Gepersonaliseerde afspeellijsten, een gestroomlijnde videobibliotheek en slimme opties om eigen video’s te uploaden: haal jij alles uit YouTube? Het videoplatform biedt meer dan je denkt.

Spendeer je ook vele uren aan het kijken naar interessante YouTube-video’s? Je bent niet de enige. Het videoplatform is mateloos populair en steeds meer ‘creators’ maken volwaardige producties die ze vervolgens via YouTube verspreiden. Gelukkig kun je zelf grip houden op de stroom aan video’s en hoe je ze organiseert, zodat je zeker weet dat je geen interessante content over het hoofd ziet.

Later bekijken

Mogelijk kom je een interessante video tegen, maar heb je op dat moment niet de tijd om deze (volledig) te kijken. Maak dan slim gebruik van de functie om de video op te slaan. Klik op de knop Opslaan. De video wordt toegevoegd aan de lijst Later bekijken. In de webversie kun je ook direct voor een andere afspeellijst kiezen. Gebruik je de mobiele app, dan kies je na Opslaan in de pop-up onder in je scherm voor Wijzigen om de video in een andere afspeellijst op te slaan.

Interessant is de mogelijkheid om zelf afspeellijsten te maken. Gebruik hiervoor de mobiele app van YouTube op je Android-toestel, iPhone of iPad. Tik op je profielfoto en kies Alles bekijken bij Playlists. Kies voor Nieuwe playlist maken als je een nieuwe lijst wilt opzetten. YouTube presenteert een overzicht van recent bekeken video’s. Selecteer de gewenste video’s en kies Volgende. Vervolgens geef je de lijst een naam en bepaal je of de lijst ook voor anderen te zien is. Kies Privé als je dat niet op prijs stelt. Een middenweg is ook mogelijk: kies Verborgen als je de afspeellijst alleen wilt delen met personen die de directe link naar de lijst hebben. Mag iedereen de lijst zien, dan kies je voor Openbaar. Gebruik je liever de desktopversie? Je ziet de afspeellijsten in de sectie Jij (links in het venster).

Lekker opschonen

De mobiele versie van YouTube geeft je de mogelijkheid om de geschiedenis op regelmatige tijden te verwijderen, bijvoorbeeld na elke 90 dagen. Tik op je profielfoto en op Instellingen (herkenbaar aan het tandwiel). Kies Alle geschiedenis beheren /Opties. Standaard zie je dat automatisch verwijderen uitgeschakeld is. Tik op Kies een optie voor automatisch verwijderen en activeer de optie Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan. In het menu kies je de gewenste periode en tik je op Volgende. Bovendien vind je in deze sectie de optie om ook je zoektermen in de zoekbalk te bewaren, zodat je ziet waarnaar je in het verleden op zoek bent geweest. Plaats een vinkje bij Inclusief je zoekopdrachten op YouTube.

Ondertitelen maar

De ondertiteling van video’s komt vaak goed van pas, bijvoorbeeld als je de video wilt bekijken zonder geluid. Uiteraard kun je de ondertiteling telkens handmatig inschakelen, maar handiger is het om deze automatisch te laten verschijnen. Open de instellingen van YouTube en kies Afspelen en prestaties. In de sectie Ondertiteling plaats je een vinkje bij Altijd ondertiteling tonen. Als er geen ondertiteling beschikbaar is, kan YouTube de ondertiteling vaak ook automatisch genereren. Wil je hiervan gebruikmaken, dan activeer je Inclusief automatisch gegenereerde ondertiteling.

Meldingen onder controle

Als videofanaat ben je mogelijk geabonneerd op een flinke hoeveelheid kanalen en wellicht ben je ook actief met het plaatsen van reacties. Om van alle nieuwigheden en veranderingen op de hoogte te blijven, toont YouTube verschillende meldingen, zowel op desktop als mobiel. Ook kun je op de hoogte blijven via e-mailmeldingen. Je betaalt zelf welke meldingen relevant zijn. Open de instellingen op de website en kies voor Meldingen. We beginnen bij de sectie Algemeen. Wil je meldingen ontvangen, ook buiten YouTube om? Zet in dat geval Meldingen ontvangen in deze browser aan. Ongeacht of YouTube is geopend, toont de browser dan een bericht bij nieuwe items. Vervolgens werp je een blik op Je voorkeuren. Hier vind je een overzicht van de onderwerpen waarvoor je een melding kunt krijgen, bijvoorbeeld wanneer er aanbevolen video’s verschijnen of wanneer je naam in een reactie wordt vermeld. Controleer tot slot bij E-mailmeldingen welke berichten per mail mogen worden gestuurd.

De meldingen kun je op elk moment terugzien. Rechtsboven vind je de knop Meldingen, herkenbaar aan het pictogram van een alarmbel. Klik hierop voor het overzicht.

Clip maken

Kom je een interessant segment tegen in een video of in een live-video? Je kunt hiervan een clip maken. Zo’n clip kun je vervolgens delen in je netwerk. YouTube onthoudt hierbij van wie de originele video is en blijft de ‘credits’ aan de oorspronkelijke maker geven, inclusief de afspeelstatistieken. Klik onder de video op de knop met de drie puntjes (...) en kies Fragment. Bepaal met de schuif welk segment van de video je wilt uitlichten. Onderin lees je hoelang het fragment wordt. Wil je preciezer te werk gaan, dan kun je de tijdcode in de vakken erboven opgeven. Geef de clip een naam en klik tot slot op Fragment delen. De clips worden bewaard in een aparte sectie. Je opent deze door links te klikken op Jij. Een overzicht van alle playlists verschijnt. Blader nu naar beneden. Hier vind je de sectie Je clips met alle eerder gemaakte clips.

Wil je geen nieuwe clip maken, maar de volledige video delen en deze laten starten vanaf een specifiek punt? Speel de video af en pauzeer deze op het punt voordat het interessant wordt. Klik nu met de rechtermuisknop op de video en kies Video-URL kopiëren vanaf huidig tijdstip.

Downloaden maar

Heb je een mooie vliegreis in het vooruitzicht of ben je in een omgeving waar je mogelijk geen (snelle) internettoegang hebt? Met een Premium-account kun je YouTube-video’s downloaden, zodat je ze offline kunt bekijken. Onder de video klik je op de knop met de drie puntjes (...), waarna je kiest voor Downloaden. Klik in het statusvenster op Bekijken om de voortgang te zien. Rechtsboven in het venster vind je de optie Downloadinstellingen. Hiermee bepaal je de downloadkwaliteit (en daarmee bestandsgrootte) van de video’s. Video’s worden op een standaardkwaliteit (van 480p) binnengehaald, maar je kunt hier ook kiezen voor een Full HD-resolutie (van 1080p) of een teruggeschaalde resolutie van 144p. Bepaal je het liever per video, kies dan voor Altijd vragen. YouTube verwijdert automatisch gedownloade video’s als je langer dan 30 dagen offline bent. Zelf kun je ook schoon schip maken door te klikken op de knop Alle downloads verwijderen.

Meer controle

Onder in de videospeler vind je de optie Autoplay. Die zorgt ervoor dat automatisch een nieuwe video wordt gestart zodra de huidige is afgerond. YouTube kiest hierbij de video die volgens het algoritme gerelateerd is aan de huidige versie. Het automatisch schakelen naar een volgende video stopt vanzelf na 4 uur inactiviteit als je gebruikmaakt van een draadloos netwerk. Maak je gebruik van een mobiele dataverbinding, dan stopt Autoplay er na 30 minuten inactiviteit mee. Goed om te weten: bij kinderen van 13 tot 17 jaar is Autoplay standaard uitgeschakeld. Je kunt Autoplay bovendien per apparaat in- of uitschakelen. De optie is specifiek voor het gebruikte apparaat.

Handig! YouTube zonder advertenties op je Android-telefoon? Zo doe je dat!

Even pauzeren

De app van YouTube biedt een aantal opties die je niet aantreft in de desktopvariant. Een van de belangrijkste is de mogelijkheid om je te helpen bij het onder controle houden van je schermtijd. Klik op je profielfoto en vervolgens op de knop Instellingen (herkenbaar aan het tandwiel). Kies Algemeen. Om regelmatig te pauzeren en lange kijksessies te voorkomen, activeer je de optie Herinner me eraan pauze te nemen. Verder vind je hier de optie Stuur me een herinnering als het bedtijd is. Die kun je koppelen aan een eventuele bedtijdmodus van de telefoon: kies dan de eerste optie. In plaats hiervan kun je ook een aangepaste planning gebruiken en zelf de begin- en eindtijd instellen. Wil je niet tussendoor worden gestoord, plaats dan een vinkje bij Herinnering pas tonen als de geopende video is afgelopen.

Benieuwd naar de tijd die je gemiddeld aan YouTube besteedt? In de app vind je een aparte sectie met gedetailleerde informatie. Tik op je profielfoto en vervolgens onderin op Kijktijd. Bovenin zie je hoeveel minuten je gemiddeld per dag kijkt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vandaag en de afgelopen week.

Studiobaas

Je kunt natuurlijk volop kijken naar video’s, maar je kunt ook je steentje bijdragen met eigen content. In het hoofdvenster van de app zie je onderaan, in het midden, een plus-knop: Maken. Wil je een eigen video uploaden en voor anderen zichtbaar maken, dan kies je uit het vervolgmenu Video uploaden. Gebruik je de desktopversie van YouTube, dan kun je eenvoudig video’s naar het browservenster slepen. Bij zowel de desktopversie als mobiele versie kun je de bestanden selecteren via een bestandskiezer. Onder de knop Maken vind je ook de optie Een post maken. Hiermee kun je korte aankondigingen doen, bijvoorbeeld door alvast te verwijzen naar een video die je binnenkort online zet.

Lees ook: Stappenplan: een eigen YouTube-kanaal beginnen

Live gaan

Behalve een vooraf opgenomen video, kun je ook een live-video maken (optie Maken /Live gaan). Hierbij gebruik je bijvoorbeeld de optie Webcam en kun je een live-uitzending maken. Je geeft vervolgens aan wanneer je live wilt gaan (kies tussen Nu en Later). Dat is ook de aanbevolen route voor wie als beginner aan de slag gaat. Ben je meer gevorderd, kies dan voor Streamen. Daarmee krijg je extra functies tot je beschikking. Zo kun je titels toevoegen, beelden samenvoegen en visuele effecten gebruiken. Kies je voor Webcam, dan geef je in drie hoofdstappen de details op. Je kiest onder meer de titel en videocategorie, en configureert de instellingen van de webcam. Aan het einde van het stappenplan ben je klaar voor de stream.

Aanvullende opties

Kies je voor een live-video, dan wordt YouTube Studio geopend. Die omgeving biedt nog meer opties voor je videomateriaal. Klik op de knop Maken rechtsboven op de pagina. Naast de bekende opties, zoals het uploaden van een video of het streamen van een live-uitzending, kun je hier ook een podcast opzetten. Klik op Nieuwe podcast. Een wizard wordt geopend waarmee je een nieuwe podcast kunt maken. Maar je kunt ook een bestaande afspeellijst gebruiken als podcast.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.