ID.nl logo
Geen cookies meer?! Dit is de stand van zaken
© Faithie
Huis

Geen cookies meer?! Dit is de stand van zaken

Het einde van de volgcookie lijkt nu dan toch echt nabij. Het bestandje dat jouw internetgedrag nauwlettend in de gaten houdt, wordt binnenkort uitgefaseerd in de grootste browsers. Daarmee komt hopelijk een einde aan veel privacyklachten, maar het verdwijnen van de cookie heeft ook impact op ons internetgedrag. Wat voor internet krijgen we er straks voor terug? We zetten het op een rij.

Hoe staat het ervoor met de volgcookie? Wanneer verdwijnt de cookiemuur? Wat is de privacy sandbox van Google?

Het antwoord op deze vragen lees je in dit artikel.

Lees ook: Cookies verwijderen op je Android smartphone

De internetcookie was ooit onschuldig bedoeld. Hij werd bedacht door programmeur Lou Montulli, die in de jaren 90 de browser Netscape ontwikkelde. De naam was gebaseerd op ‘magic cookie’, een term die programmeurs gebruiken voor data die tussen twee programma’s wordt verstuurd zonder te worden veranderd. Voor programmeurs handig om te zien of een app gegevens kan verwerken zonder ze aan te tasten, maar Montulli bedacht dat het ook voor websites handig was om ze onderling met zo’n bestand te laten communiceren.

Websites konden met Netscape zo’n cookie op je computer achterlaten, en daarmee werd aan de browser verteld of je bijvoorbeeld al was ingelogd. Een cookie helpt websitebeheerders ook om bij te houden hoeveel mensen een pagina hebben bezocht.

Ineens konden sites simpele informatie over jou onthouden. Hartstikke efficiënt, en dus duurde het niet lang meer tot Internet Explorer het bestandje ook ging gebruiken. Zodoende werd het integraal onderdeel van het moderne internet. Op dit moment is er geen enkele browser die geen cookies gebruikt, en bovendien hebben websites vaak een paar cookies nodig om überhaupt te functioneren.

Niet veel later ontdekten ook de adverteerders dat zij cookies konden gebruiken om het internetgebruik van gebruikers in de gaten te houden. Via die bestandjes zagen ze ineens welke websites je zoal had bezocht. Kwam je op een site van een koptelefoonfabrikant? Dan konden websites jou vervolgens advertenties voor koptelefoons laten zien, in de hoop dat je daar sneller op zou klikken.

Niet iedere cookie is foute boel. Essentiële cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat websites onthouden dat je bent ingelogd.

Cookies misbruikt voor Trump en Brexit

De inzage in onze privélevens werd steeds groter. Facebook gebruikte speciale pixels om cookies op je apparaten te zetten en zo je surfgedrag aan je profiel te koppelen. Had je geen Facebook-account? Geen probleem, dan stelde het sociale netwerk gewoon een geheim schaduw-account voor je samen om je toch te kunnen tracken.

Een persoonsgerichte advertentie is één ding, maar die dataverzameling via cookies begon steeds sinistere vormen aan te nemen. Het databedrijf Cambridge Analytica gebruikte bijvoorbeeld de reclamedata van Facebook om psychologische profielen van gebruikers op te stellen, en daarbij te kijken wie het meest vatbaar is voor bepaalde reclames. Dit werd vervolgens ingezet om politieke reclame te maken voor Donald Trump en de Brexit.

De Europese Unie deed een poging om het cookiegebruik aan banden te leggen met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), ook wel de privacywet genoemd. Websites mochten nog steeds essentiële cookies op je computer plaatsen, bijvoorbeeld om de inloggegevens van een account te onthouden, maar voor optionele (tracking)cookies moest voortaan bij een bezoek toestemming worden gevraagd. Dat is de reden waarom je nu op veel sites zo’n toestemmingsformulier krijgt voorgeschoteld bij een eerste bezoek.

Echt handig is dat formulier alleen niet. Websiteontwerpers doen hun best om de afwijs-knop zo onduidelijk mogelijk te maken, in de hoop dat je dan toch maar moedeloos op ‘accepteer’ drukt. En als je een website op je telefoon, tablet en laptop bezoekt, moet je steeds weer iets met dat cookiescherm voordat je binnen bent.

Browsermakers probeerden de grootste privacyschendingen door cookies te bemoeilijken, maar daarbij ontstond een kat-en-muisspel: steeds als er een vorm van misbruik werd geblokkeerd, gingen reclamemakers op zoek naar nieuwe manieren om die blokkade te omzeilen.

©Brad Pict - stock.adobe.com

Met de GDPR (in Nederland AVG) probeerde de Europese Unie om het cookiegebruik aan banden te leggen.

De grootste browsers van dit moment

Statcounter houdt bij welke browsers het populairst zijn. Dit waren in januari 2024 de vijf grootste spelers:

  1. Google Chrome (64,41%)

  2. Apple Safari (18,82%)

  3. Microsoft Edge (5,36%)

  4. Mozilla Firefox (3,3%)

  5. Samsung Internet (2,55%)

Google maakt volgcookies irrelevant

Al deze problemen hoopt Google op te lossen door volgcookies in Chrome uit te faseren. In de browser mogen websites binnenkort alleen nog maar essentiële cookiebestanden plaatsen die nodig zijn om een website te laten functioneren. Alle andere cookies, ook wel bekend als ‘cookies van derden’, worden in het webprogramma geblokkeerd.

Met het verbod in Chrome verdwijnen cookies niet meteen helemaal, maar in de praktijk worden ze nutteloos en zullen adverteerders er nog maar amper gebruik van maken. Chrome is namelijk een gigantisch grote speler op de browsermarkt: uit recente statistieken van marktbureau Statcounter blijkt dat twee derde van alle internetters Chrome gebruikt. Webbrowser Safari is met een kleine twintig procent de nummer twee, maar de diepgewortelde integratie met adblockers zorgt ervoor dat veel Safari-gebruikers al geen cookies meer accepteren.

En de nummer drie, met vijf procent, Edge? Die draait op de achtergrond stiekem op Googles systemen. De cookie wordt straks dus alleen nog maar interessant voor een heel klein percentage browsers dat die bestandjes nog toelaat; voor adverteerders een verwaarloosbare markt.

Google pakt het groots aan door de optionele cookies met heel iets anders te vervangen: de zogeheten ‘Privacy Sandbox’. Hierin komen al je persoonsgebonden gegevens terecht, zoals sites die je bezoekt. Adverteerders kunnen dan met de privacy sandbox verbinden om persoonsgerichte reclame te maken, maar zij krijgen je privédata niet in handen. Google is een soort tussenpersoon die je gegevens in beheer houdt.

Reclamemakers kunnen Google vragen om reclame aan bepaalde soorten personen te laten zien.

Geld waard voor Google

Voor Google is dat een slimme deal, want zij krijgen ineens veel meer grip op de reclamemarkt. Bij cookies konden bedrijven nog buiten Google om reclame maken, maar nu moet alles via hun privacy sandbox.

Ook voor gebruikers is het goed nieuws: je kunt straks in Chrome zelf instellen hoe de privacy sandbox met jouw data omgaat. Wil je niet dat reclamemakers persoonsgericht bij je kunnen adverteren? Dan zet je straks simpelweg de knop uit zodat niemand ooit die mogelijkheid heeft.

Kort gezegd: zodra Google het cookieverbod doorvoert, gaan we naar een internet zonder eindeloze cookiemuren als je websites bezoekt. Je hebt nog maar één pagina in de instelling van je browser waarin je kiest of reclamebedrijven jouw surfgedrag mogen inzien. In andere browsers zul je in de maanden erna wellicht soms nog op cookies stuiten, maar de verwachting is dat ze ook daar langzaam maar zeker zullen verdwijnen.

Verstopt in de instellingen van Chrome en browsers die draaien op Chromium, zit al een optie om cookies van derden te blokkeren.

De vraag is wanneer

De vraag is dan nog: wanneer? En dat is een lastige: de privacy sandbox werd al jaren geleden aangekondigd, toen voor medio 2023. Die datum ging voorbij zonder dat het systeem de norm werd. Inmiddels is de deadline naar eind 2024 verschoven, in de hoop dat die wel wordt gehaald.

Google lijkt de boel al op orde te hebben, maar reclamebedrijven zeggen dat ze langer de tijd nodig hebben om zich voor te bereiden op de overstap. Deels zal dat waar zijn: het systeem waar hun gehele business op draait verdwijnt en ze moeten over naar iets anders, wat geheid een complexe kwestie is. Maar het lijkt er ook op dat adverteerders blijven aansturen op zo veel mogelijk uitstel, zodat ze langer de oudere, wellicht meer lucratieve cookie kunnen blijven gebruiken.

Google moet luisteren naar die zorgen, want marktwaakhonden houden het bedrijf nauwlettend in de gaten. Zij zien ook dat Google een groot deel van de advertentiemarkt naar zichzelf toetrekt door alle bedrijven te verplichten hun privacy sandbox te gebruiken. Er wordt gevreesd voor oneerlijke concurrentie, want Google is zelf ook een reclamebedrijf dat veel nauwere banden met zichzelf kan onderhouden.

Bovendien bestaat er een kans dat bijna niemand bedrijven toestemming zal geven om hun gegevens te gebruiken voor reclames. Is dat het geval, dan kan de markt voor persoonsgerichte reclame compleet instorten.

Dat kan erg zijn voor bedrijven, maar voor ons? Wij krijgen er straks hopelijk een internet zonder cookiemuren voor terug. Of het ook echt privacyvriendelijker is? Dat is een tweede vraag. Je gegevens worden immers nog steeds verzameld, maar straks door nog maar één groot bedrijf. Hopelijk is het dan echt zo makkelijk om de dataverzameling uit te schakelen als Google op dit moment belooft.

©Andrey Popov

Het lijkt erop dat reclamebedrijven en adverteerders geen haast maken met het uitfaseren van volgcookies.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Chromebook start niet meer op? Probeer deze oplossingen
© ID.nl
Huis

Chromebook start niet meer op? Probeer deze oplossingen

Je klapt je Chromebook open, drukt op de knop en… niets. Het scherm blijft zwart en er brandt geen enkel lampje. Geen paniek! Voordat je naar de winkel rent voor een nieuwe laptop, zijn er een paar simpele trucs die je zelf kunt proberen om hem weer tot leven te wekken. Vaak is het probleem minder ernstig dan het lijkt.

Chromebooks zijn razend populair vanwege hun snelheid, lange accuduur en lage prijs. Hoewel het besturingssysteem (ChromeOS) heel stabiel is, kan de hardware soms even haperen. Geeft je Chromebook geen teken van leven meer? Loop dan dit stappenplan door.

Lees ook: Chromebook en Chromebook Plus: dit zijn de verschillen

Begin met loskoppelen

Hardware kan soms in de war raken door een aangesloten accessoire dat een storing of kortsluiting veroorzaakt. De eerste stap is daarom simpelweg het loshalen van alles dat aan je Chromebook hangt. Verwijder de oplader, maar haal ook eventuele usb-sticks, muizen, externe harde schijven en dongels eruit. Vergeet hierbij niet om ook eventuele geheugenkaartjes en je koptelefoon te verwijderen. Probeer de Chromebook nu opnieuw aan te zetten. Start hij op? Dan veroorzaakte een van je randapparaten waarschijnlijk het conflict. Sluit ze daarna één voor één weer aan om de boosdoener te vinden.

De geheime toetscombinatie

Dit is de stap die in veel handleidingen ontbreekt, maar het vaakst werkt bij Chromebooks die 'dood' lijken. Je voert hiermee een zogenoemde 'Hard Reset' uit van de hardware-controller. Dit werkt anders dan bij een Windows-laptop. Zorg dat de Chromebook uit staat en houd de Verversen-toets ingedrukt; dit is de toets met het rondje en de pijl, die je meestal boven de cijfertoetsen 3 of 4 vindt. Terwijl je deze vasthoudt, druk je kort op de Aan/Uit-knop. Laat de Verversen-toets pas los zodra de Chromebook teken van leven geeft. Heb je een tablet-model zonder vast toetsenbord? Druk dan de knop voor 'Volume Omhoog' en de Aan/Uit-knop tegelijkertijd in voor minstens tien seconden.

Controleer de stroom en heb geduld

Als de reset niets uithaalt, kan de accu volledig leeg of zelfs 'diep ontladen' zijn. Sluit de originele lader aan en controleer of het led-lampje aan de zijkant gaat branden. Oranje betekent meestal dat hij oplaadt, wit of groen dat hij vol is. Brandt er geen lampje? Probeer dan een ander stopcontact of, als je die hebt, een andere usb-c-lader van bijvoorbeeld een telefoon. Belangrijk is dat je geduld hebt: als een accu extreem leeg is, kan het tot wel dertig minuten duren voordat het apparaat genoeg stroom heeft om zelfs maar een lampje te laten branden. Laat hem dus even rustig aan de lader liggen. Kijk tot slot ook kritisch in de oplaadpoort. Als hier veel stof in zit, maakt de lader geen contact. Blaas dit voorzichtig weg met perslucht of peuter het er heel voorzichtig uit met een plastic tandenstoker. Belangrijk: gebruik hiervoor nooit een paperclip of een ander metalen voorwerpen!

©ID.nl

Is het scherm misschien het probleem?

Soms staat de Chromebook wel aan, maar zie je het simpelweg niet. Het klinkt flauw, maar het kan gebeuren dat de helderheid per ongeluk naar nul is gedraaid. Druk daarom een paar keer op de toets voor hogere helderheid (het grote zonnetje). Hoor je de ventilator wel blazen of zie je lampjes branden, maar blijft het beeld zwart? Sluit de Chromebook dan eens aan op een televisie of monitor via een HDMI-kabel of usb-kabel. Heb je daar wel beeld, dan is helaas je beeldscherm defect.

Tip:
Gebruik je een hoesje met magneten of heb je een magnetisch horlogebandje? Houd die weg bij de Chromebook. Soms raakt de sensor in de war en 'denkt' de laptop dat hij dichtgeklapt is, waardoor het scherm zwart blijft.

ChromeOS herstellen

Start de Chromebook wel op, maar krijg je direct de melding 'Chrome OS ontbreekt of is beschadigd'? Dan is de software corrupt geraakt. Je hebt in dat geval een andere computer en een usb-stick van minimaal 8GB nodig. Via Google kun je de Chromebook Recovery Utility downloaden om een herstel-stick te maken. Hiermee installeer je het systeem opnieuw. Houd er wel rekening mee dat je hiermee alle bestanden die lokaal op de harde schijf staan wist.

©ID.nl

Wanneer is een Powerwash nuttig?

Vaak wordt een 'Powerwash' genoemd als oplossing voor problemen, maar dit is eigenlijk alleen relevant als de Chromebook nog wel opstart. Een Powerwash is een fabrieksreset die handig is als het apparaat traag is, vastloopt of softwarefouten vertoont. Krijg je hem met bovenstaande tips weer aan de praat, maar loopt hij daarna direct vast? Dan is zo'n Powerwash wél een goed idee om met een schone lei te beginnen. Doet hij het weer? Check dan direct de gezondheid. Open de app 'Diagnose' (standaard geïnstalleerd op elke Chromebook) om de batterijstatus en het geheugen te testen. Zo zie je meteen of de accu aan vervanging toe is.

Zo voer je een Powerwash uit

Wil je de Chromebook terugzetten naar de fabrieksinstellingen? Log dan eerst uit zodat je in het algemene inlogscherm terechtkomt. Druk vervolgens tegelijkertijd de toetsen Ctrl, Alt, Shift en de letter R in. Er verschijnt nu een venster waarin je kiest voor 'Opnieuw instellen' of 'Restart'. De Chromebook zal opnieuw opstarten, waarna je bevestigt dat je een Powerwash wilt uitvoeren. Na deze reset log je weer in met je Google-account en worden je apps en instellingen automatisch teruggezet. Let op: bestanden in de map 'Downloads' ben je hierdoor wel kwijt.

Alles geprobeerd?

Heb je de lader gecheckt, de toetscombinaties geprobeerd en het apparaat langdurig aan de stroom gehangen, maar blijft hij niets doen? Dan is waarschijnlijk de accu of het moederbord defect. Valt het apparaat nog binnen de garantie, neem dan contact op met de winkel. Ga niet zelf schroeven, want dan vervalt je recht op garantie. Is het apparaat al wat ouder, dan zijn de reparatiekosten vaak hoger dan de waarde van de laptop en is het waarschijnlijk slimmer om uit te kijken naar een vervanger.


Nieuwe Chromebook kopen? Dit zijn de 5 beste opties van 2025

Acer Chromebook Plus 515: Acer is al jaren heer en meester in de categorie 'gewoon goed' en deze 515-serie bewijst dat opnieuw. Het is met zijn ruime 15,6 inch Full-HD scherm en vlotte processor de ideale laptop voor op de keukentafel. Hij is misschien niet het dunste model op de markt, maar hij is wel ontzettend degelijk en biedt simpelweg de beste specificaties voor een scherpe prijs.

Lenovo IdeaPad Flex 5i Chromebook: Zoek je meer flexibiliteit, dan is deze 'convertible' een uitstekende keuze. Dankzij het slimme scharnier klap je het scherm volledig om tot een tablet of zet je hem in de 'tent-stand' om films te kijken. Lenovo staat bovendien bekend om zijn heerlijke toetsenborden, waardoor je op dit apparaat ook comfortabel langere teksten tikt.

Lenovo IdeaPad Slim 3 Chromebook: Voor wie niet de hoofdprijs wil betalen, is de Slim 3 in december 2025 nog altijd de koning van het budgetsegment. Verwacht geen snelheidsmonster voor zware videobewerking, maar voor Netflix, e-mail en schoolwerk is hij perfect. Het is een lichte 14-inch laptop die, ondanks het lage prijskaartje, toch stevig aanvoelt en een prima accuduur heeft.

Asus Chromebook Plus CX34: Deze laptop ziet er met zijn strakke behuizing niet alleen modern uit, hij kan ook tegen een stootje. Asus test zijn laptops vaak volgens strenge militaire standaarden, wat de CX34 heel betrouwbaar maakt. Daarnaast heeft hij opvallend veel aansluitingen, zodat je zelden met losse verloopstekkertjes of dongels in de weer hoeft.

Acer Chromebook Plus Spin 514: Hoewel het toetsenbord vast zit, kun je het scherm dankzij het 360-graden scharnier volledig omklappen tot een (dikke) tablet. Bovendien is dit een Chromebook Plus: hij is dus gegarandeerd twee keer zo snel als een standaard Chromebook, heeft slimme AI-functies en een betere webcam. Met zijn scherpe 14-inch scherm (met extra werkruimte door de 16:10 verhouding) is dit een razendsnelle alleskunner voor zowel werk als entertainment.

▼ Volgende artikel
Samsung komt in 2026 met nieuwe tv's met Micro-RGB-schermen
Huis

Samsung komt in 2026 met nieuwe tv's met Micro-RGB-schermen

Samsung gaat in 2026 meer televisies met Micro RGB-schermen uitbrengen. Het nieuwe assortiment omvat modellen van 55, 65, 75, 85, 100 en 115 inch. De nieuwe serie introduceert de volgende evolutie van Samsungs Micro RGB-schermtechnologie en zet volgens het bedrijf een nieuwe standaard voor premium kijkervaringen thuis.

"Met de nieuwste technologie van Samsung levert ons Micro RGB-portfolio levendige kleuren en helderheid die bij films, sport en tv-programma's zorgen voor een levensechter en meeslepender beeld", aldus Hun Lee, Executive Vice President van de Visual Display (VD) Business bij Samsung Electronics. "We breiden het assortiment voor 2026 uit met een nieuwe premiumcategorie met voor elke moderne woonruimte een geschikt formaat, terwijl onze hoogste beeldnormen gehandhaafd blijven."

Consumenten willen volgens Samsung steeds vaker televisies met een betere beeldkwaliteit, wat een belangrijke reden is waarom veel kijkers upgraden naar duurdere modellen. Elk Micro RGB-model maakt gebruik van een geavanceerde schermarchitectuur die gericht is op technische precisie en hoogwaardige beeldprestaties, of het nu in een grote woonruimte staat of als premium scherm in een kleinere ruimte dient.

De nieuwe Micro RGB-technologie bouwt voort op het 115-inch model dat eerder in 2025 werd geïntroduceerd. De technologie maakt gebruik van rode, groene en blauwe LED's van minder dan 100 µm die elk onafhankelijk van elkaar licht uitstralen. Deze schermarchitectuur maakt nauwkeurige lichtregeling en verbeterde kleurnauwkeurigheid mogelijk.

Motion enhancer en upscaling

De tv's zijn uitgerust met verbeterde beeldverwerkingstechnologieën zoals 4K AI Upscaling Pro en AI Motion Enhancer Pro, die helderheid verfijnen en bewegingen vloeiender maken. De Micro RGB AI Engine Pro is voorzien van een AI-chipset die per frame nauwkeurigere helderheid en realisme mogelijk maakt. De technologie Micro RGB Precision Color 100 heeft een VDE-certificering en haalt volgens Samsung 100% van het BT.2020-kleurenpalet.

Verder beschikken de modellen over de verbeterde Vision AI Companion, een multi-agent platform dat op een groot taalmodel (LLM) gestuurde intelligentie en natuurlijke gesprekken via Bixby combineert. Dit maakt functies mogelijk zoals gespreksgericht zoeken en interactieve Q&A. Samsungs Glare Free-technologie minimaliseert reflecties voor betere kleuren en contrast in verschillende lichtomstandigheden.

De audiofuncties omvatten Dolby Atmos voor multidimensionaal geluid, Adaptive Sound Pro voor geoptimaliseerde helderheid en Q-Symphony, dat TV-luidsprekers verbindt met compatibele Samsung-apparaten. Alle Samsung-tv's van 2026 zijn ook voorzien van Eclipsa Audio, een nieuw ruimtelijk geluidssysteem voor 3D-audio.

Samsung zal zijn nieuwe Micro RGB-assortiment presenteren op CES 2026, die van 6 tot en met 9 januari plaatsvindt in Las Vegas.