Drivers vormen een belangrijk onderdeel van je computer: ze zorgen ervoor dat de interne en externe hardware optimaal werkt en dat je computer op volle snelheid functioneert. Wanneer heb jij voor het laatst naar ze omgekeken?

Drivers zorgen ervoor dat je besturingssysteem, bijvoorbeeld Windows, kan communiceren met je hardware. Dat kan bijvoorbeeld een videokaart zijn of een scanner die je via usb hebt aangesloten. Een driver wordt specifiek voor de hardware ontwikkeld en zorgt ervoor dat je alle functies van het onderdeel kunt gebruiken. Is er geen driver? Dan kan het besturingssysteem gebruikmaken van een generieke driver. Alleen halen zulke drivers in de regel niet het onderste uit de kan.

Drivers zijn belangrijk voor een soepele werking van de computer.

Bij de tijd

Het is belangrijk dat je je drivers actueel houdt. Een nieuwere driver kan zorgen voor een stabieler systeem, betere compatibiliteit met het apparaat, nieuwe functies die eerst niet beschikbaar waren en uiteraard: bugs verhelpen uit eerdere driverversies. De noodzaak verschilt wel per apparaat. Een stuurprogramma voor de printer wordt waarschijnlijk minder frequent vernieuwd dan een stuurprogramma voor je high-end-videokaart, waarvoor vaak nieuwe updates verschijnen. In die laatste categorie kan een nieuwe driver daadwerkelijk zorgen voor betere prestaties.

Waar te vinden?

Je kunt op verschillende manieren aan de nieuwste drivers komen. Goedgekeurde drivers worden door Microsoft via Windows Update verspreid. In de praktijk betekent dit wel dat de drivers vaak enkele versies achterlopen ten opzichte van de recentste drivers. Wil je gebruikmaken van de nieuwste versies, dan kun je beter terecht bij de makers zelf.

Je hebt hierbij in de praktijk twee keuzes: heb je een kant-en-klare computer gekocht, bijvoorbeeld een laptop? Bezoek dan de website van de maker (bijvoorbeeld HP, ASUS of Dell) en controleer daar op de beschikbaarheid van nieuwe drivers. Maak je gebruik van een samengestelde computer, dan controleer je op nieuwe drivers op de website van de fabrikanten van de individuele onderdelen. Denk hierbij aan videokaart, geluidskaart en randapparaten.

Controleer bij de fabrikant op specifieke drivers.

Via Windows Update

Zoals je hebt gelezen, houdt Windows bij voor welke drivers nieuwe versies beschikbaar zijn. Deze worden via Windows Update binnengehaald. Open de Windows-instellingen (Windows-toets+I) en kies Windows Update. Klik op Naar updates zoeken. Windows Update laat niet alle updates zien. Kies voor Geavanceerde opties en klik op Optionele updates. In deze sectie vind je ook stuurprogramma’s die niet via het hoofdvenster worden aangeboden. Ben je benieuwd welke drivers in het verleden zijn geïnstalleerd? Kies dan voor Geschiedenis van updates en blader naar de sectie Stuurprogramma-updates.

Door Microsoft goedgekeurde stuurprogramma’s worden via Windows Update verspreid.

Handmatig bijwerken

Heb je behoefte aan meer controle, dan kun je de drivers ook per apparaat handmatig bijwerken. We maken hiervoor gebruik van het onderdeel Apparaatbeheer, dat je sinds jaar en dag in Windows kunt terugvinden. Open het Startmenu en typ Apparaatbeheer. Een overzicht van alle apparaten verschijnt, waaronder beeldschermen, videokaarten, camera’s en randapparaten, zoals printers.

Klap de sectie uit van het apparaat waarover je meer informatie wilt. Dubbelklik op het apparaat om het detailvenster te openen. Op de tab Stuurprogramma vind je de details van het stuurprogramma. Klik op Details van stuurprogramma om te zien welke driverbestanden worden gebruikt. De rijen Datum en Stuurprogrammaversie geven je informatie over de versie. Om handmatig de driver voor het apparaat bij te werken, klik je op Stuurprogramma bijwerken.

Meer controle? Werk specifieke stuurprogramma’s handmatig bij.

Zoeken

Vervolgens geef je aan op welke manier je de driver wilt installeren. Wil je dat Windows zelf zoekt naar de geschiktste versie van de driver, dan kies je voor Automatisch zoeken naar stuurprogramma's. Heb je het stuurprogramma zelf (bijvoorbeeld gedownload van de website van de fabrikant), dan kies je voor Op mijn computer naar stuurprogramma’s zoeken. Kies je voor de eerste optie en kan Windows geen betere driver vinden, dan kies je in In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's. Kies je voor de tweede optie, dan geef je in het volgende scherm aan waar Windows de stuurprogramma's kan vinden. Je kunt ook een stuurprogramma aanwijzen in een lijst met stuurprogramma’s. Kies dan voor Ik wil kiezen uit een lijst met stuurprogramma's op mijn computer. Selecteer dan het merk en het type apparaat waarvoor je de drivers wilt installeren.

Hulp van buitenaf

Voor het beheren van de drivers kun je ook externe ondersteuning inzetten. Een goed voorbeeld hiervan is het gratis Driver Genius. Met dit programma kun je onder meer een back-up maken van alle drivers en deze back-up in de toekomst gebruiken om in een keer alle juiste drivers terug te plaatsen, bijvoorbeeld nadat je een schone installatie van Windows hebt uitgevoerd. Vooral als je specifieke hardware gebruikt of zelf de computer hebt samengesteld, kan dit je de nodige tijd besparen. Verder biedt Driver Genius de optie om terug te zetten naar eerdere drivers en kun je in een keer controleren of er nieuwe versies van alle aanwezige drivers beschikbaar zijn.

Driver Genius helpt je bij het beheren van de drivers.

Aan de slag

Links in het hoofdvenster van Driver Genius vind je de verschillende secties. In de sectie Thuis lees je welke driverupdates voor het systeem beschikbaar zijn. Klik op de knop Start Scannen om de machine te controleren. Wil je dat de drivers automatisch worden bijgewerkt, dan zet je de schuif op Aan bij Automatisch stuurprogramma-update. Klik op Bekijken om de lijst van drivers te bekijken.

Verder vind je in hetzelfde venster een overzicht van drivers die niet meer worden gebruikt en die je kunt verwijderen om ruimte vrij te maken. Driver Genius controleert ook op de aanwezigheid van oude hardwaregegevens, bijvoorbeeld van apparaten die je niet meer gebruikt. Een overzicht hiervan en de mogelijkheid om deze te verwijderen, vind je in de sectie Ongeldigeapparaatgegevens.

Drivers bijwerken

Met Driver Genius kun je in een keer controleren of er voor alle drivers updates beschikbaar zijn en deze installeren. Die aanpak bespaart je tijd ten opzichte van handmatig bijwerken. Klik op de knop Alle bijwerken om alle drivers bij te werken. Zie je een update staan die je liever niet installeert, dan klik je op Update verbergen. Als je je later bedenkt, haal je met een klik op Herstel verborgen driver updates alle beschikbare stuurprogramma’s weer tevoorschijn.

Ben je van plan om Windows opnieuw te installeren en heb je met veel zorg de juiste drivers geïnstalleerd? Dan kun je gebruikmaken van de functie Backupstuurprogramma op het gelijknamige tabblad. Hiermee stel je alle drivers of een specifieke set drivers veilig en na een herinstallatie van Windows kun je deze makkelijk herstellen. De functie komt vooral van pas als je specifieke drivers gebruikt (bijvoorbeeld van verouderde hardware), die inmiddels niet meer breed beschikbaar zijn. Plaats vinkjes naast de drivers waarvan je een reservekopie wilt maken.

De sectie Originele Windows Drivers is wat ons betreft overbodig: bij een schone installatie van Windows willen we graag dat Windows voor de eigen drivers de recentste versies gebruikt. Klik op Volgende. Sla de drivers op een externe locatie op, bijvoorbeeld op een netwerkschijf of usb-stick.

Een reservekopie van je stuurprogramma's.

Drivers herstellen

Heb je Windows opnieuw geïnstalleerd, dan kun je de drivers herstellen. In Driver Genius kies je voor Stuurprogramma Herstel. Geef vervolgens de locatie van de back-up aan. Kies voor Stuurprogramma’s herstellen van vorige back-up en klik op Bladeren. Blader naar de back-uplocatie. Wil je helemaal geen omkijken hebben naar het installeren van drivers, dan kun je gebruikmaken van de Driver Auto Installer. Deze wizard installeert de drivers automatisch achter elkaar en neemt hiermee het handwerk uit handen. Plaats een vinkje naast de drivers in de lijst rechts. De drivers zijn gesorteerd op hardwareonderdeel, zoals beeldschermadapters en bluetooth. Tevreden met de selectie? Klik op Herstel starten.

Zekerheid voor alles

Een vlotter of soepeler werkend systeem nadat je de drivers hebt bijgewerkt, is uiteraard prettig. Maar andersom kan ook: een driverinstallatie die meer kwaad dan goed doet. In dat geval is het verstandig om de nodige maatregelen te nemen zodat je de situatie kunt herstellen. Je maakt hiervoor slim gebruik van Systeemherstel. Dit ingebouwde herstelmechanisme in Windows laat je naar een punt in het verleden terugkeren. Levert een driver vervelende problemen op, dan zet je de computer terug.

Maak een herstelpunt voordat je de driver aanpast. Open Startmenu en typ Herstelpunt. Klik op Een herstelpunt maken. Selecteer het lokale station en kies Configureren. Kies voor de optie Systeembeveiliging inschakelen en klik op OK. Klik hierna op de knop Maken. Geeft de installatie van een driver in de toekomst problemen, dan kun je terugkeren naar de eerdere situatie. Open het eerdergenoemde venster. Op de tab Systeembeveiliging kies je voor Systeemherstel en klik je op Volgende. Kies het herstelpunt dat je hebt gemaakt voorafgaand aan de installatie van de drivers en rond de wizard af. De computer wordt teruggebracht naar de eerdere staat.

Opletten geblazen: Systeemherstel is niet altijd ingeschakeld.

Problemen oplossen

Werkt een onderdeel niet naar behoren of vermoed je problemen, dan kun je Apparaatbeheer gebruiken om hierop te controleren. Open Startmenu en typ Apparaatbeheer. Bekijk de lijst met geïnstalleerde hardware. Geeft een apparaat problemen of ontbreekt de juiste driver, dan klapt Windows de hardwarelijst automatisch uit bij het betreffende onderdeel en verschijnt er een uitroepteken. Klik met de rechtermuisknop op het onderdeel, kies Eigenschappen en controleer de tab Stuurprogramma. Afhankelijk van het probleem kun je hier de drivers bijwerken.

Windows beschikt ook over een handige ingebouwde hulp waarmee je de systeemprestaties in kaart brengt en op de hoogte wordt gebracht van eventuele fouten. Open wederom Startmenu en typ Opdracht. Kies voor Opdrachtprompt. Typ de volgende opdracht, gevolgd door Enter: Perfmon /report. Windows analyseert het systeem en geeft in een rapport de bevindingen weer. Hier lees je ook of bepaalde onderdelen een fout geven.

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.