Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Slim kleuren

Geschikt voor: Google Docs

Als je veel nakijkwerk moet doen, of vele pagina’s tekst moest controleren in Google Docs is het handig om een markeringskleur te gebruiken. Of meerdere kleuren, als je verschillende dingen wilt aangeven in een document. Hoewel Google je vele kleurtjes beschikbaar stelt, werkt de tool niet heel handig als je hem vaak moet gebruiken. Het selectievak is klein en iedere keer een nieuw kleurtje zoeken is lastig. Highlight Tool, een add-on voor Google Docs, pakt het anders aan. De extensie geeft de gekozen kleuren in een zijbalk weer, waardoor je er gemakkelijker bij kunt, en geeft ook de verklaring weer die je aan de kleur hebt gegeven. Bijvoorbeeld: rood staat voor fout, en oranje voor onduidelijk. En dat is bijzonder nuttig als je met meerdere mensen aan een document werkt. Ook handig is dat je de gemarkeerde tekst op basis van kleur kunt exporteren naar een nieuw document. Op die manier kun je bijvoorbeeld heel gemakkelijk een samenvatting van een tekst maken en die in een apart document opslaan.

©PXimport

Tip 02: Struinen door data

Geschikt voor: Firefox

Excel voelt voor sommigen misschien wat stoffig aan, maar het kan een ontzettend leuke tool zijn om te stoeien met data. Het is niet alleen handig om je boekhouding mee te doen, je kunt met Excel bijvoorbeeld ook door gegevens van de Top 2000, de beste films of meest verkochte games struinen. Bijvoorbeeld om te ontdekken welke Nederlandse artiest op nummer 1 in de Top 2000 heeft gestaan, en in welk jaar. Een handige add-on om dan te gebruiken is Table to Excel voor Firefox. Het programmaatje kan iedere tabel op een website automatisch opslaan als csv-bestand of exporteren naar Excel. Zo importeer je de lijst met beste films op Wikipedia bijvoorbeeld met twee muisklikken. Eentje op het icoontje van de add-on in de werkbalk en de volgende op To Excel. De lijst wordt dan meteen geopend in het spreadsheetprogramma.

©PXimport

Tip 03: Anti-stress

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Windows heeft er een handje van om na verloop van tijd een stuk trager te worden. Hoe meer programma’s je gebruikt, hoe meer geheugen in beslag wordt genomen, hoe meer moeite je pc heeft om dingen voor elkaar te krijgen. Met MemPlus steek je daar eens stokje voor. Het programma kan snel je geheugen scannen en ervoor zorgen dat bepaalde programma’s een minder grote hap uit het beschikbare ram nemen. Het werkt heel simpel: na installatie druk je op de knop Clear memory en MemPlus gaat meteen aan het werk. Na een paar seconden zie je de teller – die laat zien hoeveel van het werkgeheugen wordt gebruikt – teruglopen. Dat scheelt zo een gigabyte. Verder kan het programma je laten zien welke processen allemaal op de achtergrond actief zijn (handig als je merkt dat je pc opeens wel erg langzaam wordt en je wilt ontdekken wat de boosdoener is), en je vertellen hoe het met je geheugenbankjes gesteld is.

©PXimport

Tip 04: Foto’s plakken

Geschikt voor: macOS

Soms is het bereik van je cameralens net wat te klein om de juiste foto te maken. Die mooie kerk, die grote groep of dat uitgestrekte landschap passen er dan net niet op. Een panoramafoto is dan ideaal. Alleen heeft niet elke telefoon of camera die mogelijkheid. Panorama Stitcher Mini kan het klusje gemakkelijk voor je doen. Je hoeft alleen maar een paar foto’s met wat overlap te maken, en het programma plakt ze netjes voor je aan elkaar. De gratis versie van Panorama Stitcher kan maximaal vijf foto’s aan. Sleep ze naar het programma, en Panorama Stitcher doet de rest. Vervolgens kun je de helderheid en het formaat nog aanpassen, en kiezen in welk formaat je het resultaat wilt opslaan (jpg, tiff of png).

©PXimport

Tip 05: Spotify-knoppen

Geschikt voor: macOS

Het handige aan de webversie van Spotify is dat je de app niet hoeft te installeren op je Mac. Dat scheelt weer ruimte. “Maar na het een paar weken te hebben gebruikt, begon het me te frustreren dat ik de mediaknoppen op m’n toetsenbord niet kon gebruiken om de muziek mee te bedienen”, schrijft de Engelse programmeur Tom Hallam op zijn blog. Hij bedacht daarom PlayTray. Een kleine app die zich netjes nestelt in je werkbalk en je de mogelijkheid geeft om je mediaknoppen te gebruiken. Zo kun je gewoon weer nummers starten, pauzeren of overslaan door op een fysieke knop te drukken.

©PXimport

Tip 06: Kleine hulp

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

TinyTask is een superklein (33KB) programmaatje dat acties op je pc kan opnemen en herhalen. Muisbewegingen, klikken en tekstinvoer kunnen door het programma worden nagespeeld. Handig als je bijvoorbeeld iedere ochtend hetzelfde ritueel hebt: even je mailprogramma openen om te kijken welke berichten er zijn binnengekomen, vervolgens het nieuwslezen op nu.nl en Spotify aanzetten voor een achtergrondmuziekje. Druk op de recordknop van TinyTask, voer je ochtendritueel één keer uit, en sla het vervolgens op als rec-bestand. Als je vervolgens in Windows instelt dat het rec-bestand automatisch wordt opgestart als je je computer aan zet (Hier lees je hoe dat moet), kun je voortaan een kop thee pakken terwijl TinyTask de taken voor je uitvoert.

©PXimport

Tip 07: Voorjaarsschoonmaak

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Windows zit boordevol programma’s die je misschien nooit zult gebruiken. Zo heeft Microsoft Minecraft meegeleverd met Windows 10. Zit je daar niet op te wachten, of wil je eens flink de kam door al je bestanden en instellingen halen, dan kan Windows Slimmer helpen. Dit programma scant je hele systeem op de aanwezigheid van verouderde update-bestanden, tijdelijke mappen, verouderde logs en overbodige programma’s. Na installatie druk je op Start Scan, waarna Windows Slimmer automatisch op zoek gaat naar overtollige bestanden. Het verwijderen van de “troep” kan je zo vele gigabytes extra ruimte opleveren, en je pc sneller maken. Je moet alleen wel een beetje oppassen als je het programma installeert. Auslogics heeft er een handje van om andere software mee te installeren als je niet oplet (zie kader Niet te snel klikken).

©PXimport

Tip 08: Verzamelalbum

Geschikt voor: Firefox

Soms wil je alle afbeeldingen op een website opslaan. Misschien omdat het een cursuspagina is, of een verzameling slides van een presentatie, of gewoon omdat je plaatjes van puppy’s wilt hebben. Hoe dan ook, het opslaan van veel afbeeldingen gaat een stuk gemakkelijker met de add-on Download all Images voor Firefox. Na installatie vind je het icoontje van de add-on naast je zoekbalk. Klik je erop, dan krijg je de mogelijkheid om alle afbeeldingen op een pagina op te slaan in verschillende formaten (jpg, png, gif of bmp). Maar je kunt ook een selectie maken, door bijvoorbeeld in te stellen dat je alleen afbeeldingen met een bepaald formaat of bepaalde grootte wilt opslaan. Wil je van te voren zien welke afbeeldingen Download all Images heeft gevonden, klik dan op Gallery. Je krijgt dan thumbnails van alle afbeeldingen te zien en kunt de selectie aanpassen door vinkjes te verwijderen.

©PXimport

Tip 09: Teller

Geschikt voor: macOS

Als je een tijdje achter je laptop zit kun je gemakkelijk de tijd vergeten. Voor je het weet zit je de halve dag te gamen of te surfen. Aware van ontwikkelaar Joshua Peek vertelt je precies hoe lang je al naar het beeldscherm zit te staren. De app telt in de werkbalk rustig de minuten en uren af. Het detecteert de bewegingen van je muis en de toetsaanslagen. Doe je even niets, dan pauzeert Aware de timer net zo lang tot er weer activiteit is. De app geeft overigens geen waardeoordeel. Je krijgt geen waarschuwing of alarm om je te vertellen dat het tijd is voor een pauze. Het geeft je slechts inzicht in hoe lang je al achter dat die laptop of pc gebogen zit.

©PXimport

Tip 10: Supersnel CV

Geschikt voor: Chrome

Het maken van een CV is soms een hele klus. Het moet er netjes uitzien, opvallen en de aandacht vast zien te houden. En dan moet je ook nog eens alle relevante informatie erin stoppen. Ceev maakt van je LinkedIn-profiel automatisch een aantrekkelijk CV. Het programma scant je profiel, kopieert alle relevante informatie en geeft het meteen op een aantrekkelijke manier weer. Het resultaat wordt weergegeven in een webpagina, waar je de tekst kunt aanpassen (bijvoorbeeld de Engelstalige koppen vervangen door Nederlandse), de volgorde kunt wisselen, of een andere layout kunt kiezen. Ben je tevreden met het resultaat, dan kun je het opslaan als pdf-bestand. Het aanmaken van een account is overigens niet nodig, tenzij je de CV wilt opslaan om hem later nog eens te bewerken.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Wist je dat er dagelijks tussen de 200 en 300 e-bikes gestolen worden? Als jij een elektrische fiets hebt, doe je er natuurlijk alles aan om dat te voorkomen. Maar zelfs wanneer je hem met meerdere sloten vastzet, is dat geen garantie dat dieven hem laten staan. Wordt je fiets toch gestolen, dan kan een tracker helpen om hem terug te vinden. Alleen: waar verstop je zo'n tracker het best, en welke systemen werken echt goed?

Bluetooth-trackers (zoals de Apple AirTag of goedkopere varianten) zijn inmiddels overal verkrijgbaar. De werking is heel simpel: de tracker zendt een bluetooth-signaal uit dat wordt opgepikt door smartphones van toevallige voorbijgangers. Die telefoons sturen vervolgens anoniem de locatie door via hun eigen internetverbinding. In drukke stadscentra werkt dit vaak prima, omdat er altijd wel iemand in de buurt is.

AirTag in je fiets? Dit zijn de nadelen en risico's

Rene Bolt is Chief Technology Officer bij Conneqtech, een bedrijf dat trackingsystemen voor e-bikes ontwikkelt. Volgens de expert is er op zich weinig mis met voordelige trackers, al laten de prestaties vaak te wensen over: bij budgetmodellen is de batterij vaak al na een maand leeg of blijkt de locatiebepaling onnauwkeurig, zegt hij.

Het grootste probleem zit hem volgens Bolt echter in het ontwerp. Een AirTag is bedoeld voor zoekgeraakte sleutels of tassen, niet voor gestolen fietsen. Dat brengt een onbedoeld risico met zich mee: om stalking te voorkomen, waarschuwt Apple automatisch mensen die ongewild gevolgd worden. "Een fietsendief wordt dus ook genotificeerd als er een onbekende AirTag meereist", waarschuwt Bolt. "Als hij een iPhone heeft, geeft die een alarm af en kan hij de tracker zelf opsporen."

🚲Lees ook: In 7 stappen de juiste e-bike-verzekering

©wachiwit - stock.adobe.com

Populaire verstopplekken

Juist omdát een dief vroeg of laat een melding op zijn telefoon kan krijgen, is de verstopplek cruciaal. Je wilt immers voorkomen dat hij het zendertje binnen tien seconden van je fiets plukt en weggooit. Wil je ondanks de risico's toch een bluetooth-tracker gebruiken? Zorg dan dat hij extreem moeilijk te vinden is. Populaire verstopplekken zijn onder meer een opbergvakje onder het zadel, de bidonhouder, een fietsbel, een fietstas, een fietsmand of bak, of - bij modellen met brede banden - tussen band en velg.

De meeste trackers geven een prima signaal af wanneer je ze verstopt achter de kunststof onderdelen van je fiets. "Wat je vooral niet moet doen, is de tracker inkapselen in metaal", legt Rene uit. "Het klinkt slim om een tracker binnenin het fietsframe te stoppen, maar waarschijnlijk kun je hem dan helemaal niet traceren."

Meer weten? Check dan: Zo vind je de beste GPS-tracker voor je e-bike

Netwerk en dekking

Ook de dekking van standaard winkeltrackers is niet altijd optimaal. Bolt noemt de techniek van Apple slim: doordat de locatie wordt bepaald via iPhones in de buurt, werkt het systeem perfect in de bebouwde kom of op drukke plekken. Zodra je de stad verlaat, is het een ander verhaal. In rustigere gebieden zijn er immers minder telefoons om verbinding mee te maken. "Zodra ik buiten de stedelijke omgeving kom," ziet hij in de praktijk, "loopt het signaal direct achter."

©Sebastian Rothe

Gespecialiseerd e-bike-trackers

Voor wie zekerheid wil, raadt Rene Bolt een gespecialiseerde e-bike-tracker aan. Deze systemen vertrouwen niet alleen op bluetooth, maar hebben ook een eigen internetverbinding én GPS. Een drievoudig systeem voor locatietracking dus.

Bekende voorbeelden zijn de Tracefy Bike Tracker of de AXA-IN Smart Guard (ontwikkeld door Conneqtech). Doordat ze meerdere technieken combineren, leveren ze bijna constant een sterk signaal, ongeacht waar de fiets staat. Via een app kunnen eigenaren hun fiets daardoor altijd volgen..

Keurmerk

Deze professionele trackers zijn wel een investering: gemiddeld ben je zo’n 200 euro kwijt aan installatie, plus een jaarlijks abonnement van een paar tientjes. “Toch biedt het wel een hoop waar voor je geld”, verdedigt Bolt de prijs. "We hebben een keurmerk elektronische e-bikebeveiliging van Kiwa en werken ook met verzekeraars samen die bij de duurdere e-bikes een tracker van deze kwaliteit verplichten."

Aangifte en opsporing

Mocht je fiets onverhoopt toch gestolen worden, dan is aangifte doen altijd de eerste stap. Dit is verplicht voordat je bij de verzekeraar kunt aankloppen. Verzekeringsmaatschappijen werken vaak samen met particuliere beveiligingsorganisaties die gespecialiseerd zijn in het terugvinden van fietsen. "Je hebt dan een goede kans dat ze je e-bike terugvinden, maakt niet uit waar hij naartoe is vervoerd", aldus Rene.

Deze professionele opsporingsteams werken overigens liever niet met trackers zoals de AirTag, omdat het delen van locatiegegevens daarbij veel omslachtiger is dan bij een gespecialiseerde tracker. Omdat e-bikes met professionele systemen zo goed gemonitord worden, krijgen ze vaak een waarschuwingssticker op het frame. Zo weten dieven direct dat er ergens een zender verstopt zit. Dit kan al een afschrikwekkend effect hebben.

©Rostislav Ageev

Budgetoptie

Wil je niet de hoofdprijs betalen voor beveiliging? Dan kun je voor minder dan tien euro al online een eenvoudige bluetooth-tracker kopen, soms zelfs inclusief slimme opbergaccessoires. Bedenk wel dat hier een risico aan zit: als de fietsendief zelf een iPhone heeft, krijgt hij mogelijk automatisch een melding dat jouw tracker met hem meereist.

Wie nog altijd met de muis door elk menu klikt of herhaaldelijk dezelfde tekst typt, verspilt ongemerkt uren per maand. Gelukkig heeft Windows een grote voorraad verborgen sneltoetsen, verfijnde muisinstellingen en gratis automatiseringstools. Daarmee voer je voortaan elke taak in een handomdraai uit.

De basis van sneller werken is leren navigeren zonder de muis te gebruiken. Begin bij de verkenner: druk op Windows-toets+E en de bestandsbeheerder springt open, ongeacht het programma waarin je zit. Wil je direct naar de adresbalk om een pad te typen, tik dan Ctrl+L. Zodra je de gewenste map hebt gekozen, open je het contextmenu met Shift+F10; dat bespaart de omweg via de rechtermuisknop.

Wisselen tussen geopende vensters gaat bliksemsnel met Alt+Tab. Houd de toetsen ingedrukt, schuif met de pijltoetsen naar het doelvenster en laat los. Werk je met veel identieke vensters, bijvoorbeeld meerdere Word-documenten? Roep deze numeriek op. Met Windows-toets+1 open of activeer je het eerste pictogram op de taakbalk. Met Windows-toets+2 doe je dat met het tweede enzovoort.

Wanneer je een bestand een andere naam wilt geven, selecteer dat dan en druk op F2 in plaats van langzaam te dubbelklikken. Herhaal je een opdracht, zoals het hernoemen van een reeks foto's, gebruik dan de functietoets telkens opnieuw als je door de lijst bladert.

Supersnelle tekst

Wie veel typt, verspilt vaak seconden aan muisgeklungel bij het selecteren van tekst. Laat dat verleden tijd worden door je selectiepaden met het toetsenbord aan te leren. Plaats de cursor aan het begin van een woord, houd Shift ingedrukt en druk op Ctrl+PijltjeRechts om in één keer het woord te selecteren. Je voegt extra woorden toe door de pijltjestoets opnieuw te gebruiken, of je kiest Ctrl+Shift+PijltjeOmlaag voor een complete alinea.

Wil je alles in een document markeren, dan blijft de toetscombinatie Ctrl+A onovertroffen. Na het selecteren is het knippen, kopiëren of plakken met respectievelijk Ctrl+X, Ctrl+C en Ctrl+V sneller dan welke contextmenu-optie dan ook. De toetscombinatie Ctrl+Shift+V wordt vaak vergeten. Hiermee plak je de tekst zonder opmaak in allerlei apps, zoals Edge, Teams en de nieuwe Notepad.

Heb je een fout gemaakt? Bekijk je aanpassingen met Ctrl+Z en herhaal een ongedaanmaking met Ctrl+Y.

Nog een kleine tijdwinst bij het tikken: gebruik Ctrl+Backspace om direct het vorige woord te wissen in plaats van letters. Door deze commando's in je spiergeheugen op te slaan, hoef je nooit naar de muis te grijpen.

Snelle muisinstellingen

Traag cursorgedrag kost meer tijd dan je denkt, maar Windows laat je de muis tot op de millimeter finetunen. Open Start, typ Muisinstellingen en klik op Muisinstellingen bovenaan de resultaten. Gebruik vervolgens Aanvullende muisinstellingen om in het klassieke venster terecht te komen.

Onder het tabblad Aanwijzeropties verplaats je de schuif Selecteer een snelheid voor de aanwijzer naar rechts. Doe dit tot de cursor de volledige breedte van het scherm kan afleggen met een ontspannen polsbeweging van vijf centimeter. Schakel Precisie van de aanwijzer verbeteren uit. Deze versnelling remt of versnelt de cursor afhankelijk van je beweging en maakt precieze kliks minder voorspelbaar.

Ga daarna terug naar het hoofdvenster en activeer Inactieve vensters schuiven. Dankzij deze functie hoef je niet langer op een venster te klikken om het eerst te activeren. Je scrolt simpelweg met het wiel boven het gewenste venster en de inhoud schuift meteen.

Vensters ordenen

Zoek je constant naar het juiste venster, dan is Snap Assist je geheime wapen. Druk op Windows-toets+PijltjeLinks of Windows-toets+PijltjeRechts om het huidige venster op de helft van het scherm te plaatsen. Windows toont als je je muis beweegt miniaturen van de resterende apps. Kies met de pijltjestoets of klik een keer om de andere helft op te vullen.

Combineer daarna Windows-toets+PijltjeOmhoog om het venster in een kwadrant te krijgen, ideaal voor drie of vier documenten naast elkaar. In Windows 11 verschijnt bij Windows-toets+Z een rastermenu. Druk direct het bijbehorende cijfer in om de positie te kiezen en je handen blijven op het toetsenbord.

Wil je alles opzij schuiven? Ga dan met de muis boven de taakbalk hangen en gebruik Windows-toets+D om het bureaublad te tonen. Herhaal de toetscombinatie om de vorige indeling terug te halen.

Voor grote projecten creëer je aparte werkomgevingen met Windows-toets+Ctrl+D. Wissel daarna via Windows-toets+Ctrl+PijltjeRechts of Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks. Sluit een desktop met Windows-toets+Ctrl+F4 zonder dat je programma's verliest. Met deze vensterdiscipline bespaar je tijd en voorkom je ruis.

Snel starten en zoeken

Als je elke handeling via het startmenu opzoekt, verspil je kostbare seconden. Oefen daarom met het dialoogvenster Windows-toets+R. Typ bijvoorbeeld cmd en druk op Ctrl+Shift+Enter om de opdrachtprompt direct als administrator te openen.

Wil je even snel een systeemtool opstarten? De tools msinfo32, dxdiag en powercfg.cpl liggen allemaal binnen handbereik via hetzelfde venster. Voor gewone bestanden is de toetscombinatie Windows-toets+S je ideale zoekfunctie. Nadat je een term hebt ingevoerd, gebruik je Tab om naar het filtergebied te springen en kies je met de pijltjestoetsen tussen Documenten, Mappen, Instellingen en Web. Door vervolgens op Enter te drukken, open je direct het bovenste resultaat zonder de muis te gebruiken.

Vind je niet wat je zoekt? Open dan Instellingen, navigeer met Alt+PijltjeRechts naar Privacy & Beveiliging en selecteer Zoeken in Windows. Daar kun je kiezen voor Uitgebreid zoeken. Daarmee zoek je niet alleen in de standaardmappen maar je hele pc. Door deze combinatie van snelle opdrachtregelaars en gefilterde zoekacties verschijnt elk bestand precies wanneer jij het nodig hebt, zonder vertraging of extra muisbeweging.

Sneller zonder spierpijn

Productiviteit verdampt zodra polsen of schouders protesteren, dus ergonomie is geen luxe maar voorwaarde. Begin met het toetsenbord: leg je duimen op de spatiebalk en laat je wijsvingers zweven boven F en J, zodat de afstand naar iedere sneltoets wordt verkleind. Precies, daarom zitten die voelbare streepjes op die knoppen.

Houd je pols recht en verplaats je arm vanuit je elleboog. Windows helpt mee. Werk je lang met kleine letters op hoge resolutie, roep dan met de Windows-toets+Plustoets het Vergrootglas. Met Ctrl+Alt+I kies je voor omgekeerde kleuren, waarmee je je ogen ontlast. Door comfort prioriteit te geven blijven snelheidstrucs niet alleen langer hangen, ze worden ook deel van een houdbare routine voor dagelijks computerwerk.

Werk slimmer

Je bespaart geen uren door harder te werken, maar door slimmer te klikken en bewuster te typen. De basis is simpel: houd je handen op het toetsenbord, laat Windows het zware werk doen en pas de muis aan jouw manier van bewegen aan. Met slimme sneltoetsen navigeer je razendsnel door bestanden en vensters. Met geoptimaliseerde muisinstellingen raak je nooit meer de cursor kwijt en dankzij pauzeherinneringen blijven je spieren ontspannen. Alle functies zitten al in Windows, dus je hoeft niets te installeren of beheren. Begin vandaag met één reeks toetsen, voeg er morgen een tweede aan toe enzovoort. Zo bespaar je tijd en ontzie je je spieren.

 Lees ook: Onmisbare sneltoetsen op je MacBook en iMac