Virtualiseren en emuleren zijn handige manieren om andere besturingssystemen op je pc te kunnen testen. Ook zijn het prachtige oplossingen om oude computergames te spelen op je pc. We laten je zien hoe bijna veertig jaar computergeschiedenis op een moderne computer kunt terughalen.

1 Wat is emuleren?

Waarschijnlijk weet je wel wat virtualiseren is: een manier om via een programma een extra besturingssysteem binnen je 'echte' besturingssysteem gebruiken. Anders dan met virtualiseren, waarbij de software compatibel is met de hardware, wordt met emuleren ook de hardware gesimuleerd. Zo kan een moderne Windows-pc met een emulator dus doen alsof het een oude Commodore 64 is, zodat je er software uit de jaren 80 op kunt draaien. Een emulator is zeker niet alleen aan Windows gebonden. Er zijn ook emulators voor Android en andere systemen te vinden. Zo kun je bijvoorbeeld ook Commodorespellen op je tablet spelen.

2 Een ROM-back-up

Back-ups van oude spellen worden ook wel ROM's genoemd. Van oorsprong is een ROM-back-up een back-up van de chip op een cartridge. Tegenwoordig wordt de benaming ook gebruikt voor andere media. Cd's en diskettes kun je vaak nog lezen op je pc, maar een cartridge is iets lastiger. Hiervoor heb je een zogenoemde ROM-dumper of een copybox nodig. Overigens is zelf een back-up maken de enige manier om legaal een ROM op de pc af te spelen. Het is in veel gevallen verboden om ROM's te downloaden, vanwege auteursrechtbescherming. De website www.pdroms.de daarentegen is een leuke uitzondering: hier vind je allemaal ROM's die legaal en vrij te gebruiken zijn.

©PXimport

3 Controllers

Om echt dat nostalgische gevoel te krijgen, is het natuurlijk ontzettend leuk om de originele controller te gebruiken van de spelcomputer die je probeert te emuleren. Op internet zijn converters te vinden die het mogelijk maken je oude SEGA- of Nintendo-controller op de usb-poort aan te sluiten. Heb je geen oude controller, dan zijn er ook imitatiecontrollers te vinden. Op eBay kun je al een imitatiecontroller vinden vanaf zo'n twee euro. Moderne controllers zoals de Wiimote kun je via een bluetooth-verbinding koppelen. De meestgebruikte en best ondersteunde controller is de usb-controller van de Xbox 360.

4 RetroArch

Het programma RetroArch kan overweg met veel verschillende ROM-back-ups, waardoor je niet telkens een ander programma hoeft te installeren. Op deze website kun je twee archiefbestanden downloaden. Download eerst het archiefbestand RetroArch-v1.0.0.2.zip en pak de inhoud uit naar de map RetroArch. Maak in deze map een map met de naam cores aan. Download het tweede archiefbestand Cores-v1.0.0.2.zip en kopieer de inhoud naar de zojuist gemaakte map cores. Open in de map RetroArch het bestand retroarch.cfg met het kladblok. Verander de tekst config_save_on_exit = "true" naar config_save_on_exit = "false" en sla het bestand op.

©PXimport

5 Spellen afspelen

RetroArch herkende automatisch onze Xbox360-controller, maar als je zelf een controller wil instellen, kan dat via Settings / Input Options / Configure All (RetroPad). Gebruik de Z-, X- en pijltjestoetsen op het toetsenbord om door het programma te navigeren. Start een spel door naar Load Content (Detect Core) te gaan en vervolgens te zoeken naar je back-up. Via de F-toets kun je naar een volledig scherm overschakelen. Wil je een ander spel spelen, druk dan op de toets F1 en herhaal de stappen. Overigens kun je RetroArch ook vinden in de Google Play Store, zodat je de spellen ook op je smartphone of tablet kunt spelen.

Veel oldies opnieuw te koop

Oude retrospellen zijn ontzettend populair. Daarom kiezen ontwikkelaars er steeds vaker voor om hun spellen op te poetsen en opnieuw uit te brengen. Klassiekers, zoals recent Grim Fandango, worden klaargemaakt om aan de huidige wensen te voldoen. Zo ondersteunen ze hogere resoluties (waaronder Full HD) en zijn ze compatibel met de huidige besturingssystemen en hardware. De games worden aangeboden via downloaddiensten als Steam, Origin of uPlay. De website www.gog.com (voorheen Good Old Games) pakt het anders aan: zij bieden originele games aan, die via een emulator gestart worden. Via de website koop je voor slechts enkele euro's klassiekers als Sam and Max, Rayman, Ultima of Leisure Suit Larry. Via een enkel installatiebestand word de emulator met het spel geïnstalleerd, waarna je het spel gewoon kunt spelen op een moderne pc.

©PXimport

6 Wii-spellen op je pc

Dolphin startte in 2003 als vrij beperkte emulator voor GameCube-spellen. Pas vijf jaar later werd de software opensource, waarna al snel ondersteuning voor Wii-spellen werd toegevoegd. De emulator is uitgegroeid tot een van de meest veelzijdige emulators tot nu toe gemaakt. Zo kun je de spellen opschalen naar veel hogere resoluties en kun je spellen in 3D of virtual reality spelen. Met deze extra's krijgen spellen als Zelda the Windwaker en Luigi's Mansion een compleet nieuwe speelervaring. Het geheel werkt zo goed dat het lijkt of de spellen speciaal gemaakt zijn voor Full-HD, 3D of virtual reality. Je kunt de meest recente, stabiele versie van Dolphin downloaden via deze website.

7 Wiimote gebruiken

De Wiimote en Nunchuck worden gekoppeld aan de pc via een bluetooth-verbinding. Klik op het bluetooth-pictogram in het systeemvak, kies Nieuw apparaat toevoegen en druk op het oranje knopje aan de onderkant van de Wiimote. Zodra je een Nintendo-apparaat ziet, klik je erop en kies je Koppelen. Als gevraagd wordt om een wachtwoord vul je niets in en druk je op OK. Open Dolphin en klik op de knop Wiimote. Bij Wiimote 1 verander je de waarde van Geëmuleerde Wiimote in Echte Wiimote. Om te kunnen richten op het scherm heb je een infrarood sensorbalk nodig. Er zijn draadloze sensorbalken te koop, maar er bestaat ook een supertrucje waarbij je twee waxinelichtjes zo'n vijftien centimeter uit elkaar voor het beeldscherm plaatst.

©PXimport

8 Dolphin instellen en spelen

Zorg dat je de meest recente versie van DirectX hebt geïnstalleerd en klik in Dolphin op de knop Grafische. Open het tabblad Algemeen en wijzig de optie Geluids backend in Direct3D. Stel bij Scherm de gewenste resolutie in en schakel desgewenst Gebruik Volledig Scherm in. Achter het tabblad Verbeteringen kun je de resolutie opschalen en Stereoscopisch 3D inschakelen. Sluit het venster.

9 Wii- en GameCube-spellen back-uppen

Niet alle dvd-spelers kunnen back-ups van Wii-spellen maken. Via deze link vind je een lijst met spelers die wel werken met de schijfjes. Om een back-up te maken, download je het programma RAWdump (let op: deze link begint gelijk met downloaden). Plaats de schijf in de dvd-speler en klik op Start Dump. Wanneer het wegschrijven is voltooid, klik je op Convert raw to .iso. Om de back-up te starten, open je Dolphin en ga je naar Bestand / Blader door ISO's. Selecteer de map met jouw back-ups en klik op Map selecteren. Klik op de knop Ververs om alle back-ups te laden. Dubbelklik op een spel om het te spelen.

©PXimport

De Wii en Wii U als emulator

Ben je een fan van oude spelletjes uit de jaren 90, dan zijn het eerste model Wii en de nieuwe Wii U geweldig alternatieven voor het emuleren. Via de eShop van de Wii U kun je de populairste spelletjes voor een klein bedrag aanschaffen. Ook spellen voor andere systemen zoals de Sega Mega Drive, Commodore 64, Neo Geo, TuboGrafx en Nintendo 64 zijn hier te vinden. Een volledig overzicht van alle 'virtual consolespellen' vind je op Wikipedia. Heb je nog een oude controller op zolder liggen, dan zijn er verschillende manieren om deze aan je Wii te koppelen. Zo kun je hem zelf 'modden', maar er zijn op eBay ook converters te vinden die je op de Wiimote kunt aansluiten. Zo kun je de SNES-controller gewoon op de Wii gebruiken.

10 Vice

Het is ruim dertig jaar geleden dat de Commodore 64 op de markt kwam, om vervolgens alle verkooprecords te verbreken. Wil je graag de goede oude tijd herbeleven, dan is Vice de perfecte emulator om dit te doen. Download het opensource-programma en pak het archief uit. Het programma is onderverdeeld in verschillende toepassingen. Elke toepassing is voor een ander Commodore-systeem of andere videochip. Voor de Commodore64-versie is x64.exe de beste keus. Is je kennis van BASIC ontoereikend, dan kun je back-ups ook automatisch via File / Autostart disk/tape opstarten.

©PXimport

11 Vice configureren

Om in Vice Nederlands als taal in te stellen, ga je naar Language en kies je Dutch. Vervolgens kun je de besturing instellen via Instellingen / Joystick instellingen. Kies Keyset A onder Joystick in poort #1 en klik op Configureer Keyset A. Het is het gemakkelijkst om hier het numerieke gedeelte te gebruiken. Klik op Instellingen en zorg dat de optie Sla instellingen op bij afsluiten is ingeschakeld, anders worden de gemaakte instellingen niet doorgevoerd. De mogelijkheden binnen deze emulator zijn enorm, op deze website vind je een zeer uitgebreide handleiding.

Meer emulators

Voor bijna alle oude computers en spelcomputers is wel een emulator gemaakt. Helaas hebben we niet de ruimte om ze allemaal te bespreken. Naast de besproken emulators vind je op de website www.emulator-zone.com nog veel meer emulators voor verschillende systemen. Ga je liever aan de slag met DOS of pc-games uit jaren 90, dan ben je beter af met ScummVM of DOSBox. Daar hebben we al eerder uitgebreid aandacht aan besteed. De cursus om oude software en games op een nieuw systeem af te spelen, vind je hier.

Je klapt je Chromebook open, drukt op de knop en… niets. Het scherm blijft zwart en er brandt geen enkel lampje. Geen paniek! Voordat je naar de winkel rent voor een nieuwe laptop, zijn er een paar simpele trucs die je zelf kunt proberen om hem weer tot leven te wekken. Vaak is het probleem minder ernstig dan het lijkt.

Begin met loskoppelen

Hardware kan soms in de war raken door een aangesloten accessoire dat een storing of kortsluiting veroorzaakt. De eerste stap is daarom simpelweg het loshalen van alles dat aan je Chromebook hangt. Verwijder de oplader, maar haal ook eventuele usb-sticks, muizen, externe harde schijven en dongels eruit. Vergeet hierbij niet om ook eventuele geheugenkaartjes en je koptelefoon te verwijderen. Probeer de Chromebook nu opnieuw aan te zetten. Start hij op? Dan veroorzaakte een van je randapparaten waarschijnlijk het conflict. Sluit ze daarna één voor één weer aan om de boosdoener te vinden.

De geheime toetscombinatie

Dit is de stap die in veel handleidingen ontbreekt, maar het vaakst werkt bij Chromebooks die 'dood' lijken. Je voert hiermee een zogenoemde 'Hard Reset' uit van de hardware-controller. Dit werkt anders dan bij een Windows-laptop. Zorg dat de Chromebook uit staat en houd de Verversen-toets ingedrukt; dit is de toets met het rondje en de pijl, die je meestal boven de cijfertoetsen 3 of 4 vindt. Terwijl je deze vasthoudt, druk je kort op de Aan/Uit-knop. Laat de Verversen-toets pas los zodra de Chromebook teken van leven geeft. Heb je een tablet-model zonder vast toetsenbord? Druk dan de knop voor 'Volume Omhoog' en de Aan/Uit-knop tegelijkertijd in voor minstens tien seconden.

Controleer de stroom en heb geduld

Als de reset niets uithaalt, kan de accu volledig leeg of zelfs 'diep ontladen' zijn. Sluit de originele lader aan en controleer of het led-lampje aan de zijkant gaat branden. Oranje betekent meestal dat hij oplaadt, wit of groen dat hij vol is. Brandt er geen lampje? Probeer dan een ander stopcontact of, als je die hebt, een andere usb-c-lader van bijvoorbeeld een telefoon. Belangrijk is dat je geduld hebt: als een accu extreem leeg is, kan het tot wel dertig minuten duren voordat het apparaat genoeg stroom heeft om zelfs maar een lampje te laten branden. Laat hem dus even rustig aan de lader liggen. Kijk tot slot ook kritisch in de oplaadpoort. Als hier veel stof in zit, maakt de lader geen contact. Blaas dit voorzichtig weg met perslucht of peuter het er heel voorzichtig uit met een plastic tandenstoker. Belangrijk: gebruik hiervoor nooit een paperclip of een ander metalen voorwerpen!

©ID.nl

Is het scherm misschien het probleem?

Soms staat de Chromebook wel aan, maar zie je het simpelweg niet. Het klinkt flauw, maar het kan gebeuren dat de helderheid per ongeluk naar nul is gedraaid. Druk daarom een paar keer op de toets voor hogere helderheid (het grote zonnetje). Hoor je de ventilator wel blazen of zie je lampjes branden, maar blijft het beeld zwart? Sluit de Chromebook dan eens aan op een televisie of monitor via een HDMI-kabel of usb-kabel. Heb je daar wel beeld, dan is helaas je beeldscherm defect.

Tip: Gebruik je een hoesje met magneten of heb je een magnetisch horlogebandje? Houd die weg bij de Chromebook. Soms raakt de sensor in de war en 'denkt' de laptop dat hij dichtgeklapt is, waardoor het scherm zwart blijft.

ChromeOS herstellen

Start de Chromebook wel op, maar krijg je direct de melding 'Chrome OS ontbreekt of is beschadigd'? Dan is de software corrupt geraakt. Je hebt in dat geval een andere computer en een usb-stick van minimaal 8GB nodig. Via Google kun je de Chromebook Recovery Utility downloaden om een herstel-stick te maken. Hiermee installeer je het systeem opnieuw. Houd er wel rekening mee dat je hiermee alle bestanden die lokaal op de harde schijf staan wist.

©ID.nl

Wanneer is een Powerwash nuttig?

Vaak wordt een 'Powerwash' genoemd als oplossing voor problemen, maar dit is eigenlijk alleen relevant als de Chromebook nog wel opstart. Een Powerwash is een fabrieksreset die handig is als het apparaat traag is, vastloopt of softwarefouten vertoont. Krijg je hem met bovenstaande tips weer aan de praat, maar loopt hij daarna direct vast? Dan is zo'n Powerwash wél een goed idee om met een schone lei te beginnen. Doet hij het weer? Check dan direct de gezondheid. Open de app 'Diagnose' (standaard geïnstalleerd op elke Chromebook) om de batterijstatus en het geheugen te testen. Zo zie je meteen of de accu aan vervanging toe is.

Alles geprobeerd?

Heb je de lader gecheckt, de toetscombinaties geprobeerd en het apparaat langdurig aan de stroom gehangen, maar blijft hij niets doen? Dan is waarschijnlijk de accu of het moederbord defect. Valt het apparaat nog binnen de garantie, neem dan contact op met de winkel. Ga niet zelf schroeven, want dan vervalt je recht op garantie. Is het apparaat al wat ouder, dan zijn de reparatiekosten vaak hoger dan de waarde van de laptop en is het waarschijnlijk slimmer om uit te kijken naar een vervanger.

Nieuwe Chromebook kopen? Dit zijn de 5 beste opties van 2025

Acer Chromebook Plus 515: Acer is al jaren heer en meester in de categorie 'gewoon goed' en deze 515-serie bewijst dat opnieuw. Het is met zijn ruime 15,6 inch Full-HD scherm en vlotte processor de ideale laptop voor op de keukentafel. Hij is misschien niet het dunste model op de markt, maar hij is wel ontzettend degelijk en biedt simpelweg de beste specificaties voor een scherpe prijs.

Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook: Zoek je meer flexibiliteit, dan is deze 'convertible' een uitstekende keuze. Dankzij het slimme scharnier klap je het scherm volledig om tot een tablet of zet je hem in de 'tent-stand' om films te kijken. Lenovo staat bovendien bekend om zijn heerlijke toetsenborden, waardoor je op dit apparaat ook comfortabel langere teksten tikt.

Lenovo IdeaPad Slim 3 Chromebook: Voor wie niet de hoofdprijs wil betalen, is de Slim 3 in december 2025 nog altijd de koning van het budgetsegment. Verwacht geen snelheidsmonster voor zware videobewerking, maar voor Netflix, e-mail en schoolwerk is hij perfect. Het is een lichte 14-inch laptop die, ondanks het lage prijskaartje, toch stevig aanvoelt en een prima accuduur heeft.

Asus Chromebook Plus CX34: Deze laptop ziet er met zijn strakke behuizing niet alleen modern uit, hij kan ook tegen een stootje. Asus test zijn laptops vaak volgens strenge militaire standaarden, wat de CX34 heel betrouwbaar maakt. Daarnaast heeft hij opvallend veel aansluitingen, zodat je zelden met losse verloopstekkertjes of dongels in de weer hoeft.

Acer Chromebook Plus Spin 514: Hoewel het toetsenbord vast zit, kun je het scherm dankzij het 360-graden scharnier volledig omklappen tot een (dikke) tablet. Bovendien is dit een Chromebook Plus: hij is dus gegarandeerd twee keer zo snel als een standaard Chromebook, heeft slimme AI-functies en een betere webcam. Met zijn scherpe 14-inch scherm (met extra werkruimte door de 16:10 verhouding) is dit een razendsnelle alleskunner voor zowel werk als entertainment.

Samsung gaat in 2026 meer televisies met Micro RGB-schermen uitbrengen. Het nieuwe assortiment omvat modellen van 55, 65, 75, 85, 100 en 115 inch. De nieuwe serie introduceert de volgende evolutie van Samsungs Micro RGB-schermtechnologie en zet volgens het bedrijf een nieuwe standaard voor premium kijkervaringen thuis.

"Met de nieuwste technologie van Samsung levert ons Micro RGB-portfolio levendige kleuren en helderheid die bij films, sport en tv-programma's zorgen voor een levensechter en meeslepender beeld", aldus Hun Lee, Executive Vice President van de Visual Display (VD) Business bij Samsung Electronics. "We breiden het assortiment voor 2026 uit met een nieuwe premiumcategorie met voor elke moderne woonruimte een geschikt formaat, terwijl onze hoogste beeldnormen gehandhaafd blijven."

Consumenten willen volgens Samsung steeds vaker televisies met een betere beeldkwaliteit, wat een belangrijke reden is waarom veel kijkers upgraden naar duurdere modellen. Elk Micro RGB-model maakt gebruik van een geavanceerde schermarchitectuur die gericht is op technische precisie en hoogwaardige beeldprestaties, of het nu in een grote woonruimte staat of als premium scherm in een kleinere ruimte dient.

De nieuwe Micro RGB-technologie bouwt voort op het 115-inch model dat eerder in 2025 werd geïntroduceerd. De technologie maakt gebruik van rode, groene en blauwe LED's van minder dan 100 µm die elk onafhankelijk van elkaar licht uitstralen. Deze schermarchitectuur maakt nauwkeurige lichtregeling en verbeterde kleurnauwkeurigheid mogelijk.

Motion enhancer en upscaling

De tv's zijn uitgerust met verbeterde beeldverwerkingstechnologieën zoals 4K AI Upscaling Pro en AI Motion Enhancer Pro, die helderheid verfijnen en bewegingen vloeiender maken. De Micro RGB AI Engine Pro is voorzien van een AI-chipset die per frame nauwkeurigere helderheid en realisme mogelijk maakt. De technologie Micro RGB Precision Color 100 heeft een VDE-certificering en haalt volgens Samsung 100% van het BT.2020-kleurenpalet.

Verder beschikken de modellen over de verbeterde Vision AI Companion, een multi-agent platform dat op een groot taalmodel (LLM) gestuurde intelligentie en natuurlijke gesprekken via Bixby combineert. Dit maakt functies mogelijk zoals gespreksgericht zoeken en interactieve Q&A. Samsungs Glare Free-technologie minimaliseert reflecties voor betere kleuren en contrast in verschillende lichtomstandigheden.

De audiofuncties omvatten Dolby Atmos voor multidimensionaal geluid, Adaptive Sound Pro voor geoptimaliseerde helderheid en Q-Symphony, dat TV-luidsprekers verbindt met compatibele Samsung-apparaten. Alle Samsung-tv's van 2026 zijn ook voorzien van Eclipsa Audio, een nieuw ruimtelijk geluidssysteem voor 3D-audio.

Samsung zal zijn nieuwe Micro RGB-assortiment presenteren op CES 2026, die van 6 tot en met 9 januari plaatsvindt in Las Vegas.