In deel 1 van deze artikelreeks leerde je hoe je ChatGPT in je zelfgeschreven programma’s inzet. Daarvoor gebruikten we de OpenAI-API in de programmeertaal Python. Laten we nu eens kijken hoe we dit toepassen om Word-documenten met verslagen van vergaderingen samen te vatten. Want daar is ChatGPT vrij goed in.

ChatGPT is getraind voor conversaties, maar heeft ook allerlei andere vaardigheden. Eén daarvan is het samenvatten van teksten. Stel, je hebt een heleboel verslagen van vergaderingen in de vorm van Word-bestanden, dan zou je deze een voor een kunnen openen, de tekst kopiëren en in de webinterface van ChatGPT plakken met de vraag om ze samen te vatten. Maar dat is nogal repetitief werk. Dankzij de OpenAI-API kunnen we dat automatiseren.

Word-bestanden inlezen

We gaan ervan uit dat je verslagen in Word-bestanden staan. Die kunnen we in Python inlezen met de bibliotheek python-docx. Installeer die dus eerst met pip op de Opdrachtprompt van Windows, of gebruik Terminal op macOS of Linux:

We gebruiken net als in deel 1 het programma Visual Studio Code om de code in te schrijven. Open Visual Studio Code, klik op File / New File… en kies Python File. Plaats hierin de volgende Python-code die alle docx-bestanden in een gegeven directory inleest en de tekst daarvan toont:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl2.txt, te downloaden via deze pagina.

Allereerst definiëren we een functie read_docx die van een Word-bestand in een bepaalde map alle paragrafen met tekst aan elkaar plakt en teruggeeft. Die functie roepen we aan in de functie process_docx_files, die van een gedefinieerd directorypad alle bestanden met de extensie docx opvraagt en daaruit de tekst haalt.

Tot slot kijkt de code op het einde of je een directorypad als argument doorgeeft. Zo ja, dan wordt dit aan de functie process_docx_files doorgegeven en wordt het resultaat getoond met zowel de bestandsnaam als de uit het document gehaalde tekst.

Programma uitproberen

Sla dit Python-script onder de naam read_docx_files.py op in Visual Studio Code met Ctrl+S (of bekijk het voorbeelddocument dat je kunt downloaden zoals aangegeven in het kader ‘Code downloaden’) en open een opdrachtvenster met het menu Terminal / New Terminal. Voer het programma hierin als volgt uit:

Vervang directorymetdocumenten door het pad waar je verslagen in de vorm van Word-documenten staan. Na de bevestiging met Enter krijg je in de terminal de inhoud van alle documenten als platte tekst te zien. Dat is uiteraard nog altijd de volledige tekst, dus nu gaan we ons programma uitbreiden om die uitgelezen teksten samen te vatten met de OpenAI-API.

Systeemboodschap

We kunnen de code van de eerste workshop in deze reeks hergebruiken om met de OpenAI-API een ‘completion’ te creëren. We geven dan een tekst die we uit een Word-document lezen door als prompt, met ervoor de vraag om die tekst samen te vatten. Maar we gaan hier nog iets extra’s toepassen: een systeemprompt. Dit is een extra prompt die je aan de API doorgeeft met instructies die het gedrag van het taalmodel bepalen.

Voeg eerst bovenaan de code van je programma read_docx_files.py de volgende regels toe om de OpenAI API te kunnen gebruiken:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl2.txt, te downloaden via deze pagina.

De API-sleutel is degene die je in deel 1 hebt aangemaakt op de website van OpenAI, of maak een nieuwe aan. Wij hebben de gewoonte om voor elk script een nieuwe sleutel aan te maken, zodat we die eenvoudig kunnen intrekken als we de sleutel per ongeluk lekken, zonder dat onze andere scripts stoppen met werken. We geven hier ook een systeemprompt op waarmee we het taalmodel de instructie geven om de gebruikersprompts samen te vatten.

De documentatie van OpenAI bespreekt de verschillen tussen een systeemprompt en gebruikersprompt.

Teksten samenvatten

Voeg nu een licht aangepaste versie van de functie get_completion uit deel 1 toe, waaraan we ook de systeemprompt toevoegen:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl2.txt, te downloaden via deze pagina.

Je ziet dat de parameter system_prompt hier aan de lijst met boodschappen voor de API wordt toegevoegd met als rol system.

Het enige wat je nu nog in je code moet aanpassen om je teksten te laten samenvatten, is de laatste regel met print(text) vervangen door:

Voer je dit programma nu uit met als argument een directorypad, dan leest het alle Word-documenten in die directory in en toont een samenvatting.

Meer structuur

Waarschijnlijk werkt dit al vrij goed. Maar zoals we in deel 1 al hebben gezien, werkt het taalmodel nog beter als je het specifiekere instructies geeft. De systeemprompt kan dan ook veel concreter om de aard van de samenvatting te sturen. Zo zouden we een maximum aantal woorden kunnen opgeven.

Maar in veel gevallen krijg je het beste resultaat als je een specifieke structuur van het antwoord vraagt. Voor verslagen van vergaderingen, zoals we hier in dit voorbeeld gebruiken, is dat ideaal. Want vergaderingen hebben sowieso al een agenda en er worden specifieke punten besproken. Daarvan kunnen we gebruikmaken. Verander bijvoorbeeld de systeemprompt tot het volgende:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl2.txt, te downloaden via deze pagina.

Als je nu weer je programma uitvoert, toont het van elk Word-document een samenvatting in de gevraagde vorm.

In onze voorbeeldcode die je kunt downloaden, is het eindresultaat van deze paragraaf ook terug te vinden in het bestand summarize_docx_files.py.

Ons Python-script maakt samenvattingen in de gewenste vorm van onze vergaderverslagen.

Systeem- of gebruikersprompt?

Op het forum van OpenAI vinden we gemengde ervaringen van gebruikers over de systeemprompt: die zou niet in alle gevallen het gewenste gedrag opleveren. Mocht dat bij jou ook het geval zijn, gebruik dan alleen de gebruikersprompt en behoud de functie get_completion uit de vorige workshop van deze reeks.

Verwijder dan de constante SYSTEM_PROMPT uit het begin van de code en vervang de laatste regel print(get_completion(text, SYSTEM_PROMPT)) door de volgende regels om de samen te vatten tekst aan het einde van de instructies te plakken:

De code kun je bekijken in het bestand gptcode-dl2.txt, te downloaden via deze pagina.

Zoals vaak bij het werken met taalmodellen kruipt veel tijd in het experimenteren om de juiste prompt te vinden. Maar zodra je die hebt, kan het je heel wat tijd uitsparen!

In onze voorbeeldcode die je kunt downloaden, is het eindresultaat van deze paragraaf ook terug te vinden in het bestand summarize_docx_files_without_system_prompt.py.

De systeemprompt werkt niet in alle gevallen, melden gebruikers op het forum van OpenAI.

Volgende week maandag het derde deel van deze reeks! Hierin laten we ChatGPT de onderwerpen extraheren uit de teksten die we in dit deel geïmporteerd hebben.

Lees ook:

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.