Voor referentie kun je het regeerakkoord hier vinden (PDF).

1. Meer geld naar cybersecurity

Er komt sowieso op veel vlakken meer geld voor cybersecurity. In totaal wordt 95 miljoen euro uitgetrokken voor meer en beter personeel in verschillende velden, en er wordt geïnvesteerd in betere apparatuur.

Het geld gaat niet alleen naar Veiligheid & Justitie, Defensie en Binnenlandse Zaken (voor respectievelijk de politie, de MIVD en de AIVD), maar ook naar Buitenlandse Zaken en Economische Zaken.

Een deel van het budget wordt ingezet om het Nationaal Cyber Security Centrum sterker te maken en uit te breiden. Op die manier kunnen bedrijven straks beter omgaan met datalekken en leren ze sneller hoe ze hun gegevens beter moeten beschermen.

Er gaat ook veel geld naar 'de uitbreiding van cybercapaciteit' bij Defensie. Vanaf 2020 krijgen de strijdkrachten jaarlijks 275 miljoen euro om 'hun slagkracht en cyber' uit te breiden. Wat dat in de praktijk inhoudt is nog onduidelijk.

2. Evaluatie van de Wet op Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (de 'sleepwet')

Er is de laatste maanden veel commotie rondom de WiV, de Wet op Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Deze week laaide die alleen maar meer op, toen een actiegroep het voor elkaar kreeg 300.000 handtekeningen te verzamelen om een referendum te beginnen tegen de wet. Volgens de studenten is de 'sleepwet', zoals ze die zelf noemen, te breed, te slecht gedefinieerd, zijn er te weinig waarborgen en worden teveel onschuldige burgers daar de dupe van.

In het nieuwe regeerakkoord staan meer details over de WiV. De 4 regeringspartijen zeggen zelf dat de wet niet mag leiden tot een 'sleepnet'. "Van het willekeurig en massaal verzamelen van gegevens van burgers in Nederland of het buitenland (‘sleepnet’) kan, mag en zal geen sprake zijn", staat in het document te lezen. In het akkoord staan dan ook een aantal waarborgen om de wet te handhaven en te zorgen dat die niet uit de hand loopt.

Belangrijk is bijvoorbeeld dat de wet 'binnen 2 jaar' wordt geëvalueerd. Daarbij wordt met name gekeken naar de waarborgen die zijn opgesteld om te zorgen dat het sleepnet niet te pas en te onpas wordt ingezet.

3. Aanpassingen Wet Computercriminaliteit III ('Hackwet')

Er zijn ook details bekend over de Wet Computercriminaliteit III, die ook volgend jaar in werking treedt. Net als bij de WiV wordt ook die wet binnen 2 jaar geëvalueerd en aangepast als dat nodig is.

Voor de uitvoering van de wet komt 10 miljoen euro beschikbaar.

De politie mag dat geld onder andere gebruiken om zero days te kopen, een controversieel onderdeel van het wetsvoorstel waar veel IT-experts kritiek op hadden. Door het inzetten van zero-days kan de politie inbreken op computersystemen, maar het gebruiken van zulke softwaregaten betekent ook dat andere burgers niet beschermd zijn tegen hackers die mogelijk van hetzelfde lek gebruik maken.

Lees ook ons uitgebreide artikel over het kopen en verkopen van softwaregaten.

In het regeerakkoord is daarom afgesproken dat de politie alleen zero-days mag inkopen voor specifieke zaken, en als andere opties niet beschikbaar zijn. Er mag dus geen zero-day-software worden gekocht om daarmee mensen lukraak af te luisteren.

Bovendien mag de software alleen worden gekocht van bedrijven die aantoonbaar niet aan 'dubieuze regimes' verkopen. Die bedrijven worden door de AIVD gescreend. Bekende zero-day-handelaren zoals Zerodium verkopen hun software(gaten) ook aan landen als Iran of Noord-Korea, die het gebruiken voor digitale aanvallen of het bespioneren van bijvoorbeeld dissidenten.

Tot slot moeten er ieder jaar statistieken openbaar worden gemaakt over welke hacksoftware is gekocht en hoe vaak dat is ingezet.

4: Bewaarplicht wordt nader bekeken

Ook de bewaarplicht wordt nader bekeken. In tegenstelling tot het automatisch opslaan van telecommunicatiegegevens wil de toekomstige regering kijken naar een 'afgewogen bewaarplicht' die meer in lijn is met wat het Europees Hof van Justitie bepaalde, namelijk dat gegevens alleen mogen worden verzameld bij de opsporing van ernstige misdrijven.

5: Veiligheidsstandaarden voor Internet of Things-apparatuur

Het kabinet wil uiteindelijk iets doen aan de beveiliging van IoT-apparatuur. Zo wordt in het regeerakkoord gesproken over veilige standaarden voor internet-of-things-apparaten, en mogelijk een verbod op het verkopen van onveilige apparaten.

In het akkoord staat ook dat fabrikanten aansprakelijk kunnen worden gesteld voor gaten in software, en mogelijk ook voor de schade daarvan. Dat lijkt overigens haaks te staan op het inzetten van zero-days door de politie, en het kan complicaties opleveren voor bedrijven die getroffen worden door ransomware. Gijzelsoftware maakt vaak gebruik van gaten in software om toe te slaan.

6: Emailadres in Basisregistratie Personen

De regering wil van iedere burger een emailadres laten opnemen in de Basisregistratie Personen. Daarover is weinig meer bekend. In het akkoord staat te lezen dat 'emailadressen en andere privacygevoelige informatie' altijd 'versleuteld' worden opgeslagen, maar daarover worden geen verdere details gegeven.

In het akkoord staat ook dat DigiD 'veiliger wordt gemaakt', zonder meer details.

7: Wraakporno wordt strafbaar feit

De toekomstige regering wil wraakporno strafbaar maken. Dat is het nu ook al wel, maar niet als op zichzelf staande veroordeling. Nu wordt het verspreiden van wraakporno vaak nog gezien als bijvoorbeeld afpersing, stalking, of laster, maar de regering wil het een zelfstandig delict maken. Wat de sancties zijn is nog niet bekend.