ChatGPT is niet alleen in staat om vragen te beantwoorden, teksten samen te vatten en tags aan teksten toe te kennen. Je kunt er ook teksten mee vertalen of naar andere vormen transformeren. In dit vierde deel van onze reeks over de OpenAI-API tonen we je hoe je dat doet in Python.

Een groot taalmodel, zoals dat van ChatGPT, kun je eigenlijk beschouwen als een soort krachtige rekenmachine die niet met getallen werkt, maar met woorden. Daardoor kun je tekst omzetten in een ander soort tekst. Een tekst van het Engels naar het Nederlands vertalen? Van een familiaire naar een formele toon? Of, als je met programmeertalen werkt, van tekst naar een tabel in HTML? Het is allemaal mogelijk en vrij eenvoudig in je eigen programma’s te integreren.

Basiscode

In dit vierde deel van deze reeks houden we onze code eenvoudig, zodat we de variëteit van transformaties van teksten kunnen illustreren die met de OpenAI-API mogelijk zijn. We gaan dus geen Word-bestanden inlezen, maar de te transformeren teksten als korte strings in onze code zetten.

Voor alle voorbeelden in dit artikel gebruiken we daarom de volgende basiscode:

Deze code gebruikten we ook al in het derde deel van deze reeks. Vervang de waarde van API_KEY door je eigen API-sleutel en kies eventueel een ander model dan gpt-3.5-turbo. Zo is het model gpt-4 taalkundig veel sterker, maar dat kost wel meer.

Vertaalmachine

Als we hiermee een tekst willen vertalen, hebben we een systeemprompt nodig met de vertaalopdracht en een gebruikersprompt met de te vertalen tekst. Dat doe je door de volgende regels code aan het einde van de basiscode toe te voegen:

Sla het script onder de naam translate.py op in Visual Studio Code met Ctrl+S en open een opdrachtregel met het menu Terminal / New Terminal. Klik dan rechtsboven op het afspeelknopje (het driehoekje met de tooltip Run Python File als je erboven blijft hangen). Als alles goed gaat, krijg je nu in de terminal een Nederlandse vertaling van de Engelse tekst.

Dichterlijke vrijheid

Dat vertalen hoeft niet altijd heel letterlijk te zijn. Je kunt ook vragen om een haiku te maken die een tekst beschrijft:

We hebben als gebruikersprompt gewoon de lead van een artikel van de website van NRC ingevoerd. Het taalmodel maakt daarvan de volgende haiku:

Wagnerstrijders gaan,

Onder de rook van Moskou,

Putsch nek omgedraaid.

Op deze manier zou je een programma kunnen schrijven dat je elke ochtend het nieuws in de vorm van haiku’s toont.

Universele vertaalmachine

De taalmodellen van OpenAI zijn getraind op teksten in allerlei talen en die talen worden zelfs automatisch herkend. Merk op dat we in de systeemprompt van ons vertaalscript niet vroegen om de tekst van het Engels naar het Nederlands te vertalen. We vroegen simpelweg om de tekst naar het Nederlands te vertalen. Dat had ook gewerkt als we een Franse tekst of een tekst in een andere taal hadden opgegeven als gebruikersprompt.

Die mogelijkheid om de taal te herkennen kunnen we ook gebruiken. We vragen dan eerst wat de taal is van de gegeven tekst en vragen dan pas om die te vertalen. We kunnen die laatste opdracht zelfs nog explicieter maken door te vragen om uit de herkende taal te vertalen. Dat ziet er dan als volgt uit, met enkele voorbeelden in verschillende talen:

Zoals je ziet, zijn we in LANGUAGE_PROMPT vrij expliciet geweest. Als we gewoon vragen “What language is this?”, krijgen we antwoorden als “This is Chinese” of “This language is Italian”. Dat willen we niet. Ook een antwoord als “French.” met een punt op het einde willen we zo vermijden, maar zelfs na het expliciet te vragen blijft het taalmodel dit meestal met een punt eindigen. Daarom dat we met rstrip(".") dit nog verwijderen.

Sla een andere toon aan

Je kunt met taal allerlei registers bespelen. In een formele sollicitatiebrief sla je een andere toon aan dan in een appje naar je vrienden. Ook daarmee kunnen de taalmodellen van OpenAI aan de slag. Je kunt een tekst eenvoudig naar een andere toon omzetten. Een voorbeeld maakt dit duidelijk:

Computertalen omzetten

Op dezelfde manier kunnen we computertalen vertalen. Maar een omzetting van bijvoorbeeld JSON naar HTML doe je beter met een Python-bibliotheek die daarin gespecialiseerd is. Waar taalmodellen wel goed in zijn, is het omzetten van een tekstuele beschrijving van een gebruiker naar een computertaal. Stel dat je in een programma bestellingen van een gebruiker opneemt, dan kun je het resultaat naar een tabel in HTML laten omzetten:

Het resultaat is inderdaad een HTML-bestand met een tabel met de juiste gegevens.

En verder

Teksten transformeren, in alle mogelijke vormen, is een krachtige functie waarvoor je ChatGPT en dus ook de achterliggende taalmodellen via de OpenAI-API kunt inzetten. Zo breid je eenvoudig je eigen programma’s uit met allerlei transformaties van teksten. We hebben hier nog maar een kleine greep van de mogelijkheden getoond. Titels beschrijven in emoji’s? Handleidingen naar gedichten omzetten? Tweeten in de stijl van Donald Trump? Het is zo gebeurd.

Volgende week maandag het vijfde en laatste deel van deze reeks! Hierin gaan we de OpenAI-API nog interactiever toepassen en echte gesprekken voeren.

Lees ook:

Tot onze verbazing zien we dat de Dreame L10s Ultra (2nd gen) een van de grootste nadelen van zijn voorganger zomaar wegneemt: deze nieuwe robotstofzuiger is namelijk honderden euro's goedkoper dan zijn voorganger ooit geweest was. Sterker nog: ook nu nog is eerste L10s Ultra duurder dan zijn opvolger. Tijd om te bekijken hoe de Gen 2 in de praktijk presteert.

De Dreame L10s Ultra (2nd Gen) heeft een adviesprijs van 699 euro, maar is nu al online verkrijgbaar voor minder. Als je de introductieprijs van de voorganger in het achterhoofd neemt (meer dan duizend euro) dan begrijp je dat we daar enigszins verrast over zijn. Dat model uit begin 2023 beviel, maar stelde ook teleur op een aantal vlakken. Zo botste het nog wel eens ergens tegenaan, had je nog wat handmatig onderhoud, werd het tapijt niet goed schoongemaakt, was de app onoverzichtelijk en zat je als het ware vast aan de schoonmaakmiddelen van Dreame.

Zijn opvolger doet een hoop dingen anders, terwijl de ervaring toch grotendeels hetzelfde blijft. Daarmee bedoelen we dat fabrikant Dreame een aantal negatieve aspecten aangepakt heeft, en de positieve eigenschappen heeft behouden. En dat zonder de prijs te verhogen. Ergens kon dat ook niet anders, gezien het bestaan van bijvoorbeeld de Dreame X40 Ultra en de aankomende X50 Ultra. Die nemen het stokje over van de meest dure Dreame-robots van dit moment, waardoor de vernieuwde L10s Ultra een lager prijskaartje hanteert.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Navigeren gaat goed, maar…

De robot en de basis hebben eenzelfde, stijlvol en praktisch ontwerp als andere Dreame-robotstofzuigers en zijn daardoor inmiddels heel herkenbaar. Voor- en bovenop tref je de middelen aan voor objectherkenning, zoals een camera en een laser (LiDAR). Hoewel dit model wel over objectherkenning beschikt, zit er geen AI-camera aan boord (zoals op de duurdere stofzuigers). Over het algemeen navigeert de robot goed door het huis en vermijdt hij verschillende soorten spullen die op de grond liggen en staan.

Waar deze stofzuiger een beetje moeite mee heeft, zijn smalle openingen. Het lijkt net alsof het apparaat een bepaalde route niet 'durft' te nemen uit angst om ergens vast te komen zitten. Daardoor kan het gebeuren dat specifieke plekjes niet meegenomen worden. De objectherkenning laat ook nog wel een iets te wensen over. Het kan zijn dat de robot over kabels heenrijdt en daardoor zichzelf vastrijdt (als het dikke kabels zijn) of iets opzuigt (als het dunne kabels zijn). Bij ons lieten de dweilpads daardoor ook een keer los; die bleven hangen achter een dikke stekkerkabel.

©Wesley Akkerman

Apart bakje voor reinigingsmiddel

Net als de voorganger kan ook de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) zijn twee roterende dweilpads niet achterlaten op het basisstation. Daardoor kunnen dat soort dingen zoals in de alinea hierboven beschreven nog wel eens fout gaan. Als zoiets gebeurt, dan stopt de robot met werken totdat je hem geholpen hebt. Als je dan op dat moment niet thuis bent, dan heb je pech. Gezien de prijs hebben we daar minder moeite mee dan voorheen, maar het kan het gebruik van een robotstofzuiger wel in de weg zitten. Helemaal als het apparaat ergens onder het bed stilstaat, en je er dus moeilijk bij kunt

Gelukkig heeft het basisstation wel een waardevolle upgrade gekregen in de vorm van een apart zeepbakje. Naast een bak voor schoon en een bak voor vies water, heb je nu een aparte bak waar je vloerreiniger in kunt stoppen. Dreame raadt uiteraard zijn eigen schoonmaakmiddelen aan, maar niets staat je in de weg zelf een middel uit te kiezen.

Helaas biedt dit model ook geen droogfunctie aan voor de gebruikte dweilpads. Ze worden wel schoongemaakt op het station, maar het duurt even voordat ze helemaal schoon en droog zijn voor de volgende ronde.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maakt veel beter schoon

In vergelijking met de vorige versie maakt de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) veel beter schoon langs randen. Dan bedoelen we langs de muren en plinten, maar ook de rand van een vloerkleed. Het gevaarte op wielen maakt dan kleine, schuine bewegingen heen en weer en rijdt kort van voren naar achteren om precies tot aan de rand schoon te kunnen maken. Het slaat in dat proces weinig tot geen stukken vloer over. Wel kan deze robotstofzuiger in een enkel geval nog wel eens met de natte dweil op het vloerkleed komen. Maar dat is niets om je zorgen om te maken.

Qua zuigkracht is het systeem er eveneens flink op vooruitgegaan, van 5300 Pa naar 10.000 Pa. Daardoor blijft er vrijwel geen stof achter op de plekken waar de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) komt. Het kan zijn dat hij nog wel eens wat achterlaat op een hoogpolig kleed. Ook de hoekjes in huis worden niet superschoon, ondanks de uitschuifbare borstel. Maar eerlijk is eerlijk: de robot doet het veel beter dan de Dreame L10s Ultra. De borstel, gemaakt van kunststof, snijdt eventuele haren (van bijvoorbeeld huisdieren of jezelf, als je lang haar hebt) niet voor je kapot; dus je hebt zelf nog wat onderhoud aan het af en toe haarvrij maken van de borstel.

Overzichtelijke app

Dweilen gaat het systeem nog even goed af. Vooral voor het dagelijkse of wekelijkse onderhoud is de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) uitermate geschikt, aangezien hij genadeloos afrekent met oppervlakkige vlekken. Als je wat meer hardnekkige viezigheid aan de vloer laat plakken, weet de robot daar ook nog wel raad mee. Vettigheid en opgedroogde troep kunnen echter een uitdaging vormen – waarschijnlijk omdat de stofzuiger geen gebruik maakt van warm water. De dweilpads zijn overigens eveneens uitschuifbaar, wat het schoonmaken ten goede komt.

Via de overzichtelijke app kun je heel snel bepalen hoeveel water en zeep de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) moet gebruiken. Wellicht helpt het om die hoeveelheid aan te passen, waardoor hardnekkige viezigheid ook zou kunnen verdwijnen – maar meer water en zeep is geen garantie voor succes. Verder bepaal je in de app de zuigkracht, in welke mate de stofzuiger zijn rondes doet (met ruime of minder ruime bochten) en zie je hoe het gesteld is met de verschillende onderdelen. Met die laatste functionaliteit kun je goed zien wanneer iets aan vervanging toe is of wanneer je ergens een lapje over moet halen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dreame L10s Ultra (2nd Gen) kopen?

Tot slot is het goed om te zien dat de accu ruim drie uur meegaat. Dat is deels afhankelijk van de instellingen die je zelf prefereert, maar dan nog is het een zeer nette score. Dit voorkomt dat de robot lange omwegen moet maken om tussentijds op te laden, waardoor het werk sneller gedaan kan worden. Verder moet je qua onderhoud dus rekening houden met vastgelopen haren, de oprit (die snel vies wordt) en zowel de water- als zeepbakken. Niet heel veel meer dus dan bij duurdere modellen; maar vooral dat vastgelopen haar kan irritant worden.

Onderaan de streep vinden we dat Dreame met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans heeft gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.