ID.nl logo
Geen lelijk eendje meer: dit zijn de innovaties van Paint in Windows 11
© MclittleStock - stock.adobe.com
Huis

Geen lelijk eendje meer: dit zijn de innovaties van Paint in Windows 11

Paint is een van de oudste grafische editors van Windows. Dat was het programma eerlijk gezegd ook aan te zien. Met de recente update van Windows 11 heeft de tool een facelift ondergaan. Er zijn interessante nieuwe functies bijgekomen. Bovendien hebben we de indruk dat we in de nabije toekomst nog meer innovaties van Paint mogen verwachten.

Paint heeft met de komst van Windows 11 een upgrade gekregen, in dit artikel bekijken wat dat allemaal behelst, zoals:

  • Meer pictogrammen, minder woorden
  • Transparant is ook echt transparant
  • Eenvoudig de achtergrond verwijderen
  • Werken met lagen

Vind je Paint nog steeds niks? Lees dan dit artikel: Foto bewerken? Tips voor 22 gratis programma's

Met een elegantere gebruikersinterface en moderne pictogrammen sluit Paint nu aan bij het design van Windows 11. Het programma neemt automatisch het thema over dat je voor het systeem hebt ingesteld. Werk je bijvoorbeeld in de donkere modus, dan laat ook Paint zijn duistere kant zien. Je kunt het thema altijd nog handmatig wijzigen. Open hiervoor allereerst Instellingen, waar drie mogelijkheden te zien zijn: Licht, Donker en Systeeminstelling. Standaard is de derde optie actief.

Inzoomen doe je nog steeds onderaan in de statusbalk met het schuifje of door rechtsbeneden een percentage in te geven. Je kunt ook de toetscombinatie Windows-toets+Plusteken en Windows-toets+Minteken gebruiken. Nieuw is de knop voor de Venstervullende weergave. Die staat naast het zoompercentage in de statusbalk. Hiermee zoom je in op het canvas, zodat de volledige afbeelding netjes in het geopende Paint-venster past.

Je kunt Paint voortaan in de donkere modus laten werken.

Minder woorden nodig

Het uiterlijk van Paint heeft nieuwe pictogrammen gekregen die duidelijker zijn. In de uitgevouwen knoppenbalk stonden voorheen twintig woorden. In het beter georganiseerde Windows 11-ontwerp staan er slechts zeven. De pictogrammen zelf zijn ook makkelijker te begrijpen.

Aan de collectie lettertypen zijn nieuwe fonts toegevoegd. Alles ziet er afgerond uit. Nieuw is verder dat het werkvlak, het canvas, gecentreerd op het scherm komt. In de vroegere versie sloot het canvas tegen de linker- en bovenkant van het werkvlak aan.

De nieuwe werkbalk is mooier en heeft minder woorden nodig.

Opties voor weergave

De opties onder Weergave, het vroegere Beeld, zijn handiger opgesteld. Via dit menu kun je nog steeds in- en uitzoomen. Bovendien kun je ook van hieruit, of met Ctrl+1, de weergave aanpassen aan de ingestelde venstergrootte. Er is daarnaast een optie om de afbeelding honderd procent weer te geven. Dat lukt trouwens ook met Ctrl+0.

De weergave op honderd procent is belangrijk om de scherpte van een foto te kunnen beoordelen. Als een foto verkleind op het scherm wordt weergegeven, weet je namelijk nooit zeker of de afdruk ook haarscherp is. In de honderd procent-weergave komt één beeldpunt van de afbeelding overeen met één pixel van het computerscherm. Als de weergave in deze modus aanvaardbaar is, dan kun je er gerust op zijn dat de foto op de afdruk scherp is.

In Paint kun je ook de rasterlijnen, de linialen en de statusbalk in beeld brengen. Om de afbeelding zonder al die balken op schermgrootte te bewonderen, druk je op F11 of kies je voor Volledig scherm. Een nieuwkomer is het Zwevend venster waarin een miniatuur van de afbeelding is te zien. Het nut van deze functie is ons een raadsel.

Je kunt de weergave aanpassen aan de venstergrootte.

Echte transparantie

In de vorige versie kon je al png-bestanden bekijken en bewerken. De png-bestandsindeling is interessant, omdat deze transparantie ondersteunt. Je kunt dus zones in de afbeelding doorzichtig maken. Helaas kon de oude versie van Paint slecht overweg met png. De transparante zones van de afbeelding werden altijd met een witte achtergrond opgeslagen.

De nieuwe versie van de app neemt transparantie wel serieus. Je krijgt een schaakbordpatroon op het canvas te zien dat aangeeft welke zone transparant is. Als je iets uitwist, verdwijnt het echt. Het wordt dus niet vervangen door wit. Als je met meerdere lagen werkt, kun je door een zone transparant te maken op de bovenliggende laag, zien wat eronder zit.

Transparantie wordt aangegeven met een schaakbordpatroon.

Transparante selectie

Een andere manier om met transparantie om te gaan is de optie Transparante selectie. Nadat je een bestand hebt geopend, klik je op de knop Selecteren en daar vink je het vakje Transparante selectie aan. Blijf in het menu Selecteren en klik op de optie Vrije selectie. Daarna trek je een vrije selectielijn rond het object dat je uit de afbeelding wilt halen. In dit voorbeeld is dat het hoofd van de parkiet.

Zodra je klaar bent, verschijnt er een gestippelde rechthoek rond het geselecteerde gebied. Klik daar met de rechtermuisknop op en selecteer Knippen in het menu. Daarmee verdwijnt de selectie en zie je het schaakbordpatroon dat aangeeft dat dit gebied transparant is. Open vervolgens een nieuwe afbeelding in Paint. Gebruik de toetscombinatie Ctrl+V om het geselecteerde object te plakken binnen deze nieuwe afbeelding.

Nadat je het hoofd nauwkeurig hebt geselecteerd, verschijnt er selectierechthoek.

Je creativiteit liever op papier uiten?

De benodigdheden vind je bij bol

Formaat wijzigen

Heb je een afbeelding waarvan je de afmetingen wilt wijzigen? Kies dan in de groep Afbeelding voor de knop Formaat wijzigen en hellen of gebruik Ctrl+W. Hiermee kun je de grootte van de afbeeldingen aanpassen met Percentage of met Pixels.

Met Percentage vergroot of verklein je de afbeelding ten opzichte van de oorspronkelijke afmetingen. Als je bijvoorbeeld 50 procent invoert, dan wordt de afbeelding de helft kleiner.

Gebruik je Pixels dan kun je de exacte breedte en hoogte aanpassen op basis van beeldpuntjes. Door het kettinkje tussen Horizontaal en Verticaal actief te maken, zorg je dat de hoogte-breedteverhouding bij de aanpassing behouden blijft.

Je kunt de afmetingen van een afbeelding wijzigen in percentage en in pixelwaarden.

Verwijderen achtergrond

Paint kan nu ook met één muisklik de achtergrond van afbeeldingen verwijderen met behulp van AI. Dat lukt op twee manieren. Je klikt bijvoorbeeld op het gereedschap Achtergrond verwijderen. Het programma probeert dan zelf uit te vinden welk element je uit de achtergrond wilt halen.

We vinden dat je een beter resultaat krijgt als je eerst met het Rechthoekig selectiegereedschap het object selecteert dat je uit de achtergrond wilt halen. Klik daarna op Achtergrondverwijderaar. Hiermee maak je het gemakkelijker voor het programma, want je geeft aan welk element op de afbeelding moet verdwijnen. Deze optie beschikt alleen niet over extra tools om de randen van de overgebleven selectie te verfijnen. Als je hier en daar toch een restant wilt wegpoetsen, dan ben je op het gummetje aangewezen.

Met één muisklik halen we de vlinder uit de achtergrond.

Lagen

Het principe van lagen is dat je meerdere afbeeldingen op elkaar kunt stapelen om montages te maken. In combinatie met de Achtergrondverwijderaar kun je dus objecten uit zijn oorspronkelijke achtergrond halen en via een laag op een nieuwe achtergrond plaatsen. Dankzij lagen is het mogelijk om de positie van dat geplakte object te wijzigen.

De vlinder die we zojuist uit de achtergrond hebben gehaald, willen we nu op een nieuwe achtergrond aanbrengen. Met de knop Lagen openen we een nieuw zijvenster. We dupliceren die laag. Op die manier krijgen we twee vlinders te zien. We schalen de vlinder op de bovenste laag, zodat deze kleiner lijkt.

Wie gewend is om met een andere foto-editor te werken, moet er aan denken om in Paint elke keer een nieuwe laag te maken om daarop het vrijgemaakte object te plakken. Het is niet zo dat wanneer je iets plakt automatisch een nieuwe laag wordt gecreëerd. Bovendien is het (nog) niet mogelijk om de dekking van de lagen aan te passen.

We schalen de vlinder op de bovenste laag.

Lagen beheren

Op iedere laag kun je werken met behulp van de penselen, vormen en kleuren. Als je een extra laag wilt toevoegen, dan klik je in het deelvenster Lagen op de plusknop of je gebruikt de toetscombinatie Ctrl+Shift+N. Het is altijd mogelijk om de volgorde van de lagen te wijzigen.

Klik op de laag die je wilt verplaatsen en sleep deze naar een hogere of lagere positie. Als je met meerdere lagen werkt, kan het helpen om bepaalde lagen te verbergen. Op die manier word je niet afgeleid door de inhoud die daarop staat. Verbergen regel je met de rechtermuisknop. Klik met rechts op zo’n laag en kies Laag verbergen. Via het contextmenu kun je ook een laag tevoorschijn halen, dupliceren en verwijderen.

Om de inhoud van twee lagen samen te voegen, klik je op de bovenste laag en kies je Samenvoegen naar beneden. Op het moment dat je zo’n afbeelding opslaat als een jpg- of een png-bestand, worden direct alle lagen samengevoegd. Beide bestandsindelingen ondersteunen namelijk geen lagen.

De afbeelding bestaat nu uit drie lagen.

Importeren op lagen In het menu Bestand vind je voortaan ook de opdracht Importeren naar canvas. Daar moet je een keuze maken. Wil je importeren uit een bestand? Of wil je rechtstreeks importeren vanaf een scanner of camera? Met deze opdracht haal je een nieuwe afbeelding binnen die bovenop de huidige afbeelding wordt aangebracht. Je ziet dat ook in het venster Lagen. Die nieuwe afbeelding komt automatisch op een nieuwe laag, die bovenop de achtergrond ligt.

Door een afbeelding te importeren, komt deze direct op een nieuwe laag.

Tekst

Om tekst aan een afbeelding toe te voegen klik je op de knop A in de toolset van het hoofdmenu. Er verschijnt een extra balkje waar je het lettertype, de lettergrootte en de opmaakopties selecteert, zoals vet, cursief, onderstrepen en doorhalen. Met de nieuwe uitlijningsopties laat je de tekst links, gecentreerd of rechts uitlijnen. Dat was gek genoeg in eerdere versies niet mogelijk.

Nu kun je zelfs de tekst transparant maken of aan de tekst een achtergrond toevoegen. Dit doe je door een selectievakje aan te vinken. Onthoud ook hier dat je beter eerst een nieuwe transparante laag aanmaakt. Daar kun je dan de tekst aan toevoegen. Daarmee kun je de positie van de tekst gemakkelijk aanpassen. Als je de tekst direct plaatst, wordt dus niet automatisch een nieuwe laag aangemaakt.

Plaats tekst bij voorkeur op een nieuwe laag.

Kleuren

Om de tekst kleur te geven, selecteer je eerst de tekst en daarna gebruik je de kleuren in de Knoppenbalk. De basiskleuren staan in de ronde knoppen, maar voor deze kleurstalen staan twee ronde kleurknoppen die iets groter zijn. De bovenste kleurknop is Kleur 1, dat is de kleur van de voorgrond. Daaronder staat de achtergrondkleur: Kleur 2. De tekst krijgt automatisch Kleur 1. Als je liever een andere tint wilt, dan selecteer je een andere kleur, die wordt dan Kleur 1.

Naast de kleurstalen vind je verder de knop Kleuren bewerken. Die opent de nieuwe kleurenkiezer waar je een set basiskleuren vindt. Het is ook mogelijk om nieuwe kleuren aan de set toe te voegen. Dat doe je met de grote kleurenkiezer of door een hexadecimale code te typen. Deze hexadecimale kleurcodes worden vaak gebruikt bij webdesign. Je kunt ook een RGB-waarde ingeven (rood, groen, blauw) of een KVW-waarde (tint, intensiteit, waarde). Wil je de achtergrond van het tekstvak eveneens van een kleur voorzien? Plaats dan een vinkje bij Opvulling voor achtergrond en gebruik Kleur 2 om ook een tint te selecteren.

Je kunt ook aangepaste kleuren toevoegen. 

Samenwerken met AI Paint krijgt ook een eigen afbeeldingsgenerator op basis van AI. Cocreator is vergelijkbaar met de Image Creator-functie van Bing. Op het moment dat we dit artikel schrijven, wordt deze functie uitgerold in de Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië, Australië, Canada, Italië en Duitsland. Deze mogelijkheid werkt momenteel ook nog uitsluitend in het Engels.

Naast de knop Lagen komt er een knop Cocreator waar je in een tekstvenster een beschrijving typt van wat je bedoelt. Hoe meer gegevens je aan de beschrijving toevoegt, hoe nauwkeuriger de afbeelding wordt. Daarna kies je een stijl, zoals houtskool, inktschets, waterverf, olieverf of fotorealistisch. Klik vervolgens op de knop Maken. De functie geeft je drie afbeeldingen. Jij maakt een keuze door op een van de drie te klikken die vervolgens op het canvas verschijnt.

Het genereren van afbeeldingen via AI vergt heel wat kracht. Daarom ontvang je als gebruiker alvast vijftig gratis credits die je kunt inwisselen voor het maken van afbeeldingen. Iedere set afbeeldingen kost één credit. Daarna kun je extra credits aanschaffen. Wij hebben Cocreator nog niet kunnen testen. We zijn benieuwd wat het precies te bieden heeft.

Binnenkort mogen we ook hier Cocreator verwachten.

Bestandsformaten

Paint ondersteunt de gangbare bestandsformaten om afbeeldingen te openen en op te slaan, zelfs het heic-formaat dat wordt gebruikt voor iPhone-foto’s. Heic is een recente indeling die een veel betere compressie biedt dan de vergelijkbare jpg-indeling. Een foto in heic is soms wel tweemaal kleiner dan dezelfde foto in jpg.

Bovendien ondersteunt heic transparantie, wat jpg niet doet. Je hoeft dus geen conversiesoftware te gebruiken als je heic-bestanden ontvangt. Je kunt alle heic-bestanden gewoon in Paint openen en eventueel via Bestand / Opslaan wegschrijven als png- of jpg-bestand. Andersom is ook mogelijk; elke afbeeldingsbestand kun je met Bestand / Opslaan als / Andere indeling opslaan in de heic-indeling.

Paint opent moeiteloos heic-bestanden.

Er is meer veranderd in de 23H2-update van Windows 11, in dit artikel lees je er meer over: Windows 11 is weer geüpdatet: wat is er nieuw in 23H2?

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.