Het einde van de volgcookie lijkt nu dan toch echt nabij. Het bestandje dat jouw internetgedrag nauwlettend in de gaten houdt, wordt binnenkort uitgefaseerd in de grootste browsers. Daarmee komt hopelijk een einde aan veel privacyklachten, maar het verdwijnen van de cookie heeft ook impact op ons internetgedrag. Wat voor internet krijgen we er straks voor terug? We zetten het op een rij.

De internetcookie was ooit onschuldig bedoeld. Hij werd bedacht door programmeur Lou Montulli, die in de jaren 90 de browser Netscape ontwikkelde. De naam was gebaseerd op ‘magic cookie’, een term die programmeurs gebruiken voor data die tussen twee programma’s wordt verstuurd zonder te worden veranderd. Voor programmeurs handig om te zien of een app gegevens kan verwerken zonder ze aan te tasten, maar Montulli bedacht dat het ook voor websites handig was om ze onderling met zo’n bestand te laten communiceren.

Websites konden met Netscape zo’n cookie op je computer achterlaten, en daarmee werd aan de browser verteld of je bijvoorbeeld al was ingelogd. Een cookie helpt websitebeheerders ook om bij te houden hoeveel mensen een pagina hebben bezocht.

Ineens konden sites simpele informatie over jou onthouden. Hartstikke efficiënt, en dus duurde het niet lang meer tot Internet Explorer het bestandje ook ging gebruiken. Zodoende werd het integraal onderdeel van het moderne internet. Op dit moment is er geen enkele browser die geen cookies gebruikt, en bovendien hebben websites vaak een paar cookies nodig om überhaupt te functioneren.

Niet veel later ontdekten ook de adverteerders dat zij cookies konden gebruiken om het internetgebruik van gebruikers in de gaten te houden. Via die bestandjes zagen ze ineens welke websites je zoal had bezocht. Kwam je op een site van een koptelefoonfabrikant? Dan konden websites jou vervolgens advertenties voor koptelefoons laten zien, in de hoop dat je daar sneller op zou klikken.

Cookies misbruikt voor Trump en Brexit

De inzage in onze privélevens werd steeds groter. Facebook gebruikte speciale pixels om cookies op je apparaten te zetten en zo je surfgedrag aan je profiel te koppelen. Had je geen Facebook-account? Geen probleem, dan stelde het sociale netwerk gewoon een geheim schaduw-account voor je samen om je toch te kunnen tracken.

Een persoonsgerichte advertentie is één ding, maar die dataverzameling via cookies begon steeds sinistere vormen aan te nemen. Het databedrijf Cambridge Analytica gebruikte bijvoorbeeld de reclamedata van Facebook om psychologische profielen van gebruikers op te stellen, en daarbij te kijken wie het meest vatbaar is voor bepaalde reclames. Dit werd vervolgens ingezet om politieke reclame te maken voor Donald Trump en de Brexit.

De Europese Unie deed een poging om het cookiegebruik aan banden te leggen met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), ook wel de privacywet genoemd. Websites mochten nog steeds essentiële cookies op je computer plaatsen, bijvoorbeeld om de inloggegevens van een account te onthouden, maar voor optionele (tracking)cookies moest voortaan bij een bezoek toestemming worden gevraagd. Dat is de reden waarom je nu op veel sites zo’n toestemmingsformulier krijgt voorgeschoteld bij een eerste bezoek.

Echt handig is dat formulier alleen niet. Websiteontwerpers doen hun best om de afwijs-knop zo onduidelijk mogelijk te maken, in de hoop dat je dan toch maar moedeloos op ‘accepteer’ drukt. En als je een website op je telefoon, tablet en laptop bezoekt, moet je steeds weer iets met dat cookiescherm voordat je binnen bent.

Browsermakers probeerden de grootste privacyschendingen door cookies te bemoeilijken, maar daarbij ontstond een kat-en-muisspel: steeds als er een vorm van misbruik werd geblokkeerd, gingen reclamemakers op zoek naar nieuwe manieren om die blokkade te omzeilen.

©Brad Pict - stock.adobe.com

De grootste browsers van dit moment

Statcounter houdt bij welke browsers het populairst zijn. Dit waren in januari 2024 de vijf grootste spelers:

Google maakt volgcookies irrelevant

Al deze problemen hoopt Google op te lossen door volgcookies in Chrome uit te faseren. In de browser mogen websites binnenkort alleen nog maar essentiële cookiebestanden plaatsen die nodig zijn om een website te laten functioneren. Alle andere cookies, ook wel bekend als ‘cookies van derden’, worden in het webprogramma geblokkeerd.

Met het verbod in Chrome verdwijnen cookies niet meteen helemaal, maar in de praktijk worden ze nutteloos en zullen adverteerders er nog maar amper gebruik van maken. Chrome is namelijk een gigantisch grote speler op de browsermarkt: uit recente statistieken van marktbureau Statcounter blijkt dat twee derde van alle internetters Chrome gebruikt. Webbrowser Safari is met een kleine twintig procent de nummer twee, maar de diepgewortelde integratie met adblockers zorgt ervoor dat veel Safari-gebruikers al geen cookies meer accepteren.

En de nummer drie, met vijf procent, Edge? Die draait op de achtergrond stiekem op Googles systemen. De cookie wordt straks dus alleen nog maar interessant voor een heel klein percentage browsers dat die bestandjes nog toelaat; voor adverteerders een verwaarloosbare markt.

Google pakt het groots aan door de optionele cookies met heel iets anders te vervangen: de zogeheten ‘Privacy Sandbox’. Hierin komen al je persoonsgebonden gegevens terecht, zoals sites die je bezoekt. Adverteerders kunnen dan met de privacy sandbox verbinden om persoonsgerichte reclame te maken, maar zij krijgen je privédata niet in handen. Google is een soort tussenpersoon die je gegevens in beheer houdt.

Geld waard voor Google

Voor Google is dat een slimme deal, want zij krijgen ineens veel meer grip op de reclamemarkt. Bij cookies konden bedrijven nog buiten Google om reclame maken, maar nu moet alles via hun privacy sandbox.

Ook voor gebruikers is het goed nieuws: je kunt straks in Chrome zelf instellen hoe de privacy sandbox met jouw data omgaat. Wil je niet dat reclamemakers persoonsgericht bij je kunnen adverteren? Dan zet je straks simpelweg de knop uit zodat niemand ooit die mogelijkheid heeft.

Kort gezegd: zodra Google het cookieverbod doorvoert, gaan we naar een internet zonder eindeloze cookiemuren als je websites bezoekt. Je hebt nog maar één pagina in de instelling van je browser waarin je kiest of reclamebedrijven jouw surfgedrag mogen inzien. In andere browsers zul je in de maanden erna wellicht soms nog op cookies stuiten, maar de verwachting is dat ze ook daar langzaam maar zeker zullen verdwijnen.

De vraag is wanneer

De vraag is dan nog: wanneer? En dat is een lastige: de privacy sandbox werd al jaren geleden aangekondigd, toen voor medio 2023. Die datum ging voorbij zonder dat het systeem de norm werd. Inmiddels is de deadline naar eind 2024 verschoven, in de hoop dat die wel wordt gehaald.

Google lijkt de boel al op orde te hebben, maar reclamebedrijven zeggen dat ze langer de tijd nodig hebben om zich voor te bereiden op de overstap. Deels zal dat waar zijn: het systeem waar hun gehele business op draait verdwijnt en ze moeten over naar iets anders, wat geheid een complexe kwestie is. Maar het lijkt er ook op dat adverteerders blijven aansturen op zo veel mogelijk uitstel, zodat ze langer de oudere, wellicht meer lucratieve cookie kunnen blijven gebruiken.

Google moet luisteren naar die zorgen, want marktwaakhonden houden het bedrijf nauwlettend in de gaten. Zij zien ook dat Google een groot deel van de advertentiemarkt naar zichzelf toetrekt door alle bedrijven te verplichten hun privacy sandbox te gebruiken. Er wordt gevreesd voor oneerlijke concurrentie, want Google is zelf ook een reclamebedrijf dat veel nauwere banden met zichzelf kan onderhouden.

Bovendien bestaat er een kans dat bijna niemand bedrijven toestemming zal geven om hun gegevens te gebruiken voor reclames. Is dat het geval, dan kan de markt voor persoonsgerichte reclame compleet instorten.

Dat kan erg zijn voor bedrijven, maar voor ons? Wij krijgen er straks hopelijk een internet zonder cookiemuren voor terug. Of het ook echt privacyvriendelijker is? Dat is een tweede vraag. Je gegevens worden immers nog steeds verzameld, maar straks door nog maar één groot bedrijf. Hopelijk is het dan echt zo makkelijk om de dataverzameling uit te schakelen als Google op dit moment belooft.

©Andrey Popov

tado° maakt het balanceren van verwarmingssystemen voortaan een kwestie van software. Het merk introduceert de digitale Hydronic Balancing-functie, die zorgt voor een gelijkmatige verdeling van warm water over alle radiatoren in huis. De functie is per 15 december beschikbaar voor alle Europese gebruikers van tado° X-apparaten.

Hydronisch balanceren is een methode om verwarmingssystemen optimaal af te stellen, zodat warmte efficiënt en gelijkmatig wordt verspreid. Waar dat traditioneel handmatig moet worden gedaan - een tijdrovend proces waarbij je het systeem leeg moet laten lopen - automatiseert tado° dit via software en slimme radiatorknoppen.

De nieuwe functie regelt de waterstroom digitaal, zonder dat fysieke aanpassingen nodig zijn. Volgens tado° kunnen gebruikers de tado° X Slimme Radiatorknoppen zelf installeren, waarna het systeem de warmteverdeling automatisch optimaliseert. Dat moet niet alleen leiden tot een constanter binnenklimaat, maar ook tot minder energieverbruik omdat de boiler of warmtepomp efficiënter werkt.Hydronic Balancing is gratis beschikbaar voor wie een tado° Warmtepomp Optimizer X gebruikt in combinatie met een Panasonic AQUAREA-warmtepomp. Andere gebruikers kunnen de functie gebruiken via het tado° AI Assist-abonnement, dat 3,99 euro per maand kost. Het bedrijf werkt nog aan officiële certificering van deze digitale aanpak, die begin 2026 wordt verwacht.

Bekijk alle tado° slimme thermostaten op Kieskeurig.nl

©tado°

Veel problemen in Windows 11 hebben te maken met de wifi-verbinding. En dat is behoorlijk irritant. Geen connectie, wegvallend internet of een tergend trage verbinding? Met dit stappenplan breng je alles weer op volle snelheid.

Foutmeldingen als 'Geen internettoegang', 'Onbekend netwerk' of 'Beperkte toegang' kunnen je tot wanhoop drijven. Volg daarom dit stappenplan in de juiste volgorde.

Je gaat niet zomaar meteen je netwerk resetten als je niet eerst gecontroleerd hebt of je pc in vliegtuigmodus staat of dat het probleem eenvoudig verholpen zou zijn door de pc en de router te herstarten. Zie het als een plan van aanpak waarbij je het hoofd koel houdt. 

Lees ook: 5 redenen waarom je toe bent aan een nieuwe router

Stap 1: Check de vliegtuigstand

Controleer eerst of de wifi werkt op een andere laptop, tablet of smartphone. Heeft ook dat toestel geen verbinding, dan ligt het probleem niet aan je computer. Werkt de wifi op andere apparaten wél, kijk dan of op je pc de vliegtuigmodus per ongeluk is ingeschakeld en of de wifi-adapter aan staat. De vliegtuigmodus schakelt alle draadloze communicatie uit, zoals bluetooth en wifi. Handig in een vliegtuig of om de batterij te sparen, maar uiteraard funest voor je internetverbinding. Klik op het netwerkpictogram in het systeemvak om te zien of de vliegtuigmodus actief is. In datzelfde menu kun je ook controleren of wifi is ingeschakeld.

Stap 2: Start pc en router opnieuw op

Vaak is de oplossing eenvoudiger dan je denkt: herstart zowel je pc als je router. Schakel eerst de computer uit. Haal daarna de stekker van de router uit het stopcontact en wacht dertig seconden. Sluit de router weer aan en zet hem aan. Zodra alle lampjes normaal branden, start je de computer opnieuw op.

©Antonioguillem - stock.adobe.com

Stap 3: Probleemoplossers

Windows heeft ingebouwde probleemoplossers die je helpen bij netwerkstoringen. Open de Instellingen met Windows-toets+I. Daar klik je op Systeem en daarna op Problemen oplossen. Klik op Andere probleemoplossers. In de groep Meest voorkomende zie je de probleemoplosser voor Netwerk en Internet. Klik op Uitvoeren. Er verschijnt een pagina met de melding 'Wij helpen u bij het maken van de verbinding.' De probleemoplosser zoekt naar de oorzaak en stelt een oplossing voor, zoals wifi inschakelen, vliegtuigmodus uitschakelen, de computer opnieuw opstarten of het opnieuw instellen van de netwerkadapter. Volg de aanbevolen stappen en laat de tool je begeleiden. Na het toepassen van de suggesties is de kans groot dat je pc weer verbinding maakt met het draadloze netwerk.

©lalafinaa | Plaifah - stock.adobe.com

Stap 4: Wifi herstellen met nieuwe netwerkverbinding

Een andere manier om een onbetrouwbare wifi-verbinding te herstellen is het netwerk verwijderen en daarna opnieuw toevoegen. Open met Windows-toets+Ide Instellingen en klik op Netwerk en internet. Selecteer Wifi en klik op Bekende netwerken beheren. Selecteer het draadloze netwerk dat het probleem veroorzaakt en klik op de knop Niet onthouden. Vervolgens gebruik je de knop Netwerk toevoegen. Je geeft het nieuwe netwerk een naam en je selecteert een beveiligingstype, bijvoorbeeld WPA2-Personal AES en je voert een wachtwoord in. Vink de optie Automatisch verbinden aan en doe hetzelfde met Verbinding maken, zelfs wanneer dit netwerk niet uitzendt. Klik tot slot op Opslaan. Door van een nieuw netwerk te vertrekken, wis je automatisch verouderde of beschadigde netwerkconfiguraties en maakt Windows een frisse verbinding met het wifi-netwerk.

Stap 5: Netwerk resetten

De probleemoplosser heeft het al gesuggereerd: je kunt de netwerkresetfunctie gebruiken om de netwerkadapters te verwijderen en opnieuw te installeren. Dit is een veelgebruikte oplossing voor de meeste draadloze problemen. Open de Instellingen en ga weer naar Netwerk en internet. Klik onderaan op de pagina op Geavanceerde instellingen om een overzicht van de netwerkadapters te zien. In het gedeelte Meer instellingen klik je op Netwerk opnieuw instellen. Op deze pagina gebruik je de knop Nu opnieuw instellen. Hiermee worden alle netwerkadapters verwijderd en daarna opnieuw geïnstalleerd. Ook de instellingen van andere netwerkonderdelen worden teruggezet naar de standaardwaarden. Na afloop herstart je de pc. Let op: gebruik je VPN-software, dan moet je die opnieuw installeren. Ook moet je daarna handmatig opnieuw verbinding maken met het wifi-netwerk.

Stap 6: Wifi-stuurprogramma verwijderen en opnieuw installeren

Een beschadigd, verouderd of incompatibel wifi-stuurprogramma kan de oorzaak zijn van de draadloze netwerkproblemen. Dit los je op door het stuurprogramma te verwijderen en opnieuw te installeren. Maak voordat je begint een herstelpunt aan (zie kader: Herstelpunt). Mocht er iets misgaan, dan kun je het systeem terugzetten naar een eerdere staat. Typ in het zoekveld van de taakbalk Apparaatbeheer en open het programma. Dubbelklik op Netwerkadapters. Klik met de rechtermuisknop op het wifi-stuurprogramma en selecteer in het contextmenu de opdracht Apparaat verwijderen. Bevestig deze opdracht in het pop-upvenster. Start de computer opnieuw. Windows zoekt automatisch naar de opgeslagen drivers op het systeem en zal die ook meteen installeren. Maak opnieuw verbinding met wifi en kijk of er verbinding is. Als het probleem verder aanhoudt, ga je voor de volgende stap.

Stap 7: Handmatig het nieuwste wifi-stuurprogramma

Heb je het wifi-stuurprogramma verwijderd en opnieuw geïnstalleerd, maar blijft het probleem bestaan? Dan kan het zijn dat Windows Apparaatbeheer niet de juiste driver heeft geïnstalleerd. Windows heeft een ingebouwde tool, Windows Update, die de drivers automatisch up-to-date moet houden, maar soms worden die driver-updates overgeslagen. Fabrikanten doen er vaak lang over om hun drivers aan Windows Update toe te voegen. En Windows Update zelf negeert soms driverupdates omdat het die als optioneel beschouwt, terwijl ze eigenlijk heel belangrijk zijn. In dat geval ga je bij de fabrikant op zoek en geef je het model van je pc in. Daarna bepaal je welke Windows-versie je hebt en of je computer 32- of 64-bits is. Ga door naar de downloadpagina van de fabrikant van het apparaat. Zoek het juiste stuurprogramma en download de driver. Soms zit de driver in een zip-bestand. Dat is een gecomprimeerd bestand, een archief dat je eerst moet uitpakken of ontzippen. In Windows doe je dat door met de rechtermuisknop op het zip-bestand te klikken en dan Alles uitpakken te selecteren. Daarna kun je het exe-bestand dubbelklikken en de instructies op het scherm volgen om het stuurprogramma te installeren. Als je computer geen internettoegang heeft, dan zoek je deze driver via een andere computer en je transporteert de exe-installer met een usb-stick om het daarna op de pc met het wifi-probleem te installeren.

Stap 8: Schakel de WLAN AutoConfig-service in

Het systeem bevat een hulpprogramma dat het beheer van draadloze verbindingen op de achtergrond voor zijn rekening neemt: WLAN AutoConfig-service. Als deze service actief is, selecteert deze dynamisch met welk draadloos netwerk de pc automatisch verbinding maakt. Bovendien configureert deze service de nodige instellingen op de draadloze netwerkadapter. Soms kan deze door een fout niet meer goed werken. Het is zelfs mogelijk dat het foutbericht 'Windows kan de WLAN AutoConfig-service niet starten' verschijnt wanneer je een draadloze verbinding met het internet probeert te maken. Om de service in te schakelen druk je op Windows-toets+R in om het venster Uitvoeren te openen. Typ hier services.msc en klik op OK. Nu krijg je een lange lijst van services te zien. Scrol naar beneden en selecteer WLAN AutoConfig. In het contextmenu selecteer je Eigenschappen. In het tabblad Algemeen selecteer je bij Opstarttype de optie Automatisch. Daarna klik je achtereenvolgens op Toepassen, Start en OK om de wijzigingen op te slaan. Nu moet je de pc opnieuw opstarten en opnieuw verbinding trachten te maken met het draadloze netwerk om te zien of het werkt.

Stap 9: Geef het ip-adres vrij en leeg de DNS-cache

Kun je wel een wifi-verbinding maken, maar heb je toch geen toegang tot het internet, dan kan dit probleem veroorzaakt worden door je ip-adres of het DNS (Domain Name System). Je kunt deze instellingen resetten, zodat Windows een nieuw ip-adres opvraagt en de DNS-cache leegt. Klik op de Windows-zoekbalk en typ cmd in het zoekvak. Als resultaat verschijnt de app Opdrachtprompt en daar selecteer je de optie Als administrator uitvoeren. Nu typ of plak je de volgende 5 opdrachten één na één in opdrachtprompt en na elke opdracht druk je op Enter:

Als je daarmee klaar bent, herstart je en verbind je de computer opnieuw met wifi.

Stap 10: Update verwijderen

Is het wifi-probleem ontstaan nadat je een Windows-update hebt uitgevoerd, dan kun je de recente updates verwijderen om te kijken of daarmee het probleem opgelost is. Open de Instellingen en selecteer Windows Update in het linkertabblad. Dan kun je aan de rechterkant Geschiedenis van updates bekijken en in de lijst zie je telkens wanneer de installatie van de update is uitgevoerd. Onderaan bij Verwante instellingen vind je Installatie van updates ongedaan maken. Als je daarop klikt, zie je welke updates je ongedaan kunt maken. Selecteer de update die je wilt verwijderen en klik op Installatie ongedaan maken. Klik op Ja wanneer er een dialoogvenster verschijnt. Probeer opnieuw verbinding te maken met het draadloze netwerk en te internetten.