ID.nl logo
Gemakkelijk videomontages maken met ClipChamp
© Jacob Ammentorp Lund
Huis

Gemakkelijk videomontages maken met ClipChamp

Even een filmpje monteren zonder dat het ingewikkeld wordt? ClipChamp werkt lekker eenvoudig en heb je zo in de vingers, heerlijk toch? Daarnaast bevat het programma meer dan voldoende functies voor zowel beginners, gevorderden als doorgewinterde filmliefhebbers om in een mum van tijd de mooiste resultaten neer te zetten. 

We filmen wat af met onze smartphones, en om er echt wat moois van te maken, heb je software nodig. Na het lezen van die artikel weet je: De basis van ClipChamp | Hoe je filmpjes inlaadt, knipt en plakt | Welke extra features je kunt toevoegen | Hoe je geluid onder de video zet | Hoe je je film exporteert.

Ook interessant voor jou:
Gratis films monteren in Windows 10 met DaVinci Resolve

Gratis films monteren met DaVinci Resolve (deel 2)

Om van een plukje losse filmpjes een leuk en samenhangend geheel te maken dat je makkelijk kunt afspelen, of delen op bijvoorbeeld YouTube of sociale media, heb je een videomontage-programma nodig. Er was een tijd dat je het populaire programma Windows Movie Maker bij Microsoft kon downloaden, maar helaas is dat al een hele tijd niet meer beschikbaar. Gelukkig is in Windows 11 recentelijk een prima alternatief verschenen: ClipChamp. Meteen ook handig om een reeks foto’s te presenteren, of maak een mix van bewegend en stilstaand beeld. Voor de volledigheid: dat beeldmateriaal mag natuurlijk ook met een andere digitale camera gemaakt zijn dan die van je telefoon.  

De nieuwe Windows Movie Maker 

De kans is groot dat het programma al op jouw computer te vinden is. Dit controleer je eenvoudig via Zoeken op de taakbalk, of klik op Start en gebruik het zoekveld daar. Een alternatief is klikken op Start, daarna op Alle apps en dan omlaag bladeren tot je de app ClipChamp – Video-editor tegenkomt. Niet aanwezig? Geen nood, dan ga je naar de Microsoft Store en haal je het daar op. 

Op het hoofdscherm van de app ClipChamp vind je straks onder het kopje Je video’s al jouw videomontages. Voor nu klik je op Een nieuwe video maken om aan de eerste montage te beginnen, of toch in ieder geval de eerste die je met ClipChamp maakt. Mocht je niet met eerder opgenomen filmpjes willen werken, dan zou je ook op Iets opnemen kunnen klikken, maar omdat je op nagenoeg dezelfde plek uitkomt, is dat een beetje lood om oud ijzer. Straks laten wij zien wat je allemaal rechtstreeks vanuit ClipChamp kunt opnemen. En dat is best indrukwekkend! 

Vanaf het beginscherm start je een nieuwe montage of pakt een eerdere op. 

Premiumopties

ClipChamp bevat een aantal zogeheten premiumopties. Je herkent ze makkelijk aan het pictogram van een diamantje. Je mag zo’n functie gerust gebruiken, alleen krijgt de gemonteerde film dan wel een watermerkje, tenzij die premiumfunctie onder je abonnement valt. Heb je een abonnement op Microsoft 365? Dan zijn de meeste premiumfuncties daar al bij inbegrepen, een leuke meevaller. Verder bestaat er nog een mobiele ClipChamp-app. Vooralsnog alleen voor iOS en de app staat ook nog los van de Windows-versie, dus je ziet je projecten en bewerkingen niet over en weer. 

Filmpjes inladen 

Eenmaal gekozen voor Een nieuwe video maken kun je meteen aan de slag met de montage. Dat begint met het inladen van de filmpjes die je aan elkaar wilt plakken door op de paarse knop Media importeren te klikken. Let op dat links ernaast dan wel Jouw media geselecteerd moet zijn (dit licht wit op). Gaat het om filmmateriaal dat bij een clouddienst is ondergebracht en niet rechtsreeks via Windows Verkenner te benaderen is? Klik dan op het pijltje achter Media importeren, kies de betreffende dienst en volg de aanwijzingen. Gedurende de montage is het nodig dat je online bent, want niet alle verwerking vindt lokaal plaats. 

Zodra je aan de linker vensterzijde miniaturen van de filmpjes ziet, kun je deze in de gewenste volgorde naar de tijdlijn onder in het programmavenster slepen. Dit is de plek waar je de montage maakt. Vergis je je, dan kun je een filmpje in de tijdlijn eenvoudig vervangen door er een ander filmpje bovenop te slepen. Dat kleurt dan tijdelijk groen en de tekst Vervangen verschijnt. Wat ook kan, is iets naar de scheiding tussen twee filmpjes slepen om het daar in te voegen. De volgorde van de montage kun je trouwens altijd nog aanpassen door filmpjes door de tijdlijn te verslepen. 

Laad enkele filmpjes in en sleep ze in de gewenste volgorde naar de tijdlijn. 

Knippen en plakken 

Je wilt natuurlijk alleen de leukste fragmenten terugzien in de eindfilm. Bijsnijden kan eenvoudig door het beginpunt of eindpunt te verslepen. Daarnaast kun je via het schaartje Splitsen een filmpje in meerdere fragmenten knippen, waarna je deze afzonderlijk kunt gebruiken in de montage, bijvoorbeeld door ze te verplaatsen. De ongewenste stukjes verwijder je met het prullenbakje Verwijderen, de Backspace-knop, of de Delete-knop. Gooi je een tussenliggend fragment weg, dan blijft er een gat over. Houd de muis erboven en klik op het prullenbakje dat verschijnt, en de loze ruimte verdwijnt als sneeuw voor de zon. 

Via de zoomknoppen rechts boven de tijdlijn regel je dat je goed zicht hebt op het montagestuk waaraan je momenteel werkt. De volledige tijdlijn in beeld brengen kan ook als je een totaaloverzicht wilt hebben. Met de knoppen Home en End spring je lekker snel naar de uiteinden van de montage. Om naar een willekeurig punt te gaan, versleep je de witte verticale balk. Wil je meer ruimte hebben voor de voorbeeldweergave en de tijdlijn eronder? De deelvensters aan de zijkanten kun je inklappen via het tabje in de randen. 

Zwart beeld? Een gat tussen twee filmpjes haal je makkelijk weg via het prullenbakje. 

Muziek en geluidseffecten 

Het draait bij video’s niet alleen om beeld, maar ook om geluid. Elk filmpje in de tijdlijn heeft een luidsprekersymbool waarmee je het geluid eventueel kunt uitschakelen. Wil je de geluidssterkte regelen, dan klik je uiterst rechts op Audio en gebruik je de schuifregelaar Volume: ideaal als het geluid van de filmpjes sterk wisselt. Verder kun je op de bekende manier (eigen) muziek en geluidseffecten inladen en naar de tijdlijn slepen. Houd wel altijd rekening met auteursrechten mocht je de gemonteerde video niet alleen voor jezelf houden. Via Muziek en SFX (linker vensterrand) vind je allerlei voorgeselecteerde muziekjes en geluidseffecten. Zodra je hier de muis boven een clip houdt, verschijnt een groen plustekentje waarmee je het op de huidige positie in de tijdlijn toevoegt op een (nieuw) geluidsspoor. 

Alles in verhouding 

We moeten het wel even hebben over de optimale beeldverhouding. Die hangt namelijk af van waar je de gemonteerde film voor wilt gaan gebruiken. Standaard is hij 16:9, maar je kunt ook kiezen voor bijvoorbeeld 9:16 of 1:1 of 4:5. Dat doe je met het knopje rechts naast de voorbeeldweergave, waar standaard 16:9 staat. Handig is dat zodra je de muisaanwijzer boven de keuzes laat zweven, je meteen een aanbeveling ziet voor welke videoplatformen dit het meest geschikt is. Deze verandering geldt voor de volledige montage, dus voor alle filmpjes die je in de tijdlijn plaatst. 

Is de montage-beeldverhouding anders dan die van een ingeladen filmpje? Dan wordt het beeld niet bijgesneden, maar passend gemaakt. Hoe zit dat? Kies je bijvoorbeeld 1:1 voor de montage, terwijl de originele video 16:9 is? Dan krijgt het videofragment zwarte balken langs de zijden waardoor het fragment zowel past als vierkant is. Overigens kun je het omzetten van de beeldverhouding ook aan het (online) videoplatform overlaten, alleen heb je er dan geen grip op. 

Je kunt een andere beeldverhouding kiezen voor de gemonteerde video. 

Standaard worden filmpjes met zwarte balken binnen het beeldkader getoond. 

Beeldvullend maken 

Wil je liever geen zwarte balken zien? Klik dan links naast de voorbeeldweergave op Vullen om alleen het middelste gedeelte van het materiaal beeldvullend te tonen. Daarna kun je het beeld eventueel opzij slepen als je iets anders wilt zien dan het exacte midden. Klik nogmaals (Passen, dat is dezelfde knop) om terug te keren naar de vorige weergave. 

Deze acties moet je dan wel voor ieder filmpje met een afwijkende beeldverhouding uitvoeren. Daarnaast is dit enorm handig als je horizontaal en verticaal gefilmd materiaal wilt combineren in één montage. Wordt een filmpje per abuis ondersteboven of gekanteld getoond? Dan kun je dit via Draaien altijd nog rechtzetten. 

De knopjes links van de voorbeeldweergave waarmee je de beeldweergave aanpast, verschijnen trouwens alleen wanneer je het betreffende filmpje in de tijdlijn selecteert én de witte verticale afspeelbalk erbovenop zet.

Optioneel kun je het materiaal ‘oprekken’ om de zwarte balken kwijt te raken. 

Picture in Picture (PIP) 

Een leuk visueel trucje is twee filmpjes tegelijk afspelen. Eentje beeldvullend en een andere daar verkleind bovenop. Dat doe je door eerst een extra filmpje boven een ander filmpje te plaatsen in de tijdlijn. Zodra je het erheen sleept, wordt automatisch een extra videospoor toegevoegd. Klik op dat bovenste filmpje, kies links van de weergavevoorbeeld Afbeelding in afbeelding en geef aan in welke hoek van het beeld het vertoond moet worden. 

Een variant die jou nog veel meer mogelijkheden geeft, is door opnieuw twee video’s boven elkaar te zetten en vervolgens de weergave van één of beide te verkleinen door de witte hoekpunten van het groene kader te verslepen. Nu kun je helemaal zelf de grootte bepalen, net als waar welk filmpje te zien moet zijn door het te verslepen. Je mag nu zelfs meer dan twee video’s tegelijk tonen, zoals een raster van vier. 

Erg leuk is dat je twee of meer filmpjes tegelijk kunt afspelen. 

Foto’s en andere afbeeldingen 

Behalve video’s kun je ook foto’s en andere afbeeldingen of illustraties in de montage gebruiken. Bijvoorbeeld om een flitsende diavoorstelling te maken, of om foto’s en filmpjes te combineren tot een afwisselende video. Al dan niet met hier en daar het afbeelding-in-afbeelding-effect. Inladen en op de tijdlijn plaatsen werkt precies hetzelfde als met filmpjes. Sleep met het beginpunt of eindpunt van een foto om de afspeelduur te bepalen. 

Vers van de pers 

In plaats van eerder opgenomen materiaal gebruiken, of als aanvulling hierop, kun je gloednieuw beeld- en geluidsmateriaal opnemen, rechtstreeks vanuit ClipChamp. Om dit te doen, schakel je op het montagescherm over naar Opnemen en maken. Hier zie je vier keuzes, die we voor het gemak in een iets gewijzigde volgorde doorlopen. Allereerst gebruik je Camera-opname om een nieuw filmpje te maken via de ingebouwde camera van je computer, of liever nog met een losse webcam, omdat die bijna altijd een betere beeldkwaliteit heeft. 

Webcam stuk of nergens te vinden?

Shop snel de beste camera's voor gezellige gesprekken of werk-calls!

Wil je een presentatie opnemen of iets anders op je computer laten zien? Kies dan voor Schermopnames, druk op de rode knop, geef aan of je het volledige bureaublad of een specifiek venster wilt vastleggen en klik op Delen. Zodra je klaar bent met opnemen klik je op Delen beëindigen. Daarna kies je Opslaan en bewerken als je er tevreden over bent. Ging er iets mis en wil je een nieuwe poging wagen, dan ga je voor Opname opnieuw maken. De nieuwe video wordt op een extra track geplaatst en je kunt hem daarna bewerken of verplaatsen zoals je inmiddels gewend bent. 

Vers materiaal met ClipChamp zelf opnemen kan ook altijd nog. 

Maak een schermopname van het bureaublad of een venster. 

Scherm en geluid 

Let erop dat tijdens een schermopname ook het omgevingsgeluid wordt vastgelegd via de microfoon van je computer of webcam. Wees je daarom bewust van wat je hoort of zegt gedurende de opname. Of schakel de microfoon uit vóórdat je aan de schermopname begint. Dat kan door naast de rode opnameknop op het microfoonpictogram te klikken en Geen te kiezen. Wil je muziek of (systeem)geluiden van de computer wel horen in de opname? Kies dan na het klikken op de rode opnameknop voor Volledig scherm en schakel de optie Systeemgeluid delen in. 

Stel in welke geluiden je wel en niet wilt horen in de opname. 

Scherm, camera en commentaarstem 

Dan is er nog een leuke variant die de twee opnamemogelijkheden combineert, en dat is Scherm en camera. Hiermee kun je het volledige scherm of een venster opnemen terwijl je ook zelf in beeld te zien bent als verkleinde afbeelding binnen de schermafbeelding. Zo geef je de opname een persoonlijk tintje. 

Heb je een voice-over nodig, maar kan of wil je liever niet zelf iets inspreken? Gebruik dan de vierde en laatste optie Tekst-naar-spraak. Dit werkt echt wonderbaarlijk goed. Tik een stukje tekst in of kopieer dit uit een document, kies een stem uit en laat het tekstfragment voor je uitspreken. Vervolgens kun je dat mediafragment boven of onder een videoclip in de tijdlijn plaatsen, waarmee je het als een echte voice-over gebruikt. 

Kies een stem uit en laat een stukje tekst natuurgetrouw voor je uitspreken. 

Video exporteren 

Zodra je tevreden bent over de videomontage is het tijd om de definitieve video te genereren. Dat doe je met Exporteren rechtsboven in beeld. Kies de gewenste kwaliteit (resolutie). Zodra de video gereed is, wordt deze automatisch lokaal opgeslagen in de downloadmap van jouw computer. Aanvullend kun je aangeven of je de video bij een online-videoplatform of in je cloudopslag wilt plaatsen. 

Om vanuit het montagescherm terug te keren naar het beginscherm van ClipChamp klik je op het bovenste pictogram (een klapbord) en kies je Terug naar Home. Hier vind je deze en eventuele eerdere montages netjes terug onder het kopje Je video’s

Genereer de video en bewaar of plaats hem eventueel online of in je cloudopslag. 

 

▼ Volgende artikel
Review Harman Kardon Onyx Studio 9 – Bluetoothspeaker met overtuigende self-tuning
© Wesley Akkerman
Huis

Review Harman Kardon Onyx Studio 9 – Bluetoothspeaker met overtuigende self-tuning

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een uitgebreide bluetoothspeaker, verkrijgbaar in de kleuren Classic Black en Stone Grey, en heeft een adviesprijs van net geen 250 euro. Het systeem beschikt onder meer over self-tuning-technologie – hoe klinkt dat in de praktijk?

Uitstekend
Conclusie

Hoewel de speaker veelzijdig is met opties als multipoint-connectiviteit en het aanmaken van een stereopaar, zijn er aandachtspunten. Het ontbreken van een duidelijke batterij-indicator op het toestel en een oplaadbasis doet licht afbreuk aan het gebruikersgemak. De accuduur van zo'n 6 tot 8 uur is redelijk, maar de afwezigheid van water- of stofbestendigheid beperkt de inzetbaarheid. Toch biedt de Onyx Studio 9 een premium luisterervaring, waarbij het ontwerp en de geluidskwaliteit de voornaamste pluspunten vormen.

Plus- en minpunten
  • Warme, volle klanken
  • Heldere, hoge tonen
  • Stand en handgreep
  • Gemakkelijk te verplaatsen
  • Zevenpunts-equalizer
  • Auracast, multipoint en stereopaar
  • Geen oplaadbasis
  • Niet water- of stofbestendig
  • Het midden valt soms weg

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een eigentijdse doorontwikkeling van de bekende speaker, waarbij het iconische ronde ontwerp behouden is gebleven, maar de technologie erachter een flinke sprong voorwaarts maakt. Een van de grootste vernieuwingen is het Constant Sound Field-algoritme (CSF), dat het geluid over de drie interne kanalen verdeelt en via de tweeters verspreidt. Zo ontstaat een breder en consistenter geluidsbeeld. Dankzij Auracast koppel je de speaker eenvoudig aan een tweede Onyx Studio 9 of een andere compatibele Harman Kardon-luidspreker, waarmee je snel een stereoset of zelfs een hele multiroom-opstelling creëert.

De geluidsweergave past zich automatisch aan de ruimte aan dankzij ingebouwde self-tuning-technologie. Wie liever zelf de touwtjes in handen houdt, kan via de Harman Kardon One-app de equalizer gebruiken om het geluid naar eigen smaak af te stellen. De app is optioneel, maar wel handig voor wie net wat meer controle wil, bijvoorbeeld over het accuniveau. Dat is namelijk nergens op de speaker zelf duidelijk zichtbaar. Het strakke en stijlvolle ontwerp oogt daardoor extra clean, al levert dat wel wat in op het praktische gemak.

©Wesley Akkerman

Gemoderniseerd ontwerp

Het vernieuwde design blijft trouw aan de herkenbare ronde vorm, maar oogt tegelijkertijd frisser en functioneler. De geïntegreerde handgreep, aluminium standaard en een rij zachte siliconen knoppen maken de Onyx Studio 9 niet alleen mooier, maar ook gebruiksvriendelijker. Wat bovendien opvalt: je kunt de accu vervangen als dat nodig is. Handig, want zo hoef je niet meteen een nieuwe speaker aan te schaffen als de batterij na verloop van tijd minder presteert. Wel jammer dat Harman Kardon daar op de officiële website weinig over loslaat: over de prijs of verwachte levensduur van zo'n accu blijft het stil.

Doordat het voetstuk nu onderdeel is van de onderzijde, kun je de speaker flexibeler neerzetten. Bij de vorige generatie – de Onyx Studio 8 – moest de rand iets uitsteken om de speaker stabiel neer te kunnen zetten, en dat was niet overal praktisch. De huidige opstelling is daardoor een stuk eenvoudiger en veelzijdiger. Aan de achterkant vind je nog een aux-ingang voor wie liever een bekabelde verbinding gebruikt, en een usb-c-poort waarmee je bijvoorbeeld je telefoon kunt opladen. Functioneel, zonder het strakke ontwerp uit het oog te verliezen.

©Wesley Akkerman

Geen simpele bluetoothspeaker

Hoewel de Onyx Studio 9 in de basis een bluetoothspeaker is, betekent dat niet dat je beperkt bent in je mogelijkheden. Dankzij Auracast kun je bijvoorbeeld eenvoudig meerdere speakers koppelen of een stereopaar vormen. Daarnaast ondersteunt het apparaat multipoint-connectiviteit, waardoor je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Wisselen tussen bijvoorbeeld je laptop en je telefoon gaat dan razendsnel, zonder opnieuw te hoeven koppelen. Wel goed om te weten: bediening via wifi behoort niet tot de mogelijkheden; dat is iets voor een ander type speaker.

Voor de fijnproevers onder ons is er de Harman Kardon One-app. Daarmee stel je eenvoudig zaken in zoals Auracast-configuratie; de app loodst je daar soepel doorheen. We hebben geen tweede speaker kunnen testen, dus het vormen van een stereopaar hebben we niet zelf uitgeprobeerd. Toch lijkt dat proces dankzij de duidelijke interface weinig voeten in de aarde te hebben. Verder biedt de app een zevenbands-equalizer en diverse geluidsprofielen, waarmee je het geluid naar wens kunt tweaken. Wij lieten de speaker z'n eigen ding doen, en dat werkte prima.

©Wesley Akkerman

Self-tuning, hoe klinkt dat?

Zelfkalibrerende bluetoothspeakers zijn allang geen unicum meer, maar of het eindresultaat daadwerkelijk goed klinkt, blijft per merk en model verschillend. In het geval van de Onyx Studio 9 mogen we niet klagen: de speaker levert een volle, warme bas die nergens overheerst. Ook het midden en vooral de hoge tonen blijven netjes overeind, al zou het middengebied af en toe wat extra definitie kunnen gebruiken. Gelukkig kun je dat prima corrigeren via de equalizer in de bijbehorende Harman Kardon One-app.

Wel merk je dat de plaatsing in huis flinke invloed heeft op hoe de speaker klinkt. Zet je 'm midden op een tafel in een open ruimte, dan krijg je een ander geluidsbeeld dan wanneer je 'm op een kast tegen de muur zet. Vooral bij plaatsing vlak bij een wand of raam kan de bas wat te prominent worden, alsof de self-tuning daar nog niet helemaal op inspeelt. In zo'n geval biedt de app gelukkig uitkomst, maar telkens finetunen na een nieuwe plek voelt dan weer wat omslachtig.

©Wesley Akkerman

Bij de gratie van gebruikersgemak

Wat dat verplaatsen betreft: met zijn 3,3 kilo is de Onyx Studio 9 geen lichtgewicht speaker, maar dankzij de stevige, slim geplaatste handgreep bovenop til je hem moeiteloos van de ene naar de andere kamer. Zo heb je overal in huis meteen goed geluid bij de hand. Wat je alleen misschien een beetje mist, is een vaste oplaadbasis. Nu werk je met een losse voedingskabel die je steeds handmatig moet aansluiten en weer opbergen; functioneel, maar het had nét wat eleganter gekund.

Misschien valt dat onder de noemer 'luxeprobleem', maar juist bij dit soort producten draait alles om gebruiksgemak. En als dat nog net iets soepeler kan, waarom zou je daar dan niet voor gaan? De accuduur ligt officieel op 8 uur, al hangt dat natuurlijk af van hoe hard je de muziek afspeelt en of je onderweg ook een ander apparaat oplaadt via de usb-c-poort. Reken in de praktijk dus eerder op een uur of 6 à 7. Tot slot nog een belangrijke kanttekening: de Onyx Studio 9 is niet water- of stofbestendig, dus laat hem liever binnen staan.

©Wesley Akkerman

Onyx Studio 9 kopen?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een bluetoothspeaker die vertrouwd oogt, maar op meerdere vlakken een stap vooruit zet. Het ronde ontwerp is gebleven, maar de nieuwe voet en geïntegreerde handgreep maken hem stabieler én makkelijker te verplaatsen. De automatische geluidsafstemming doet z'n werk goed, met warme bassen en kraakheldere hoge tonen. Staat hij dicht bij een muur, dan kan de bas wat overheersen, maar dat pas je snel aan via de equalizer in de app.

Qua mogelijkheden zit het ook wel snor. Je kunt meerdere apparaten koppelen via multipoint, een stereopaar vormen of gebruikmaken van Auracast. Toch zijn er wat kanttekeningen. Zo ontbreekt een zichtbare accustatus op de speaker zelf en zou een vaste oplaadbasis het gebruik net iets soepeler maken. De batterij houdt het zo'n zes tot acht uur vol, afhankelijk van hoe je 'm gebruikt. En hoewel hij er robuust uitziet, kun je hem beter binnen houden: tegen water of stof is hij namelijk niet bestand. Dat neemt niet weg dat de Onyx Studio 9 een stijlvolle speaker is met indrukwekkend geluid: ideaal voor wie een premium audio-ervaring zoekt in huis.

▼ Volgende artikel
Van Saharazand tot stuifmeel:  zo krijg je je auto, ramen en zonnepanelen weer schoon
© ID.nl
Huis

Van Saharazand tot stuifmeel: zo krijg je je auto, ramen en zonnepanelen weer schoon

Je hebt nét je auto gewassen of je ramen gelapt… en dan is alles weer bedekt met een waas van stof. Vooral in de zomer is het vaak geen gewone luchtvervuiling, maar stuifmeel (pollen), Saharazand of een combinatie van beide. Hoe verwijder je dat spul snel én veilig, zonder krassen of vlekken?

In dit artikel lees je hoe je Saharazand en pollen kunt verwijderen van je: • Auto • Ramen • Zonwering, parasols en rolluiken • Terras en tuinmeubels • Zonnepanelen • Vensterbanken, vloeren en meubels (binnenshuis)

Lees ook: Zonnepanelen onderhouden: moet dat?!

Een paar dozijn keer per jaar komt het voor, dat alles ineens onder een roodbruine of gelige stofwaas zit. Het eerste is Saharazand, dat ontstaat in de woestijn en door sterke luchtstromen duizenden kilometers wordt meegenomen. Het komt via regen of droge luchtstromen in Nederland terecht, vooral in het voorjaar (maart-juni) en in het najaar (oktober-november). Het geelgroene stof zijn pollen: stuifmeelkorrels van bomen, grassen en planten. In het voorjaar zijn elzen, berken en hazelaars actief. In de zomer en nazomer volgen grassen en kruiden. Pollen zijn licht en plakkerig, hechten zich makkelijk aan oppervlakken en zijn lastig te verwijderen. Voor zowel Saharazand als pollen geldt dat het geen kwestie is van gewoon even wegvegen. Onder de tabel lees je wat je wél moet doen.

KenmerkSaharazandStuifmeel (pollen)
KleurRoodbruinGeel of geelgroen
TextuurFijn, korreligPoederachtig, plakkerig
VerspreidingVaak na zuidelijke luchtstromenTijdens bloeiperiodes
Effect op oppervlakkenKan in de lak branden bij zon*Kan vlekken vormen bij regen

*Met 'in de lak branden' wordt bedoeld dat Saharazand zich onder invloed van zonlicht en warmte kan hechten aan de lak van je auto. Dit gebeurt vooral wanneer het zand niet tijdig wordt verwijderd en de zon fel schijnt. Het resultaat zijn doffe plekken of vlekken die moeilijk te verwijderen zijn en soms alleen met polijsten kunnen worden hersteld. Dit effect is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij vogelpoep of boomhars die te lang op de lak blijft zitten. Daarom is het belangrijk om Saharazand zo snel mogelijk en op de juiste manier van je auto te verwijderen.

Auto

Zowel Saharazand als stuifmeel zijn schurend. Veeg je het droog af, dan ontstaan microscopische krasjes in de lak of op het glas. En bij zon of regen kunnen er doffe vlekken ontstaan, omdat het vuil zich vastzet.

Laat de auto dus nooit alleen in de regen staan in de hoop dat het vanzelf wegspoelt. Spoel eerst royaal af met schoon water. Pas daarna gebruik je een spons, zachte borstel of microvezeldoek. Ga je naar de wasstraat? Kies dan een programma met voorwas en hogedruk. Overweeg ook een waxbehandeling: dat maakt de lak water- en vuilafstotend, waardoor vuil zich minder snel hecht.

©Kärcher

Ramen

Na een Saharazandbui blijft er vaak een bruinig stoflaagje achter op de ramen en kozijnen. Laat dit niet te lang zitten: zonlicht en regen kunnen het zand als het ware 'inbakken', met doffe plekken als gevolg. Spoel de ramen daarom altijd eerst ruim af met schoon water. Zo voorkom je dat het zand krassen maakt tijdens het zemen. Gebruik daarna een raamwisser of een snoerloze raamreiniger voor een streeploos resultaat. Ook buitenvensterbanken verdienen aandacht: daar hoopt het stof zich vaak in hoekjes op.

Pollen zijn minder zichtbaar dan zand, maar kunnen een plakkerige laag vormen op glas. Op ramen kunnen ze zich hechten aan condens of lichte verontreinigingen, waardoor je een doffe waas ziet. Binnenramen kun je het best afnemen met een licht vochtige doek. Hebben er ventilatieroosters open gestaan, dan is het slim ook die in de schoonmaak mee te nemen: pollen komen daar makkelijk door naar binnen.

Zonwering, parasols en rolluiken

Op textiel en kunststof mengt Saharazand zich met pollen, roet en stof tot een hardnekkige laag. Vooral zonneschermen, parasols, rolluiken en buitenjaloezieën raken snel vervuild. Stel schoonmaken niet uit: bij regen trekt het vuil in de vezels of ontstaan er vlekken.

Gebruik een zachte borstel of een opzetstuk van je hogedrukreiniger om het vuil voorzichtig los te weken. Werk van boven naar beneden. Spoel goed na en laat het doek volledig drogen, bij voorkeur uitgeklapt. Behandel textiel daarna met een impregneermiddel dat vuil en vocht afstoot. Zo blijft het langer schoon én beschermd.

Lees ook: Je zonnescherm schoonmaken doe je zo

Terras en tuinmeubels

Op je terras lijkt het zand of stuifmeel misschien onschuldig. Maar wie het laat liggen, loopt het al snel naar binnen. En dat kan krassen veroorzaken op parket, pvc of laminaat. Bovendien blijven fijne stofdeeltjes aan schoenen plakken.

Verwijder Saharazand en pollen met een zachte buitenbezem of een nat-droogzuiger. Daarna kun je het terras grondig reinigen met een hogedrukreiniger. Een terrasreiniger-opzetstuk verdeelt het water gelijkmatig, voorkomt opspattend vuil en zorgt voor een egaal resultaat zonder modderspetters tegen je gevel. Denk ook aan je tuinmeubels: hout of kunststof moet je direct afspoelen en zacht afborstelen om vlekvorming te voorkomen.

Zonnepanelen

Pollen en Saharazand laten een dunne laag achter die de lichtinval op zonnepanelen vermindert. Zeker na enkele droge dagen kan het rendement met meerdere procenten dalen. Je merkt dit vooral aan een lager opgewekt vermogen in je app of omvormerdisplay.

Spoel de panelen voorzichtig af met een tuinslang of zachte borstel met water. Vermijd schurende materialen of hogedruk, want die kunnen de coating beschadigen. Gebruik alleen een neutraal schoonmaakmiddel als dat écht nodig is. Zijn je panelen moeilijk bereikbaar? Laat dan een professioneel bedrijf langskomen. Zij reinigen de panelen veilig en controleren direct of alles nog goed werkt.

©Marina Lohrbach

Ook binnen kun je last hebben

Heb je ramen of deuren open gehad tijdens een stofwolk of stuifmeelperiode? Dan ligt er vaak een fijne laag op vensterbanken, vloeren en meubels. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter om te voorkomen dat het stof wordt rondgeblazen. Microvezeldoekjes (licht vochtig) zijn ideaal om het stof op te nemen. Droog afnemen heeft weinig effect en verspreidt het alleen maar. Heb je hooikoorts? Dan is grondig schoonmaken extra belangrijk. Fijnstof en pollen kunnen allergische klachten verergeren.

Minder last met de juiste voorbereiding

Wanneer er Saharazand wordt verwacht, hoor je dat vaak bij het weerbericht op radio, tv of online. En ook van pollen is redelijk bekend wanneer je er last van kunt hebben – omdat dat meestal seizoensgebonden is. Met een paar simpele maatregelen beperk je de overlast:

☐ Houd een tuinslang, zachte borstel en een paar microvezeldoeken binnen handbereik.

☐ Impregneer zonwering en parasoldoek elk voorjaar.

☐ Plan vaste schoonmaakmomenten in het voorjaar en na de zomer.

☐ Overweeg wax of coating voor je auto.

☐ Houd ramen gesloten tijdens droge, stoffige dagen – zeker als je gevoelig bent voor pollen.