Op je computer, tablet en mobiel staat genoeg informatie die je waarschijnlijk liever voor jezelf houdt. Denk aan persoonlijke gegevens, zoals je identiteitsbewijs, financiële gegevens, foto’s, video’s en correspondentie. De oplossing? Een omgeving creëren waarin je je bestanden optimaal beveiligt, vergrendelt en afschermt.

Uiteraard beveilig je je apparaten met een pincode of wachtwoord. Er zijn echter ook slimme manieren om je kostbare bestanden nog beter te beschermen. In dit artikel bekijken we de handige mogelijkheden voor de computer, tablet en telefoon. Houd er rekening mee dat je eventuele wachtwoorden goed bewaart. Als je je wachtwoord onverhoopt kwijtraakt, is de kans namelijk klein dat je nog toegang krijgt tot je data.

Persoonlijke kluis

Als je Microsoft OneDrive voor je online opslag gebruikt, dan kun je de Persoonlijke kluis activeren. Hierin plaats je je documenten, foto’s en video’s. De app van OneDrive werkt op onder meer Windows, iPhone en Android. De Persoonlijke kluis is standaard uitgeschakeld; je moet deze dus wel nog even aanzetten.

Uiteraard is OneDrive zelf ook beveiligd, maar met de Persoonlijke kluis voeg je nog een extra beveiligingslaag toe. De kluis is beveiligd met een tweestapsverificatie, ongeacht of je al bent aangemeld op je computer of telefoon. Ook wordt de map na drie minuten automatisch op je mobiel vergrendeld. Bij de computer is dit na twintig minuten. Verlies je je laptop of telefoon, dan is de kans dus kleiner dat kwaadwillenden de geopende map kunnen bekijken. Gebruik je de Persoonlijke kluis op je mobiel, dan kun je deze ontgrendelen via biometrie, zoals je vingerafdruk.

Prettig aan OneDrive is de mogelijkheid om de dienst op zowel je computer als telefoon te gebruiken. In het systeemvak van de Windows-taakbalk open je de OneDrive-app. Als je de Persoonlijke kluis nog niet hebt gebruikt, verschijnt er nu een uitnodiging voor de kluis en klik je op Aan de slag. Zie je de melding niet of heb je deze in het verleden weggeklikt? Open dan Verkenner (gebruik hiervoor de toetscombinatie Windows-toets+E) en zoek aan de linkerkant naar OneDrive. Klik op Persoonlijke kluis. Doorloop vervolgens de stappen van de wizard.

OneDrive controleert je identiteit en stelt de tweefactorauthenticatie in, als dit nog niet is gebeurd. Die tweefactorauthenticatie wordt telkens gebruikt bij het openen van de kluis. Hierna wordt de Persoonlijke kluis geopend en kun je je bestanden erin onderbrengen. Je kunt de Persoonlijke kluis ook activeren via je telefoon. De stappen zijn vergelijkbaar, maar in dit geval vraagt OneDrive je om ook een pincode aan te maken.

Met OneDrive kun je op elk apparaat je documenten, foto’s en video’s beschermen.

Sesam open u

Het openen van de kluis is vanaf nu eenvoudig. Klik met de rechtermuisknop op het pictogram van OneDrive in het systeemvak en kies Persoonlijke kluis ontgrendelen. Nadat je je hebt geverifieerd, opent het venster met bestanden. Zoals je hebt gelezen, werkt de Persoonlijke kluis ook op je mobiele apparaten, zoals Android-telefoon en iPhone. In de app van OneDrive kies je voor de tab Bestanden. Tik hierna op Persoonlijke kluis.

Via je telefoon kun je snel belangrijke persoonlijke documenten – zoals paspoort en rijbewijs – scannen en opslaan in de kluis. In het hoofdscherm van Persoonlijke kluis vind je een overzicht van aanbevolen bestanden. Tik op Scannen bij een document om het vast te leggen. De lijst met suggesties is groter dan standaard wordt getoond. Tik op Alle suggesties weergeven om de volledige lijst te zien. Maak je gebruik van de gratis versie van OneDrive, dan kun je maximaal drie bestanden in de vergrendelde map plaatsen. Bij de betaalde versie van de opslagdienst is er geen limiet.

Bekijk de suggesties voor een overzicht van gevoelige bestanden.

Extra instellingen

De mobiele versie van de Persoonlijke kluis kent iets meer instelmogelijkheden om de beveiliging nóg strenger te maken. Open de instellingen van OneDrive en blader naar de sectie Beveiliging. Tik op Persoonlijke kluis. Activeer de optie Vergrendelen bij afsluiten, zodat de map altijd wordt vergrendeld als je de app niet meer gebruikt. Tik hierna op Kluis automatisch vergrendelen. Nu kun je de standaardperiode van drie minuten aanpassen in een kortere en daarmee strengere tijdsduur, bijvoorbeeld 1 minuut of 2 minuten. De andere kant op kan ook: maximaal 10 minuten is mogelijk.

Je kunt overigens de kluis op elk moment eerder afsluiten. Tik hiervoor in het scherm van de Persoonlijke kluis op de titel bovenin en kies Vergrendelen. Wil je de Persoonlijke kluis beveiligen met een pincode en niet meer met je vingerafdruk? Zet dan in het instellingenscherm de schuif op Uit bij Biometrie gebruiken. In hetzelfde scherm vind je ook de mogelijkheid om de Persoonlijke kluis uit te schakelen, als je deze niet meer wilt gebruiken. Tik op Persoonlijke kluis uitschakelen.

Pas de standaardinstellingen van OneDrive naar eigen wens aan.

Foto’s beveiligen

Google Foto’s biedt je de mogelijkheid om persoonlijke foto’s in een afgeschermde map te plaatsen. Deze functie kun je activeren als je de app gebruikt op je iPhone vanaf versie 15, of op je Android-toestel vanaf versie 6. Eenmaal geactiveerd, worden de vergrendelde foto’s niet meer getoond in het overzichtsvenster en niet meer opgenomen in andere functies, zoals herinneringen. Google Foto’s schermt het materiaal ook af voor de zoekfunctie van je telefoon en voor de andere apps die toegang tot je foto’s vragen.

Open Google Foto’s en tik op Bieb. Tik op Vergrendeld en daarna op Vergrendelde map instellen. De app vraagt of je een back-up wilt maken van de inhoud. Ook de back-up wordt vergrendeld. Je kunt hiermee je foto’s meenemen naar een nieuw apparaat. Je behoudt met deze optie ook de foto’s als je de app verwijdert: het is dus verstandig om te kiezen voor Back-up aanzetten.

Zodra de vergrendelde map is geactiveerd, plaats je hierin de foto’s die je wilt afschermen. Tik op Items verplaatsen. Je map met huidige foto’s verschijnt. Selecteer de foto’s en kies voor Verplaatsen. Je kunt de foto’s ook later verplaatsen vanuit de overzichtsweergave. Tik dan lang op een foto en kies in de menubalk voor Verplaatsen naar vergrendelde map.

Direct vergrendelen

Afhankelijk van je telefoon, kun je de foto’s tijdens het maken direct in de vergrendelde map laten zetten. Onder meer de eigen Pixel-telefoons van Google bieden deze functionaliteit. Open de app Camera en houd je vinger ingedrukt als je links in het venster tikt op de laatst gemaakte foto. De optie Opslaan in verschijnt. Kies voor Vergrendelde map. Je ziet aan het slotje dat de foto in de vergrendelde map is gezet.

Uiteraard heb je in Google Foto’s toegang tot de map met gearchiveerde items. Deze verschilt van de vergrendelde map. Items in de archiefmap kunnen in theorie nog wel worden geopend door andere apps en andere gebruikers. Ook kunnen deze nog worden getoond bij een zoekactie.

Met Google Foto’s kun je je persoonlijke foto’s en video’s vergrendelen.

Apples vergrendelde map

Maak je gebruik van een iPhone, iPad of macOS? Apple biedt je een aantal opties om je foto’s af te schermen. Bij de recentste versies van deze besturingssystemen (vanaf versie 16) is er de standaard vergrendelde map Verborgen aanwezig. Je hoeft deze map dus niet apart te activeren. De werking is relatief eenvoudig.

Open de app Foto’s en selecteer het materiaal dat je wilt afschermen. Tik vervolgens op de knop Meer (herkenbaar aan de drie puntjes) en kies Verberg. Bevestig met een tik op Verberg foto’s. Je kunt de map nu openen via de app Foto’s. Zorg ervoor dat de mapweergave links in het scherm wordt getoond (via de deelvensterknop linksboven). In de sectie Andere tik je op Verborgen. Geef de vereiste pincode op of gebruik Face ID om je identiteit te verifiëren.

Mogelijk vind je het niet prettig dat de map Verborgen continu zichtbaar is in de gebruikersomgeving. Gelukkig kun je de vergrendelde map verbergen. Open de instellingen van iOS en kies Foto’s. Zet de schuif op Uit bij Toon verborgen album. Op een Mac is dit andersom: hierbij wordt de map standaard niet getoond, tenzij je deze via het instellingenvenster voor Foto’s weer zichtbaar maakt.

Apple kent een ingebouwde verborgen map die standaard is ingeschakeld.

Een map aan het zicht onttrekken via Windows Verkenner.

Iobit Protected Folder

Om een afgeschermde map te maken met bestanden, kun je ook gebruikmaken van Iobit Protected Folder. De software werkt op zowel Windows 10 als Windows 11 en stelt je in staat om belangrijke bestanden af te schermen met een wachtwoord. Op de website van de makers vind je een proefversie. Ben je tevreden met de werking, dan kun je het programma voor ongeveer 20 euro aanschaffen.

Eenmaal geïnstalleerd, geef je een sterk wachtwoord op. Hierna opent het hoofdvenster. Klik op Add om je bestanden toe te voegen. Je kunt de bestanden ook zelf naar het venster slepen. Zoals voor alle programma’s geldt: controleer de werking eerst met testbestanden en nog niet met je waardevolle documenten. Pas wanneer je tevreden bent over de werking, ga je aan de slag met de daadwerkelijke bestanden.

Onder in het venster lees je op welke wijze de bestanden zijn beveiligd. Zo zie je bij Status de termen Hide, Deny Read en Deny Write staan. De map wordt verborgen en zonder toegang kunnen er geen bestanden worden toegevoegd of aangepast.

Heb je de map gevuld met de bestanden die je wilt beschermen? Kies dan voor Lock & Exit. Via Options (rechtsboven in het venster) zet je de beveiliging nog meer naar je hand. Standaard wordt de vergrendelde map verborgen in Verkenner. Wil je de map wel zien, zet dan de schuif op Off bij Hide for Explorer or other programs.

Je kunt bestanden ook beschermen met wat hulp van buitenaf.

VeraCrypt

VeraCrypt mag niet ontbreken in onze tocht langs de beste manieren om je persoonlijke gegevens extra af te schermen. Met het programma maak je versleutelde volumes op je harde schijf. Vergelijk het met een partitie die extra is afgeschermd. Eerlijk is eerlijk: VeraCrypt is in de praktijk hoofdzakelijk gericht op de wat meer gevorderde gebruiker, want het aantal mogelijkheden is heel uitgebreid.

VeraCrypt maakt gebruik van containers: dit zijn de afgeschermde gedeelten waarin je de bestanden plaatst. Na installatie kies je voor Volume maken: je geeft in de wizard aan welke onderdelen moeten worden beschermd. Kies daarna voor Een versleutelde bestandscontainer aanmaken.

Overigens kun je ook een volledige partitie afschermen, dan kies je voor Een niet-systeempartitie/schijf versleutelen. Volg de stappen van de wizard om de container te maken en je bestanden te versleutelen. Ook hier geldt: probeer het eerst altijd met testbestanden en pas met de persoonlijke bestanden als je zeker bent van je zaak.

VeraCrypt is meer gericht op de gevorderde gebruiker en biedt zeer krachtige opties om je bestanden af te schermen.

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️