Bescherm je online privacy met deze browserextensies
Wil je niet dat bedrijven je surfgedrag monitoren en traceren om een profiel op te bouwen? Of voel je je niet comfortabel als je met je browser surft, omdat de bezochte website misschien niet veilig is? Met een gerichte inzet van privacy-extensies bescherm je jezelf online. We laten zien wat er mogelijk is.
Verknocht aan je huidige browser, maar ben je bang dat ie je privacy niet altijd even goed beschermt? Installeer dan (een van) de volgende extensies:
- Privacy Badger
- uBlock Origin
- Decentraleyes
- HTTPS Everywhere
- Cookie AutoDelete
Anoniem surfen? Lees dan dit artikel: Tor Browser: voor als je online privacy je lief is
Als je je online privacy of anonimiteit belangrijk vindt, dan help je jezelf door gebruik te maken van de browsers Brave, LibreWolf of Tor. Al helemaal als je dat doet in combinatie met een VPN-verbinding. Maar misschien zie je zo’n overstap niet zitten omdat je verknocht bent aan je eigen browser.
Daarom stellen we een aantal extensies voor die je privacy binnen je eigen browser beter beschermen. Alle browserextensies werken samen met Firefox, Edge en Chrome en meestal ook met andere op Chromium-geënte browsers, zoals Opera. We leggen eerst kort uit hoe je met browserextensies werkt en gaan vervolgens dieper in op vijf extensies. Je kunt deze gelijktijdig in je browser gebruiken doordat ze grotendeels complementair werken. Maar het is ook mogelijk om er slechts een of twee te installeren. Je maakt je eigen keuze en je kunt een extensie ook op elk moment deactiveren of verwijderen.
Installeren
Voor je aan de slag gaat met browserextensies wil je natuurlijk weten waar je deze vindt en hoe je ze installeert en beheert. We leggen dit in het kort uit op basis van Chrome en Edge. Typ in de adresbalk chrome://extensions of edge://extensions voor een overzicht van de al geïnstalleerde uitbreidingen. Klik op Chrome Web Store of Extensies voor Microsoft Edge ophalen. Wil je vanuit Edge ook toegang tot de talrijke extensies uit de Chrome Web Store? Schakel dan Sta extensie van andere winkels toe in. De Chrome Web Store vind je via https://chromewebstore.google.com.
Zowel bij Microsoft als Google zijn de extensies overzichtelijk gecategoriseerd. Via de zoekbalk kun je ook op naam zoeken. We nemen als voorbeeld Privacy Badger (daarover straks meer), maar ook alle overige hier besproken extensies vind je in de officiële webstores. Druk op de knop Downloaden (Edge) of Toev. aan Chrome en bevestig met Extensie toevoegen. Even later is de extensie geïnstalleerd en vind je deze in het overzicht terug.
Beheren
In de werkbalk van je browser staat de knop Extensies. Daarmee krijg je een overzicht van de actieve extensies. Klik op het oogicoon (Edge) of het pinicoon (Chrome) om de knop van de betreffende extensie op de werkbalk zichtbaar te maken. Wil je weten hoeveel systeembronnen (geheugen, cpu en netwerk) een extensie verbruikt, open dan het browsermenu via de knop rechtsboven en kies Meer hulpprogramma’s / (Browser)taakbeheer.
Terug naar het venster voor het extensiebeheer: naast elke geïnstalleerde extensie zie je een schuifknop waarmee je deze snel kunt (de)activeren, evenals de optie (Extensie) Verwijderen om deze te de-installeren. Klik ook op de knop Details. Naast een korte beschrijving en versie-informatie zie je welke machtigingen of rechten de extensie heeft. In zowel Edge als Chrome kun je aangeven of de extensie ook in Incognitomodus/InPrivate actief mag zijn en of deze toegang krijgt tot lokale bestands-url’s. Standaard krijgt de extensie toegang tot alle bezochte websites. Wil je dit niet, kies dan Bij klik(ken), waarbij je de toegang tot elke site zelf moet bevestigen. Je kunt ook kiezen voor Op specifieke sites waarmee je zelf de url van toegestane sites moet invoeren.
Wat betreft onze extensieselectie kun je alle instellingen op de standaardwaarden laten staan. Belangrijk is nog het item Extensieopties (Edge) of Opties voor extensies (Chrome), die je bij sommige extensies aantreft. Hiermee regel je specifieke instellingen.
Browserinstellingen Het installeren van browserextensies betekent niet dat je de ingebouwde privacy-opties van je browser mag negeren. Het instellen van je browser hoort zelfs de eerste stap te zijn. Voor privacy open je bij Chrome Instellingen / Privacy en beveiliging, en bij Edge Instellingen / Privacy, zoeken en services. Hoewel het te ver voert om hier alle opties te bespreken, raden we aan alle onderdelen zelf goed door te nemen. Bekijk in Chrome zeker de opties van de Privacygids en stel bij Edge de Traceringspreventie minimaal in op Gebalanceerd, en bij voorkeur zelfs op Strikt. Bij Uitzonderingen kun je zelf sites toevoegen die nog trackers mogen gebruiken.
Nummer één als het gaat om privacy
Zet een schuifje voor je webcam
Privacy Badger
De eerste privacy-browserextensie die we toelichten is Privacy Badger. Je weet inmiddels waar je deze kunt vinden en hoe je de extensie activeert en beheert. Privacy Badger is ontwikkeld door de Electronic Frontier Foundation (EFF) en blokkeert allerlei traceermechanismen, ongeacht of ze advertenties tonen. Hoewel je weinig omkijken hebt naar deze extensie, is het toch nuttig de extensie-opties op de vier tabbladen te bekijken. We beperken ons hier tot de interessantste opties die je mogelijk wilt aanpassen.
Op het tabblad Algemene instellingen laat je het liefst alle opties ingeschakeld, behalve de optie Nieuwe volgers leren op basis van uw surfgedrag. Deze functie stond centraal in vorige versies van Privacy Badger, omdat de extensie zo kon voorspellen welke sites je wilde blokkeren. Helaas kan deze functie ook door potentiële aanvallers worden misbruikt, daarom laat je deze misschien liever uitgeschakeld.
Whitelisten
Op het tabblad Uitgeschakelde websites kun je specifieke sites (www.site.nl) of domeinen (*.site.nl) alsnog toestaan. Bij Volgerdomeinen bekijk je een lijst van geblokkeerde domeinen (2164 op het moment van schrijven). Elk van deze domeinen kun je instellen op rood (volledig blokkeren), geel (alleen cookies blokkeren) of groen (toelaten). Je kunt ook specifieke domeinen verwijderen. Standaard wijzigt Privacy Badger socialemedia-knoppen en -widgets door plaatsvervangers die je dan eventueel zelf gebruikt. Je kunt op het tabblad Widgets vervangen ook uitzonderingen toevoegen.
Wanneer je een site bezoekt, geeft Privacy Badger standaard het aantal gedetecteerde en geblokkeerde trackers aan via een teller in de knop. Klik hierop om te weten welke sites achter deze trackers zitten. Ook van hieruit kun je deze instellen op rood, geel of groen.
uBlock Origin
uBlock Origin gebruikt lijsten om trackers te blokkeren en is ook effectief in het blokkeren van advertenties. Hoewel er redundantie kan zijn – soms blokkeert elke extensie dezelfde domeinen of sites – verkleint het gebruik van beide de kans op gemiste trackers. Hier kun je testen hoeveel en welke van de circa 135 trackers je browser blokkeert. Je kunt ook kiezen voor een van beide. Je zult merken dat uBlock krachtige opties biedt voor gebruikers die meer controle willen.
Bij een sitebezoek geeft een teller aan hoeveel trackers op de pagina zijn gedetecteerd. Klik hierop voor een pop-upvenster met meer informatie en opties. Druk op de blauwe knop als je uBlock voor de betreffende website wilt uitschakelen. Houd de Ctrl-toets ingedrukt als je dit alleen voor die webpagina wilt doen. Klik op het bliksemicoon om tijdelijk specifieke elementen te verwijderen die storende inhoud bevatten. Via het pipetje kun je zelfs eigen regels definiëren om specifieke elementen permanent te blokkeren, maar dit is behoorlijk geavanceerd. Wanneer je (eventueel meerdere keren) op Meer klikt, verschijnen er extra knoppen om onder meer pop-ups, grote media-elementen, externe lettertypen en JavaScript op die website te blokkeren.
Filters
Via de knop Dashboard of (Extensie-)opties kom je in een instellingenvenster met diverse tabbladen. Op het tabblad Filterlijsten geef je aan welke ingebouwde filters je wilt activeren voor het blokkeren van trackers. Helemaal onderaan vind je het item Importeren. Klik hierop en vul per regel de url van een filterlijst in. Honderden lijsten vind je op www.filterlists.com. Gebruik het pijlknopje rechtsboven om te bladeren en de vergrootglas- en filtericoontjes bij de kolomtitels om gerichter te zoeken en te filteren.
Wil je bijvoorbeeld de lijst EasyDutch toevoegen, klik dan op het vergrootglas bij Name, vul EasyDutch in en klik op het infopictogram bij de lijst. Klik vervolgens op View in het deelvenster rechtsonder. Kopieer de bijbehorende url (https://easydutch-ubo.github.io/EasyDutch/EasyDutch.txt) met Ctrl+C en plak deze met Ctrl+V in het invoervenster bij Importeren. Bevestig bovenaan met Wijzigingen toepassen. Als het goed is, verschijnt de lijst nu onderaan, bij Aangepast. Klik op het groene klokicoontje bij de lijst om een update van de lijstinhoud te forceren.
Op het tabblad Vertrouwde websites kun je de url of het domein typen (één per regel) van de website die je wilt toevoegen. Bevestig ook hier met Wijzigingen toepassen: uBlock schakelt zich nu automatisch uit als je die site bezoekt. Er valt nog veel meer in te stellen in uBlock, een uitgebreide handleiding vind je op deze pagina.
Lees zeker ook: Met de incognitomodus surf je niet ongezien, maar hoe dan wel?
Decentraleyes
Wanneer je een grotere site bezoekt, maakt je browser geregeld verbinding met Content Delivery Networks (CDN’s) om gemeenschappelijke JavaScript-bibliotheken en andere bronnen te laden. Hierdoor kunnen CDN’s je activiteiten volgen. Decentraleyes biedt onder meer populaire Javascript-bibliotheken, zoals jQuery en AngularJS, lokaal en op de achtergrond aan je browser aan, zodat externe servers niet worden gecontacteerd. Dit verhoogt je privacy en verkort de laadtijd van websites. Een teller houdt het aantal onderschepte aanroepen bij. Je kunt dit testen op www.decentraleyes.org/test.
HTTPS Everywhere
Sommige browsers bieden een optie om al het verkeer standaard via een versleutelde https-verbinding te laten lopen. In Chrome ga je hiervoor naar Instellingen / Privacy en beveiliging, kies Beveiliging en scrol naar Geavanceerd, waar je Altijd beveiligde verbindingen gebruiken inschakelt. Bij het bezoeken van een site die geen https ondersteunt – deze worden steeds zeldzamer – krijg je eerst een waarschuwing.
Als je browser deze optie niet heeft of je wilt geen waarschuwingen zien bij sites zonder https, kun je de extensie HTTPS Everywhere installeren. Deze extensie vereist verder geen configuratie.
Volgen is niet altijd verkeerd
Plak of hang er een tracker op of aan
Cookie AutoDelete
Als het aan Google ligt, zijn traceercookies binnenkort verleden tijd, maar momenteel gebruiken talloze sites ze nog volop. Je kunt browsers als Chrome of Edge zo instellen dat cookies van derden worden geblokkeerd of (in Edge) dat cookies worden gewist bij het afsluiten van de browser. Voor een fijnmaziger cookiebeleid kun je de extensie Cookie AutoDelete installeren.
Telkens wanneer je een webpagina bezoekt, geeft een teller het aantal gedetecteerde cookies aan. Klik hierop om cookies voor deze website of het domein toe te laten (+Whitelist) of bij het afsluiten van de browser te wissen (+Greylist). Via het pijlknopje bij Schoonmaken kun je onderdelen zoals cache en cookies voor het betreffende domein opschonen. Automatisch opruimen staat standaard uitgeschakeld, maar dit kun je eenvoudig inschakelen. Dit zorgt ervoor dat cookies na een instelbare tijd (standaard vijftien seconden) worden verwijderd wanneer je het tabblad sluit. Via Instellingen kun je de tijd aanpassen. Activeer Opschonen inschakelen bij domeinwijziging om cookies van het vorige domein te verwijderen wanneer je op hetzelfde tabblad naar een ander domein surft. Bekijk ook zeker de andere opties. Klik op een vraagteken voor extra informatie.
Whitelist Wanneer je advertenties blokkeert, bijvoorbeeld met uBlock Origin, kan een site je verzoeken de adblocker uit te zetten of de site aan de uitzonderingslijst toe te voegen. Doe je dit niet, dan krijg je beperkte of geen sitecontent te zien. Dit doen ze omdat hun inkomsten afhangen van het aantal getoonde of aangeklikte advertenties. Je weet inmiddels hoe je dit doet bij zowel Privacy Badger als uBlock Origin, maar ook andere advertentieblokkers laten je toe sites aan de whitelist toe te voegen, zoals AdBlock Plus, Adguard en Ghostery.
