Waarschijnlijk surf je nu met Chrome, Edge of Firefox, en dat is begrijpelijk want deze browsers bieden een comfortabele ervaring. Maar als je je online privacy heel serieus neemt, is het wellicht verstandig om ook eens te kijken naar de nieuwe Mullvad Browser.

Mullvad betekent mol en is de naam van een Zweeds bedrijf dat een VPN-dienst aanbiedt. Maar maak je geen zorgen: het bedrijf graaft niet illegaal ondergronds. In plaats daarvan beschermt het de online privacy van gebruikers door hun internetverkeer in een soort virtuele tunnel te versleutelen en via een externe server om te leiden. Deze constructie bemoeilijkt het volgen van online activiteiten door derden.

In april 2023 lanceerde Mullvad bovendien de Mullvad Browser, die privacy en veiligheid van gebruikers centraal stelt. We stellen je deze nieuwe browser voor en laten ook zien hoe je deze eventueel samen met Mullvad VPN kunt gebruiken.

Traceringstechnieken

Mullvad Browser is gebaseerd op Firefox en mede ontwikkeld door het Tor Project Team. Als je bekend bent met Firefox en Tor, begrijp je meteen dat de focus op privacy ligt. Dit geldt ook als je de browser niet in combinatie met Mullvad VPN of een andere VPN-dienst gebruikt.

Om te begrijpen hoe de browser je beschermt, is het belangrijk om te weten hoe webservers proberen je online activiteiten te traceren. Zo maken ze doorgaans (nog) gebruik van klassieke methoden als traceercookies. Hierbij plaatst een derde partij een stukje code op de door jou bezochte webpagina (via een advertentie of een onzichtbaar plaatje) om ongemerkt een cookie (een tekstbestand met gecodeerde gegevens) op je pc te plaatsen. Wanneer je later een andere pagina bezoekt waar dezelfde partij zo’n ‘tracker’ heeft geplaatst, kan deze partij het cookie lezen en weten dat je ook die pagina hebt bezocht. Besef daarbij dat grote advertentienetwerken zoals Google trackers op vele miljoenen websites hebben geplaatst.

Maar er zijn nog slimmere methodes, zoals browser fingerprinting. Je browser geeft namelijk zonder enige beperking informatie door aan bezochte webservers, zoals je gebruikte besturingssysteem, lettertypen, schermgrootte, tijdzone, standaardtaal en browserplug-ins. Op basis van al deze metadata kunnen webservers een ‘vingerafdruk’ van je browser samenstellen, die vaak uniek is en dus identificeerbaar, zelfs als je in de incognitomodus surft.

Je kunt naar websites als www.amiunique.org/fingerprint of https://coveryourtracks.eff.org (klik op Test your browser) gaan om te zien hoe uniek jouw browser is.

Verdedigingsmiddelen

Cookies en fingerprinting zijn dus twee frequent gebruikte traceermiddelen, en dat werpt gelijk de vraag op hoe Mullvad daarmee tracht af te rekenen.

Om te beginnen is de privémodus standaard ingeschakeld, waardoor cookies, je invoer in zoek- en formuliervelden, je browsercache en surfgeschiedenis automatisch worden verwijderd bij het afsluiten van de browser. Ook andere trackers worden normaliter geblokkeerd door de twee standaard meegeïnstalleerde browserextensies: uBlock Origin en NoScript (zie de paragraaf 'Plug-ins').

Het tegengaan van browser fingerprinting is complexer, hierbij zijn in feite twee tegenovergestelde methodes mogelijk. Of de browser wijzigt bij elke sessie een deel van de metadata, zodat de vingerafdruk telkens anders is. Of de browser probeert over verschillende pc’s heen (met hetzelfde besturingssysteem) zo veel mogelijk dezelfde metadata door te geven, zodat je browser dezelfde vingerafdruk heeft als browsers op heel veel andere systemen, waardoor je niet identificeerbaar bent. Browser Brave gebruikt de eerste methode, terwijl Tor Browser en Mullvad Browser voor de tweede aanpak kiezen. Je kunt dit zelf testen op de website van EFF (Electronic Frontier Foundation).

Voor aan privacy gehechte gebruikers biedt Mullvad Browser nog een mooie bonus. Terwijl Firefox nog steeds een aantal telemetrische gegevens naar Mozilla (de maker van deze browser) stuurt, is dit bij Mullvad Browser niet het geval. Alle telemetrie is hier geblokkeerd.

Installatie

Je weet nu het een en ander over de privacybescherming van Mullvad Browser, maar je wilt natuurlijk ook weten hoe je de browser in de praktijk optimaal instelt, gebruikmaakt van de standaardextensies en deze combineert met een VPN-dienst, zoals die van Mullvad zelf.

Surf naar www.mullvad.net/browser en klik op Download Mullvad Browser. Je kunt kiezen uit een versie voor Windows, macOS en Linux. Wij werken hier met de Windows-versie. De installatie is eenvoudig en vereist slechts enkele muisklikken.

Weergave

Niet alleen bevat deze browser weinig balken en knoppen, met het standaardthema oogt het ook wat saai. Wellicht kom je dan ook in de verleiding om een vrolijker thema te installeren, maar het risico wordt zo wel iets groter dat je browser een opvallender vingerafdruk krijgt.

Wil je toch een extern thema installeren, dan kan dit als volgt. Surf naar de Firefox Thema's en selecteer het gewenste thema. Klik op Install Theme, bevestig met Continue to Installation (wanneer je de bron helemaal vertrouwt) en bevestig met Add. Het nieuwe thema wordt meteen toegevoegd. Je merkt dit wanneer je rechtsboven op het menuknopje drukt, Add-ons and themes selecteert en het onderdeel Themes opent. Je kunt hier bij een thema op Enable of Disable klikken of via het knopje met de drie stippen Remove selecteren bij een extern thema.

Je kunt ook de kleuren aanpassen via Settings / General (via Manage Colors) en het standaardlettertype wijzigen (via Advanced), maar doe dit alleen als je dit echt nodig acht.

Talen, bestanden en meer

Je hebt inmiddels gemerkt dat de interfacetaal Engels is. De makers hebben hier bewust voor gekozen om het risico op een unieke vingerafdruk niet te vergroten. De optie om dit aan te passen is zelfs uitgeschakeld (zie Settings / General / Language / Set Alternatives). Je kunt hier met de knop Choose eventueel wel een andere voorkeurstaal instellen voor de weergave van webpagina’s, als deze tenminste beschikbaar is voor de betreffende pagina. Maar typerend voor Mullvad Browser is hier de optie Request English versions of web pages for enhance privacy. Anders gezegd: is Engels beschikbaar, stuur dan bij voorkeur een Engelstalige pagina door.

In de rubriek General, bij Applications, kun je instellen wat de browser moet doen wanneer je een specifiek bestandstype downloadt tijdens het browsen. Standaard worden pdf-documenten bijvoorbeeld geopend in Mullvad Browser. Als je dit anders wilt, selecteer dan dit item, klik op het pijlknopje en kies bijvoorbeeld voor Always ask, Save File of Use Windows default application.

Om privacyredenen gebruikt de browser DuckDuckGo als standaardzoekmachine, en dat is een prima keuze. Via Settings / Search kun je weliswaar de nieuwe zoekmachine Mullvad Leta instellen, maar deze is alleen beschikbaar voor wie over een Mullvad VPN-account beschikt.

Cookies en sitedata

De belangrijkste weergave-instellingen hebben we inmiddels behandeld, maar de privacyinstellingen zijn natuurlijk van groter belang. Gelukkig staat Mullvad Browser standaard al goed ingesteld, maar we willen je wel op een paar nuttige opties wijzen. Deze zijn voornamelijk te vinden bij Settings / Privacy & Security.

Zoals eerder gezegd, surf je standaard in de privémodus met Mullvad Browser, wat we zeker aanraden. Als je hier toch problemen mee ondervindt, kun je het vinkje bij Always use private browsing mode verwijderen en kiezen voor Restart Mullvad Browser now. Je kunt nu de optie Delete cookies and site data when Mullvad Browser is closed uitschakelen, maar dit is niet aan te raden. Wel kun je via Manage Exceptions aangeven welke websites of domeinen altijd (Allow for Session of eventueel Allow) of nooit (Block) cookies en andere sitegegevens mogen gebruiken. Bevestig met Save Changes. Opgeslagen items kun je in één keer verwijderen met Clear Data / Clear of selectief verwijderen via Manage data.

Bij History kun je aangeven of je je surfgeschiedenis en formulierdata wilt bewaren (Remember history) of liever niet (Never remember history). Of je kiest voor Use custom settings for history en bijvoorbeeld Clear history when Mullvad Browser closes selecteren.

Veiligheid en identiteit

We blijven nog even bij het onderdeel Privacy & Security. Hier vind je de rubriek Security, waarin drie verschillende modi beschikbaar zijn. Mullvad Browser staat ingesteld op Standard. Dit is niet de veiligste optie, maar vaak wel de prettigst werkbare. De modi Safer en Safest zijn namelijk restrictiever. Ze schakelen bepaalde websitefunctionaliteit uit, waardoor sommige sites niet meer optimaal zullen functioneren. Als je een van deze modi selecteert, kun je lezen om welke functies het precies gaat. Bij Safer wordt bijvoorbeeld JavaScript geblokkeerd op http-sites, terwijl dit bij Safest ook gebeurt op beveiligde https-sites. Je zult zelf moeten ontdekken welke veiligheidsinstelling voor jou acceptabel is.

We willen je ook wijzen op het veegborstelpictogram New Identity in de knoppenbalk van Mullvad Browser. Wanneer je hierop klikt en bevestigt met Restart Mullvad Browser, worden alle geopende tabbladen en vensters gesloten, alle lopende downloads gestopt, en alle bewaarde cookies en de surfgeschiedenis verwijderd. Hierdoor kan een webserver je volgende browseractiviteiten niet langer aan je vorige activiteiten koppelen. Alweer goed voor je privacy.

Plug-ins

Zoals eerder vermeld komt Mullvad Browser standaard met drie plug-ins, die voornamelijk bedoeld zijn om de veiligheid en privacy te verhogen. Hoewel het mogelijk is om extra plug-ins te installeren (surf naar Firefox Add-ons, selecteer een plug-in, klik op Add to Firefox of op Download file en bevestig met Continue to Installation / Add), moet je dit alleen doen als je de plug-in echt nodig acht, omdat dit het risico op een unieke vingerafdruk vergroot. Je kunt dit ook weer testen met de vingerafdruktest van EFF.

Een van de standaard geïnstalleerde plug-ins is NoScript, dat de eerder genoemde veiligheidsmodi mogelijk maakt. Standaard is er geen knop zichtbaar voor deze plug-in. Wil je dit wel, klik dan op het menuknopje, kies More tools / Customize toolbar, en versleep het NoScript-pictogram naar de knoppenbalk. Druk op deze knop en klik op Options om de plug-in naar wens in te stellen, maar je moet ook hier goed weten wat je doet. Op deze pagina vind je extra informatie en enkele links naar online handleidingen.

Een tweede plug-in is het bekende uBlock Origin, een opensource-blocker van advertenties en andere ongewenste inhoud. Je kunt deze plug-in finetunen via de bijbehorende knop. Klik onder in het uitklapmenu op More voor nog meer opties. Een uitgebreide gids is hier te vinden.

Mullvad VPN

Tot slot is er nog de plug-in Mullvad Browser Extension, maar deze kun je alleen gebruiken in combinatie met Mullvad VPN. Hier laten we kort zien hoe je deze installeert en configureert. Houd er rekening mee dat je deze en andere browsers ook met andere VPN-diensten kunt gebruiken, zoals de gratis editie van ProtonVPN.

Surf naar Mullvad VPN en klik hier op Get started en Generate account number. Onthoud het nummer goed, want je hebt dit nodig voor je abonnement. Klik vervolgens op Add time to your account, kies de gewenste betaalwijze (bij Other vind je onder andere Bancontact en iDEAL), selecteer de tijdsduur (bijvoorbeeld 5 euro voor een abonnement van één maand), vul je naam in en bevestig met Submit. Zodra de betaling is afgerond, kun je de gewenste VPN-app downloaden voor zowel desktop als mobiel. We gebruiken Windows als voorbeeld.

Installeer de app, start deze op en voer je accountnummer in. Dit nummer kun je gelijktijdig op maximaal vijf apparaten gebruiken. Kies de gewenste VPN-server (uit meer dan veertig landen) en maak verbinding. Wanneer je nu Mullvad Browser (of een andere browser) start en bijvoorbeeld naar www.whatismyip.com surft, zul je merken dat je verbonden bent met de gekozen VPN-server.

Via het (groene) sloticoontje in het systeemvak van Windows kun je de verbinding altijd onderbreken of een andere VPN-server selecteren. Dit kan ook via de bijbehorende extensie-knop in Mullvad Browser, via Switch location. Klik op het tandwielpictogram en vul nogmaals je accountnummer in als je automatisch wilt kunnen inloggen bij de zoekmachine Mullvad Leta.

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.