Antivirus-analyse: Microsoft Defender of één van de tien concurrenten?
Hoe belangrijk is antivirus nog? De dreiging van malware lijkt geen thema meer, nu Microsoft de beveiliging van Windows steeds beter op orde heeft. Bovendien voorziet het bedrijf de laatste releases van Windows zelf al van antivirus, die het ook nog eens goed doet in verschillende tests. Volstaat Microsoft Defender of is een ander product toch beter?
Heb je nog een antiviruspakket nodig, of is Microsoft Defender voldoende? We testen de volgende 11 pakketten op functionaliteit en gebruiksgemak:
- Acronis Cyber Protect Home Office Advanced / Premium
- F-Secure Total
- Bitdefender Premium Security Plus
- Avira Prime
- Eset Smart Security Premium
- G Data Total Security
- Avast Premium Security
- AVG Internet Security
- McAfee+ Advanced
- Norton 360 Premium
- Trend Micro
Ook interessant: Met Pi-hole kun je weer veilig de digitale snelweg op
Twee derde van alle Nederlanders ontvangt weleens een phishingmail, een frauduleus WhatsAppbericht of een nep-sms ‘van de bank’. Waren deze berichten eerder nog gemakkelijk te ontmaskeren, steeds vaker zijn ze nauwelijks van echt te onderscheiden. Iedereen loopt dan ook dagelijks het risico erin te trappen en dat kan ernstige gevolgen hebben. Financieel tot wel duizenden euro’s schade, maar ook emotioneel, wanneer belangrijke bestanden zoals jaren aan digitale foto’s pas weer toegankelijk zijn nadat er is betaald.
Dreigingsbeeld
Maar hoe groot is nu die dreiging echt? Wij vroegen het John Pescatore, Director of Emerging Security Trends bij het opleidingsinstituut voor cybersecurity SANS. Volgens Pescatore zijn phishingaanvallen waarbij een crimineel zich voordoet als een vertrouwde persoon of zakelijke relatie, en dan probeert een gebruikersnaam en wachtwoord te ontfutselen, voor consumenten het meest bedreigend. De schade wordt daarbij onnodig vergroot doordat mensen vaak wachtwoorden hergebruiken. Volgens Pescatore richten criminelen zich op twee zaken. “De eerste zijn identiteitsgegevens zoals namen, telefoonnummers, bank- en creditkaartaccounts. Deze worden aan andere criminelen verkocht of zelf gebruikt voor fraude of financiële transacties. Het tweede doel is alles waar een privépersoon op vertrouwt en waar hij toe bereid is losgeld voor te betalen als een crimineel het met ransomware versleutelt.”
4 beveiligingsregels volgens SANS Volgens Pescatore is de beveiliging van Windows voldoende om veilig te computeren, mits de gebruiker zich aan vier extra regels houdt:
- Stop hergebruik van wachtwoorden.
- Zet automatisch updaten aan en update ook alle apparaten in het netwerk.
- Schakel alle beveiligingsopties in de browser in en kies minimaal voor het niveau medium.
- En onthoud: denk voor je klikt, laat je niet verleiden tot spoed en spreek een ‘safeword’ af met de familie, zodat in een noodgeval duidelijk maakt dat een bericht ook echt van jou afkomstig is.
Identiteit steeds belangrijker
Een belangrijke maatregel tegen cybercrime is de beveiliging van alle apparaten die verbonden zijn met het internet. Dit geldt zeker voor de computer die als relatief open systeem meer en vaker kwetsbaarheden heeft en gevoelig is voor misbruik. Een virusscanner is daarom een verplicht onderdeel van die bescherming. Aanvankelijk berustte de werking vooral op zogeheten signatures of virushandtekeningen, kleine stukjes die code genoeg zijn om de virussen aan te herkennen. Tegenwoordig wordt veel meer naar de reputatie van een bestand gekeken, wordt het in de cloud in een sandbox getest en wordt vooral ook op het gedrag gelet.
Ontwikkelingen in de markt
Hoewel het voor de hand ligt dat een besturingssysteem zijn eigen bescherming regelt, levert Microsoft pas sinds Windows 10 standaard antivirus met het besturingssysteem mee. Microsoft Defender was lang het lachertje van de beveiligingsindustrie, maar behaalt inmiddels vergelijkbare scores als betaalde antivirusproducten. Microsoft Defender is bovendien gratis en dat laat de markt voor antivirusproducten niet onberoerd. Enkele fabrikanten, zoals F-Secure en McAfee hebben zakelijke en consumentenproducten losgekoppeld. Niet alleen om het risico te spreiden, maar ook om gericht te kunnen ontwikkelen voor de consumenten. Andere merken zoeken steun bij elkaar, zoals Norton dat inmiddels met Avast, AVG, Avira en CCleaner tot Gen Digital behoort. Dat deed ook BullGuard, maar dat merk is al van de markt gehaald.
Testmethode
Alle geteste pakketten hebben we gebruikt en beoordeeld op functionaliteit en gebruiksgemak. Elke leverancier in deze test biedt meerdere beveiligingssuites met verschillende functionaliteit. Per leverancier hebben wij het product getest met de meeste securityfuncties. Had een ander pakket wel meer functionaliteit, maar niet specifiek voor beveiliging (bijvoorbeeld systeemoptimalisatie), dan is het minder uitgebreide pakket beoordeeld. VPN is hierbij buiten beschouwing gelaten. Ter vergelijking hebben we ook Windows Defender in de tabel opgenomen.
Uiteraard is ook de beveiliging zelf belangrijk. Voor de test van de kwaliteit van de beveiliging is gebruikgemaakt van de testresultaten van de professionele antiviruslabs AV-Test en AV-Comparatives. Beide labs testen continu een grote set beveiligingsproducten op detectie, impact op het systeem, gebruiksvriendelijkheid en doen ook aanvullende tests. De resultaten zijn op hun websites voor iedereen te lezen.
Sophos, Malwarebytes, Kaspersky, Panda Enkele merken ontbreken in deze test. Sophos omdat het zich “concentreert op de zakelijke markt”, terwijl Malwarebytes laat weten “geen capaciteit te hebben onze vragen te beantwoorden”. Dat geldt ook voor Panda dat helemaal nooit reageerde. Kaspersky staat nog steeds op de zwarte lijst bij de Nederlandse overheid vanwege zijn Russische herkomst. De oorlog tegen Oekraïne en het vijandige cyberprogramma van Rusland ten opzichte ook van ons land zijn voldoende reden voorlopig geen Russische producten te promoten.
Acronis Cyber Protect Home Office Advanced / Premium
Acronis Cyber Protect Home Office is een zeer uitgebreid back-upprogramma met anti-ransomware en antivirus. Behalve bestanden en mappen kan het ook partities, schijven en zelfs de hele computer back-uppen en herstellen. Dat geldt zelfs voor een eventueel besmette Windows-installatie en dat is een belangrijk voordeel van Acronis CPHO boven de meeste andere back-upprogramma’s. Er zijn drie versies van Cyber Protect Home Office en alle drie bevatten antiransomware, maar alleen Advanced en Premium bevatten ook echt antivirus. Het verschil tussen de laatste twee zit in enkele zeer geavanceerde back-upfuncties en 1 TB in plaats van slechts 50 GB cloudopslag. Als beveiligingssuite is Cyber Protect Home Office bijna te onzichtbaar. Identiteitsbescherming ontbreekt nog, dat wordt nu alleen in de VS aangeboden. Nieuwe gebruikers kunnen beter geholpen worden het maximale uit het programma te halen. Kies je voor Cyber Protect Home Office, dan wil je als het eens misgaat wel zeker weten dat je de goede back-ups hebt gemaakt. Dat is nu door de technische insteek van het programma niet gegarandeerd.
Pluspunten
Goede beveiligingsscore (enkele test)
Zeer uitgebreide back-upfuncties
Functionaliteit ransomwarebescherming
Volledig systeemherstel
Minpunten
Toegang online back-up eindigt met abonnement
Prijs
Identiteitsbescherming nog niet in Nederland
Acronis Cyber Protect Home Office Premium
Uitgebreid pakket met antivirus, back-up en anti-ransomware
F-Secure Total
Ook F-Secure heeft afscheid genomen van de zakelijke producten en richt zich nu met Internet Security en F-Secure Total volledig op consumenten. Internet Security doet alleen antivirus en antiransomware, Total bevat ook privacy- en identiteitsbescherming. Het is de completere keuze met antiphishing, veilig bankieren, ouderlijk toezicht, een wachtwoordmanager, een scanner voor identiteitsgegevens in datalekken en een uitgebreide én onbeperkte VPN. Het programma is eenvoudig te gebruiken, maar kan via de instellingen helemaal worden aangepast.
Pluspunten
Compleet
Modern
Gebruiksvriendelijk
Minpunten
Geen maximale beveiligingsscore
Geen back-up
Bitdefender Premium Security Plus
Premium Security Plus is een zeer uitgebreid beveiligingspakket zonder overbodige franje. Het biedt antivirus en een ransomwarebescherming die beschadigde bestanden automatisch terugzet. Verder is alles wat je aan beveiliging en privacybescherming wilt hebben aanwezig, zoals de webcam- en microfoonbeveiliging, antidiefstal, een kwetsbaarhedenscanner, een wachtwoordmanager, ouderlijk toezicht en bankierenbescherming. Dit alles in een heldere en overzichtelijke interface. De identiteitsbescherming is daarbij zeer uitgebreid. De onbeperkte VPN is een leuk extraatje. Een voorbeeld van hoe beveiliging wel moet. Back-up ontbreekt en de privacybescherming zou geïntegreerd mogen worden in de app, deze is nu alleen via de online portal beschikbaar.
Pluspunten
Goede beveiligingsscore
Zeer compleet
Gebruiksvriendelijk
Identiteitsbescherming
Minpunten
Geen back-up
Na eerste jaar erg duur
Windows Defender als achterwacht Waar normaal geldt dat je niet twee antivirusoplossingen tegelijk moet installeren, kan dat in combinatie met Microsoft Defender wel. Het product draagt de bescherming tegen virussen en malware netjes over aan het nieuwe antivirusprogramma, maar kan desgewenst periodiek ook zelf nog eens scannen. Twee zien en weten tenslotte meer dan één.
Avira Prime
Op het moment dat de meeste concurrenten het aan Windows overlaten, introduceert Avira een nieuwe firewall. Avira is vooral bij de andere Gen Digital-producten gaan shoppen, want net als de firewall is ook de ‘veilige browser’ een kopie van hetzelfde onderdeel bij Avast en AVG. Het heeft dus ook dezelfde irritaties, zoals de ‘veilige’ Avira Safe Search-zoekmachine die toch vooral meer advertenties en minder goede zoekresultaten oplevert. De webcambeveiliging ontbreekt helaas. Dat geldt dan weer niet voor de wachtwoordmanager, de software-updater, enkele onderdelen om de prestaties van het systeem te verbeteren en de privacy-assistent die op het darkweb speurt naar gestolen identiteitsgegevens.
Pluspunten
Goede beveiligingsscore
Minpunten
Overbodige firewall
Veilige browser
Geen back-up
Geen webcambeveiliging
Verkrijgbaar via: Avira
Eset Smart Security Premium
Eset is een genot om zaken mee te doen. Navolgbare prijzen voor elk gewenst aantal pc’s én een logische opbouw in de producten waarvan Smart Security Premium ook echt de meeste beveiligingsfuncties biedt. Het beschermt tegen virussen en malware en gebruikt daarvoor ook geavanceerde technieken als machine learning, reputatiescanning en sandboxing in de cloud. Aanvullend is er veilig internetbankieren, wordt phishing bestreden en is er een wachtwoordmanager. Het gebruiksgemak scoort net even lager dan enkele concurrenten. Nog dit jaar gaat Eset over naar drie nieuwe pakketten: Home Security Essential, Security Premium en Security Ultimate. De laatste biedt dan ook VPN en krijgt in 2024 identiteitsbescherming.
Pluspunten
Zeer compleet
Goede beveiligingsscore (enkele test)
Minpunten
Nog geen identiteitsbescherming
Minder gebruiksvriendelijk
Geen back-up
G Data Total Security
G Data Total Security is het meest uitgebreide pakket dat wordt aangeboden. De wachtwoordmanager is het meest relevante deel van de extra’s, voor versleuteling van lokale bestanden en controle van usb-apparaten geldt dat minder. Als enige in de test scant G Data met twee engines, de eigen engine en die van Bitdefender. Gezien de goede resultaten van de Bitdefender-engine, is de vraag waarom G Data dit nog altijd doet. In het verdere gebruik voelt het product wat gedateerd aan. De wachtwoordmanager is beperkt en met de back-upfunctie lukt het niet verbinding met een NAS te maken. Specifieke functies voor indentiteitsbewaking ontbreken. Zo lijkt Internet Security uiteindelijk toch de beste keuze te zijn, omdat de beveiligingsfuncties wel goed werken, maar de rest beter moet.
Pluspunten
Scant met twee engines
Overzichtelijk
Goede beveiligingsscores
Minpunten
Geen identiteitsbescherming
Back-up werkt matig
Wachtwoordmanager beperkt
Verkrijgbaar via: G Data
Avast Premium Security en AVG Internet Security
Avast en AVG waren al nagenoeg hetzelfde programma voordat ze samen opgingen in Gen Digital. AVG is iets opgeruimder en vriendelijker dan Avast, dat werkelijk in elk scherm wel probeert je tot aankoop van aanvullende functies en pakketten te verleiden. Dit is het vervelendste wanneer beide programma’s melden dat er fouten zijn, maar ze deze pas na aanschaf van een extra pakket kunnen oplossen. Of wanneer de nieuwe veilige bankmodus met elke browser werkt, maar de lay-out je toch verleidt de Avast/AVG Secure Browser te installeren.
Het is jammer dat beide programma’s zo misbruikt worden als aanzet voor koppelverkoop, want de beveiligingsfuncties zoals de webcambeveiliging en de sandbox om verdachte programma’s te testen zijn overwegend best bruikbaar. Het was al bekend dat AVG en Avast anonieme gebruikersgegevens verhandelden, maar nu is Avast zelfs voor de rechter gedaagd voor het verkopen van die gegevens aan derden. De pr van moederbedrijf Gen Digital traineerde de communicatie hierover zolang dat er op het moment van schrijven nog altijd geen inhoudelijke reactie was.
Pluspunten
Goede beveiligingsscore
Minpunten
Deelt gebruikersdata
Scareware en reclames
Veilige browser
McAfee+ Advanced
Bijna afgeschreven toen Intel het losliet, laat McAfee zien springlevend te zijn. Het vernieuwt dit najaar het hele productaanbod en richt zich zeer nadrukkelijk op privacy en identiteitsbescherming. Dat gaat zelfs zover dat, wanneer je identiteit gestolen wordt, experts van McAfee je helpen het te herstellen. Het bedrijf introduceert een ‘persoonlijke beschermingsscore’ die afhankelijk van de instellingen en acties die je uitvoert, hoger of lager wordt. Van de focus op apparaten naar focus op mensen dus, al blijven apparaten belangrijk. De nieuwe versies ondersteunen namelijk nu ook computers met een ARM-processor, zoals sommige Windows-laptops en Chromebooks. Lastig is dat een deel van de functionaliteit in het programma zit en een deel online is. Dit leidt tot veel wisselen en soms niet weten waar een functie zit. Het verschil tussen McAfee+ Premium, Advanced en Ultimate zit ’m vooral in de hulp bij incidenten. Premium is de eenvoudigste en deze zal voor de meeste mensen voldoende zijn. McAfee is ongekend innovatief, maar moet haar gebruikers onderweg niet verliezen. Als dat lukt, zet het een nieuwe standaard.
Pluspunten
Goede beveiligingsscores
Innovatief
Compleet
Onbeperkt aantal apparaten
Minpunten
Wisselen tussen onderdelen
Deels oude functionaliteit
Geen back-up
Verkrijgbaar via: McAfee
Norton 360 Premium
Behalve Norton Antivirus zijn er drie smaken Norton 360: Standard, Deluxe en Premium. Het verschil zit ’m niet in de antivirus en antiransomware, maar in aantallen apparaten, wel of geen VPN en de bewaking voor gelekte privégegevens. Waren de Norton-programma’s enkele jaren geleden nog heel overzichtelijk en zakelijk, inmiddels zijn ze dat niet meer. Net als bij McAfee schakel je tussen programma’s en onlinediensten en bij Norton ook nog tussen Engels en Nederlands. En alsof dat niet genoeg is, begint het nu ook met reclames voor aanvullende producten, zoals Norton Driver Updater, Utilities en Antitrack. Zelfs enige scareware dat het systeem zonder deze extra’s niet optimaal presteert, is aanwezig. Norton 360 is geen slecht beveiligingsproduct, maar de ervaring gaat hiermee wel snel achteruit. Dat we ook na vele weken vragen aan hun pr, nog geen enkel antwoord hebben op onze vragen, past daar wel bij.
Pluspunten
Goede beveiligingsscores
Onbeperkt VPN
Minpunten
Scareware en reclames
Wisselen tussen onderdelen
Toegang online back-up eindigt met abonnement
Trend Micro
Bij Trend Micro zijn de consumenten en de zakelijke producten al heel lang van elkaar gescheiden en dat resulteert in een wat eigenzinnig antivirusproduct met een beperkte aanvullende functionaliteit. Zo is er wel een privacyscanner, maar deze controleert alleen of de accountinstellingen van Facebook, Twitter en LinkedIn optimaal zijn. De andere sociale media doen niet mee en zoeken naar gelekte informatie is er al helemaal niet bij. Er is een speciale browser voor veilig online betalen, maar die opent niet als je naar een banksite gaat. Dat moet je zelf doen. Om gegevens tegen ransomware te beschermen, moet de gebruiker zelf specifieke mappen aanwijzen die extra bewaakt moeten worden.
Pluspunten
Overzichtelijk
Minpunten
Beperkte extra beschermingsfuncties
Identiteitsbescherming/privacy
Consumentenproduct niet getest
Verkrijgbaar via: Trend Micro
Resultaten
In onderstaande afbeelding vind je de testresultaten van de beveiligingsproducten.
Conclusie
De kwaliteit van de beveiligingsmaatregelen in Windows is de laatste jaren snel beter geworden. Wie dat wil, kan nu zelfs zonder extra maatregelen veilig computeren. De aanbieders van antivirusproducten weten dit en leggen steeds minder nadruk op de pure bescherming tegen virussen en ransomware. Hun kansen liggen bij de nieuwe dreigingen zoals phishing en identiteitsfraude. De snelheid en kwaliteit waarin zij deze omslag maken, wisselt. Wie nu een allround beveiligingsproduct zoekt dat goede bescherming biedt en nieuwe uitdagingen niet uit de weg gaat, is met Bitdefender Premium Security Plus het best geholpen, maar ook F-Secure Total is een prima keuze. McAfee+ is het meest innovatief, maar heeft nog even de tijd nodig om te laten zien of de omslag echt succesvol is.
Let op met proefversies Bijna elk product in deze test kan gratis getest worden. Vaak is het hiervoor nodig een account te maken en ook betaalgegevens te delen. Let erop dat wanneer je de proef niet tijdig opzegt, deze zomaar kan overgaan in een abonnement.