Wil je iets duidelijk maken? Probeer in plaats van woorden eens een diagram. Met yEd maak je ze in soorten en maten en het programma is nog gratis ook.

Dat een plaatje soms meer zegt dan duizend woorden, is bekend. Een populair type verhelderende afbeelding is de grafiek, waarmee je snel verbanden kunt zien in de wereld van getallen. Dat laatste is ook meteen de beperking ervan: zonder getallen heb je geen grafiek. In zulke situaties kunnen we terugvallen op een ander soort plaatje: het diagram.

Diagrammen zijn er in heel veel soorten: zo veel dat we geen enkel programma kennen waarmee je ze allemaal kunt maken. Eén soort diagrammen werkt met blokken die je aan elkaar kunt knopen met lijnen of pijlen. Dit is het type waarin het gratis yEd is gespecialiseerd. Je kunt ze in allerlei situaties gebruiken.

Live

Je kunt yEd downloaden in verschillende versies. Wanneer je maar af en toe een diagram hoeft te maken, kun je overwegen om met de onlineversie aan de slag te gaan. Daar gaan we dan ook uitgebreid naar kijken.

Wanneer je deze pagina opent, krijg je eerst een welkomstvenster te zien. Rechtsboven in dat venster zie je EN met een driehoekje. Klik je daarop, dan kun je desgewenst ook voor een Frans- of Duitstalige versie kiezen – het programma is van Duitse origine.

Het welkomstvenster bestaat uit slechts twee pagina’s, zodat je na één klik op Next al gereed bent om aan de slag te gaan met een klik op Start.

Voorbeeld

Na de klik op Start kun je kiezen of je met een leeg vel aan de slag wilt (Start With Blank Diagram) of een voorbeeld wilt bekijken (Open Sample Graph). Dat laatste is een goed idee, omdat je daarmee een mooi beeld krijgt van het soort diagrammen waarvoor yEd bedoeld is, en daarmee ook van de soorten diagrammen waarvoor je niet bij yEd terecht kunt. Heb je eerder met yEd Live gewerkt, dan kun je overigens ook kiezen voor Continue Last Session om verder te gaan waar je gebleven was.

Zoals je kunt zien wanneer je klikt op Open Sample Graph, zijn de voorbeelden verdeeld in categorieën. De eerste categorie heet Layout en hierin zie je allerlei vormen die je diagrammen kunnen aannemen. Onder deze algemene categorie zie je rubrieken met diagrammen die specifiek worden gebruikt in zakelijke toepassingen (Business), programmeren (Programming), mindmaps, netwerken (Networks), tabellen (Tables), genealogie (Genealogy) en Venn-diagrammen.

Venn

Wat je uit dit aanbod ook leert, is dat yEd niet bedoeld is voor het maken van diagrammen op basis van cijfers, zoals taart- of staafdiagrammen, en ook niet voor bijvoorbeeld diagrammen met landkaarten. Liggen je grafische behoeften buiten het aanbod van yEd, dan zul je dus elders moeten zoeken.

In een algemene grafische editor kun je natuurlijk elk type diagram maken, maar dat is wel een heidens karwei omdat zulke programma’s allerlei gespecialiseerd gereedschap missen. Om te zien wat we daarmee bedoelen, open je het voorbeeld onder Venn.

Zoals je wellicht weet, kun je met een Venn-diagram laten zien of verzamelingen gemeenschappelijke elementen bevatten. Vaak zullen dat getallen zijn, maar in dit voorbeeld zijn de eigenschappen van verschillende Playstation-modellen.

Ga je met de cursor over de grafiek, dan zie je dat deze uit vier gekleurde cirkels bestaat waarvan yEd de kleuren mengt waar ze elkaar overlappen. Daarnaast zijn er acht tekstblokken. Klik je op zo’n tekst (bijvoorbeeld die in de roze cirkel) en versleep je deze een beetje, dan zie je hulplijnen die je helpen de tekst optimaal te plaatsen. Dat zou een algemeen programma ook nog wel doen, maar als specialist doet yEd dat ook in overlapgebieden, zoals voor de tekst 4 USB Ports.

Objecten plaatsen

Op de rechterschermhelft zie je allerlei objecten die je in je diagram kunt plaatsen en scrol je daar naar beneden, dan zie je naast de groep Shape Nodes nog heel wat meer categorieën. Rechtsboven zie je Graph Defaults. Dat venster bevat de standaardelementen die horen bij Venn-diagrammen. Omdat deze een buitenbeentje vormen binnen het aanbod van yEd, zul je hier in de praktijk alleen de eerste en laatste van de vier gebruiken.

Vanuit dit venster kun je snel passende elementen toevoegen aan je diagram. Sleep bijvoorbeeld de roze cirkel uit Graph Defaults naar rechtsonder in je grafiek, zodat deze de drie teksten rechtsonder omvat. Klik vervolgens rechtsboven op het tabblad Properties. Klik daar op het roze cirkeltje onder Color en kies een lichtblauwe kleur. Zoals je ziet, zorgt yEd zelf weer voor het mengen van kleuren.

Bij Properties kun je van elk element het uiterlijk in detail aanpassen en zoals je ziet, kun je er zelfs een beschrijving aan toevoegen en een url aan koppelen.

Jargon

De diagrammen die je in yEd maakt zijn – met uitzondering van het Venn-diagram – allemaal van hetzelfde type. Dat is een object dat in de wiskunde een graph wordt genoemd (graaf in het Nederlands). Een graph bestaat uit nodes (knopen) en edges (lijnen). Deze lijnen kunnen ook een richting hebben (pijl) en eventueel voorzien zijn van een waarde, bijvoorbeeld om een afstand aan te geven. De woorden Graph, Node en Edge kom je dan ook volop tegen in yEd. 

Lees ook: Met deze software kun je een organigram maken

Boom opzetten

Nu je het jargon kent en weet hoe je een object kunt toevoegen en aanpassen, is het tijd om zelf eens een diagram te gaan maken. Klik daarvoor linksboven op de drie lijntjes en kies New / Clear Diagram / Clear Diagram.

Klik nu linksboven op Layout en kies Orthogonal. Dit is een lay-out met een horizontale en verticale structuur voor knopen en lijnen en is daarmee zeer geschikt voor het type diagram dat we willen maken: een beslisboom. Klik op Apply om aan de slag te gaan.

Node en Edge

Sleep vanuit Shape Nodes een rechthoek naar het werkblad en maak deze groter (ongeveer 8 bij 8 roostervakjes) door een hoek te verslepen. Klik met rechts erop en kies Edit / Copy en vervolgens Edit / Paste. Versleep de kopie horizontaal en plaats hem rechts van het origineel. Zoals je merkt (en ook eerder zag), geeft yEd je hulp bij het mooi uitlijnen. Maak nog een kopie en plaats deze onder het origineel.

Rechtsklik nu op de knoop linksboven en kies Add Label. Typ in het tekstvak Beschik je over een pc? en druk op Enter. Zoals je ziet, is de tekst niet al te groot. Selecteer de tekst met Shift+linkermuisknop en verander bij Properties de tekstgrootte van 12px naar 18px.

Ga naar het tabblad Palette en open de groep Edges. Sleep het eerste element uit de groep naar de knoop met de ingevoerde tekst, laat de muisknop los en klik in de knoop rechts ervan. Er is nu een pijl geplaatst tussen de twee vakken. Plaats op dezelfde manier een pijl van het vak met de tekst naar het vak eronder.

Rechtsklik op de horizontale pijl en kies Add Label. Geef de tekst Nee gevolgd door Enter. Geef de verticale pijl op dezelfde manier de tekst Ja.

Stijl

Zouden we een nieuwe tekst invoeren in een van de andere knopen, dan zou deze weer de oorspronkelijke grootte hebben. Dat kunnen we eenvoudig voorkomen door een stijl te definiëren.

Selecteer eerst weer de tekst die we al hebben ingevoerd en zorg dat deze bij Properties zowel horizontaal als verticaal gecentreerd is met de pictogrammen onder Text Styling. Kies bij Placement voor Stretch Center. Selecteer het oranje vak bij de tekst en geef het via Properties een wat minder schreeuwerige kleur, zoals grijsblauw.

Rechtsklik nu in deze aangepaste knoop en kies Style / Set as default node style. Klik nu op een van de oranje vakken en Ctrl+klik op het andere om ze beiden te selecteren. Rechtsklik vervolgens op één van beide en kies Style / Apply default style. Merk op dat deze nieuwe stijl nu ook is terug te vinden onder Graph Defaults op het tabblad Palette, zodat je nieuwe elementen met dezelfde stijl van daaruit snel kunt toevoegen.

Op dezelfde manier kun je een standaard-stijl toekennen voor de lijnen (edges) en de tekst erbij (labels). Gewapend met deze standaard-stijl kunnen we onze beslisboom voltooien.

Optimaliseren

Toe we aan de beslisboom begonnen, kozen we voor de orthogonale lay-out, wat betekent dat componenten horizontaal en verticaal in het gelid staan. Wij hebben daarvoor zelf gezorgd bij het plaatsen van elementen.

Rechtsonder in het diagramvenster zie je een oranje pictogram, dat als je het aanwijst een pop-up geeft met de tekst Apply layout… Klik je hierop, dan zal yEd je hele diagram proberen te optimaliseren. Als het niet bevalt, kun je overigens met Ctrl+Z of het Undo-pictogram boven in beeld eenvoudig terug naar je vorige lay-out.

Ben je tevreden, dan kun je je diagram via het bestandsmenu opslaan (Save) of in verschillende formaten (png, svg, pdf) als plaatje exporteren (Export). Je kunt vanuit yEd Live zelfs je diagrammen laten analyseren. Dat wil onder andere zeggen dat je ze snel in verschillende lay-outs kunt bekijken via Explorer. Zo kom je er makkelijk achter of er geïsoleerde knopen zijn waarnaar niet wordt verwezen of dat er knopen zijn die naar zichzelf verwijzen.

Andere soorten diagrammen maken? Het gratis Google Presentaties is de redder in nood

Lokaal

We hebben je een idee gegeven van hoe je met yEd Live diagrammen kunt maken en aanpassen. Werk je liever lokaal, dan is er de desktopversie van yEd. Je kunt kiezen uit versies voor Windows, macOS en Linux. Het programma draait op Java, wat automatisch mee wordt geïnstalleerd. De installatie kent geen bijzonderheden.

Eenmaal gestart, zul je merken dat de desktopversie er weliswaar anders uitziet, maar dat de functionaliteit in grote lijnen hetzelfde is als die van yEd Live. Bovendien kun je de diagrammen die je daarin hebt gemaakt ook in de desktopversie openen (en omgekeerd).

Wil je voorbeelden bestuderen, dan vind je die in de desktopversie niet in het bestandsmenu, maar onder Help / Example Graphs. Een ander belangrijk verschil is dat yEd Live meer grafische objecten biedt om in je diagrammen te gebruiken.

Deze drie laptops kosten allemaal minder dan 400 euro en scoren een 8,5 of hoger bij bezoekers van Kieskeurig.nl ☝

Als je je vriezer wilt ontdooien, trek je eerst de stekker eruit. Laat je 'm aanstaan, dan blijft het apparaat koelen en smelt het ijs nauwelijks. Bij een vrijstaand model is dat zo gebeurd, maar bij een inbouw-vriezer ligt dat anders. De plint moet los, het apparaat moet naar voren, en pas dan kun je bij het stopcontact. Gedoe dus. Wil je een inbouw-vriezer, dan kun je dus het beste kiezen voor een model met No Frost. Maar wat is dat eigenlijk, en hoe werkt het?

Wat doet No Frost precies?

In een vriezer zonder No Frost ontstaat na verloop van tijd een ijslaag op de binnenwanden. Dat komt door vochtige lucht die binnenkomt elke keer dat je de deur opent. Daardoor gaan de lades minder soepel open en dicht, vriezen verpakkingen vast en stijgt het energieverbruik zonder dat je het meteen doorhebt.

No Frost voorkomt dat. In plaats van het vocht te laten condenseren en bevriezen, circuleert er droge, koude lucht door de vriezer dankzij een ingebouwde ventilator. Die onttrekt actief vocht aan de lucht in het vriesdeel, waardoor ijsvorming helemaal uitblijft. Alles in de vriezer blijft los van elkaar, zonder dat er zich een laag ijs vormt op lades of verpakkingen.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Waarom No Frost juist bij inbouw zo handig is

Dat je nooit meer hoeft te ontdooien is prettig, maar No Frost heeft nog een paar duidelijke voordelen. Een vriezer zonder ijslaag werkt efficiënter: zodra er ijs aan de binnenwanden ontstaat, moet de compressor meer moeite doen om alles op temperatuur te houden. Dat zie je terug op je energierekening.

Bij inbouw-vriezers speelt dat nog sterker. Omdat die vriezers in een kast zijn weggewerkt, is de luchtcirculatie rond het apparaat beperkter. Warmte die normaal via de zijkanten en achterkant wordt afgevoerd, blijft langer hangen. Daardoor neemt de kans op condensvorming en dus ijsopbouw toe bij modellen zonder No Frost. Als de vriezer daardoor harder moet werken, loopt het verbruik op en verslechtert de energieprestatie – zelfs als het label op papier zuinig lijkt. Met No Frost voorkom je dat, en blijft de vriezer goed werken, ook als hij is ingebouwd.

Beter voor je eten

Ook blijft door No Frost de kwaliteit van ingevroren eten beter behouden. IJskristallen op verpakkingen en producten ontstaan bij temperatuurwisselingen en vochtophoping. Met een No Frost-systeem blijft de lucht in het vriesvak stabiel en droog. Daardoor droogt je eten minder snel uit en blijft de kwaliteit beter behouden. 

Zijn er ook nadelen?

No Frost heeft geen echte nadelen, al zijn er wel een paar dingen om rekening mee te houden. Een No Frost-vriezer gebruikt in theorie iets meer stroom door het ventilatiesysteem. In de praktijk weegt dat ruimschoots op tegen het lagere verbruik dankzij het ontbreken van ijsvorming. Ook maakt de luchtcirculatie soms een zacht zoemend geluid. Bij inbouw hoor je daar meestal weinig van, omdat het apparaat in een kast is weggewerkt. Ook ligt de prijs vaak iets hoger dan bij standaard vriezers.

Hoe zit het met Low Frost bij inbouw-vriezers?

Niet alle vriezers zonder ijsvorming zijn automatisch No Frost. Er bestaan ook modellen met Low Frost. Die werken met verdampers in de wand, waardoor er veel minder snel ijs ontstaat. Helemaal ijsvrij blijft het vriesgedeelte niet, maar ontdooien hoeft nog maar één of twee keer per jaar. Bij een vrijstaand model kan dat prima, maar bij inbouw eigenlijk niet. Want één keer per jaar ontdooien is bij een ingebouwd apparaat nog steeds onhandig. Daarom is No Frost bij inbouw eigenlijk de enige keuze waarmee je het jezelf écht makkelijk maakt.

©qwartm - stock.adobe.com

No Frost is bij inbouw geen luxe, maar logica

Het allergrootste voordeel van No Frost bij een inbouw-vriezer is natuurlijk dat de rompslomp van ontdooien je bespaard blijft. Daarnaast zorgt No Frost ervoor dat de vriezer constant blijft presteren, ook in een krappe, slecht geventileerde nis. Het voorkomt ijsvorming, houdt het energieverbruik stabiel en zorgt dat je ingevroren etenswaren zo lang mogelijk hun kwaliteit behouden. Zeker bij een inbouwmodel is No Frost dus geen luxe, maar gewoon een slimme keuze.

Nog even dit

Vriezers hebben ruimte nodig om hun warmte kwijt te kunnen. Bij No Frost-modellen is dat extra belangrijk, omdat die werken met actieve luchtstroom. Bij een vrijstaande vriezer is voldoende ruimte meestal geen probleem, maar bij inbouw-modellen is het belangrijk dat ze niet te krap worden ingebouwd. Kijk dus niet alleen naar de afmetingen van het apparaat zelf, maar controleer ook altijd hoeveel extra ruimte de fabrikant adviseert voor ventilatie. Soms is er aan de achterkant, bovenkant of onder de vriezer nog luchtcirculatie nodig. Houd daar in je keukenontwerp rekening mee, zodat de vriezer goed blijft functioneren en het energieverbruik niet oploopt. Je kunt ook altijd advies vragen bij je keukenspecialist.

Microsoft maakt zijn browser veiliger door Edge-gebruikers te beschermen tegen de bekende scareware-aanvallen. De nieuwe functie scareware-blokkering beschermt je tegen voorheen onbekende scamtools.

Stap 1: Update of preview

Scareware is de verzamelnaam voor online tools die ons de stuipen op het lijf jagen met alarmerende pop-upberichten of nepsysteemwaarschuwingen. Op die manier probeert men de gebruiker te manipuleren om schadelijke software te downloaden die vermomd zit in een zogenaamd antivirusprogramma.

De nieuwe veiligheidsfunctie van Edge wordt stapsgewijs uitgerold. Als je de functie nog niet kunt terugvinden, probeer dan eerst Edge te updaten. Open de browser en klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van het scherm. Selecteer Instellingen en klik op Over Microsoft Edge. Als er een update beschikbaar is, zal de browser die automatisch downloaden en installeren. Je kunt de functie ook proberen door in het nieuwe Microsoft Edge Insider Channel de preview-versie te downloaden. Het is trouwens mogelijk om je huidige Edge-versie naast de preview-versie te gebruiken.

Je kunt de nieuwe scareware-blokkering ook proberen in de preview van Edge.

Stap 2: Activeren

Om Scareware-blokker in te schakelen, open je Microsoft Edge en klik je rechtsboven op de drie puntjes. Dan kies je de optie Instellingen zodat je in het linkerdeelvenster Privacy, zoeken en services kunt selecteren. In het gedeelte Beveiliging zet je de schakelaar Scareware-blokkering aan. Maak ook de optie Microsoft Defender SmartScreen actief. Wanneer een site als kwaadaardig wordt gedetecteerd, wordt de cloudgebaseerde database voor SmartScreen bijgewerkt en wordt de informatie verspreid over apparaten over de hele wereld. Zodra je deze stappen hebt voltooid, is de beveiligingsfunctie actief en kun je gewoon doorgaan met browsen op internet.

Schakel Scareware-blokker en Microsoft Defender SmartScreen in.

Stap 3: Alarm!

Hoe werkt de Scareware-blokker? Aan de hand van een lokaal machine-learning-model vergelijkt Edge de pagina’s met duizenden gerapporteerde scams die bij de community van Microsoft zijn binnengekomen. Wanneer een verdachte pagina wordt geselecteerd, verlaat Edge de modus van het volledige scherm en ontvang je een waarschuwing. Op die manier moet je dus zelf beslissen of je wilt doorgaan. Je kunt trouwens ook malafide pagina’s melden om anderen te beschermen. Microsoft moedigt aan om zowel echte scam-pagina’s als vals positieven te melden en op die manier de nauwkeurigheid van het model te verbeteren.

Scareware-blokker geeft een voorvertoning van de verdachte website, maar waarschuwt om die niet te openen.