Bewegend beeld wordt alsmaar belangrijker en je ziet het steeds vaker op social media verschijnen. Door een aantal opnamen aan elkaar te plakken en bij te snijden, maak je een kort en boeiend filmpje met daarin alleen het allerbeste en spannendste beeldmateriaal. Enkele leuke en professioneel ogende effecten mogen daar tegenwoordig niet in ontbreken. We gebruiken DaVinci Resolve 17(waarmee je gratis films monteren kunt) om leuke en professioneel ogende effecten aan een filmmontage toe te voegen en verbeteren tot slot de belichting en kleurweergave.

Tip 01: Edit-pagina

DaVinci Resolve 17 is een gratis montageprogramma waar je als vrijetijdsfilmer enorm veel aan hebt en dat je daarnaast professioneel kunt inzetten. Zodra het programma is gestart, begin je een nieuw videoproject. Klik met de rechtermuisknop in de Media Pool (linksboven) om een aantal mediabestanden in te laden en sleep die vervolgens naar de tijdlijn. Daar snijd je de filmpjes waar nodig bij, of knipt ze in stukjes.

Dat gaat razendsnel en gemakkelijk op de zogeheten Cut-pagina, het onderdeel waarin je begint. Hoe dit precies werkt, hebben wij in een eerder artikel uitgebreid beschreven. Monteren kan daarnaast ook op de Edit-pagina, met als voordeel dat je hier allerlei extra mogelijkheden hebt. En omdat je tijdens het monteren vrij heen en weer mag springen tussen Cut en Edit, profiteer je altijd van het beste van beide werelden.

De tijdlijn ziet er in elk onderdeel anders uit, maar je werkt wel degelijk aan één en dezelfde videomontage. Waar je bij Cut altijd twee weergaven van de tijdlijn ziet, namelijk een uitgezoomde en een ingezoomde versie, is dat er bij Edit maar eentje. Met zoomknoppen en een schuifregelaar bepaal je welk gedeelte van de tijdlijn je in beeld hebt: de volledige tijdlijn, een vast gedeelte of een uitvergroting naar keuze.

©PXimport

Dubbelbeeld

©PXimport

Tip 02: Retime Controls

Een prachtig effect dat je op de Edit-pagina kunt aanbrengen, is het versnellen of vertragen van een gedeelte van een filmclip. Slow motion is perfect om iets wat belangrijk of (te) snel voorbij is duidelijker in beeld te brengen. Terwijl je via fast motion een te lang of saai stukje versnelt zonder dat je het eruit hoeft te knippen. Het mooie is dat je de filmclip niet in losse stukjes hoeft te knippen. Klik in de tijdlijn met rechts op de clip en kies Retime controls, of klik erop om hem te selecteren en gebruik de sneltoets Ctrl+R.

Zoek vervolgens het punt op waar je een andere afspeelsnelheid nodig hebt. Zodra de afspeelkop (playhead) daar is geplaatst, klik je op het zwarte driehoekje achter de tekst 100% in het midden van de clip en kies je Add Speed Point.

Daarna zoek je het punt op waar je weer naar de gewone (of een andere) snelheid wilt overschakelen en voeg je nog een speedpoint toe. Klik vervolgens in het gedeelte waarvan je de snelheid wilt aanpassen op het zwarte driehoekje en kies bij Change Speed de gewenste vertraging of versnelling. Voeg je geen speedpoints toe? Dan verander je de snelheid van de volledige clip.

©PXimport

Tip 03: Selection en Trim Edit

Staan er andere filmclips achter de clip waarvan je de snelheid aanpast, dan gebeurt er iets opmerkelijks. Versnel je de clip, dan neemt de afspeelduur ervan af en daardoor ontstaat een gapend gat tussen deze en de volgende filmclip. Bij vertragen neemt de afspeelduur toe en daardoor overschrijf je het beginstuk van de clip erachter. Wil je dat niet, schakel dan voordat je de snelheid aanpast over van Selection Mode naar Trim Edit Mode. Die keuze maak je met de twee knopjes links in het rijtje boven de tijdlijn. 

Alleen in de Trim Edit Mode schuiven de clips erachter mee, zodra je een clip korter of langer maakt. Dat geldt meteen voor de meeste acties die je op de Edit-pagina uitvoert. Dus bijvoorbeeld ook zodra je een clip inkort of verlengt door de verticale balk aan de voorzijde of achterzijde ervan te verslepen. Let er dus goed op in welke modus je werkt voordat je een actie uitvoert.

©PXimport

Tip 04: Terugspoeleffect

Wil je een kort fragment twee keer laten zien, bijvoorbeeld omdat er iets vreemds, bijzonders of grappigs gebeurt? Dat kan perfect via een terugspoeleffect. Ook hier hoef je de clip niet voor in stukjes te hakken. Maak weer eerst de Retime Controls zichtbaar (zie tip 2) en markeer het fragment dat je wilt herhalen door twee speedpoints aan te brengen. Daarna klik je op het zwarte driehoekje in het gekozen fragment, klik je op Rewind en kies je een snelheid. 

Wat er nu gebeurt, is dat de clip eerst normaal afspeelt tot aan het einde van het ingestelde fragment. Dan wordt hij versneld of vertraagd teruggespoeld naar het beginpunt van het fragment, waarna de clip vanaf daar weer op de normale manier wordt vervolgd. Alleen het gekozen fragment wordt dus twee keer getoond, met ertussen een terugspoeleffect. En dat helemaal automatisch! Omdat de cliplengte toeneemt, doe je dit meestal in Trim Edit Mode.

©PXimport

Tip 05: Freeze frame

Nog een leuke truc die je vaak in films tegenkomt, is een freeze frame. Hierbij bevriest het videobeeld plotseling door één frame een tijdje als een soort foto in beeld te laten staan. Het beeld lijkt dus bevroren. Na een aantal seconden loopt de video gewoon weer door. Ook dit gebruik je om iets te benadrukken wat anders te snel uit beeld is verdwenen, of omdat je via zoiets als een voice-over wat uitleg wilt geven voordat het beeld verdergaat. 

Ook nu hoef je de clip niet te splitsen om er handmatig een los videoframe tussen te proppen. Zoek gewoon het gewenste punt op, maak de Retime Controls zichtbaar, klik op het zwarte driehoekje en kies Freeze Frame (wederom in Trim edit Mode). Je hebt hier dus geen speed points voor nodig. Het effect krijgt een standaard tijdsduur. Sleep met de hendels van het afgebakende stukje om de zichtbaarheid van je freeze frame te verlengen of in te korten. 

Ook bij het versnellen of vertragen van een clipfragment (zie tip 2) mag je trouwens met de hendels slepen. In dat geval verander je de afspeelsnelheid van het gedeelte ervoor, net zoals je dat via de optie Change Speed doet.

©PXimport

Tip 06: Geluid synchroniseren

Omdat de geluidskwaliteit van een ingebouwde cameramicrofoon meestal niet bijster hoog is, gebruik je doorgaans een externe microfoon. Zolang je die rechtstreeks op de camera aansluit, wordt dat geluid netjes aan de filmopname toegevoegd. Alleen gebeurt het ook vaak dat je met een losse microfoon, een voicerecorder of met je smartphone geluid opneemt. Bijvoorbeeld omdat er geen microfooningang op je camera zit of omdat je te ver van de camera staat. En dan zit je dus met een filmopname en een los geluidsspoor, die je vervolgens moet zien te synchroniseren. 

Gelukkig gaat dat in DaVinci Resolve supersimpel. Eerst plaats je zowel het filmpje als de geluidsopname in de mediapool. Je selecteert ze beide, klikt met rechts op een van de twee en kiest Auto Sync Audio / Based on Waveform. Het programma vervangt nu de geluidsgolf in de filmopname door die uit het externe geluidsbestand. Daarna hoef je alleen het filmpje maar naar de tijdlijn te slepen en dat is alles. Het werkt daarom alleen als jouw camera ook geluid heeft opgenomen, want beide geluidsgolven worden met elkaar vergeleken tijdens het synchroniseren.

©PXimport

Geluid handmatig synchroniseren

Tip 07: Keyframes

Omdat je met bewegend beeld werkt, is het wel zo leuk om zelf ook iets met beweging te doen. In plaats van een statische titel vertonen, kun je bijvoorbeeld een tekst of pijltje een object door het beeld laten volgen. Of je trekt met je hand een filmtitel tevoorschijn, waarna je die weer uit beeld duwt. Allemaal leuke trucjes die er super professioneel uitzien. 

Het toverwoord om deze effecten te maken is: keyframes. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar een keyframe is gewoon een markering die je op een plek in de tijdlijn plaatst waar iets moet veranderen. En dat ‘iets’ kan van alles zijn. Wil je weten hoe dit werkt? Voeg dan een titel toe door op de Edit-pagina links bovenin op Effects Library te klikken, in het venster Toolbox op Titles en daarna een titel van het type Text naar een nieuw videospoor te slepen. 

Je zet hem dus bovenop een bestaand filmpje in de tijdlijn. Versleep de voorkant en de achterkant van de titel om hem precies op het gewenste moment te laten verschijnen en te laten verdwijnen.

©PXimport

Tip 08: In beweging

Dit is alleen nog maar een gewone statische titel, maar die brengen we nu in beweging. Breng de afspeelkop naar het punt waar de titel in beeld verschijnt en klik op de titel om hem te selecteren. Ga klik rechtsboven op Inspector, tik een titeltekst in en maak hem naar wens op. Gebruik Position om de titel naar de startpositie in het beeld te brengen. Klik dan op het diamantje aan de achterzijde, zodat dit rood kleurt. Nu heb je een keyframe geplaatst die bepaalt dat de titel op dit tijdstip op de door jou gekozen positie staat.

Zoek nu het punt op waar de titel weer moet verdwijnen en verander daar opnieuw de waarden achter Position. Het diamantje kleurt automatisch rood, wat betekent dat je een tweede keyframe hebt aangebracht. Dat is alles! Speel de filmclip af en jouw titel verplaatst zich vloeiend vanaf het startpunt naar de eindpositie. Volgt iets of iemand een grilliger pad? Ga dan steeds enkele frames vooruit en schuif de titel naar de gewenste plek. Zo ontstaat een ‘parelketting’ van keyframes.

Alles in DaVinci Resolve met een diamantje kun je animeren en dat mag ook met meerdere parameters tegelijk. Klik op de pijltjes rondom de diamant om stapsgewijs door keyframes te lopen.

©PXimport

Tip 09: Color grading

Is een filmclip in de montage te licht of te donker? Klik dan onderin het scherm op Color. Schrik niet van het ingewikkeld ogende scherm, want dit is de plek waar je het zogeheten color grading uitvoert en daar zijn enorm veel methoden voor. Selecteer de filmclip die je wilt verbeteren en klik linksonder op het pictogram Color Wheels. 

Je ziet nu vier gekleurde cirkels met eronder grijze draaiknoppen. Sleep zo’n draaiknop naar links of rechts om de clip donkerder of lichter te maken. Dat doe je in drie etappes. Met Lift pas je vooral de donkerste delen van het beeld aan, Gamma is voor het middengebied en met Gain verander je met name de lichtste gebieden. Klik helemaal rechts op Scopes voor een visuele representatie van de RGB-helderheid van de filmclip, dan zie je een stuk beter wat er gebeurt.

Boven en onder de kleurencirkels en draaiknoppen vind je nog de parameters Temp (kleurtemperatuur), Tint, Cont (contrast), Col Boost (kleurversterking) en Sat (verzadiging). Hiermee pas je het contrast en de kleurweergave naar smaak aan.

©PXimport

Color grading kopiëren

Tip 10: Project exporteren

Montage klaar? Dan exporteer je de eindfilm door op de Cut-pagina rechtsboven op Quick Export te klikken, of ga onderaan het programmavenster naar het onderdeel Deliver waar je aanzienlijk meer exportopties vindt. Hoewel de montage zelf netjes in DaVinci Resolve bewaard blijft, is het slim om ook hier een kopietje van te maken. Want je wilt dat vast niet allemaal opnieuw hoeven doen. 

Zodra je DaVinci Resolve opstart, of je klikt rechts onderin het programmavenster op het huisje, verschijnt het projectenvenster. Klik hier met rechts op een bestaand project en kies Export Project om jouw montagewerk op te slaan in een los bestandje. Bewaar dit net als de originele mediabestanden op een veilige plek. Dan kun je namelijk een videomontage later altijd opnieuw aan het programma toevoegen via Import Project. Dat kan ook op een nieuwe of andere computer, dus projecten zijn prima uitwisselbaar. 

De mediabestanden die je in de montage gebruikt, moeten op de originele plek te vinden zijn. Is de mapnaam ondertussen veranderd? Selecteer dan die mediabestanden in de mediapool, klik met rechts, kies Relink Selected Clips en wijs de nieuwe map aan.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.

Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.

Bij het versturen van je e-mails heb je geen garantie dat er niemand meeleest. Je berichten kunnen onderweg door onbevoegden worden onderschept en gelezen. Wil je dit risico absoluut voorkomen? Dan kun je ervoor kiezen om je berichten voortaan te versleutelen. Als je dat doet, kan alleen de beoogde ontvanger, degene die over de juiste sleutel beschikt, jouw bericht lezen.

Een vertrouwelijk bericht zet je niet snel op een ansichtkaart. Die stop je bij voorkeur in een gesloten envelop. Dit geldt natuurlijk ook voor een vertrouwelijk bericht dat je via e-mail verstuurt. Ook daarvan wil je niet dat anderen die zomaar lezen. Dat risico loop je wel, want ook bij e-mail is je bericht (onderweg) vaak probleemloos leesbaar, op diverse mailservers.

Wat je hiertegen kunt doen, is je bericht beveiligen. Dit kun je op een eenvoudige manier doen door je bericht in een tekstbestand op te nemen en als versleuteld zip-bestand mee te sturen. Dit kan bijvoorbeeld met de gratis tool 7-Zip. Je deelt het wachtwoord dan via een apart kanaal, bijvoorbeeld telefonisch, of met een beveiligde chatapp als WhatsApp of Signal. Deze aanpak is alleen nogal bewerkelijk en bovendien wordt alleen de bijlage versleuteld, niet je gehele bericht.

In dit artikel bespreken we daarom twee gratis methoden om een volledige e-mail, inclusief bijlagen, te versleutelen. De eerste optie is relatief eenvoudig: je verstuurt je berichten via een online maildienst, zoals Proton Mail. De tweede manier is wat technischer en maakt gebruik van de gratis mailapp Thunderbird gecombineerd met OpenPGP. Deze methode is voor wie geen extra mailservice wil gebruiken.

Account creëren bij Proton Mail

Er zijn verschillende online diensten beschikbaar voor het versturen van versleutelde e-mails. Omdat je berichten tijdelijk op hun servers worden opgeslagen, is het verstandig te kiezen voor aanbieders die zijn gevestigd in landen met sterke privacywetten, zoals Tutanota uit Duitsland en Proton Mail uit Zwitserland. Beide zijn vergelijkbaar en bieden in hun gratis versies ongeveer dezelfde functionaliteit. Wij gebruiken Proton Mail als voorbeeld.

Ga naar de site, klik op Create a free account en kies Get Proton for free. Je krijgt 1 GB opslagruimte, geschikt voor één gebruiker en één e-mailadres. Wil je meer, dan biedt Mail Plus extra opties voor ongeveer 4 euro per maand. Vul een Gebruikersnaam en een sterk Wachtwoord in (twee keer). Bij Gebruikersnaam kun je kiezen tussen @proton.me en @protonmail.com. Bevestig met Account aanmaken. Na een captcha-test kun je een weergavenaam voor je account instellen. Klik op Doorgaan om optioneel een herstelmethode in te stellen voor als je je wachtwoord vergeet.

Je kiest zelf een geschikte weergavenaam voor je e-mailaccount bij Proton Mail.

Mails verzenden

In je online dashboard kun je (versleutelde) mails verzenden en ontvangen. Wil je liever een app gebruiken, klik dan rechtsboven op het tandwielpictogram en kies Download de Proton Mail-apps voor mobiele apparaten (Android en iOS) of computers (Windows, macOS en Linux). Voor sporadisch gebruik voldoet de webversie prima.

Klik linksboven op Nieuw bericht om een versleuteld bericht te maken. Vul in het Aan-veld bijvoorbeeld je eigen Proton-adres in om te testen. Voeg een Onderwerp en berichttekst toe en verstuur indien gewenst een bijlage via het paperclipicoon. Klik op Verstuur om het bericht te verzenden; dat verschijnt even later in je inbox.

Versleutelde berichten kun je op dezelfde manier naar andere Proton Mail-gebruikers sturen. Voor het verzenden van versleutelde mails naar andere e-mailadressen klik je onderaan het dialoogvenster op het sloticoontje, of je gebruikt de toetscombinatie Ctrl+Shift+E. Stel een Wachtwoord en optionele Wachtwoord hint in en bevestig met Versleuteling instellen. Klik daarna op Verstuur. De ontvanger ontvangt een mail van Proton met jouw berichttitel en een knop Unlock message. Door hierop te klikken, opent de ontvanger Proton Mail in zijn browser. Na het invoeren van het juiste wachtwoord kan hij het bericht lezen en ook Veilig beantwoorden.

Je kunt (via de online server) ook versleutelde berichten versturen naar mensen die Proton Mail niet gebruiken.

Meer technische aanpak met Thunderbird

Diensten als Proton Mail maken het makkelijk om versleutelde berichten te versturen, maar je bent afhankelijk van een externe provider en hebt geen controle over de versleuteling. De gratis versie kent daarnaast enkele beperkingen. Als je niet terugschrikt voor een meer technische aanpak, is een mailclient als Thunderbird, met uitstekende ondersteuning van de encryptiestandaard OpenPGP, een goed alternatief.

Download de app via www.thunderbird.net. Deze werkt op diverse platformen, waaronder Windows, macOS en Linux. We richten ons hier op de Windows-versie. Installeer de app en start deze op. Bij de eerste start verschijnt het venster voor het aanmaken van een e-mailaccount automatisch.

Thunderbird is voor diverse platformen beschikbaar, zowel mobiel als desktop.

Accountconfiguratie

Vul je naam, e-mailadres en bijbehorend wachtwoord in. Gaat het om een bekende mailprovider, zoals @gmail.com, dan haalt Thunderbird automatisch de vereiste serverconfiguratie uit zijn database zodra je op Doorgaan klikt. Werkt dit niet, klik dan op Handmatig configureren en vul zelf de gegevens in voor de inkomende en uitgaande mailserver. Afhankelijk van je mailprovider kun je vaak kiezen tussen IMAP (berichten blijven op de server en worden lokaal gesynchroniseerd) en POP3 (berichten worden alleen lokaal bewaard). Controleer je configuratie met Opnieuw testen. Krijg je groen licht, bevestig dan met Gereed en OK.

Je kunt op elk moment nieuwe e-mailaccounts toevoegen, ook van andere mailproviders. Dit doe je via het knopje met de drie streepjes rechtsboven, waar je opnieuw Nieuwe account / E-mail kiest om in het bekende configuratievenster te komen.

Wil je Thunderbird verder configureren en afstemmen, open dan Instellingen en bekijk de rubrieken zoals Algemeen, Opstellen, Privacy & Beveiliging, Chat of Exporteren voor Mobiel. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan.

Als het goed is, diept Thunderbird de nodige serverconfiguratie uit zijn database op.

Sleutels creëren

We gaan ervan uit dat je inmiddels een of meerdere e-mailaccounts in Thunderbird hebt aangemaakt en probleemloos mails kunt versturen en ontvangen. Nu is het belangrijk om dit ook met versleutelde berichten te doen. Thunderbird heeft hiervoor het protocol OpenPGP geïntegreerd. Hiervoor is een sleutelpaar nodig (zie het kader ‘OpenPGP’). De eerste stap is het aanmaken van dit sleutelduo.

Klik op het knopje met de drie puntjes en kies Extra / OpenPGP-sleutelbeheerder. Er opent een dialoogvenster waarin je op Aanmaken klikt en Nieuw sleutelpaar selecteert. Gebruik het pijlknopje bij Identiteit om het gewenste e-mailadres te kiezen. Laat de overige instellingen, zoals geldigheidsduur (standaard 3 jaar, of selecteer eventueel Sleutel vervalt niet), type (RSA) en grootte (3072 bits), gerust ongemoeid. Klik op Sleutel aanmaken en Bevestigen. Je nieuwe sleutelpaar wordt direct aan de sleutelbeheerder toegevoegd.

Weet dat je van hier vanuit het contextmenu ook altijd een sleutel kunt intrekken en zelfs verwijderen. Let wel, in dit laatste geval kun je reeds ontvangen berichten dan ook niet meer ontsleutelen.

Je bepaalt zelf de geldigheidsduur van een aangemaakte sleutel.

Exporteren

Om een versleuteld bericht te versturen, heb je de publieke sleutel van de ontvanger nodig. Omgekeerd heeft iemand jouw publieke sleutel nodig om jou een versleutelde mail te sturen. Er zijn verschillende manieren om deze sleutel beschikbaar te maken.

Je kunt je publieke sleutel bewust exporteren. Klik rechts op de gewenste sleutel in de sleutelbeheerder, kies Sleuteleigenschappen en zorg dat Ja, deze sleutel als een persoonlijke sleutel behandelen is geselecteerd. Bevestig met OK, klik opnieuw met rechts op de sleutel en selecteer Publieke sleutel(s) per e-mail verzenden en verstuur het bericht naar de ontvanger(s).

Een alternatief is je sleutel publiceren in de OpenPGP Key Repository. Kies in het contextmenu Publieke sleutel(s) exporteren naar bestand en sla het bestand […]-public.asc op een geschikte locatie op. Dit zogeheten ASCII-armored bestand (met de publieke sleutel tussen de headers PGP PUBLIC KEY BLOCK), kun je gerust bekijken met een teksteditor.

Voor registratie ga je naar https://key.openpgp.org. Klik op Uploaden en op Bestand kiezen. Verwijs naar het asc-bestand, bevestig met Upload, klik op Verzend verificatie-e-mail en volg de link in de bevestigingsmail. De registratie van je identiteit wordt op de webpagina bevestigd.

In enkele stappen exporteer je je publieke sleutel vanuit de sleutelbeheerder.

Importeren en zoeken

De publieke sleutel is nu beschikbaar, zodat je naar het bijbehorende e-mailadres een versleuteld bericht kunt sturen. Maar hoe importeer je zo’n publieke sleutel? Als je de sleutel als bijlage via e-mail in Thunderbird hebt ontvangen, kun je deze meestal direct importeren via de knop OpenPGP nabij de e-mailheader. Zie je deze knop niet, dan kun je dit handmatig doen.

Bewaar de asc-bijlage op je pc, open vervolgens de OpenPGP-sleutelbeheerder in Thunderbird, ga naar het menu Bestand en kies Publieke sleutel(s) importeren uit bestand. Selecteer het opgeslagen asc-bestand, kies Geaccepteerd (niet geverifieerd) en bevestig met Importeren. Klik daarna op Details bekijken en sleutelacceptatie beheren. Als je zeker bent dat de sleutel afkomstig is van de juiste persoon, selecteer je Ja, ik heb persoonlijk geverifieerd dat deze sleutel de juiste vingerafdruk heeft. Bevestig met OK (twee keer) en Sluiten.

Als de sleutel is geregistreerd in de OpenPGP Key Repository, kun je deze ook zelf opzoeken. Ga naar https://keys.openpgp.org en zoek met het e-mailadres, de sleutel-ID of de digitale vingerafdruk. Zodra je de juiste sleutel vindt, klik je erop om deze te downloaden en vervolgens te importeren zoals hierboven beschreven.

Je kunt het zoekproces ook direct in Thunderbird starten. Open de OpenPGP-sleutelbeheerder, ga naar het menu Sleutelserver en kies Sleutels online ontdekken. Vul een e-mailadres of sleutel-ID in. Als de beoogde sleutel wordt gevonden, verschijnt automatisch het inmiddels vertrouwde importvenster.

Je kunt ook direct vanuit Thunderbird online naar publieke sleutels zoeken.

Check-up

Je hebt nu de publieke sleutel van de ontvanger, maar een extra controle is toch belangrijk. Klik op het knopje met de drie streepjes, kies Accountinstellingen en open End-to-end-versleuteling bij het gewenste e-mailadres. Staat bij OpenPGP de optie Geen geactiveerd, selecteer dan de juiste sleutel. Klik op het pijlknopje en vervolgens op Sleuteleigenschappen om deze te controleren. Sluit af met OK.

Vanuit dit venster kun je je openbare sleutel ook registreren op https://keys.openpgp.org. Dit die je via de knop Publiceren.

De volgende stap is normaal gesproken niet nodig, maar mocht het toch niet lukken om versleutelde berichten te versturen, controleer dan het volgende. Klik opnieuw op het knopje met de drie streepjes, kies Instellingen, open Algemeen en scrol helemaal tot bij de knop Configuratie-editor. Klik hierop, zoek naar Mail.openpgp.enable en druk op de knop Omschakelen totdat True verschijnt. Daarna mg je de editor afsluiten.

Zorg dat de juiste sleutel aan je e-mailadres is gekoppeld.

Versturen

Alles is nu gereed om berichten met OpenPGP-encryptie te versturen. Open je Postvak IN en klik op +Nieuw bericht. Vul zoals gebruikelijk de velden Aan en Onderwerp in en typ je tekstbericht. Zorg ervoor dat je in het Aan-veld alleen e-mailadressen invoert waarvoor je al een publieke sleutel hebt geïmporteerd. Klik daarna op Versleutelen in de knoppenbalk.

Klik op het pijlknopje bij OpenPGP en vink Onderwerp versleutelen aan, zodat ook de onderwerpregel is afgeschermd. Eventueel kun je Digitaal ondertekenen aanvinken. Hiermee wordt een hash (een mathematisch gegenereerde samenvatting) van je bericht versleuteld met je private sleutel. Op die manier kan deze alleen met je publieke sleutel worden ontcijferd. Dit bevestigt voor de ontvanger dat het bericht echt van jou afkomstig is. Verzend het bericht vervolgens.

Een ontvanger die je bericht in Thunderbird opent (of in een andere e-mailclient met OpenPGP-ondersteuning), hoeft verder niets extra’s te doen. Hij ziet via icoontjes dat het bericht is versleuteld (hangslot met groen vinkje) en digitaal is ondertekend (zegel). Verschijnt er een rood driehoekje, klik hierop, want dan is er een probleem.

Naast versleutelen kun je een bericht digitaal ondertekenen.