Hoe stel je een leuke en boeiende film samen uit een reeks losse opnamen die je met je camera of smartphone hebt gemaakt? Daarvoor heb je een filmmontage-programma nodig zoals DaVinci Resolve van Blackmagic. Deze software bevat zo enorm veel mogelijkheden, dat je er echt alle kanten mee op kunt en er niet snel op uitgekeken raakt. Het wordt zelfs gebruikt voor bioscoopfilms. Films monteren als een professional? Wij leggen uit hoe je dat doet aan de hand van DaVinci. 

Tip 01: Gratis aan de slag

DaVinci Resolve is een gigantisch uitgebreid programma waarmee professionals uit de filmindustrie de prachtigste films maken. Het kan niet anders of je hebt handenvol televisie-, reclame- en speelfilms gezien die hiermee in elkaar zijn gezet. Laat je daar vooral niet door afschrikken, want het programma is zo opgezet dat je er ook als gewone (amateur)filmer prima mee kunt werken. Laten we dus snel beginnen! Op de website klik je op Download now en kies je DaVinci Resolve 17. Er zijn versies voor Windows, Mac en Linux. In ons geval is dat nog een bètaversie, maar op het moment dat jij dit leest is de officiële versie vast al uit. Om dezelfde reden kan het zijn dat de schermafbeeldingen in dit artikel hier en daar ietsjes afwijken. Je verwacht het misschien niet, maar je mag de software grotendeels gratis gebruiken. Tenzij je voor de nóg uitgebreidere studio-versie kiest, dat is wel betaalde software.

©PXimport

Tip 02: Cut-pagina

Zodra je DaVinci Resolve opstart, verschijnt het projectenvenster. Elke video die je in elkaar sleutelt is een project. Klik daarom rechtsonderin op New Project om een nieuw project te starten, geef het een handige naam en klik op Create. Zodra het hoofdvenster verschijnt, zie je helemaal onderaan de zeven hoofdonderdelen waaruit het programma bestaat. Het beste kun je meteen naar het onderdeel Cut gaan. Dit is in DaVinci Resolve 16 geïntroduceerd en biedt een extra toegankelijke manier van werken waarmee je razendsnel indrukwekkende filmmontages in elkaar zet.

©PXimport

Tip 03: Bestanden inladen

Voor de filmmontage heb je een aantal losse filmopnamen nodig, dus die gaan we nu inladen. Linksbovenin vind je de zogeheten Media Pool. Dat is de plek waar nu nog No clips in media pool staat. Klik met de rechtermuisknop ergens in dit gebied en kies Import media. Blader naar een map waarin jouw filmmateriaal staat en selecteer alle filmpjes die je wilt inladen. Dat mogen trouwens ook foto’s, geluidsopnamen van een externe recorder, geluidseffecten en muzieknummers zijn, maar daar komen we straks deels nog op terug. Je hoeft niet alles in één keer in te laden. Bedenk je later dat je nog meer opnamen nodig hebt, dan voeg je die gewoon alsnog toe. Mocht het venster Change Project Frame Rate? verschijnen tijdens het inladen, klik dan op Change. In de mediapool zie je nu miniaturen van je filmpjes. Terwijl je de muisaanwijzer over een miniatuur beweegt, zie je op die plek meteen een voorvertoning, waardoor je lekker makkelijk het filmpje kunt opzoeken dat je nodig hebt.

©PXimport

Tip 04: Inhoud markeren

Zoek het filmpje op dat je als eerste in de montage wilt gebruiken en dubbelklik erop. Hierdoor verschijnt dit rechts in het grote voorbeeldvenster. Omdat je bijna nooit een volledige clip in de montage gebruikt, is het nu een kwestie van het beginpunt en eindpunt opzoeken van het fragment dat je nodig hebt. Dat kan op drie manieren: door het filmpje af te spelen met de afspeelknoppen; door de rode hendel in het balkje onder de voorbeeldweergave met je muis te verslepen; of door de muis over de miniatuur in de mediapool te bewegen (zonder te klikken of te slepen). Zodra je het beginpunt hebt gevonden, druk je op de I-toets om het zogeheten in-punt te zetten. Bij het eindpunt druk je op de O-toets om aan te geven dat dit het uit-punt is. Wat ook kan, is de witte hendels aan de uiteinden van de balk naar binnen verslepen met je muis, of de menuopties Mark / Mark In en Mark / Mark Out gebruiken. In de balk zie je aan de markering precies welk fragment je hebt uitgekozen, net als aan de verticale strepen op de miniatuur.

©PXimport

Tip 05: Naar de tijdlijn

Daarna sleep je de clip vanuit de mediapool naar de tijdlijn in de onderste helft van het scherm. Of je sleept de voorbeeldweergave hiernaartoe, dat mag ook. Daarna verwerk je op precies dezelfde manier alle overige filmpjes om de montage verder op te bouwen. Je kunt een filmpje achteraan de montage plakken, maar ook tussen twee andere clips neerzetten. Ook in de tijdlijn kun je jouw clips altijd nog bijsnijden. Houd de muisaanwijzer boven het begin of het einde van een filmclip tot een vierkante haak verschijnt en sleep die vervolgens naar binnen of naar buiten om de clip aan die zijde in te korten dan wel uit te breiden. Zie je een dubbele haak, dan maak je de ene clip korter en die ernaast tegelijkertijd langer – of andersom. Tot slot zie je middenin clips twee pijltjes ingesloten door vierkante haken. Sleep je hiermee, dan blijft de cliplengte exact hetzelfde, maar verschuif je het gedeelte van de filmopname dat zichtbaar is in de montage.

©PXimport

Twee tijdlijnen

©PXimport

Tip 06: Weergaveopties

De Cut-pagina kent maar één voorbeeldweergave en toch bekijk je hiermee zowel losse clips uit de mediapool als de volledige filmmontage in de tijdlijn. Hoe zit dat? Links in de kopregel van de voorbeeldweergave staat een aantal pictogrammen. Klik op het meest linkse pictogram, genaamd Source Clip, om de momenteel in de mediapool geselecteerde clip te bekijken. Of klik op derde knop, Timeline, om de tijdlijn af te spelen. De knop ertussenin heet Source Tape. Hiermee bekijk je alle filmpjes uit de mediapool alsof het één lange (band)opname is. Daardoor kun je nog sneller een specifieke filmopname opzoeken, waarna je overschakelt naar Source Clip om dat ene exemplaar bij te snijden. In de balk onder de voorbeeldweergave verklappen witte balkjes wat de individuele clips zijn. Je mag ook dubbelklikken op een clip in de mediapool of ergens klikken op de tijdlijn om te schakelen tussen Source Clip en Timeline.

©PXimport

Tip 07: Clips knippen

We hebben tot nu toe wel het begin en het einde van filmpjes afgesneden, maar wat nu als je de helft van een filmpje op een andere plek in de tijdlijn wilt neerzetten? Of een stukje beeldmateriaal in het midden wilt weghalen? Speel die filmclip in de tijdlijn dan af tot je op de plek bent waar je hem wilt splitsen. Klik met rechts op de rode hendel van de afspeelkop en klik daarna op het schaartje om de clip doormidden te knippen. Je kunt hier ook de sneltoets Ctrl+\ voor gebruiken. Je hebt nu twee clips, die je onafhankelijk van elkaar kunt gebruiken in de tijdlijn. Sleep een clip gewoon naar de nieuwe plek om hem te verplaatsen. Om een stukje binnenin een clip weg te gooien, splits je hem een tweede keer, waarna je het middelste gedeelte weggooit door het te selecteren en op Delete of Backspace te drukken.

©PXimport

Tip 08: Overgangseffecten

Speel je de tijdlijn af, dan merk je dat individuele fragmenten abrupt in elkaar overgaan. Daar is op zich niets mis mee. Dit heet een hard cut en wordt doorlopend gebuikt in films. Je kunt ook een meer geleidelijke overgang of een speciaal effect instellen. Om dit te doen, klik je linksbovenin het scherm op Transitions en kies je het tabblad Video. Hier vind je een groot aantal overgangseffecten. Voorheen moest je een overgang eerst naar de tijdlijn slepen om het effect te zien, maar vanaf versie 17 gaat dat een stuk makkelijker en sneller. Beweeg de muis gewoon heen en weer over het overgangseffect en je ziet het effect direct live in de voorbeeldweergave! In de Source Clip-stand gebeurt dit aan de hand van twee voorbeeldclips. Is Timeline actief, dan zie je het op jouw eigen beeldmateriaal. Plaats de afspeelkop liefst op de scheiding tussen twee clips (of aan het begin of einde van de montage) voor een realistische weergave. Leuk effect gevonden? Sleep het naar de scheiding tussen twee clips op de tijdlijn. Eventueel verleng of verkort je de tijdsduur van het effect door een van beide uiteinden van de markering te verslepen.

©PXimport

Tip 09: Titels toevoegen

Wil je titels of commentaar toevoegen? Ga dan linksbovenin het scherm naar Titles. Onder het kopje Titles vind je een rijtje statische titels en onder Fusion Titles staan de geanimeerde exemplaren. Bij de eerste categorie houd je de muis op een titel om er een voorbeeld van te zien en bij de tweede categorie beweeg je de muis over het gemarkeerde kader om de animatie af te spelen. Sleep de titel vervolgens naar de tijdlijn. Ditmaal doe je dat wel op een iets andere manier dan tot nu toe. De bedoeling is namelijk dat je jouw titel tegelijk met het filmmateriaal te zien krijgt. Daarom plaats je hem niet tussen twee clips op de tijdlijn, maar zet je hem in het donkergrijze vlak erboven neer. Kortom, je sleept de titel bovenop een bestaande filmclip. Het handigst is het als je eerst de afspeelknop op de gewenste positie neerzet. Want als je de titel daar naartoe sleept, klikt hij vanzelf aan de rode verticale lijn (afspeelkop) vast, alsof deze magnetisch is. Zo plaats je de titel exact op de gewenste positie.

©PXimport

Tip 10: Titel opmaken

Om in te stellen hoelang een titel zichtbaar blijft, versleep je net zoals bij een filmclip de voorzijde of achterzijde. Tijdens het slepen zie je zowel de tijdsduur als de hoeveelheid waarmee je hem inkort of verlengt. Om de titel op te maken, selecteer je hem door erop te klikken. Er verschijnt dan een rood kader omheen. Daarna klik je helemaal rechtsbovenin op Inspector, zodat een deelvenster vol met opties verschijnt. Tik hier je titel in, kies een kleur, stel de lettergrootte in en gebruik eventuele andere opmaakmethoden die je nodig hebt. Met Position plaats je de titel op de gewenste plek, maar dat kan ook door even op de titel in de voorbeeldweergave te kikken en die te verslepen. Sluit deze weergave weer door opnieuw rechtsbovenin op Inspector te klikken en bekijk het stukje montage waarin je de titel hebt aangebracht om te zien of alles naar wens is.

©PXimport

Essentiële sneltoetsen

©PXimport

Tip 11: Videosporen

Door titels toe te voegen zoals in tip 09 heb je een tweede videospoor aangemaakt, bovenop het eerste spoor waarin jouw filmfragmenten staan. Behalve titels kun je hier ook foto’s of andere filmclips neerzetten. Waarom zou je dat doen? Hogere videosporen dekken lagere videosporen af. Vandaar dat je een titel bovenop jouw film ziet. Dus heb je ergens een foto gemaakt? Dan kun je die in je film laten zien door hem in het bovenste spoor neer te zetten en enkele seconden in beeld te laten. Net zo kun je een filmpje dat op dezelfde locatie maar vanuit een ander standpunt of door iemand anders is gemaakt ook daar neerzetten. Zonder het hoofdspoor steeds op te knippen en alles ertussen te proppen, maak je zo met een minimum aan inspanning een levendige film. En bevalt het niet, dan haal je het gewoon weer weg en komt het onderliggende videospoor vanzelf weer in beeld. Ook leuk: selecteer de bovenste clip of foto, open de Inspector en gebruik Zoom en Position om het te verkleinen en te verplaatsen om een professioneel ogende picture in picture (PIP) te maken! Je mag ook gerust een foto of filmpje boven het hoofdspoor zetten en daar weer een titel bovenop plaatsen. Stapelen is de gewoonste zaak in filmmontages!

©PXimport

Tip 12: Wat hoor ik daar?

Een film bestaat niet alleen uit beeld, er zit ook geluid bij. Is het volume te hard of te zacht? Selecteer de filmclip, ga rechtsbovenin naar Inspector en selecteer het tabblad Audio. Met Volume pas je vervolgens de geluidssterkte aan. Onder het beeldmateriaal zie je de geluidsgolf direct veranderen. Let erop dat je het volume niet te hard zet, want dan raken als eerste de hoge tonen overstuurd. Klik je de inspector weer weg, dan zie je rechts naast de voorbeeldweergave twee VU-meters. Tijdens het afspelen wil je dat deze balkjes zo min mogelijk in het rood komen te staan. Selecteer meerdere clips in de tijdlijn om het volume van allemaal tegelijk te veranderen. Doe dit alleen als clips nagenoeg dezelfde geluidssterkte hebben, want anders gaat het mis. Clips selecteren kan zoals altijd in zowel de onderste als de bovenste tijdlijn.

©PXimport

Tip 13: Extra geluidssporen

Een lekker muziekje en een paar toffe geluidseffecten zijn natuurlijk nooit weg. Net zoals je extra videosporen kunt aanmaken, is het ook mogelijk om geluidssporen toe te voegen. Deze bevinden zich helemaal onderin, dus onder de sporen met videoclips, foto’s en titels. Voeg het geluid of de muziek toe aan de mediapool en sleep het naar de gewenste plek op de donkergrijze ruimte onder het hoofdspoor. Als je veel videosporen hebt, kun je het beste naar de bovenste tijdlijn slepen, omdat er onderin de grote tijdlijn dan geen lege grijze ruimte meer is te zien. Ook bij muziek en geluidseffecten stel je het volume naar smaak in via de inspector, zodat je alle geluidstracks goed met elkaar in balans brengt. Wil je het geluid dat in de filmpjes zelf zit niet gebruiken omdat dit afleidt van de muziek of een voice-over? Klik dan op het luidsprekertje in de kop van elk videospoor dat je niet wilt horen.

©PXimport

Tip 14: Video renderen

Is je montage gereed? Speel haar nog eens in haar totaliteit af om te zien of alles perfect in orde is en dan is het tijd om de eindfilm te genereren. Rechtsbovenin klik je op Quick Export, waarna je op tabblad H.264 ziet met welke instellingen deze film wordt aangemaakt. Dat kan bijvoorbeeld Full HD of 4K zijn, afhankelijk van het bronmateriaal dat je hebt gebruikt. Klik op Export en DaVinci Resolve gaat voor je aan de slag om de film te renderen. Wil je rechtstreeks naar YouTube, Vimeo of Twitter publiceren, dan kan dat ook. Behalve het eindresultaat is het belangrijk dat je ook het project zelf opslaat. Dat bevat namelijk de complete montage die je zojuist in elkaar hebt gesleuteld en die wil je natuurlijk niet kwijtraken. Hoewel we er niet eerder over hebben gesproken, is het sowieso aan te raden om ook tijdens het monteren regelmatig je werk op te slaan. Daarmee voorkom je dat je alles kwijtraakt, mocht bijvoorbeeld je pc crashen. Het project (tussendoor) opslaan doe je met File / Save Project of de sneltoets Ctrl+S.

Tip 15: Bestanden spoorloos

De mediabestanden die je in de mediapool hebt geladen zitten niet fysiek in een project. Wil je de montage later nog een keer aanpassen, dan moeten alle gebruikte mediabestanden zich nog op precies dezelfde plek bevinden, want anders kan DaVinci Resolve ze niet vinden. Gooi zoiets als losse filmpjes dus niet zomaar weg omdat je denkt dat ze nu toch in de montage zitten. Heb je deze bestanden naar een andere map verplaatst en heropen je het project, dan kleuren deze miniaturen rood in de mediapool. Geen paniek: dit is makkelijk te herstellen. Selecteer de ontbrekende bestanden in de mediapool, klik met recht en kies Relink Selected Clips. Blader naar de nieuwe locatie en daarna kan het programma er gewoon weer bij.

©PXimport

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.