ID.nl logo
Programmeren in Python met ChatGPT - Deel 4
© Alexander Limbach
Huis

Programmeren in Python met ChatGPT - Deel 4

ChatGPT is niet alleen in staat om vragen te beantwoorden, teksten samen te vatten en tags aan teksten toe te kennen. Je kunt er ook teksten mee vertalen of naar andere vormen transformeren. In dit vierde deel van onze reeks over de OpenAI-API tonen we je hoe je dat doet in Python.

In dit vierde deel laten we zien dat ChatGPT prima teksten kan omzetten:

  • In een vertaling
  • In een gedicht
  • In een computertaal
  • Taalherkenning
  • Aanspreekvorm veranderen

Lees ook: Geen talenknobbel (meer)? Deze (ver)taaltools helpen je uit de brand

Code downloaden In dit deel worden wat voorbeelden van stukken code gegeven. Omdat overtikken van code erg foutgevoelig is, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. Het bestand, gptcode-dl4.txt is beschikbaar via deze webpagina.

Een groot taalmodel, zoals dat van ChatGPT, kun je eigenlijk beschouwen als een soort krachtige rekenmachine die niet met getallen werkt, maar met woorden. Daardoor kun je tekst omzetten in een ander soort tekst. Een tekst van het Engels naar het Nederlands vertalen? Van een familiaire naar een formele toon? Of, als je met programmeertalen werkt, van tekst naar een tabel in HTML? Het is allemaal mogelijk en vrij eenvoudig in je eigen programma’s te integreren.

Basiscode

In dit vierde deel van deze reeks houden we onze code eenvoudig, zodat we de variëteit van transformaties van teksten kunnen illustreren die met de OpenAI-API mogelijk zijn. We gaan dus geen Word-bestanden inlezen, maar de te transformeren teksten als korte strings in onze code zetten.

Voor alle voorbeelden in dit artikel gebruiken we daarom de volgende basiscode:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

Deze code gebruikten we ook al in het derde deel van deze reeks. Vervang de waarde van API_KEY door je eigen API-sleutel en kies eventueel een ander model dan gpt-3.5-turbo. Zo is het model gpt-4 taalkundig veel sterker, maar dat kost wel meer.

GPT-4 is taalkundig sterker dan GPT-3.5, maar wel een factor twintig duurder.

Vertaalmachine

Als we hiermee een tekst willen vertalen, hebben we een systeemprompt nodig met de vertaalopdracht en een gebruikersprompt met de te vertalen tekst. Dat doe je door de volgende regels code aan het einde van de basiscode toe te voegen:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

Sla het script onder de naam translate.py op in Visual Studio Code met Ctrl+S en open een opdrachtregel met het menu Terminal / New Terminal. Klik dan rechtsboven op het afspeelknopje (het driehoekje met de tooltip Run Python File als je erboven blijft hangen). Als alles goed gaat, krijg je nu in de terminal een Nederlandse vertaling van de Engelse tekst.

Dichterlijke vrijheid

Dat vertalen hoeft niet altijd heel letterlijk te zijn. Je kunt ook vragen om een haiku te maken die een tekst beschrijft:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

We hebben als gebruikersprompt gewoon de lead van een artikel van de website van NRC ingevoerd. Het taalmodel maakt daarvan de volgende haiku:

Wagnerstrijders gaan,

Onder de rook van Moskou,

Putsch nek omgedraaid.

Op deze manier zou je een programma kunnen schrijven dat je elke ochtend het nieuws in de vorm van haiku’s toont.

Universele vertaalmachine

De taalmodellen van OpenAI zijn getraind op teksten in allerlei talen en die talen worden zelfs automatisch herkend. Merk op dat we in de systeemprompt van ons vertaalscript niet vroegen om de tekst van het Engels naar het Nederlands te vertalen. We vroegen simpelweg om de tekst naar het Nederlands te vertalen. Dat had ook gewerkt als we een Franse tekst of een tekst in een andere taal hadden opgegeven als gebruikersprompt.

Taalbarrière?

Met een vertaalapparaat kom je er altijd uit

Die mogelijkheid om de taal te herkennen kunnen we ook gebruiken. We vragen dan eerst wat de taal is van de gegeven tekst en vragen dan pas om die te vertalen. We kunnen die laatste opdracht zelfs nog explicieter maken door te vragen om uit de herkende taal te vertalen. Dat ziet er dan als volgt uit, met enkele voorbeelden in verschillende talen:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

Zoals je ziet, zijn we in LANGUAGE_PROMPT vrij expliciet geweest. Als we gewoon vragen “What language is this?”, krijgen we antwoorden als “This is Chinese” of “This language is Italian”. Dat willen we niet. Ook een antwoord als “French.” met een punt op het einde willen we zo vermijden, maar zelfs na het expliciet te vragen blijft het taalmodel dit meestal met een punt eindigen. Daarom dat we met rstrip(".") dit nog verwijderen.

Sla een andere toon aan

Je kunt met taal allerlei registers bespelen. In een formele sollicitatiebrief sla je een andere toon aan dan in een appje naar je vrienden. Ook daarmee kunnen de taalmodellen van OpenAI aan de slag. Je kunt een tekst eenvoudig naar een andere toon omzetten. Een voorbeeld maakt dit duidelijk:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

Computertalen omzetten

Op dezelfde manier kunnen we computertalen vertalen. Maar een omzetting van bijvoorbeeld JSON naar HTML doe je beter met een Python-bibliotheek die daarin gespecialiseerd is. Waar taalmodellen wel goed in zijn, is het omzetten van een tekstuele beschrijving van een gebruiker naar een computertaal. Stel dat je in een programma bestellingen van een gebruiker opneemt, dan kun je het resultaat naar een tabel in HTML laten omzetten:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl4.txt, te downloaden via deze pagina.

Het resultaat is inderdaad een HTML-bestand met een tabel met de juiste gegevens.

Maak een HTML-tabel op basis van een tekst.

En verder

Teksten transformeren, in alle mogelijke vormen, is een krachtige functie waarvoor je ChatGPT en dus ook de achterliggende taalmodellen via de OpenAI-API kunt inzetten. Zo breid je eenvoudig je eigen programma’s uit met allerlei transformaties van teksten. We hebben hier nog maar een kleine greep van de mogelijkheden getoond. Titels beschrijven in emoji’s? Handleidingen naar gedichten omzetten? Tweeten in de stijl van Donald Trump? Het is zo gebeurd.

Volgende week maandag het vijfde en laatste deel van deze reeks! Hierin gaan we de OpenAI-API nog interactiever toepassen en echte gesprekken voeren.

Lees ook:

▼ Volgende artikel
5 redenen waarom citroen een wondermiddel is voor je was én je wasmachine
© africaimages.com (Olga Yastremska, Africa Images)
Huis

5 redenen waarom citroen een wondermiddel is voor je was én je wasmachine

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

In dit artikel

Citroensap blijkt niet alleen handig in de keuken, maar ook tijdens het wassen. Het natuurlijke zuur (citroenzuur, inderdaad) helpt zeepresten verwijderen, voorkomt geurtjes en houdt wit echt wit. Daarnaast verzacht het hard water en maakt het wasverzachters overbodig. In dit artikel lees je hoe en waarom citroen zo'n krachtig hulpmiddel is voor zowel je kleding als je wasmachine.

Lees ook: Vetluis in je wasmachine? Zo kom je er vanaf!

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

*Maar niet voor alle stoffen

Citroensap is een zuur en daardoor minder geschikt voor zijde, wol en linnen. Deze natuurlijke vezels reageren gevoelig op zuren en kunnen door herhaald contact hun glans of structuur verliezen. Ook bij kleding met metalen details (zoals ritsen of knopen) is voorzichtigheid geboden, omdat zuur oxidatie kan versnellen.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.

Zo gebruik je het: voorbeeldwas

Wil je het zelf proberen? Zo doe je dat veilig:

Voor een volle trommel witte of lichte was giet je een half kopje citroensap (ongeveer 120 ml) in het vakje van de wasverzachter. Gebruik je gewone wasmiddel, maar sla extra bleek of wasverzachter over. Was op 40 graden en haal je was direct uit de machine zodra het programma klaar is.

Tot aan de laatste druppel uitgeperst...

.. dat lukt alleen met een goede juicer (ook voor sinaasappels!)

▼ Volgende artikel
Nieuwe Samsung Galaxy Z TriFold vouwt niet één, maar twee keer open
© Samsung
Huis

Nieuwe Samsung Galaxy Z TriFold vouwt niet één, maar twee keer open

Samsung breidt zijn reeks opvouwbare toestellen uit met de Galaxy Z TriFold, een smartphone die twee keer openklapt tot een 10-inch scherm. Het toestel combineert de draagbaarheid van een telefoon met het gebruiksgemak van een tablet en richt zich op gebruikers die onderweg willen werken of kijken op een groot scherm.

Wanneer hij is dichtgevouwen, is de TriFold nauwelijks dikker dan een gewone telefoon, met 3,9 millimeter op het dunste punt. Geopend ontvouwt zich een scherm zo groot als drie 6,5-inch smartphones naast elkaar. Daarmee is er ruimte voor meerdere apps tegelijk, bijvoorbeeld voor tekstverwerking, videobellen of browsen. De taakbalk onderin het scherm brengt recente apps snel terug in beeld, en Samsung heeft eigen apps zoals Mijn bestanden en Health aangepast voor het grote formaat.

De Galaxy Z TriFold draait op een aangepaste Snapdragon 8 Elite-chip en beschikt over een 200-megapixelcamera. De batterij van 5.600 mAh is in elk paneel geplaatst voor een betere balans en ondersteunt snelladen tot 45 watt. Samsung gebruikt voor dit model nieuwe scharnieren met een dubbele railstructuur, die het openen soepeler maken en de ruimte tussen de schermdelen verkleinen. Het frame bestaat uit versterkt aluminium en een titanium behuizing rond de scharnieren voor extra stevigheid zonder extra gewicht.

Voor werken en multitasken is DeX voortaan rechtstreeks op het toestel beschikbaar, zonder externe monitor. Gebruikers kunnen tot vier werkruimten tegelijk openen en apps tussen schermen slepen, eventueel met een aangesloten muis en toetsenbord. In combinatie met Galaxy AI-functies zoals Photo Assist en Browsing Assist kunnen bewerkingen, samenvattingen en vertalingen direct op het scherm worden uitgevoerd.

©Samsung

Het toestel is niet alleen bedoeld om mee te werken, maar ook voor ontspanning. Het hoofdscherm biedt een helderheid tot 1.600 nits, het coverscherm tot 2.600 nits, beide met een verversingssnelheid tot 120 Hz. Dankzij het Dynamic AMOLED 2X-paneel en de minimale vouwlijn moet beeldweergave vloeiend en scherp blijven.

De Galaxy Z TriFold verschijnt op 5 december 2025 in Zuid-Korea en later in onder meer China, Taiwan, Singapore, de Verenigde Arabische Emiraten en de Verenigde Staten. een prijs is nog niet bekend. Ook is helaas nog niet bekend wanneer de Samsung Galaxy Z TriFold in Nederland op de markt komt.

Samsung DeX

Met DeX verandert een Galaxy-telefoon in een soort desktopomgeving. Op de Z TriFold draait DeX zelfstandig, zonder monitor of pc. Gebruikers kunnen meerdere vensters openen, bestanden beheren en apps naast elkaar gebruiken – vergelijkbaar met een laptop.

©Samsung

Specs Samsung Galaxy Z TriFold

OnderdeelSpecificatie
Hoofdscherm10.0-inch QXGA+ Dynamic AMOLED 2X (2160x1584), 269 ppi, 1600 nits, 120 Hz adaptief (1–120 Hz)
Coverscherm6.5-inch FHD+ Dynamic AMOLED 2X (2520x1080, 21:9), 422 ppi, 2600 nits, 120 Hz adaptief (1–120 Hz)
Afmetingen gevouwen159.2 × 75.0 × 12.9 mm
Afmetingen open159.2 × 214.1 × 3,9 mm (scherm met simlade) / 4,2 mm (midden van het scherm) / 4,0 mm (scherm met zijknop)
Gewicht309 g
Camera achter – ultragroothoek12 MP, Dual Pixel AF, f/2.2, 1.4 μm, 120°
Camera achter – groothoek200 MP, Quad Pixel AF, OIS, f/1.7, 0.6 μm, 85°, 2x optical quality zoom
Camera achter – tele10 MP, PDAF, OIS, f/2.4, 1.0 μm, 36°, 3x optische zoom, 30x Space Zoom
Selfiecamera coverscherm10 MP, f/2.2, 1.12 μm, 85°
Selfiecamera hoofdscherm10 MP, f/2.2, 1.12 μm, 100°
ChipsetSnapdragon 8 Elite for Galaxy (3 nm)
Geheugen/opslag16 GB RAM | 512 GB of 1 TB opslag
MicroSDNiet ondersteund
Batterij5600 mAh (3-cels)
Bedraad laden45 W, ~50% in 30 min
Draadloos laden15 W Fast Wireless Charging 2.0
Wireless PowerShareJa
WaterbestendigheidIP48
Glas/metaalGorilla Glass Ceramic 2 (voor), keramisch-glas achter, titanium frame
BesturingssysteemAndroid 16 met One UI 8
Netwerk5G, LTE, Wi-Fi 7, Bluetooth 5.4
SensorenVingerafdruk (zijkant), accelerometer, barometer, gyro, geomagnetisch, hall, nabijheid, licht
BeveiligingSamsung Knox & Knox Vault
SIMTot twee nano‑SIM + multi‑eSIM
KleurCrafted Black