ChatGPT is niet alleen in staat om vragen te beantwoorden, teksten samen te vatten en tags aan teksten toe te kennen. Je kunt er ook teksten mee vertalen of naar andere vormen transformeren. In dit vierde deel van onze reeks over de OpenAI-API tonen we je hoe je dat doet in Python.

Een groot taalmodel, zoals dat van ChatGPT, kun je eigenlijk beschouwen als een soort krachtige rekenmachine die niet met getallen werkt, maar met woorden. Daardoor kun je tekst omzetten in een ander soort tekst. Een tekst van het Engels naar het Nederlands vertalen? Van een familiaire naar een formele toon? Of, als je met programmeertalen werkt, van tekst naar een tabel in HTML? Het is allemaal mogelijk en vrij eenvoudig in je eigen programma’s te integreren.

Basiscode

In dit vierde deel van deze reeks houden we onze code eenvoudig, zodat we de variëteit van transformaties van teksten kunnen illustreren die met de OpenAI-API mogelijk zijn. We gaan dus geen Word-bestanden inlezen, maar de te transformeren teksten als korte strings in onze code zetten.

Voor alle voorbeelden in dit artikel gebruiken we daarom de volgende basiscode:

Deze code gebruikten we ook al in het derde deel van deze reeks. Vervang de waarde van API_KEY door je eigen API-sleutel en kies eventueel een ander model dan gpt-3.5-turbo. Zo is het model gpt-4 taalkundig veel sterker, maar dat kost wel meer.

Vertaalmachine

Als we hiermee een tekst willen vertalen, hebben we een systeemprompt nodig met de vertaalopdracht en een gebruikersprompt met de te vertalen tekst. Dat doe je door de volgende regels code aan het einde van de basiscode toe te voegen:

Sla het script onder de naam translate.py op in Visual Studio Code met Ctrl+S en open een opdrachtregel met het menu Terminal / New Terminal. Klik dan rechtsboven op het afspeelknopje (het driehoekje met de tooltip Run Python File als je erboven blijft hangen). Als alles goed gaat, krijg je nu in de terminal een Nederlandse vertaling van de Engelse tekst.

Dichterlijke vrijheid

Dat vertalen hoeft niet altijd heel letterlijk te zijn. Je kunt ook vragen om een haiku te maken die een tekst beschrijft:

We hebben als gebruikersprompt gewoon de lead van een artikel van de website van NRC ingevoerd. Het taalmodel maakt daarvan de volgende haiku:

Wagnerstrijders gaan,

Onder de rook van Moskou,

Putsch nek omgedraaid.

Op deze manier zou je een programma kunnen schrijven dat je elke ochtend het nieuws in de vorm van haiku’s toont.

Universele vertaalmachine

De taalmodellen van OpenAI zijn getraind op teksten in allerlei talen en die talen worden zelfs automatisch herkend. Merk op dat we in de systeemprompt van ons vertaalscript niet vroegen om de tekst van het Engels naar het Nederlands te vertalen. We vroegen simpelweg om de tekst naar het Nederlands te vertalen. Dat had ook gewerkt als we een Franse tekst of een tekst in een andere taal hadden opgegeven als gebruikersprompt.

Die mogelijkheid om de taal te herkennen kunnen we ook gebruiken. We vragen dan eerst wat de taal is van de gegeven tekst en vragen dan pas om die te vertalen. We kunnen die laatste opdracht zelfs nog explicieter maken door te vragen om uit de herkende taal te vertalen. Dat ziet er dan als volgt uit, met enkele voorbeelden in verschillende talen:

Zoals je ziet, zijn we in LANGUAGE_PROMPT vrij expliciet geweest. Als we gewoon vragen “What language is this?”, krijgen we antwoorden als “This is Chinese” of “This language is Italian”. Dat willen we niet. Ook een antwoord als “French.” met een punt op het einde willen we zo vermijden, maar zelfs na het expliciet te vragen blijft het taalmodel dit meestal met een punt eindigen. Daarom dat we met rstrip(".") dit nog verwijderen.

Sla een andere toon aan

Je kunt met taal allerlei registers bespelen. In een formele sollicitatiebrief sla je een andere toon aan dan in een appje naar je vrienden. Ook daarmee kunnen de taalmodellen van OpenAI aan de slag. Je kunt een tekst eenvoudig naar een andere toon omzetten. Een voorbeeld maakt dit duidelijk:

Computertalen omzetten

Op dezelfde manier kunnen we computertalen vertalen. Maar een omzetting van bijvoorbeeld JSON naar HTML doe je beter met een Python-bibliotheek die daarin gespecialiseerd is. Waar taalmodellen wel goed in zijn, is het omzetten van een tekstuele beschrijving van een gebruiker naar een computertaal. Stel dat je in een programma bestellingen van een gebruiker opneemt, dan kun je het resultaat naar een tabel in HTML laten omzetten:

Het resultaat is inderdaad een HTML-bestand met een tabel met de juiste gegevens.

En verder

Teksten transformeren, in alle mogelijke vormen, is een krachtige functie waarvoor je ChatGPT en dus ook de achterliggende taalmodellen via de OpenAI-API kunt inzetten. Zo breid je eenvoudig je eigen programma’s uit met allerlei transformaties van teksten. We hebben hier nog maar een kleine greep van de mogelijkheden getoond. Titels beschrijven in emoji’s? Handleidingen naar gedichten omzetten? Tweeten in de stijl van Donald Trump? Het is zo gebeurd.

Volgende week maandag het vijfde en laatste deel van deze reeks! Hierin gaan we de OpenAI-API nog interactiever toepassen en echte gesprekken voeren.

Lees ook:

December is een drukke, bomvolle maand met al die feestdagen. Grote kans dus dat je niet direct denkt aan tuinieren. Toch is het wél belangrijk. Door nu een paar uurtjes te besteden aan blad harken, snoeien en kwetsbare planten beschermen tegen de vorst, kun je volgend voorjaar weer volop van je tuin genieten!

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Geef de tuin kleur (ook vooral in de winter)

In veel tuinen oogt het nu wat flets en leeg, maar met een paar simpele ingrepen breng je meteen meer leven in het geheel. Een skimmia doet het bijvoorbeeld goed in dit seizoen. Deze groenblijver houdt van een plek met halfschaduw en geeft direct wat kleur aan de tuin. Je kunt ook kiezen voor een winterbloeiende sneeuwbal. Die plant je, net als andere bladverliezende struiken en bomen, gewoon in deze periode. Een wintergroene haag zorgt er ook voor dat je tuin levendiger blijft. Druk de aarde rondom nieuwe aanplant stevig aan. Dat voorkomt dat wortels loskomen door harde wind. En wacht met planten als de grond bevroren is.

Wil je in het voorjaar graag sneeuwklokjes, narcissen, krokussen of blauwe druifjes ziet opkomen, dan heb je nog even de tijd om die te planten: doe dit uiterlijk half december en vóór de vorst. Wil je juist nu nog vrolijke plantjes? Ga dan voor winterharde viooltjes. Die zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren. Omdat ze tot het eind van het voorjaar doorbloeien, heb je daar de komende maanden veel plezier aan.

©Evgeniya - stock.adobe.com

Blad van het gazon halen en tussen de planten leggen

De bomen worden nu echt kaal, en dat betekent dat je tuin waarschijnlijk vol ligt met blad. Tijd om weg te halen. Begin met je terras en eventuele paadjes; laat je het blad daar liggen, dan kan het glad worden. Haal ook het blad weg rond rots- en vetplanten: deze planten doen het namelijk beter in een droge omgeving en het blad zorgt ervoor dat de grond vochtig blijft. Gebruik tot slot een bladblazer of een hark om je gazon bladvrij te krijgen. Laat je het blad op het gras liggen, dan krijgt het geen zonlicht meer, waardoor je in het voorjaar daar lelijke of kale plekken krijgt.

Gooi de bladeren niet meteen op de composthoop of in de afvalbak, maar gebruik het om de grond tussen de planten ermee af te dekken: zo bescherm je je planten tegen vorst. Ook zorgen de verterende bladeren ervoor dat er meer voedingsstoffen in de grond komen. Win-win dus voor je planten!

Lees ook: Composteren kun je leren: de beginnersgids voor compost

Bladblazer kopen? Let dan hier op

Een bladblazer kies je op basis van het type aandrijving, de kracht en het gemak tijdens gebruik. Een elektrische blazer met snoer is geschikt voor kleine tuinen. Een accublazer geeft meer bewegingsvrijheid en werkt prettig voor middelgrote tuinen. Voor grote tuinen of zwaar werk, zoals nat blad, werkt een benzinemodel krachtiger. Let daarnaast op blaaskracht en luchtvolume, want dat bepaalt hoe effectief je bladeren wegblaast. Gewicht speelt ook mee: hoe lichter het model, hoe langer je er comfortabel mee kunt werken. Sommige blazers kunnen naast blazen ook zuigen en versnipperen. Verder is het goed om te kijken naar geluidsniveau en onderhoud, omdat benzinemodellen vaker geluid maken en meer verzorging vragen dan elektrische varianten.

Drie bekende merken bladblazers

Einhell

Einhell staat bekend om toegankelijke prijzen en praktische machines voor alledaags tuinonderhoud. Het merk richt zich op gebruikers die een degelijk gereedschap zoeken zonder hoge kosten. De apparaten zijn vaak licht, makkelijk in gebruik en geschikt voor gemiddelde tuinen. Een breed verkrijgbaar model is de Einhell GC-EL 3000 E, een elektrische bladblazer met genoeg vermogen voor standaard tuinklussen.

Black+Decker

Black+Decker heeft een lange geschiedenis in elektrisch gereedschap en tuinmachines. Het merk staat bekend om gebruiksvriendelijke, veelzijdige oplossingen voor huis en tuin. De focus ligt op comfort, eenvoudige bediening en brede beschikbaarheid. Een veelgekozen model is de Black+Decker BEBLV300SB-QS, een elektrisch model dat handig is voor kleinere tuinen en snelle opruimklussen.

Makita

Makita is een Japans merk dat bekendstaat om duurzame bouwkwaliteit, een groot accuplatform en machines die soepel en prettig werken. Vooral de accublazers zijn populair, omdat ze kracht combineren met wendbaarheid. Een veelgekozen model is de Makita DUB185Z, een lichte accublazer die ideaal is voor terrassen, oprijlanen en kleinere tuinen.

Planten tegen vorst beschermen

Wordt er vorst verwacht? Dat is hét moment om je planten te beschermen tegen de kou. Gebruik noppenfolie of vliesdoek en pak daarmee planten in bakken en potten goed in. Kuipplanten die je binnen hebt gezet om te overwinteren, geef je water als de aarde droog is. Haal ook twee keer per maand dor blad bij de kuipplanten weg. Is het weer zacht? Zet dan een raampje of deur open in de ruimte waar je de kuipplanten hebt gezet; zo krijgen ze wat frisse lucht.

Is het een lange periode droog buiten? Geef dan de planten in potten en bloembakken in de tuin ook water. En heb je een buitenkraan? Sluit die dan nu af, zodat je geen vorstschade krijgt.

©Olga Seyfutdinova

(Fruit)bomen snoeien

Tussen december en februari kun je de leilinde weer netjes in vorm te snoeien. In deze rustige wintermaanden reageert de boom het best op een snoeibeurt. Bij druif, berk en esdoorn ligt het anders. Die hebben een andere sapstroom en moet je daarom uiterlijk voor half december snoeien. Doe dat op een dag zonder vorst, zodat de snoeiwonden rustig kunnen sluiten.

Ook kleinfruit kun je nu aanpakken. Haal bij de braam de takken weg die dit jaar vruchten droegen, zodat jonge scheuten alle ruimte krijgen. De zomerframboos snoei je door de jonge scheuten te verwijderen. Bij de herfstframboos knip je de takken die vrucht gedragen hebben juist helemaal tot aan de grond af. Daarmee geef je de struiken een sterke start in het nieuwe seizoen.

Kerst voorbij? Kerstboom de tuin in!

Een kerstboom met kluit kun je eenvoudig een tweede leven geven in de tuin. Vooral kleinere exemplaren slaan goed aan. Fijnspar, Servische spar en fraserspar zijn soorten die herplanten doorgaans goed verdragen. Laat de boom eerst wennen aan koelere temperaturen door hem tijdelijk op een lichte, onverwarmde plek te zetten.

Daarna kan hij in een pot naar buiten, waar hij verder kan herstellen. Pas als de vorst uit de grond is, plant je hem in de volle grond. Kies een zonnige of halfschaduwrijke plek waar de boom de ruimte heeft om te groeien. Volgend jaar kun je hem dan weer binnenhalen als kerstboom. Of je laat hem buiten staan en versiert hem – zo breng je meteen wat kerststemming in de tuin.

©ID.nl

Overal duiken verbluffende AI-video's op; van dansende giraffen tot futuristische steden. Krijg je zin om zelf de regie in handen te nemen? Goed nieuws: met Microsoft Bing Video Creator maak je gratis je eigen korte AI-film, zonder technische voorkennis.

Microsoft introduceerde eerder in 2025 de Bing Video Creator: een tekst-naar-video-generator die geïntegreerd is in de Bing-app voor Android en iOS. Er is ook een desktopversie, maar in dit artikel kijken we vooral naar de mogelijkheden van de app, die verrassend leuk is om mee te experimenteren. Iedereen kan er gratis korte AI-video's mee maken, simpelweg door een tekstprompt in te voeren. Microsofts visie is helder: het moet voor elke gebruiker mogelijk zijn om zonder kosten of technische drempels visuele verhalen te creëren.

Bing-app

Om aan de slag te gaan, download je eerst de Bing Search-app. Deze is beschikbaar voor zowel iOS als Android. Na de installatie log je in met je Microsoft-account of maak je gratis een nieuw account aan.

Inloggen is verplicht: zo kan Microsoft je verzoeken bijhouden. Ook krijg je alleen met je Microsoft-account toegang tot je video's zodra ze klaar zijn en zolang de 'houdbaarheidsdatum' niet is verstreken.

Een OpenAI- of Sora-account heb je niet nodig, al maakt Bing Video Creator wel gebruik van die onderliggende technologie. Open de Bing-app en tik rechtsonder op de vierkante knop waarin nog eens vier kleinere vierkantjes staan. Hier vind je alle ingesloten apps.

Afbeeldingen en video's

De gratis Bing-app van Microsoft fungeert in feite als een toegangspoort tot een reeks mobiele AI-diensten voor Weer, Afbeeldingen en Vertalen. In het aanbod staan ook twee generatieve AI-tools, zoals de Afbeelding Creator en Video Creator (of Video Maker, als je de app al wat langer gebruikt en niet tussendoor hebt geüpdatet). Die laatste is de tool waarmee je zelf AI-video's kunt genereren.

Afbeelding Creator

Bing Video Creator is eigenlijk de logische video-uitbreiding van Bing Afbeelding Creator. Zodra je de Video Creator opent, zie je twee tabbladen: één voor video en één voor afbeelding. Beide draaien om AI-gegenereerd beeldmateriaal.

Wil je een AI-afbeelding maken, dan kies je het tabblad Afbeelding en voer je een tekstopdracht (prompt) in. Dat kan door te typen, of door heel eenvoudig op de microfoon te tikken en je prompt in te spreken. De eerste keer dat je dit doet, moet je toestemming geven om de microfoon van je smartphone te gebruiken.

Wie liever verrast wordt, kan op de knop Verras me tikken. Dan genereert Bing Afbeelding Creator automatisch een willekeurige opdracht en bijbehorende afbeelding.

Video Creator: snel en traag

Ook bij Video Creator begin je met het invullen van een nauwkeurige beschrijving van wat je in beeld wilt brengen. Dat doe je in het promptvak, waar je je idee kunt intypen of inspreken. Hoe concreter en rijker je beschrijving, hoe beter het resultaat.

Daarna tik je op het pictogram met de schuifregelaars om naar de instellingen te gaan. Momenteel kun je daar enkel de generatiesnelheid aanpassen. Kies je voor Snel, dan is je video meestal binnen enkele minuten klaar.

De optie Standaard neemt meer tijd in beslag, soms enkele uren, maar je krijgt automatisch een melding zodra je video beschikbaar is. Voorlopig is de enige beschikbare beeldverhouding 9:16, het verticale formaat dat je kent van smartphones. Dat is logisch, aangezien je de tool op je telefoon gebruikt. Het formaat sluit ook perfect aan bij platformen zoals TikTok, Instagram Reels of YouTube Shorts.

Video maken

Tik op Maken en laat de AI je video genereren. Terwijl de video wordt aangemaakt, kun je gewoon verder werken of nieuwe ideeën uitproberen. Zodra het filmpje klaar is, ontvang je automatisch een melding. Je kunt tot maximaal drie video-opdrachten tegelijk in de wachtrij plaatsen. Zijn alle drie je wachtrijen bezet, dan moet je wachten tot er eentje is afgerond voordat je een nieuwe kunt starten.

De gegenereerde video's zijn met slechts vijf seconden kort en bevatten geen geluid of gesproken tekst. Daarmee zijn ze vooral geschikt voor snelle visuele content, zoals memes of sociale-mediaposts. Verwacht niet dat je video's kunt maken van populaire figuren of recente politici. Als je dat toch probeert, krijg je een waarschuwing. De app is beveiligd om aanstootgevende of gevaarlijke content te blokkeren. Bovendien bevat elke creatie onzichtbare metadata die aantonen dat de video met AI is gemaakt. Toch kan het gebeuren dat er ongepaste content door de mazen van het net glipt.

Eigen creaties en ideeën

Alle AI-afbeeldingen en -video's worden door de app onderaan verzameld in het onderdeel Mijn creaties. Weet je nog niet precies wat je wilt maken, of ben je op zoek naar inspiratie? Scrol dan naar beneden. In het onderdeel Ideeën verkennen blader je door een gevarieerde selectie van door AI gegenereerde video's. Interessant is dat je niet alleen het eindresultaat ziet, maar ook telkens de prompt kunt lezen waarop de creatie is gebaseerd. Dat helpt je om je eigen AI-videoprompt scherper te formuleren.

Lees ook: Zo maak je een succes van je TikTok-kanaal

Beperkingen

Je mag zowel Afbeelding Creator als Video Creator gratis gebruiken. Wel zijn er enkele beperkingen om misbruik te voorkomen en het systeem niet te overbelasten.

Met Bing Afbeelding Creator krijg je dagelijks vijftien gratis snelle creaties. Daarnaast is er de standaardmodus: die is onbeperkt, gratis en altijd beschikbaar. Deze tool werkt enkel met persoonlijke Microsoft-accounts, niet met werk- of schoolaccounts.

Ook met Bing Video Creator kun je gratis en onbeperkt AI-video's maken. Je start met tien snelle creaties per maand. Wil je daarna nog video's maken, dan schakel je automatisch over naar de standaardmodus. In dat geval kan het enkele uren duren voor je video klaarstaat. Je kunt het aantal snelle creaties verhogen door Microsoft Rewards-punten in te wisselen. Voor elke extra snelle creatie lever je honderd punten in.

Op de desktop

Nadat je op je laptop of desktop bent aangemeld bij Microsoft, surf je naar www.bing.com/images. Bovenaan kies je het tabblad Maken. Daar kun je zelf video's maken, maar ook je al gemaakte filmpjes bekijken. Daarvoor klik je op Mijn creaties. Je vindt er ook de optie Ideeën verkennen. Elk filmpje kun je openen en vergroten door er nog eens op te klikken.

Opslaan en delen

De afbeeldingen en video's die je genereert, worden maximaal negentig dagen bewaard bij Bing, onder de knop Mijn creaties. Deze knop verschijnt alleen als je in de afgelopen negentig dagen een nieuwe video hebt gemaakt. Wil je de video's langer bewaren, dan moet je ze op een of andere manier zelf opslaan.

Om een video te delen, open je het filmpje en houd je je vinger op de voorvertoning. Je krijgt dan de opties Koppeling kopiëren of Delen. Met Koppeling kopiëren sla je de url van het filmpje op in het klembord, zodat je het webadres kunt plakken in een e-mail of bericht. Kies je voor Delen, dan kun je de video downloaden of rechtstreeks delen via sociale media.

Verwijderen

Op moment van schrijven is het niet mogelijk om een specifieke video handmatig te verwijderen in Video Creator. Wil je een video toch verwijderen, dan heb je twee opties: je wacht negentig dagen tot de video automatisch verdwijnt, of je wist de volledige geschiedenis van zowel Afbeelding Creator als Video Creator.

De eenvoudigste manier om dit te doen, is via de Bing-website, terwijl je bent ingelogd. Klik rechtsboven op de menuknop (de drie streepjes) en kies Instellingen. Selecteer vervolgens Zoekgeschiedenis. Aan de rechterkant vind je daar de optie Alles wissen onder Uw zoekgeschiedenis beheren of wissen.