ID.nl logo
Beveilig je gegevens met stevige encryptie
© Reshift Digital
Huis

Beveilig je gegevens met stevige encryptie

Je deelt graag foto's, bestanden en andere gegevens met anderen, maar soms wil je dat privé echt privé blijft. In dit artikel lees je hoe je dit voor elkaar krijgt door een veilige ruimte op te zetten. Alles wat je hierin bewaart, verdwijnt dankzij stevige encryptie achter slot en grendel.

TrueCrypt is een van de populairste encryptieprogramma's van dit moment. Helaas is de ontwikkeling van dit programma vorig jaar plotseling gestaakt. We schreven eerder al dat versie 7.1a wel nog gewoon bruikbaar is. VeraCrypt is een van de initiatieven die het 'beveiligingsstokje' probeert over te nemen. Lees ook: Wat zijn de alternatieven voor TrueCrypt?

We gebruiken in dit artikel VeraCrypt om op onze computer een veilige plek te creëren voor gevoelige bestanden. Dit mogen foto's zijn, maar ook videobestanden, documenten en andere persoonlijke bestanden. In tegenstelling tot veel commerciële beveiligingssoftware heb je met VeraCrypt geen beperkingen voor wat betreft de omvang van je 'digitale kluis'. Je kunt een beveiligde ruimte maken van een paar megabyte tot vele gigabytes.

Er zijn meerdere manieren om je gegevens veilig op te slaan met VeraCrypt. Globaal onderscheiden we twee benaderingen: een gecodeerde bestandscontainer of een een gecodeerde partitie. Het is technisch mogelijk om je hele computer te beveiligen met VeraCrypt, dus ook je Windows-installatie. Omdat de kans op fouten en problemen hierbij groot is, laten we dit buiten beschouwing.

Gecodeerde bestandscontainer of gecodeerde partitie

Een gecodeerde bestandscontainer werkt met een 'kluisbestand': de bestandscontainer. De inhoud van de bestandscontainer is versleuteld en wordt beveiligd met een wachtwoord. Door de bestandscontainer te koppelen aan een schijfletter, kun je via de Windows Verkenner bij de inhoud alsof je met een usb-stick werkt.

Met een 'gecodeerde partitie' wordt een gedeelte van je harde schijf beveiligd met encryptie. Dit is niet voor beginners omdat je aan de indeling van je schijf 'rommelt'. Als je hier een fout maakt, kun je gegevens kwijtraken. We proberen de kans op problemen zo veel mogelijk te beperken. We maken daarom eerste een nieuwe lege partitie aan. Hierin maken we met VeraCrypt een nieuwe veilige partitie. Door de gecodeerde partitie via VeraCrypt te koppelen, kun je hierin je bestanden veilig bewaren.

Het opzetten van een gecodeerde bestandscontainer is veiliger en eenvoudiger dan het opzetten van een gecodeerde partitie. Je hebt in beide gevallen VeraCrypt nodig.

©PXimport

Veilig experimenteren met VeraCrypt? Laat de optie 'gecodeerde partitie' links liggen en maak een 'gecodeerde bestandscontainer' aan.

Taal

We bespreken in dit artikel de Nederlandse versie van VeraCrypt. Als het programma met de Engelse taal opstart, kijk dan bij Settings / Language en activeer Nederlands. Als je vragen hebt of tegen problemen oploopt met VeraCrypt, kun je het beste terugschakelen naar de Engelse taal. Op internet en YouTube is veel te vinden over VeraCrypt en hier is Engels de voertaal. Je schakelt VeraCrypt terug naar het Engelse via Instellingen / Taal / English.

Deel 1: Gecodeerde bestandscontainer

01 Nieuw volume

Ga naar Volumes en kies Volume aanmaak wizard. Kies voor Maak een gecodeerde bestandscontainer en vervolgens Standaard VeraCrypt volume. Je moet nu een bestand selecteren. Dit klinkt een beetje krom omdat je een bestand gaat aanmaken. Klik op Selecteer bestand en kies een bestandsnaam. Je hoeft geen extensie op te geven. Wij kiezen voor het bestand mijngeheimekluis en bewaren dit op het bureaublad. Dit is uiteraard niet de best denkbare locatie, het is slechts een voorbeeld en je vindt het bestand hier snel terug. Je kunt het kluisbestand later verplaatsen.

©PXimport

Maak een nieuwe gecodeerde bestandscontainer aan.

02 Encryptie

In het volgende scherm bepaal je de encryptiecodering. We laten alles ongewijzigd en activeren AES-encryptie. Als je een andere standaard wilt instellen, vind je op Wikipedia veel achtergrondinformatie over de verschillende technieken.

VeraCrypt vraagt om de omvang van je beveiligde bestandscontainer. Hierbij is het belangrijk om te weten dat de ruimte die je instelt, ook direct in beslag wordt genomen op je harde schijf. Voor het voorbeeld maken we een container aan van 512 MB. Stel een goed wachtwoord in. VeraCrypt geeft een waarschuwing als je wachtwoord niet complex genoeg is of korter is dan twintig tekens. Je virtuele kluis dien je te formatteren. Je hebt hier de keuze voor FAT of NTFS. FAT heeft beperkingen voor wat betreft de bestandsomvang, NTFS is een betere keuze.

©PXimport

Kies de omvang van je 'digitale kluis' en stel een goed wachtwoord in.

03 Bestandscontainer koppelen

Het openen van een beveiligde bestandscontainer is eenvoudig, mits je over het juiste wachtwoord beschikt. Kies in VeraCrypt een schijfletter, bijvoorbeeld R. Klik onder in beeld op Selecteer bestand en wijs de bestandscontainer mijngeheimekluis aan. Bevestig met Koppel. Na het opgeven van je wachtwoord krijg je toegang via de schijfletter R tot je beveiligde ruimte. Sluit de toegang tot de bestandscontainer via Ontkoppel of Ontkoppel alles.

©PXimport

Kies een schijfletter en koppel hieraan je kluisbestand.

Beveiligde partitie

Werken met partities is altijd een risico. Als je een laptop hebt, zorg er dan voor dat je op netstroom werkt. Neem de tijd om je harde schijf opnieuw in te delen. Twijfel je aan je expertise op het gebied van partities? Kies van voor een gecodeerde bestandscontainer en niet voor een gecodeerde partitie. Dit geldt ook voor computers met een RAID-configuratie of andere speciale schijfindeling.

Deel 2: Gecodeerde partitie

01 Nieuwe onbeveiligde partitie

Als je besluit om aan de slag te gaan met een gecodeerde partitie, zorg dan altijd voor een goede back-up van je bestanden op een extern opslagmedium of in de cloud.

Geef via Windows-toets+R de opdracht diskmgmt.msc. Windows Schijfbeheer wordt opgestart en je ziet de indeling van je harde schijf (of SSD). Het is de bedoeling dat je een nieuwe lege partitie aanmaakt. Hierin kun je straks met VeraCrypt een beveiligde partitie plaatsen. Maak je C- of D-schijf kleiner. Maak in de vrijgekomen ruimte een nieuwe partitie en formatteer deze met NTFS-indeling. Je vindt de optie om te verkleinen en een nieuw volume te maken in het menu onder de rechtermuisknop. Geef je volume een duidelijke naam zodat je straks geen fouten kunt maken. We kiezen in dit voorbeeld voor schijfgeheimen.

©PXimport

Maak een nieuwe partitie aan voor je beveiligde gecodeerde VeraCrypt-partitie.

02 Nieuw onbeveiligde partitie

Het aanmaken van de gecodeerde partitie begint in VeraCrypt op dezelfde plek als bij de gecodeerde bestandscontainer: bij de Volume aanmaak wizard in het menu Volumes. Kies voor Codeer een niet-systeem partitie/station en kies voor Standaard VeraCrypt volume. Klik op Selecteer apparaat en wijs de nieuwe (en lege!) schijf schijfgeheimen aan die je hebt aangemaakt.

Laat de optie bij Volume aanmaak modus ongewijzigd en kies de gewenste encryptietechniek. De omvang kun je niet instellen. Deze wordt gelijk aan het maximale formaat van de partitie die je gebruikt.

©PXimport

Selecteer je lege (!) partitie voor je gecodeerde VeraCrypt-partitie.

03 Gecodeerde partitie koppelen

De partitie die je bij de eerste stap hebt aangemaakt, is vanaf nu onbruikbaar en onleesbaar in de Windows Verkenner, maar je mag deze niet verwijderen. Het openen van je gecodeerde partitie gaat iets anders dan bij een beveiligde bestandscontainer. Kies in VeraCrypt een schijfletter, bijvoorbeeld M. Klik op Selecteer apparaat en wijs je beveiligde partitie aan. Klik op Koppel en krijg na het opgeven van het juiste wachtwoord toegang tot de beveiligde partitie via de schijfletter M. Sluit de toegang tot de beveiligde partitie via Ontkoppel of Ontkoppel alles.

©PXimport

Kies een schijfletter en gebruik de knop Selecteer apparaat om je gecodeerde VeraCrypt-volume te koppelen.

Verder lezen

We vertelden dat je eerst een goede back-up moet maken, hoe je dit doet lees je hier. Ga je aan de slag met partitioneren en wil je eerst wat meer informatie, kijk dan eens op onze website. Wil je je volledige schijf coderen met TrueCrypt of VeraCrypt, dan vind je op YouTube een handleiding.

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!