. Als er geen ondertiteling beschikbaar is, kan YouTube de ondertiteling vaak ook automatisch genereren. Wil je hiervan gebruikmaken, dan activeer je Inclusief automatisch gegenereerde ondertiteling.

Even rust a.u.b. Plaats je de muis op een thumbnail van een video, dan speelt YouTube ongevraagd een stukje van de video af. Gelukkig kun je ook kiezen voor statische thumbnails, zodat de videoweergave niet meteen van start gaat. Kies in het instellingenvenster voor Afspelen en prestaties. Zet de schuif op Uit bij Videopreviews.

Meldingen onder controle

Als videofanaat ben je mogelijk geabonneerd op een flinke hoeveelheid kanalen en wellicht ben je ook actief met het plaatsen van reacties. Om van alle nieuwigheden en veranderingen op de hoogte te blijven, toont YouTube verschillende meldingen, zowel op desktop als mobiel. Ook kun je op de hoogte blijven via e-mailmeldingen. Je betaalt zelf welke meldingen relevant zijn. Open de instellingen op de website en kies voor Meldingen. We beginnen bij de sectie Algemeen. Wil je meldingen ontvangen, ook buiten YouTube om? Zet in dat geval Meldingen ontvangen in deze browser aan. Ongeacht of YouTube is geopend, toont de browser dan een bericht bij nieuwe items. Vervolgens werp je een blik op Je voorkeuren. Hier vind je een overzicht van de onderwerpen waarvoor je een melding kunt krijgen, bijvoorbeeld wanneer er aanbevolen video’s verschijnen of wanneer je naam in een reactie wordt vermeld. Controleer tot slot bij E-mailmeldingen welke berichten per mail mogen worden gestuurd.

De meldingen kun je op elk moment terugzien. Rechtsboven vind je de knop Meldingen, herkenbaar aan het pictogram van een alarmbel. Klik hierop voor het overzicht.

Bepaal zelf wanneer en waarvoor je van YouTube een melding ontvangt.

Privacy voorop Andere gebruikers kunnen zien waarop je geabonneerd bent, tenzij je dit uitschakelt. Open de instellingen van YouTube en klik op Privacy. Zet de schuif op Aan bij Al mijn abonnementen privé houden.

Clip maken

Kom je een interessant segment tegen in een video of in een live-video? Je kunt hiervan een clip maken. Zo’n clip kun je vervolgens delen in je netwerk. YouTube onthoudt hierbij van wie de originele video is en blijft de ‘credits’ aan de oorspronkelijke maker geven, inclusief de afspeelstatistieken. Klik onder de video op de knop met de drie puntjes (...) en kies Fragment. Bepaal met de schuif welk segment van de video je wilt uitlichten. Onderin lees je hoelang het fragment wordt. Wil je preciezer te werk gaan, dan kun je de tijdcode in de vakken erboven opgeven. Geef de clip een naam en klik tot slot op Fragment delen. De clips worden bewaard in een aparte sectie. Je opent deze door links te klikken op Jij. Een overzicht van alle playlists verschijnt. Blader nu naar beneden. Hier vind je de sectie Je clips met alle eerder gemaakte clips.

Wil je geen nieuwe clip maken, maar de volledige video delen en deze laten starten vanaf een specifiek punt? Speel de video af en pauzeer deze op het punt voordat het interessant wordt. Klik nu met de rechtermuisknop op de video en kies Video-URL kopiëren vanaf huidig tijdstip.

Welke clip wil jij met anderen delen?

Downloaden maar

Heb je een mooie vliegreis in het vooruitzicht of ben je in een omgeving waar je mogelijk geen (snelle) internettoegang hebt? Met een Premium-account kun je YouTube-video’s downloaden, zodat je ze offline kunt bekijken. Onder de video klik je op de knop met de drie puntjes (...), waarna je kiest voor Downloaden. Klik in het statusvenster op Bekijken om de voortgang te zien. Rechtsboven in het venster vind je de optie Downloadinstellingen. Hiermee bepaal je de downloadkwaliteit (en daarmee bestandsgrootte) van de video’s. Video’s worden op een standaardkwaliteit (van 480p) binnengehaald, maar je kunt hier ook kiezen voor een Full HD-resolutie (van 1080p) of een teruggeschaalde resolutie van 144p. Bepaal je het liever per video, kies dan voor Altijd vragen. YouTube verwijdert automatisch gedownloade video’s als je langer dan 30 dagen offline bent. Zelf kun je ook schoon schip maken door te klikken op de knop Alle downloads verwijderen.

Appeltje voor de dorst YouTube kan ervoor zorgen dat je altijd wat te kijken hebt, ongeacht of je online bent. Je maakt hiervoor gebruik van slimme downloads. Hierbij worden aanbevolen video’s automatisch gedownload. Via het venster Downloadinstellingen schakel je de slimme downloads in (optie Slimme downloads aanzetten).

Nooit meer verlegen zitten om video’s, zelfs als je offline bent.

Meer controle

Onder in de videospeler vind je de optie Autoplay. Die zorgt ervoor dat automatisch een nieuwe video wordt gestart zodra de huidige is afgerond. YouTube kiest hierbij de video die volgens het algoritme gerelateerd is aan de huidige versie. Het automatisch schakelen naar een volgende video stopt vanzelf na 4 uur inactiviteit als je gebruikmaakt van een draadloos netwerk. Maak je gebruik van een mobiele dataverbinding, dan stopt Autoplay er na 30 minuten inactiviteit mee. Goed om te weten: bij kinderen van 13 tot 17 jaar is Autoplay standaard uitgeschakeld. Je kunt Autoplay bovendien per apparaat in- of uitschakelen. De optie is specifiek voor het gebruikte apparaat.

Handig! YouTube zonder advertenties op je Android-telefoon? Zo doe je dat!

Achter de schermen De gezondheid van het netwerk, de verbindingssnelheid, de gebruikte codec: YouTube houdt aardig wat statistieken bij tijdens het afspelen van video’s. Wist je dat je een deel van die statistieken ook kunt inzien? Klik met de rechtermuisknop op een video en kies Statistieken voor nerds. Een overlay met de extra informatie verschijnt.

Interessant: statistieken voor nerds!

Even pauzeren

De app van YouTube biedt een aantal opties die je niet aantreft in de desktopvariant. Een van de belangrijkste is de mogelijkheid om je te helpen bij het onder controle houden van je schermtijd. Klik op je profielfoto en vervolgens op de knop Instellingen (herkenbaar aan het tandwiel). Kies Algemeen. Om regelmatig te pauzeren en lange kijksessies te voorkomen, activeer je de optie Herinner me eraan pauze te nemen. Verder vind je hier de optie Stuur me een herinnering als het bedtijd is. Die kun je koppelen aan een eventuele bedtijdmodus van de telefoon: kies dan de eerste optie. In plaats hiervan kun je ook een aangepaste planning gebruiken en zelf de begin- en eindtijd instellen. Wil je niet tussendoor worden gestoord, plaats dan een vinkje bij Herinnering pas tonen als de geopende video is afgelopen.

Benieuwd naar de tijd die je gemiddeld aan YouTube besteedt? In de app vind je een aparte sectie met gedetailleerde informatie. Tik op je profielfoto en vervolgens onderin op Kijktijd. Bovenin zie je hoeveel minuten je gemiddeld per dag kijkt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vandaag en de afgelopen week.

Rustig aan! Houd controle over je datagebruik als je de mobiele versie van YouTube gebruikt. De instellingen hiervoor vind je in de sectie Databesparing, bereikbaar via het instellingenscherm. Wil je in één keer zo min mogelijk gegevens verbruiken, dan kies je voor de Databesparingsstand. Interessanter is de mogelijkheid om het dataverbruik per activiteit te bepalen. Hier schakel je onder meer een lagere videokwaliteit en downloadkwaliteit in, en bij een Premium-account kun je ook aangeven dat je alleen video’s wilt downloaden bij een wifi-verbinding.

Databesparing helpt met het onder controle houden van je gegevensverbruik.

Studiobaas

Je kunt natuurlijk volop kijken naar video’s, maar je kunt ook je steentje bijdragen met eigen content. In het hoofdvenster van de app zie je onderaan, in het midden, een plus-knop: Maken. Wil je een eigen video uploaden en voor anderen zichtbaar maken, dan kies je uit het vervolgmenu Video uploaden. Gebruik je de desktopversie van YouTube, dan kun je eenvoudig video’s naar het browservenster slepen. Bij zowel de desktopversie als mobiele versie kun je de bestanden selecteren via een bestandskiezer. Onder de knop Maken vind je ook de optie Een post maken. Hiermee kun je korte aankondigingen doen, bijvoorbeeld door alvast te verwijzen naar een video die je binnenkort online zet.

Lees ook: Stappenplan: een eigen YouTube-kanaal beginnen

Live gaan

Behalve een vooraf opgenomen video, kun je ook een live-video maken (optie Maken /Live gaan). Hierbij gebruik je bijvoorbeeld de optie Webcam en kun je een live-uitzending maken. Je geeft vervolgens aan wanneer je live wilt gaan (kies tussen Nu en Later). Dat is ook de aanbevolen route voor wie als beginner aan de slag gaat. Ben je meer gevorderd, kies dan voor Streamen. Daarmee krijg je extra functies tot je beschikking. Zo kun je titels toevoegen, beelden samenvoegen en visuele effecten gebruiken. Kies je voor Webcam, dan geef je in drie hoofdstappen de details op. Je kiest onder meer de titel en videocategorie, en configureert de instellingen van de webcam. Aan het einde van het stappenplan ben je klaar voor de stream.

De wizard helpt met het opzetten van een live-sessie.

Aanvullende opties

Kies je voor een live-video, dan wordt YouTube Studio geopend. Die omgeving biedt nog meer opties voor je videomateriaal. Klik op de knop Maken rechtsboven op de pagina. Naast de bekende opties, zoals het uploaden van een video of het streamen van een live-uitzending, kun je hier ook een podcast opzetten. Klik op Nieuwe podcast. Een wizard wordt geopend waarmee je een nieuwe podcast kunt maken. Maar je kunt ook een bestaande afspeellijst gebruiken als podcast.

Met YouTube Studio kun je nog veel meer doen, zoals het maken van een podcast.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.