Bij een PowerPointpresentatie draait het vooral om je kwaliteiten als verteller, ondersteund door fris beeldmateriaal. Om te voorkomen dat je de presentatie overlaadt met lappen tekst is het verstandig om extra zorg te besteden aan het beeldmateriaal, en daarvoor heb je genoeg aan PowerPoint zelf.

Een afbeelding zegt meer dan duizend woorden. Draag er dus zorg voor dat de plaatjes in de PowerPointpresentatie van goede kwaliteit zijn en op de juiste manier geïntegreerd zijn in de dia’s. Let daarbij vooral op stijlvastheid; laat het geen ratjetoe worden van allerlei soorten afbeeldingen.

Ideeën van Designer

Je bent aanvankelijk natuurlijk geconcentreerd op de opbouw van de presentatie, maar laat je hierbij ook inspireren door Designer. Ga naar het tabblad Ontwerpen en klik op Ontwerpideeën. Hierdoor toont dit hulpmiddel, terwijl je werkt, voortdurend voorstellen, afgestemd op de inhoud waarmee je bezig bent. Wanneer je bijvoorbeeld een foto plaatst, zal Designer een aantal suggesties tonen waardoor de afbeelding misschien beter tot zijn recht komt. En iedere keer dat je een keuze maakt, toont deze assistent verdere variaties op het thema. Op die manier kun je afbeeldingen toevoegen tot je uitkomt bij het ontwerp dat je het best bevalt.

Scherpte, helderheid/contrast

Nadat de afbeelding is geplaatst, kun je de scherpte en de helderheid/contrast verbeteren. Klik op de afbeelding, zodat het tabblad Afbeeldingsindeling verschijnt (dit tabblad komt uitsluitend in beeld als je een afbeelding hebt geselecteerd). Hier gebruik je de knop Correcties. In het keuzemenu bepaal je bovenaan of het plaatje moet worden verscherpt of verzacht. Daaronder pas je de helderheid en het contrast aan.

Je hoeft niet op de miniaturen te klikken om het resultaat op het grote plaatje te zien. Ga gewoon met de muisaanwijzer over de verschillende miniatuurtjes en het effect verschijnt in de dia. Deze correcties zijn stapsgewijs opgebouwd. Je gaat bijvoorbeeld van Verscherpen 25% naar Verscherpen 50%. Je hoeft je niet aan die stapjes te houden; klik op Opties voor afbeeldingscorrectie en je kunt de scherpte en helderheid traploos regelen met schuifregelaars.

Kleurgebruik

In het tabblad Afbeeldingsindeling vind je ook de knop Kleur. Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar je kunt hiermee ook de kleur van een afbeelding volledig onderdrukken, zodat je een afbeelding in grijswaarden krijgt. In dit voorbeeld hebben we zelfs gekozen om de kleurinformatie om te zetten naar wit en zwart, wat ook wel ‘drempelwaarde instellen’ heet.

Je wijzigt de kleur van de geselecteerde afbeelding aan de hand van drie opties. Met de optie Kleurverzadiging kun je de afbeelding levendigere kleuren geven. Hoe lager de verzadiging, hoe grijzer de afbeelding wordt.

Om de ‘temperatuur’ te wijzigen, gebruik je Kleurtoon. Ga met de muisaanwijzer over een van de vooraf gedefinieerde miniaturen om de afbeelding koeler of warmer te maken. Wil je een gestileerd effect toepassen, zoals het retro sepia of het drempel-effect waarover we het daarnet hadden, dan gebruik je Andere kleuren.

Artistieke effecten

Het is ook mogelijk om een foto om te zetten in een potloodschets, in een tableau met verfstreken of in een plaatje waarover een plastic folie is getrokken. Alle bewerkingen zitten onder de knop Artistieke effecten.

Je kunt snel een van de effecten uit het keuzemenu selecteren, maar nog interessanter is de opdracht onderaan in dit menu: Opties voor Artistieke effecten. Hierdoor verschijnen meer mogelijkheden in de rechterbalk, en zo kun je bijvoorbeeld bij het effect Potloodschets de doorzichtigheid en de druk van het potlood instellen. Hier vind je trouwens ook de knop om onmiddellijk een ander artistiek effect te selecteren. Je moet echter wel een keuze maken, want het is niet mogelijk om verschillende effecten over elkaar aan te brengen.

Uitsnijden

Vaak worden foto’s interessanter door de compositie aan te passen, en dat doe je met het gereedschap Uitsnijden. Ook deze knop vind je in het tabblad Afbeeldingsindeling. Wanneer je op deze knop klikt, verschijnen er rond de geselecteerde afbeelding handvaten waarmee je precies kunt aangeven hoe PowerPoint dit plaatje moet afsnijden. Klik een tweede keer op deze knop of druk op Enter om de uitsnijding te bevestigen.

Onder de knop Bijsnijden vind je twee interessante opties. Met de Hoogte-breedteverhouding kun je een van de courante verhoudingen selecteren, zoals Vierkant of 1:1, 2:3, 3:4 enzovoort. In dit voorbeeld hebben we de tweede optie gekozen: Bijsnijden naar vorm. Op die manier kom je bij alle basisvormen die dit programma rijk is: vierkanten, pijlen, hartjes, sterren en nog veel meer. Klik op zo’n vorm om die toe te passen. Klik nog een keer op het gereedschap Uitsnijden en je kunt de afbeelding in deze vorm verschuiven. Uiteraard kun je de uitgesneden vorm ook schalen.

Geef er een draai aan

Iedere afbeelding kun je snel roteren. Selecteer de afbeelding en kies de knop Draaien. Met een muisklik kun je het plaatje links- of rechtsom kantelen. Het is ook mogelijk om de afbeelding verticaal of horizontaal te spiegelen. En je kunt de afbeelding uiteraard handmatig roteren via de greep die boven aan de afbeelding verschijnt.

Gebruik je verschillende afbeeldingen op dezelfde dia, dan krijg je het mooiste resultaat als je ze allemaal in dezelfde hoek kantelt. Selecteer daarom in het keuzemenu Meer opties voor draaien. Hierdoor verschijnt in de rechterbalk het panel Afbeelding opmaken, waar je niet alleen de hoogte en breedte van iedere afbeelding numeriek ingeeft, maar ook de draaihoek tot op de graad nauwkeurig bepaalt.

Achtergrond verwijderen - snel

Soms wil je het onderwerp op een afbeelding vrijmaken van de achtergrond. PowerPoint heeft daar twee tools voor. Als je klikt op de knop Kleur, zul je daar de optie Doorzichtige kleur instellen terugvinden. Deze functie is bedoeld voor egale achtergronden. De cursor wijzigt in een soort pipet waarmee je de achtergrondkleur die je wenst te verwijderen ‘opzuigt’. PowerPoint maakt hiermee de aaneensluitende secties van dezelfde tint transparant. Helaas kun je dit met deze tool niet corrigeren. Het is dus een alles-of-niets-oplossing.

In dit voorbeeld hebben we geluk, want alleen bovenaan blijven er nog secties lucht zichtbaar. We snijden die weg met het gereedschap Bijsnijden. Daarna geven we de skyline met Kleur / Andere kleuren een blauwe tint en schalen we de afbeelding zodat die over de volledige breedte van de dia kan worden uitgespreid.

Achtergrond verwijderen – nauwkeurig

Een meer verfijnde manier om de achtergrond transparant te maken, is de tool met de veelzeggende naam Achtergrond verwijderen. Dat is de eerste knop van het tabblad Afbeeldingsindeling. Hier beschik je over twee stiften, een groene en een rode, om aan te geven welke gebieden je wilt behouden en welke gebieden je wilt verwijderen. Iedere keer dat je een groene of rode streep trekt, moet PowerPoint even rekenen welke zones het zal corrigeren.

Deze manier duurt dus langer dan de vorige techniek, maar de functie werkt wel veel nauwkeuriger dan Doorzichtige kleur instellen. Ben je klaar, dan klik je bovenaan op de knop Wijzigingen behouden. Als je de bewerkte afbeelding als een nieuw bestand wilt opslaan, klik je met de rechtermuisknop op de foto en selecteer je Opslaan als afbeelding.

Reflectie

Om titels en afbeeldingen iets meer stijl te geven, kun je een reflectie-effect toepassen. Selecteer eerst de afbeelding waarop je dit effect wilt zien. Je kunt desgewenst ook meerdere afbeeldingen selecteren. Daarna klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding en selecteer je Afbeelding opmaken. In het rechterpaneel kun je dan de gewenste reflectievoorinstelling kiezen.

Eventueel kun je ook in het tabblad Afbeeldingsindeling op Afbeeldingseffecten klikken en dan Weerspiegeling selecteren. Ga opnieuw met de muisaanwijzer over de verschillende voorinstellingen zodat PowerPoint het effect op de afbeelding kan tonen.

In het rechterpaneel kun je doorzichtigheid, de grootte, de vervaging en de afstand van de reflectie tot in detail regelen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).