Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Hier vind je de beste gratis freeware van 2020.

Tip 01: Ruimtelijk

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

In Windows is het eenvoudig om de bestanden in een map te sorteren op grootte, maar mappen op een schijf kun je niet sorteren op grootte. Om ruimtevreters op te sporen, zonder zelf door al je mappen te moeten struinen, zijn door de jaren heen dan ook allerlei programma’s door derden gemaakt. Een van de beste is WizTree.

Je kunt WizTree een overzicht laten maken van alle bestanden op een schijf, van een map met alle onderliggende mappen of slechts van bepaalde bestandstypen als mp3. Al is dit laatste meestal niet eens nodig, omdat WizTree de complete schijf ook weergeeft als zogeheten ‘visual treemap’. De hele schijf wordt dan weergegeven als een rechthoek waarin alle bestanden en mappen kleinere rechthoekjes zijn. Omdat deze per type van een kleurtje zijn voorzien, zie je direct om wat voor soort bestanden het gaat. Zowel binnen de visual treemap als binnen het gewone bestandsoverzicht kun je eenvoudig navigeren en de gebruikelijke bestandsoperaties uit te voeren.

Desgewenst kun je een overzicht opvragen van de duizend grootste bestanden op je pc. Dit overzicht, en alle andere rapporten over de bestandsgrootte van bestanden, mappen en/of schijven, kun je exporteren als csv-bestand.

©PXimport

Tip 02: Retro

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Foto’s maken we genoeg tegenwoordig. Maar wil je dat iets echt een herinnering blijft, dan is het mooi om die foto af te laten drukken. Iedereen die de jaren 60 of 70 bewust heeft meegemaakt, kent het bestaan van polaroidcamera’s. Camera’s waarbij de foto direct uit het apparaat kwam rollen. Maar wie denkt dat direct-klaar-fotografie iets uit het verleden is, vergist zich; dergelijke apparaten worden nog steeds gemaakt. Wie heimwee heeft naar deze tijd, kan de aloude instant-camera eenvoudig nabootsen met Poladroid.

Het programma zet een polaroidcamera op je bureaublad zodat je je digitale foto’s om kunt zetten in een polaroid-versie ervan. Sleep een foto naar het programma, hoor het nostalgische zoemgeluid van de foto die naar buiten komt en zie hoe dan tergend langzaam het beeld van de foto verschijnt. Het resultaat lijkt sprekend op die aloude vierkante polaroidfoto’s.

©PXimport

Tip 03: Mooi weer

Geschikt voor: elk systeem, iOS, Android

Vergeet Gerrit Hiemstra, Piet Paulusma en Willemijn Hoebert. Windy weet veel meer te vertellen dan de dagelijkse weersvoorspelling op radio en tv en biedt dan ook het ideale gereedschap voor iedereen die zijn eigen weerbeeld wil vormen. Je kunt de informatie van Windy bekijken via de website www.windy.com, of je downloadt de app voor iOS of Android.

Waar de gemiddelde site of app zich beperkt tot de meest gangbare informatie zoals wind, temperatuur, neerslag en eventueel luchtdruk, gaat Windy veel verder. Zo kun je zeer gedetailleerd het actuele weer van over de hele wereld bekijken en de voorspellingen van meerdere weermodellen opvragen. Al die gegevens worden op zeer fraaie wijze gepresenteerd.

Watersporters vinden bij Windy gegevens over de stroming en hoogte van golven, terwijl hobby-piloten er informatie kunnen vinden over verschillende wolkenlagen. Voor mensen met luchtwegaandoeningen is er een gedetailleerd overzicht van de luchtkwaliteit en voor wie graag een frisse neus haalt met de benenwagen, is er een gedetailleerde wandelkaart.

Uiteraard ontbreken de nodige alarmen en waarschuwingen niet. Bovendien biedt Windy zelfs toegang tot een flinke collectie webcams met de mogelijkheid zelf nieuwe toe te voegen.

©PXimport

Tip 04: Sterrenkijken

Geschikt voor: elk systeem

Programma’s en apps die ons laten zien wat er aan de hemel is waar te nemen, bestaan al tientallen jaren. Tegenwoordig kunnen we de sterrenhemel ook online bestuderen met de WorldWide Telescope (WWT). Op de webpagina van de WWT kun je een locatie opgeven om een exact beeld te krijgen van de posities van sterren en planeten op een bepaald moment. Ook kun je voor- en achteruit gaan in de tijd om de hemel op andere momenten te bekijken.

Van veel belangrijke objecten bevat het programma foto’s. Zoom je bijvoorbeeld in op de maan, dan verschijnt deze daarna in al haar pracht in beeld. Uiteraard blijven er genoeg plekken over waar geen foto van beschikbaar is, maar vanuit WWT kun je direct naar ESASky, wat een fotografisch beeld heeft van de volledige hemel van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Wanneer je met rechts klikt op een object, kan WWT dat voor je identificeren. Ook kun je in het menu Explore allerlei objecten vinden, zoals planeten en melkwegstelsels. Wie meer uitleg wil, kan terecht bij Guided Tours. Hierin kun je je laten rondleiden door het heelal, compleet met Engelstalig commentaar.

©PXimport

Tip 05: Plaatwerk

Geschikt voor: elk systeem

Iedereen die weleens drukwerk maakt, weet dat afbeeldingen onmisbaar zijn om de aandacht te trekken. Of het nu gaat om een zelfgemaakte wenskaart, een affiche voor een evenement of een nieuwsbrief, met alleen maar tekst valt het niet op. Niet iedereen beschikt echter over het benodigde grafische talent om dat soort uitingen zelf te maken, en dus zijn ze afhankelijk van afbeeldingsbibliotheken. Pas dan wel op dat je geen werk gebruikt dat auteursrechtelijk beschermd is, want voor je het weet valt er een rekening op de mat.

De collectie van Clipart Library is gratis voor niet-commercieel gebruik en bevat enorm veel clipart-beelden. Nadeel is wel dat er een zoekboom met categorieën ontbreekt waardoor je er niet lekker in rond kunt neuzen. De startpagina van de site biedt namelijk maar een beperkt aantal rubrieken en alles wat daarbuiten valt, kun je alleen vinden via de zoekfunctie. Maar gebruik je die zoekfunctie (Engelse zoektermen), dan word je rijkelijk beloond met honderden afbeeldingen die aan het opgegeven criterium voldoen, ongeacht of het een object, emotie, kleur, jaargetijde of land is.

©PXimport

Tip 06: Gespreksloze radio

Geschikt voor: elk systeem, iOS, Android

Het mooie van Spotify is dat je precies de muziek af kunt spelen die je wilt horen. Het mooie van radio is dat je verrast kunt worden door iets nieuws. Houd je wel van radio, maar niet van al die gesprekken tussen de muziek door, dan is er AccuRadio; een zeer geslaagde poging om de voordelen van Spotify en radio te combineren.

Ben je een liefhebber van het Nederlandse repertoire, of dat nu piratenmuziek of kleinkunst is, dan vind je bij AccuRadio niets van je gading en ook Duitse schlagermuziek en Franse chansons zijn er niet of nauwelijks, maar voor alle andere genres is de dienst een waar feest. Je kunt AccuRradio beluisteren via de browser of via apps voor iOS en Android. De muziek is onderverdeeld in genres en binnen de genres vind je vaak weer een verdere onderverdeling. Zo kun je bijvoorbeeld bij klassieke muziek kiezen voor complete werken, verschillende componisten, periodes, soorten werken, enzovoort.

Het aardige van AccuRadio is dat je nummers die je niet leuk vindt niet af hoeft te luisteren, je kunt gewoon het volgende nummer selecteren. Probeer dat maar eens bij een gewone radiozender!

©PXimport

Tip 07: Chaotisch

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Al in de jaren 60 hield de Amerikaan Edward Lorenz zich bezig met manieren om de computer in te schakelen bij het voorspellen van het weer. Hij ontdekte daarbij iets bijzonders: een piepkleine wijziging in de beginwaarden van het systeem kon al heel snel tot enorme verschillen in de eindtoestand leiden (de reden waarom we het weer slechts enkele dagen vooruit kunnen voorspellen). Dit inzicht leidde tot de chaostheorie, die op allerlei gebieden een rol blijkt te spelen. Om zulke zaken te verduidelijken, maken wetenschappers van die gegevens vaak grafieken en afbeeldingen. Omdat die afbeeldingen er niet verkeer uitzagen, zorgde het toentertijd voor een stortvloed aan programma’s waarmee liefhebbers van dergelijke graphics ook zulke plaatjes konden maken.

Fractal Zoomer is zo’n programma. Je kunt er niet alleen heel veel verschillende plaatjes mee maken, maar er daarna ook nog allerlei effecten op loslaten. Zo kun je de mooiste bureaubladachtergronden maken, zonder dat je ook maar iets af hoeft te weten van de theorie die erachter schuilgaat.

©PXimport

Tip 08: Altijd feest

Geschikt voor: iOS, Android

Al twintig jaar lang stemt Nederland tussen kerst en oud en nieuw massaal af op Radio 2 om te luisteren naar de Top 2000. En ook de bijbehorende tv-show Top 2000 à Go-Go trekt jaarlijks vele kijkers. Wie niet kan wachten tot het weer zo ver is, vindt alles wat hij maar wil in de app Top2000 Database. Deze app(ook voor Android) bevat lijsten van alle jaargangen die bovendien op allerlei manieren te doorzoeken zijn. Ook kun je statistieken opvragen, bijvoorbeeld van de grootste stijgers of de bands die het meest in de lijst vertegenwoordigd zijn. Zou het alleen een naslagwerk zijn van wat er ooit is uitgezonden, dan zou de lol er snel vanaf zijn, maar gelukkig kunnen liefhebbers met deze app ook het hele jaar door naar hun favoriete nummers luisteren, omdat de nummers gekoppeld zijn aan Spotify en YouTube. Wie elk jaar weer geniet van de mini-documentaires in de tv-uitzendingen vindt bovendien links naar alle onlinefilmpjes.

©PXimport

Tip 09: Dubbel

Geschikt voor: Windows XP, Vista, Windows 7, 8.x, 10

Vroeger was schijfruimte schaars en duur, en dus was er voldoende reden om te jagen op dubbele bestanden. Met de huidige prijzen voor opslagcapaciteit en de grootte van de hedendaagse schijven is die reden vervallen, maar dat betekent niet dat het opruimen van dubbele bestanden zinloos is. Is je schijf namelijk goed geordend, dan kun je dingen ook veel gemakkelijker terugvinden. Er zijn dan ook nog altijd programma’s om dubbele bestanden op te ruimen. CloneSpy vergelijkt bestanden op basis van de naam of een controlegetal. Het kan alle bestanden binnen een map (en onderliggende mappen) testen, maar je kunt ook twee groepen mappen opgeven die het programma met elkaar moet vergelijken. Een vergelijking op basis van naam gaat razendsnel, maar de diepgravende vergelijking aan de hand van een controlegetal duurt vaak wat langer. De dubbele bestanden die CloneSpy vindt, kan het op basis van verschillende criteria automatisch verwijderen, maar je kunt het uiteraard ook zelf doen.

©PXimport

Tip 10: Boek

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, MacOS, Linux

Als je een boek geschreven hebt en dat wilt laten publiceren, moet je op zoek naar een uitgever. Maar wordt je boek keer op keer afgewezen, dan kun je altijd nog bij de online wereld terecht. Ontwikkel bijvoorbeeld je eigen e-book met Sigil. Begin met een blanco document, vul dit met jouw verhaal en maak het op. Hierna is het klaar voor publicatie, en omdat het gepubliceerd wordt in het epub-formaat, kan het op de meeste e-readers probleemloos geopend worden.

Wie echt alle remmen los wil gooien, hoeft zich niet te beperken tot tekst met eventueel een aantal afbeeldingen, want de epub-bestanden die je met Sigil kunt maken, kunnen zelfs ook video- en audiofragmenten bevatten.

©PXimport

Tip 11: In beeld

Geschikt voor: elk systeem

Wie regelmatig nieuwe websites bezoekt, wordt voortdurend geconfronteerd met allerlei vragen over het al dan niet mogen plaatsen van cookies. Deze worden gebruikt om een schat aan gegevens over je systeem en je surfgedrag op te slaan. Dat er wetgeving is gemaakt met betrekking tot cookies lijkt dan ook een goede zaak. Helaas vormt dit digitale gebak slechts één van de manieren waarmee je geïdentificeerd kunt worden. Je browser geeft namelijk – als je geen aanvullende maatregelen hebt genomen – ook allerlei informatie door over je hardware, browser, eventuele plug-ins, ip-adres, internetsnelheid, enzovoort. Omdat deze zaken nooit voor iedereen hetzelfde zijn, kunnen ze gebruikt worden om van bezoekers aan een website toch een uniek profiel op te slaan. Door dit op te slaan in de zogeheten noodzakelijke cookies (die je niet kunt afwijzen) kan men je bewegingen op internet alsnog volgen.

Op de site webkay.robinlinus.com (waarbij webkay staat voor What Every Browser Knows About You) kun je precies zien wat je browser allemaal aan informatie prijsgeeft en ook biedt de site (Engelstalige) informatie over wat je daartegen kunt doen.

©PXimport

Tip 12: Venstertekst

Geschikt voor: Windows XP, Vista, Windows 7, 8.x, 10

Soms geeft je computer een foutmelding, maar heb je geen idee wat de oorzaak is, laat staan de oplossing. Zoeken op internet naar de naar de foutmelding, levert meestal een schat aan informatie op waarmee je probleem snel opgelost kan zijn. Het probleem is alleen: hoe krijg je zo’n foutmelding in de zoekmachine? Je kunt ze immers niet kopiëren.

Het programmaatje GetWindowText kan hierbij uitkomst bieden. Zoals de naam al doet vermoeden, maakt het allerlei vensterteksten toegankelijk om te kopiëren en elders te kunnen plakken. Helaas zijn er altijd wel uitzonderingen waarmee het programma niet uit de voeten kan.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.