Wil je niet dat bedrijven je surfgedrag monitoren en traceren om een profiel op te bouwen? Of voel je je niet comfortabel als je met je browser surft, omdat de bezochte website misschien niet veilig is? Met een gerichte inzet van privacy-extensies bescherm je jezelf online. We laten zien wat er mogelijk is.

Als je je online privacy of anonimiteit belangrijk vindt, dan help je jezelf door gebruik te maken van de browsers Brave, LibreWolf of Tor. Al helemaal als je dat doet in combinatie met een VPN-verbinding. Maar misschien zie je zo’n overstap niet zitten omdat je verknocht bent aan je eigen browser.

Daarom stellen we een aantal extensies voor die je privacy binnen je eigen browser beter beschermen. Alle browserextensies werken samen met Firefox, Edge en Chrome en meestal ook met andere op Chromium-geënte browsers, zoals Opera. We leggen eerst kort uit hoe je met browserextensies werkt en gaan vervolgens dieper in op vijf extensies. Je kunt deze gelijktijdig in je browser gebruiken doordat ze grotendeels complementair werken. Maar het is ook mogelijk om er slechts een of twee te installeren. Je maakt je eigen keuze en je kunt een extensie ook op elk moment deactiveren of verwijderen.

Installeren

Voor je aan de slag gaat met browserextensies wil je natuurlijk weten waar je deze vindt en hoe je ze installeert en beheert. We leggen dit in het kort uit op basis van Chrome en Edge. Typ in de adresbalk chrome://extensions of edge://extensions voor een overzicht van de al geïnstalleerde uitbreidingen. Klik op Chrome Web Store of Extensies voor Microsoft Edge ophalen. Wil je vanuit Edge ook toegang tot de talrijke extensies uit de Chrome Web Store? Schakel dan Sta extensie van andere winkels toe in. De Chrome Web Store vind je via https://chromewebstore.google.com.

Zowel bij Microsoft als Google zijn de extensies overzichtelijk gecategoriseerd. Via de zoekbalk kun je ook op naam zoeken. We nemen als voorbeeld Privacy Badger (daarover straks meer), maar ook alle overige hier besproken extensies vind je in de officiële webstores. Druk op de knop Downloaden (Edge) of Toev. aan Chrome en bevestig met Extensie toevoegen. Even later is de extensie geïnstalleerd en vind je deze in het overzicht terug.

Privacy Badger vind je, net als de andere hier besproken extensies, in de (Chrome) webstore.

Beheren

In de werkbalk van je browser staat de knop Extensies. Daarmee krijg je een overzicht van de actieve extensies. Klik op het oogicoon (Edge) of het pinicoon (Chrome) om de knop van de betreffende extensie op de werkbalk zichtbaar te maken. Wil je weten hoeveel systeembronnen (geheugen, cpu en netwerk) een extensie verbruikt, open dan het browsermenu via de knop rechtsboven en kies Meer hulpprogramma’s / (Browser)taakbeheer.

Terug naar het venster voor het extensiebeheer: naast elke geïnstalleerde extensie zie je een schuifknop waarmee je deze snel kunt (de)activeren, evenals de optie (Extensie) Verwijderen om deze te de-installeren. Klik ook op de knop Details. Naast een korte beschrijving en versie-informatie zie je welke machtigingen of rechten de extensie heeft. In zowel Edge als Chrome kun je aangeven of de extensie ook in Incognitomodus/InPrivate actief mag zijn en of deze toegang krijgt tot lokale bestands-url’s. Standaard krijgt de extensie toegang tot alle bezochte websites. Wil je dit niet, kies dan Bij klik(ken), waarbij je de toegang tot elke site zelf moet bevestigen. Je kunt ook kiezen voor Op specifieke sites waarmee je zelf de url van toegestane sites moet invoeren.

Wat betreft onze extensieselectie kun je alle instellingen op de standaardwaarden laten staan. Belangrijk is nog het item Extensieopties (Edge) of Opties voor extensies (Chrome), die je bij sommige extensies aantreft. Hiermee regel je specifieke instellingen.

De beheermodule en het snelmenu voor extensies in Chrome. In Edge is die vergelijkbaar.

De ingebouwde traceringspreventie van Edge stel je minimaal op Gebalanceerd in.

Privacy Badger

De eerste privacy-browserextensie die we toelichten is Privacy Badger. Je weet inmiddels waar je deze kunt vinden en hoe je de extensie activeert en beheert. Privacy Badger is ontwikkeld door de Electronic Frontier Foundation (EFF) en blokkeert allerlei traceermechanismen, ongeacht of ze advertenties tonen. Hoewel je weinig omkijken hebt naar deze extensie, is het toch nuttig de extensie-opties op de vier tabbladen te bekijken. We beperken ons hier tot de interessantste opties die je mogelijk wilt aanpassen.

Op het tabblad Algemene instellingen laat je het liefst alle opties ingeschakeld, behalve de optie Nieuwe volgers leren op basis van uw surfgedrag. Deze functie stond centraal in vorige versies van Privacy Badger, omdat de extensie zo kon voorspellen welke sites je wilde blokkeren. Helaas kan deze functie ook door potentiële aanvallers worden misbruikt, daarom laat je deze misschien liever uitgeschakeld.

De zelflerende functie heeft Privacy Badger standaard uitgeschakeld wegens potentieel misbruik.

Whitelisten

Op het tabblad Uitgeschakelde websites kun je specifieke sites (www.site.nl) of domeinen (*.site.nl) alsnog toestaan. Bij Volgerdomeinen bekijk je een lijst van geblokkeerde domeinen (2164 op het moment van schrijven). Elk van deze domeinen kun je instellen op rood (volledig blokkeren), geel (alleen cookies blokkeren) of groen (toelaten). Je kunt ook specifieke domeinen verwijderen. Standaard wijzigt Privacy Badger socialemedia-knoppen en -widgets door plaatsvervangers die je dan eventueel zelf gebruikt. Je kunt op het tabblad Widgets vervangen ook uitzonderingen toevoegen.

Wanneer je een site bezoekt, geeft Privacy Badger standaard het aantal gedetecteerde en geblokkeerde trackers aan via een teller in de knop. Klik hierop om te weten welke sites achter deze trackers zitten. Ook van hieruit kun je deze instellen op rood, geel of groen.

De traceerdomeinen in deze lijst kun je ook apart afstemmen.

uBlock Origin

uBlock Origin gebruikt lijsten om trackers te blokkeren en is ook effectief in het blokkeren van advertenties. Hoewel er redundantie kan zijn – soms blokkeert elke extensie dezelfde domeinen of sites – verkleint het gebruik van beide de kans op gemiste trackers. Hier kun je testen hoeveel en welke van de circa 135 trackers je browser blokkeert. Je kunt ook kiezen voor een van beide. Je zult merken dat uBlock krachtige opties biedt voor gebruikers die meer controle willen.

Bij een sitebezoek geeft een teller aan hoeveel trackers op de pagina zijn gedetecteerd. Klik hierop voor een pop-upvenster met meer informatie en opties. Druk op de blauwe knop als je uBlock voor de betreffende website wilt uitschakelen. Houd de Ctrl-toets ingedrukt als je dit alleen voor die webpagina wilt doen. Klik op het bliksemicoon om tijdelijk specifieke elementen te verwijderen die storende inhoud bevatten. Via het pipetje kun je zelfs eigen regels definiëren om specifieke elementen permanent te blokkeren, maar dit is behoorlijk geavanceerd. Wanneer je (eventueel meerdere keren) op Meer klikt, verschijnen er extra knoppen om onder meer pop-ups, grote media-elementen, externe lettertypen en JavaScript op die website te blokkeren.

Je kunt per site en zelfs per pagina instellen welke onderdelen je liever blokkeert of verbergt.

Filters

Via de knop Dashboard of (Extensie-)opties kom je in een instellingenvenster met diverse tabbladen. Op het tabblad Filterlijsten geef je aan welke ingebouwde filters je wilt activeren voor het blokkeren van trackers. Helemaal onderaan vind je het item Importeren. Klik hierop en vul per regel de url van een filterlijst in. Honderden lijsten vind je op www.filterlists.com. Gebruik het pijlknopje rechtsboven om te bladeren en de vergrootglas- en filtericoontjes bij de kolomtitels om gerichter te zoeken en te filteren.

Wil je bijvoorbeeld de lijst EasyDutch toevoegen, klik dan op het vergrootglas bij Name, vul EasyDutch in en klik op het infopictogram bij de lijst. Klik vervolgens op View in het deelvenster rechtsonder. Kopieer de bijbehorende url (https://easydutch-ubo.github.io/EasyDutch/EasyDutch.txt) met Ctrl+C en plak deze met Ctrl+V in het invoervenster bij Importeren. Bevestig bovenaan met Wijzigingen toepassen. Als het goed is, verschijnt de lijst nu onderaan, bij Aangepast. Klik op het groene klokicoontje bij de lijst om een update van de lijstinhoud te forceren.

Op het tabblad Vertrouwde websites kun je de url of het domein typen (één per regel) van de website die je wilt toevoegen. Bevestig ook hier met Wijzigingen toepassen: uBlock schakelt zich nu automatisch uit als je die site bezoekt. Er valt nog veel meer in te stellen in uBlock, een uitgebreide handleiding vind je op deze pagina.

De toegevoegde filterlijsten vind je onderaan, inclusief het aantal trackers.

Lees zeker ook: Met de incognitomodus surf je niet ongezien, maar hoe dan wel?

Decentraleyes

Wanneer je een grotere site bezoekt, maakt je browser geregeld verbinding met Content Delivery Networks (CDN’s) om gemeenschappelijke JavaScript-bibliotheken en andere bronnen te laden. Hierdoor kunnen CDN’s je activiteiten volgen. Decentraleyes biedt onder meer populaire Javascript-bibliotheken, zoals jQuery en AngularJS, lokaal en op de achtergrond aan je browser aan, zodat externe servers niet worden gecontacteerd. Dit verhoogt je privacy en verkort de laadtijd van websites. Een teller houdt het aantal onderschepte aanroepen bij. Je kunt dit testen op www.decentraleyes.org/test.

Populaire bibliotheken lokaal opgedist: privacybewuster en sneller.

HTTPS Everywhere

Sommige browsers bieden een optie om al het verkeer standaard via een versleutelde https-verbinding te laten lopen. In Chrome ga je hiervoor naar Instellingen / Privacy en beveiliging, kies Beveiliging en scrol naar Geavanceerd, waar je Altijd beveiligde verbindingen gebruiken inschakelt. Bij het bezoeken van een site die geen https ondersteunt – deze worden steeds zeldzamer – krijg je eerst een waarschuwing.

Als je browser deze optie niet heeft of je wilt geen waarschuwingen zien bij sites zonder https, kun je de extensie HTTPS Everywhere installeren. Deze extensie vereist verder geen configuratie.

HTTPS Everywhere: installeren en klaar.

Cookie AutoDelete

Als het aan Google ligt, zijn traceercookies binnenkort verleden tijd, maar momenteel gebruiken talloze sites ze nog volop. Je kunt browsers als Chrome of Edge zo instellen dat cookies van derden worden geblokkeerd of (in Edge) dat cookies worden gewist bij het afsluiten van de browser. Voor een fijnmaziger cookiebeleid kun je de extensie Cookie AutoDelete installeren.

Telkens wanneer je een webpagina bezoekt, geeft een teller het aantal gedetecteerde cookies aan. Klik hierop om cookies voor deze website of het domein toe te laten (+Whitelist) of bij het afsluiten van de browser te wissen (+Greylist). Via het pijlknopje bij Schoonmaken kun je onderdelen zoals cache en cookies voor het betreffende domein opschonen. Automatisch opruimen staat standaard uitgeschakeld, maar dit kun je eenvoudig inschakelen. Dit zorgt ervoor dat cookies na een instelbare tijd (standaard vijftien seconden) worden verwijderd wanneer je het tabblad sluit. Via Instellingen kun je de tijd aanpassen. Activeer Opschonen inschakelen bij domeinwijziging om cookies van het vorige domein te verwijderen wanneer je op hetzelfde tabblad naar een ander domein surft. Bekijk ook zeker de andere opties. Klik op een vraagteken voor extra informatie.

Cookie AutoDelete biedt de mogelijkheid om cookies zeer fijnmazig te beheren.

Nagenoeg alle adblockers bieden de mogelijkheid om sites te whitelisten, zoals hier bij AdBlock Plus.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.